Οι 7 ημέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο

Μία από τις πιο φονικές αεροπειρατείες όλων των εποχών ξεκίνησε τη διαδρομή της από το αεροδρόμιο του Ελληνικού. Αυτό είναι το χρονικό της.

Παλαιστίνιοι αντάρτες, Γερμανοί τρομοκράτες, ένας παρανοϊκός Αφρικανός δικτάτορας, η Μοσάντ, οι ειδικές δυνάμεις του Ισραήλ με επικεφαλής τον μεγαλύτερο αδερφό ενός μετέπειτα πρωθυπουργού της χώρας, τα γεωπολιτικά παιχνίδια και μία δραματική κατάσταση ομηρίας ήταν το εκρηκτικό μείγμα μίας αεροπειρατείας που ξεκίνησε από το αεροδρόμιο του Ελληνικού για να συγκλονίσει όλη την υφήλιο.

Με τα τραγικά γεγονότα των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου του '72 να είναι ακόμα νωπά, η έκρυθμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή απασχολούσε συχνά πυκνά ολόκληρο τον πλανήτη εκείνη την περίοδο. Η "Επιχείρηση Έντεμπε" όπως έμεινε γνωστή, όμως, υπήρξε μία εφιαλτική ιστορία που έμοιαζε βγαλμένη κατευθείαν από τις σελίδες κάποιου υπερβολικού κατασκοπικού μυθιστορήματος.

Στις 27 Ιουνίου του 1976, η πτήση 139 της Air France από το Τελ Αβίβ στο Παρίσι, σταμάτησε στην Αθήνα. Σε αυτό το σημείο μία από τις εκατοντάδες εναέριες διαδρομές που πραγματοποιούνται καθημερινά μετατράπηκε σε εφιαλτικό σενάριο. Στους 246 επιβάτες προστέθηκαν ακόμη 58, μόνο που δίπλα σε ηλικιωμένους και μητέρες με μικρά παιδιά επιβιβάστηκαν Παλαιστίνιοι αντάρτες και μέλη της γερμανικής τρομοκρατικής οργάνωσης "Επαναστατικοί Πυρήνες" που έδρασε μέχρι το 1993. Οι πρώτοι ανήκαν στο "Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης" (PFLP), μία διάσπαση του πολύ γνωστού PLO, ενώ οι δεύτεροι ήταν οι Wilfried Böse και Brigitte Kuhlmann που θα έπαιζαν κομβικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας.

Τα αιτήματα ήταν 5 εκ. δολάρια σε λύτρα για το αεροσκάφος και η απελευθέρωση 52 κρατουμένων

Λίγο μετά την απογείωση της πτήσης, άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι μίας τρομερά περίπλοκης κατάστασης στην οποία τελικά θα εμπλέκονταν, λίγο έως πολύ, σχεδόν όλες οι χώρες της Γης. Οι αεροπειρατές ανάγκασαν το πλήρωμα να αλλάξει την πορεία του αεροσκάφους κι αντί για τη γαλλική πρωτεύουσα να κατευθυνθεί προς τη Βεγγάζη της Λιβύης όπου και προσγειώθηκαν. Η δράση τους θα ήταν καταδικασμένη αν δεν βρισκόταν ένας απρόσμενος σύμμαχος: ο θηριώδης Idi Amin Dada, δικτάτορας της Ουγκάντα, στρατιωτικός με πολύ λερωμένα χέρια και μία φήμη για αγριότητες που ξεπερνούσε ακόμα και αυτήν του Τζένγκις Χαν.

Στη Λιβύη το αεροσκάφος έμεινε μόνο λίγες ώρες για ανεφοδιασμό πριν κατευθυνθεί προς το αεροδρόμιο Έντεμπε της αφρικανικής χώρας. Ο Dada που για τους δικούς λόγους δήλωνε φίλος των Παλαιστινίων, φρόντισε να κάνει πράξη όσα δήλωνε παρέχοντας καταφύγιο στους αεροπειρατές. Ποια όμως ήταν τα αιτήματα των τελευταίων; Πέντε εκατομμύρια δολάρια σε λύτρα για το αεροσκάφος και η απελευθέρωση 52 κρατουμένων που σχετίζονταν με τον παλαιστινιακό αγώνα. Αν τα αιτήματα τους δεν ικανοποιούνταν τότε οι ισραηλινοί κρατούμενοι θα εκτελούνταν. Μάλιστα, υπάρχουν μαρτυρίες που θέλουν έναν από αυτούς να δείχνει στον Wilfried Böse το τατουάζ που του είχε μείνει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για να λάβει την απάντηση: "Εγώ δεν είμαι Ναζί. Είμαι ιδεαλιστής".

Η αεροπειρατεία έλαβε γρήγορα έκταση παγκόσμιου συναγερμού. Το Ισραήλ έπρεπε απαραίτητα να βρει έναν τρόπο για να σώσει τόσο τους πολίτες όσο και την διπλωματική παρτίδα· μία αποτυχία θα μπορούσε να πληγώσει το διεθνές του γόητρο. Το μικρό κράτος της Μέσης Ανατολής, βασικός σύμμαχος των Η.Π.Α, είχε εξελιχθεί σε ρυθμιστή των εξελίξεων στην περιοχή. Κάτι, βέβαια, που ισχύει μέχρι σήμερα, όπως ακριβώς, βέβαια, ισχύει ότι το παλαιστινιακό ζήτημα παραμένει ένα αγκάθι στα πλευρά του που αιμορραγεί συνεχώς. Οι κάτοικοι της Παλαιστίνης ζουν σε καθεστώς πολιορκίας εδώ και δεκαετίες

Οι μέρες περνούσαν, το deadline πλησίαζε, οι αεροπειρατές έδειχναν σίγουροι για τον εαυτό τους και ο δικτάτορας της Ουγκάντα έμοιαζε ανένδοτος.

Η κυβέρνηση του Ισραήλ ζητούσε από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Anwar Sadat, να βάλει μυαλό στον Imin Dada. Προσπαθούσε να βρει βοήθεια από αφρικανικά κράτη, χωρίς όμως κανένα να απλώνει εύκολα το χέρι του. Επιστράτευσε ακόμα κι ένα στρατιωτικό της στέλεχος, το οποίο γνώρισε προσωπικά τον δικτάτορα της Ουγκάντα, με σκοπό να τον μεταπείσει τηλεφωνικά. Οι μέρες περνούσαν, το deadline για τα λύτρα πλησίαζε, οι αεροπειρατές έδειχναν σίγουροι για τον εαυτό τους και ο δικτάτορας της Ουγκάντα έμοιαζε ανένδοτος.

Η απόσταση από το Τελ Αβίβ μέχρι την αφρικανική χώρα είναι τεράστια. Κι όμως, κόντρα σε όλα και χάρη σε δύο πράγματα οι Ισραηλινοί κατάφεραν να βρουν λύση: η Κένυα, τελικά, θα τους βοηθούσε με τον ανεφοδιασμό των αεροπλάνων ενώ ως δια μαγείας μία ισραηλινή κατασκευαστική εταιρεία εμφανίστηκε με τα σχέδια του αεροδρομίου της Έντεμπε που η ίδια είχε κατασκευάσει. Ο κύβος ερρίφθη, οι κομάντο του Ισραήλ σε συνδυασμό με τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας του εκπαιδεύτηκαν σε χρόνο dt σε πραγματικές συνθήκες και επιβιβάστηκαν στα αεροσκάφη για κάτι που θεωρείται, μέχρι σήμερα, η ίσως μεγαλύτερη νίκη της Μοσάντ.

Τι ακριβώς συνέβη στην τελευταία ημέρα (το βράδυ της 3ης προς 4ης Ιουλίου) μίας αεροπειρατείας που είχε κρατήσει τον πλανήτη με κομμένη την ανάσα; Σχεδόν η μισή αεροπορία της Ουγκάντα καταστράφηκε, η επιχείρηση των 100 κομάντο διήρκεσε μόλις μισή ώρα και βρήκε περισσότερους από 40 στρατιώτες του Dada και τους αεροπειρατές να πέφτουν νεκροί από τα πυρά τους. Μόλις τρεις από τους 106 ομήρους έχασαν τη ζωή τους ενώ από πλευράς των Ισραηλινών ο Yonatan Netanyahu, αρχηγός της επιχείρησης, και μεγαλύτερος αδερφός του μετέπειτα πρωθυπουργού άφησε την τελευταία του πνοή επί αφρικανικού εδάφους.

Ύστερα από ακριβώς 43 χρόνια, η "Επιχείρηση Έντεμπε" παραμένει θρυλική. Μάλιστα έχει αποθανατιστεί αρκετές φορές στο σινεμά, χωρίς όμως κάποια από τις προσπάθειες να διεκδικεί ιδιαίτερες δάφνες ποιότητας. Για το Ισραήλ κι ιδιαίτερα τους πιο σκληροπυρηνικούς πολέμιους του παλαιστινιακού αγώνα παραμένει μία τεράστια νίκη, για την άλλη πλευρά ένα μελανό σημείο σε μία σειρά από ιδιαίτερα σκληρές τρομοκρατικές κινήσεις, για τον υπόλοιπο κόσμο μία εντυπωσιακή ιστορία που ανεβάζει την αδρεναλίνη.

Δυστυχώς, όμως, συνήθως σε όλα αυτά ξεχνάμε το βασικότερο: το ανθρώπινο δράμα των ανθρώπων που βρίσκονται ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά για χάρη γεωπολιτικών συμφερόντων · είτε είναι οι όμηροι που έφτασαν μία ανάσα από το θάνατο επειδή απλά επιβιβάστηκαν σε ένα αεροπλάνο, είτε είναι οι εκατοντάδες Κενυάτες που σφαγιάστηκαν από το καθεστώς του Imin Amin Dada ως αντίποινα μετά το τέλος της επιχείρησης των Ισραηλινών. Ο παρανοϊκός δικτάτορας και σφαγέας της Ουγκάντα, άλλωστε, δεν ξεχνούσε ποτέ όσους πίστευε ότι πλήγωσαν τον εγωισμό του.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr