Βλάντο Γιάνκοβιτς, μόνο αλήθειες

"Να σου πω την αλήθεια, αν δεν ήμουν στον χώρο, δε θα πήγαινα το παιδί μου να ασχοληθεί με το μπάσκετ" λέει, χωρίς καμία διάθεση δημόσιων σχέσεων, ο Βλάντο Γιάνκοβιτς πίνοντας μία γουλιά παγωμένου καφέ. Ο θόρυβος από τους πελάτες που έχουν διαλέξει μία θέση ώστε να τους χτυπά στο πρόσωπο ο ήλιος ακούγεται πολύ μακρινός. Η άδεια σάλα του καφέ-μπαρ αντηχεί τη φωνή του. Η αλήθεια βγαίνει από το στόμα του γεμάτη απογοήτευση που την ακολουθεί μία έκφραση οργής. Κάθεται αναπαυτικά στον δερμάτινο καναπέ, σταυρώνει τα χέρια του, τα τατουάζ μοιάζουν με παράσημα από τις μάχες που έχει δώσει στη ζωή του και δείχνει έτοιμος για όλα. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ήταν ένας ταλαντούχος έφηβος που είχε χάσει τον δρόμο του. Η μοίρα τον έριξε στα βαθιά από νωρίς, κάποιες φορές τα κύματα πήγαν να τον πνίξουν, εκείνος όμως κατάφερε να κολυμπήσει στα βαθιά. Ένα είναι σίγουρο: δεν γουστάρει τα ημίμετρα και τις ίσες αποστάσεις.

Όσο η ώρα περνούσε τόσο πιο σκληρή φαινόταν στα αυτιά μου η δήλωση από τον καλύτερο με βάση τα στατιστικά Έλληνα μπασκετμπολίστα του φετινού πρωταθλήματος. Το περασμένο καλοκαίρι ο 29χρονος forward πήρε μία απρόσμενη απόφαση: να αγωνιστεί στον νεοφώτιστο Χολαργό. Σήμερα, μετά από μία καταπληκτική χρονιά μπορεί να νιώθει απόλυτα δικαιωμένος με την απόφασή του. Αυτό που φαινόταν σαν τιμητική αποστρατεία μετατράπηκε σε ιδανικό εφαλτήριο για άλλες πιο εύφορες μπασκετικές πεδιάδες. Ο Βλάντο φέτος, λίγο έως πολύ, έζησε μία χρονιά αναγέννησης.

Από μακριά τα 202 εκατοστά του, ντυμένα σε ολόμαυρα ρούχα και γυαλιά, δείχνουν επιβλητικά. Μπαίνοντας στο καφέ-μπαρ της Γλυφάδας, όπου έχουμε δώσει ραντεβού, χαιρετά τον κόσμο συνοδευόμενος από τον αχώριστο σύντροφό του. Ο Χιούγκο είναι ένα γιγαντόσωμο Λαμπραντόρ που ακολουθεί τον Γιάνκοβιτς σε κάθε του βήμα. "Φέτος έκανα την καλύτερη χρονιά μου. Νιώθω πιο έμπειρος, πιο έτοιμος και καλύτερος από ποτέ. Δε νομίζω να μείνω στον Χολαργό. Έχω μεγάλες απαιτήσεις από τον εαυτό μου αυτήν την στιγμή", μου λέει εξηγώντας τη φετινή του απόδοση.

Μερικές δύσκολες αλήθειες

Πρώτος Έλληνας σκόρερ στην Basket League, ο παίκτης που ζητούσε την μπάλα όταν αυτή έκαιγε, ο άνθρωπος που έψαχναν οι συμπαίκτες του σε κάθε φάση και καθ' όλη τη διάρκεια της σεζόν αλλά και των playoffs. Κανονικά θα έπρεπε να είναι ευτυχής με την ελληνική πραγματικότητα. Μέσα, όμως, από το Twitter άσκησε δριμεία κριτική στα κακώς κείμενα του πρωταθλήματος που τους τελευταίους μήνες θυμίζει παρωδία. Ο Γιάνκοβιτς, σε αντίθεση με πολλούς άλλους συναδέλφους του που κρατούν ίσες αποστάσεις από όλα, μιλά έξω από τα δόντια.

"Δεν είμαι της άποψης που λέει "μη μιλάς γιατί μπορεί να σε πάρουν του χρόνου". Δεν φιλτράρω, είναι κάτι που δεν κάνω ούτε για τον ίδιο μου τον εαυτό" είναι απάντησή στο γεγονός ότι δεν φοβάται το κόστος των δηλώσεών του. Γιατί, όμως, δεν παίζει με τους συνηθισμένος κανόνες το παιχνίδι των εντυπώσεων;  "Άκου, σαν άνθρωπος δεν γουστάρω ούτε τις υπόγειες τακτικές ούτε εκείνους που κάνουν τους ρουφιάνους". 

---

Υπάρχουν παίκτες που επιζούν με το πώς έπαιζαν στο παρελθόν κι άλλοι που επιζούν πουλώντας "οπαδιλίκι".

---

Τα όσα λέει, χωρίς φόβο αλλά με μπόλικο πάθος, με πιάνουν απροετοίμαστο. Δε συναντάς κάθε μέρα έναν αθλητή που λέει φωναχτά όσα σκέφτεται αντί να χρησιμοποιεί το γνωστό τροπάριο που θέλει τους επαγγελματίες μπασκετμπολίστες να κοιτούν -μόνο- τη δουλειά τους. "Πολύς κόσμος σε όλες τις βαθμίδες του ελληνικού μπάσκετ λειτουργεί ακριβώς με τέτοιον τρόπο. Υπάρχουν παίκτες που επιζούν με το πώς έπαιζαν στο παρελθόν κι άλλοι που επιζούν πουλώντας "οπαδιλίκι". Στο δικό μου μυαλό είναι ξεκάθαρα αυτά τα πράγματα".

Όσοι μεγαλώσαμε στα 80s, τα 90s αλλά και στις αρχές των 00s είδαμε το ελληνικό μπάσκετ να κάνει την έκπληξη, να γιγαντώνεται, να γίνεται το καλύτερο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα, να φέρνει ξανά και ξανά επιτυχίες σε συλλογικό και επίπεδο εθνικών ομάδων. Οι τελευταίες εξελίξεις με τον ανένδοτο αγώνα των δύο "αιωνίων" να διεξάγεται εκτός κι όχι εντός παρκέ πληγώνουν το προϊόν σε πολύ μεγάλο -αν όχι επικίνδυνο- βαθμό. Πώς, όμως, βιώνει όλη αυτήν την κατάσταση ένας επαγγελματίας μπασκετμπολίστας που δεν αγωνίζεται σε Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό;

Η απάντηση φαίνεται στο βλέμμα του Βλάντο Γιάνκοβιτς πριν καν μιλήσει. Είναι ένα μείγμα απογοήτευσης, αηδίας και οργής. Με λίγα λόγια, δεν είναι σίγουρος αν θα άφηνε το παιδί (που μπορεί να φέρει μία μέρα στον κόσμο) να ασχοληθεί με το άθλημα.  "Εσύ θα το άφηνες να πλησιάσει; Σε έναν τόπο που έχεις να παίξεις αγώνα 12 και 13 μέρες, όταν ουσιαστικά δεν γνωρίζεις που και πότε θα αγωνιστείς, όταν μετά τα τελευταία συμβάντα η προσέλευση του κόσμου είναι από μικρή έως γελοία στους περισσότερους αγώνες;" μου γυρίζει πίσω την ερώτηση γεμάτος θυμό. 

"Είμαι αμειβόμενος από το άθλημα. Ζω την οικογένειά μου από αυτό (σ.σ: πριν λίγο καιρό παντρεύτηκε). Αν υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να το καταστρέψουν, δεν μπορώ να τους αφήσω. Δεν αντέχω να το υποβαθμίζουν συνέχεια. Δεν είναι υπέρ μου - ή μάλλον δεν είναι υπέρ κανενός παίκτη, κανενός προπονητή, κανενός διαιτητή, κανενός φυσιοθεραπευτή, κανενός φροντιστή, κανενός ανθρώπου που δουλεύει security. Θα ήταν πολύ ωραίο αν οι "υπεύθυνοι" λάμβαναν υπόψη τους όλους αυτούς τους ανθρώπους που το μπάσκετ βάζει φαγητό στο τραπέζι τους" ολοκληρώνει τη σκέψη του, ενώ εγώ έχω την αίσθηση ότι από κάπου ακούγεται ο ήχος από ένα μικρόφωνο που πέφτει με δύναμη στο πάτωμα. 

Η πορεία προς την καταξίωση

Δυστυχώς, έγινα έμπειρος σε πολλά πράγματα πρόωρα

Ο Βλάντο Γιάνκοβιτς κατάγεται από τη Σερβία αλλά μεγάλωσε στην Ελλάδα. Είναι γιος του σπουδαίου μπασκετμπολίστα Μπόμπαν Γιάνκοβιτς που δυστυχώς πρόλαβε να φορέσει για μία μόνο σεζόν τα χρώματα του Πανιωνίου πριν η μοίρα του παίξει το πιο άσχημο παιχνίδι που παίχτηκε ποτέ εντός αγωνιστικών χώρων. Ο Βλάντο είναι μία ζωή στα γήπεδα. Την πορτοκαλί μπάλα την κρατά στα χέρια του ήδη από το δημοτικό. Η σχέση του με αυτήν δεν περιοριζόταν όμως μόνο εντός γηπέδου. "Έχω δει άπειρο μπάσκετ από εποχές που ακόμα δεν ζούσα. Ο πατέρας μου είχε μία τεράστια συλλογή από VHS κασέτες. Μου έβαζε, συνεχώς, να βλέπω παλιούς αγώνες".

Πήγε σε αγγλικό σχολείο (St. Lawrence στο Κορωπί),  μιλά τέσσερις γλώσσες (Ελληνικά, Σερβικά, Αγγλικά, Ισπανικά) και πιστεύει ότι την ουσιαστική παιδεία τη λαμβάνεις από την οικογένειά σου και τα όσα σε μαθαίνει η ίδια η ζωή. Ο ίδιος προπονήθηκε από μικρή ηλικία, λόγω της σοβαρής κατάστασης της υγείας του πατέρα του, σε δύσκολες καταστάσεις. "Δυστυχώς, έγινα έμπειρος σε πολλά πράγματα πρόωρα. Μέχρι να πεθάνει ο πατέρας μου νόμιζα ότι οι άνθρωποι δεν φεύγουν από αυτόν τον κόσμο".

Καθώς αφηγείται, χωρίς ποτέ να αποστρέφει το βλέμμα του, δείχνει να αντιμετωπίζει τα πράγματα με μία σχεδόν στρατιωτική πειθαρχία. Στην πορεία της κουβέντας, μοιραία κάποια στιγμή του κάνω την ερώτηση σχετικά με το πότε ένιωσε τελευταία φορά παιδί. "Μία μέρα πριν πεθάνει ο πατέρας μου" αναφέρει, σφίγγοντας τα δόντια, πριν κοιτάξει έξω από την πόρτα, εκεί που παρέες ανθρώπων πίνουν τον καφέ τους και παραγγέλνουν κάποιο σνακ κάτω από τον δυνατό ήλιο της Γλυφάδας. "Εκείνη την ημέρα το σοκ ήταν τεράστιο, σα να μου τράβηξαν τη γη κάτω από τα πόδια. Για δύο εβδομάδες ένιωθα το απόλυτο σκοτάδι. Θα σου πω την αλήθεια: Είναι η μόνη κηδεία που έχω πάει στη ζωή μου. Υπήρξαν κηδείες αγαπημένων μου προσώπων που δεν κατάφερα να πάω, δεν το αντέχει ο οργανισμός μου".

---

Έχω φάει πολλές μούντζες στη ζωή μου. Χωρίς εκείνο το χαστούκι που δέχθηκα τότε, δεν θα ήμουν αυτός που είμαι σήμερα.

---

Όταν ο Μπόμπαν Γιάνκοβιτς έφυγε από τη ζωή το 2006, μετά από πολλά χρόνια που ήταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι, ο Βλάντο ήταν μόλις 16 χρονών. "Δεν εύχομαι σε κανέναν να περάσει την εφηβεία μου. Έχασα τον μέντορά μου" μου λέει ειλικρινά, χωρίς όμως να δείχνει διατεθειμένος να τον χτυπήσει κάποιος φιλικά στην πλάτη για τις δυσκολίες που έζησε. "Ευτυχώς, υπήρξαν άνθρωποι του μπάσκετ -όπως ο Άκης Καρτάλος, γενικός αρχηγός του Πανιωνίου- που με βοήθησαν. Βέβαια, για πέντε χρόνια ήμουν στο ψάξιμο. Είχα χάσει τον δρόμο μου. Έναν χρόνο πριν κάνω τη καλύτερη χρονιά μου στον Πανιώνιο και πάρω μεταγραφή στον Παναθηναϊκό, παραλίγο να βρεθώ στην Α2".

Τότε έζησε το δεύτερο μεγάλο χαστούκι της ζωής. Ήταν η στιγμή που νόμισε ότι μπορεί να τα χάσει όλα. Πείσμωσε, δούλεψε σαν σκυλί, έβαλε πολλά κιλά σε μυς και πάλεψε για να γίνει αυτός που πίστευε ότι είναι. "Έχω φάει πολλές μούντζες στη ζωή μου. Χωρίς όμως εκείνο το χαστούκι που δέχθηκα τότε, δεν θα ήμουν αυτός που είμαι σήμερα" μου εξομολογείται, νιώθοντας παράλληλα αυτήν την στιγμή τρομερά σίγουρος με τον εαυτό του. "Από τότε δεν σταμάτησα ποτέ να δουλεύω κάθε καλοκαίρι. Είμαι συνειδητοποιημένος πια, μετά από πολλά χρόνια, σχετικά με τι μπορώ και το τι θέλω να κάνω".

Στο σώμα του, εκτός από καλοχτυπημένα τατουάζ, κουβαλά και τα σημάδια από την επιμονή και το πάθος που δείχνει με την πορτοκαλί μπάλα. "Ο άνθρωπος που έχει σοβαρό τραυματισμό και γυρίζει στον τόπο του εγκλήματος είναι μαζόχας, σαν τον μποξέρ που επιστρέφει στο ρινγκ. Έχω τέσσερα κατάγματα στο σώμα μου". Κατάγεται από την χώρα με τη μεγαλύτερη -μετά τις Η.Π.Α- παράδοση στο μπάσκετ, όταν όμως τον ρωτώ σχετικά με το γιουγκοσλαβικό DNA γελά και λέει ότι δεν μπορεί να τον έχει βοηθήσει πάνω από 10% στο παιχνίδι του. Για εκείνον υπάρχουν πολύ πιο σημαντικά στοιχεία. "Ο κίνδυνος και το άγχος της επιτυχίας μου κάνει καλό. Παράλληλα όταν βλέπεις το μπάσκετ ξανά σαν ένα παιχνίδι, παίζεις πιο ελεύθερα και μοιραία γίνεσαι καλύτερος".

Όσο για το πόσο δεινοπάθησε στη ζωή του μέχρι να φύγει η ταμπέλα του γιου του Μπόμπαν Γιάνκοβιτς, η απάντηση έρχεται σε τρεις λέξεις: "Πολύ, πάρα πολύ". Θεωρεί, μέχρι σήμερα, τη Νέα Σμύρνη γειτονιά του κι ας ακούει πολλές φορές τα εξ αμάξης όταν παίζει αντίπαλος του Πανιωνίου. Δεν κρατά καμία κακία, απλά όπως λέει, αναφερόμενος σε όσους δεν του συγχωρούν τη μεταγραφή του στους Πράσινους: "άλλο ο πατέρας μου κι άλλο εγώ". Τελικά, όσον αφορά την καριέρα του υπάρχει εκείνη η αμερικανική φράση που ταιριάζει γάντι, η οποία λέει ότι δεν έχει σημασία πόσες φορές θα πέσεις αλλά πόσες φορές θα καταφέρεις να σηκωθείς ξανά.

Το βλέμμα στο μέλλον

Αν κάνεις μία βόλτα από το Instagram και το Twitter του Βλάντο Γιάνκοβιτς θα διαπιστώσεις ότι δεν είναι ένας ακόμα μονόχνωτος αθλητής. Μάλλον το ακριβώς αντίθετο. Ξέρει να ντύνεται, γνωρίζει καλά τους άγραφους κανόνες του grooming, παρακολουθεί με πάθος άλλα αθλήματα και τηλεοπτικές σειρές. Βλέπει φανατικά Peaky Blinders, παραδέχεται ότι ίσως εμπνεύστηκε το κουρεμά του από εκεί ενώ νιώθει να ταυτίζεται με τον Jon Snow από το Game of Thrones. "Όποιος έχει περάσει δυσκολίες στη ζωή του βρίσκει κάτι σε αυτόν τον χαρακτήρα. Όσο για τη σειρά; Την παρακολουθώ από την πρώτη μέρα, λάτρεψα το S08E03, όμως γενικά πιστεύω ότι το plot θα μπορούσε να ήταν πολύ καλύτερο στον τελευταίο κύκλο".

Όχι, ο Βλάντο Γιάνκοβιτς μπορεί να περνά τις περισσότερες ώρες του με μπάσκετ αλλά δεν είναι μόνο αυτό. "Μου αρέσουν οι ταινίες, ιδιαίτερα με σούπερ ήρωες και βλέπω ξανά και ξανά τα Harry Potter. Δυστυχώς, πια δεν βλέπω horror γιατί δεν αντέχει τα θρίλερ η γυναίκα μου". Απολαμβάνει τον έγγαμο βίο, δηλώνει παλιομοδίτης σε αυτά τα θέματα, ενώ δεν μπορεί να φανταστεί τη ζωή του χωρίς σκύλο. Αγαπά το τένις και παθιάζεται με την Manchester United. "Έχω πολλές μπλούζες της United, απλά με αυτά που βλέπω τον τελευταίο καιρό θέλω να σηκωθούν και να φύγουν όλοι!".

Πέρα, όμως, από την οικογενειακή ζωή, ποιους ανθρώπους θεωρεί τελικά σημαντικούς στη ζωή του; Όταν το θέμα τέθηκε της φιλίας πάνω στη συζήτησή, ο Γιάνκοβιτς έδειξε επιφυλακτικός. "Έχω λίγους φίλους από το Λύκειο κι ελάχιστους φίλους από τον χώρο του μπάσκετ. Όσο περνούν τα χρόνια είναι όλο και πιο δύσκολο να διατηρήσεις φιλικές σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους του χώρου. Όποιος λέει ότι δεν έχει φάει ποτέ πισώπλατα μαχαιρώματα είναι είτε μαλάκας είτε ψεύτης. Ευτυχώς, όμως, γιατί έτσι κάνεις στην άκρη αυτούς που δεν πρέπει. Μόνο αν πάθεις μαθαίνεις".

Σήμερα είναι 29 χρονών και δείχνει να έχει τα πιο ποιοτικά χρόνια μπάσκετ μπροστά του. Το θέμα, βέβαια, είναι τι θα κάνει μετά. Ιδιαίτερα σε μία χώρα που, όπως λέει ο ίδιος, το μπάσκετ βρίσκεται σε ύφεση. "Δεν βγαίνουν πια τόσο πολλά μεγάλα ταλέντα. Είναι σα να έχουμε παρατήσει την πορτοκαλί μπάλα" αναφέρει χαρακτηριστικά κάποια στιγμή. Μάλιστα πιστεύει ότι τώρα είναι το σωστό timing για μία μεγάλη επιτυχία της Εθνικής Ομάδας. Τι είναι, όμως, εκείνο που μας έχει φέρει στην τωρινή απογοητευτική κατάσταση; "Δεν υπάρχει πρόβλημα στο "υλικό" του ελληνικού μπάσκετ. Το ψάρι βρωμά από το κεφάλι, κατά την άποψή μου" απαντά πολύ ειλικρινά τονίζοντας τις τέσσερις τελευταίες λέξεις.

---

Θέλω να ανοίξω μία ακαδημία μπάσκετ. Να μεταδώσω τα μαθήματα που πήρα στη ζωή μου στα μικρά παιδιά.

---

Για τον Βλάντο Γιάνκοβτις το πλέον σημαντικό στοιχείο στο μπάσκετ είναι οι ακαδημίες. Έτσι, πιστεύει ότι δομείται μία υγιής κατάσταση για το μέλλον. Ο ίδιος ονειρεύεται, όταν πει αντίο στην ενεργό δράση, να μεταλαμπαδεύσει την εμπειρία του. "Θέλω να ανοίξω μία ακαδημία μπάσκετ. Να μεταδώσω τα μαθήματα που πήρα στη ζωή μου στα μικρά παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με το άθλημα". Τα εργοστάσια παραγωγής ταλέντων, μου επισημαίνει, είναι εκείνα που αποτελούν το άλφα και το ωμέγα για την ανάπτυξη της πορτοκαλί μπάλας. "Όραμα, αυτό λείπει" λέει ολοκληρώνοντας την σκέψη του.

Η ώρα έχει περάσει, ο Χιούγκο είναι λίγο ανήσυχος, ο Βλάντο κάθεται χαλαρός περιμένοντας τη γυναίκα του στην καφετέρια της Γλυφάδας που κάναμε τη συνέντευξη. Όταν αναφέρομαι, κάπως άκομψα, στα 40 κιλά του Λαμπραντόρ παρομοιάζοντας το με "ολόκληρο γουρούνι" εκείνος ρωτά τον Χιούγκο αν έχει να πει κάτι. Το πελώριο μαύρο σκυλί γαβγίζει ευτυχισμένο. Έχω κλείσει το κασετοφωνάκι, όταν θυμάμαι κάτι τελευταίο: "Το Βλαδίμηρος δεν τον χρησιμοποιείς, έτσι;" του λέω. Η απάντηση έρχεται με ένα λαμπερό χαμόγελο: "Όχι, με το Βλάντο είσαι κομπλέ".

---

*φωτογραφίες © Dim Vergis

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr