Ο Benedict Cumberbatch χρειάζεται εξάσκηση

Ο Benedict Cumberbatch είναι ένας επιμελής ερευνητής της ζωής των χαρακτήρων που υποδύεται, φανταστικών και μη. Εκ πρώτης όψεως, η ιστορία του Greville Wynne, του χαρακτήρα που ενσαρκώνει ο Cumberbatch στην πιο πρόσφατη ταινία του, το The Courier, προσέφερε πλούσιες επιλογές. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα. Όντας επιχειρηματίας, στην πραγματικότητα, που στρατολογήθηκε από την MI6 κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ως διαμεσολαβητής του Σοβιετικού πληροφοριοδότη Oleg Penkovsky, ο αείμνηστος Wynne είχε αφήσει πίσω του δύο βιβλία που περιγράφουν λεπτομερώς τα κατορθώματά του.

Δυστυχώς όμως, ήταν ένας ψυχαναγκαστικός ψεύτης. Πολλά από αυτά που περιέγραψε ο Wynne ήταν είτε λάθος είτε απλά δεν θα μπορούσαν να έχουν συμβεί. Το The Courier, λοιπόν, έπρεπε να είναι μία βιογραφική ταινία του Χόλιγουντ που βασιζόταν λιγότερο στο αρχικό της υλικό για να προσπαθήσει να φτάσει στην αλήθεια. (Στην κατασκοπία, τελικά, αποδεικνύεται ότι δεν μπορείς να εμπιστευτείς κανέναν.)

Οπότε, πώς μπορείς να κατανοήσεις καλύτερα έναν άνθρωπο;

"Είναι περίεργο", λέει ο Cumberbatch. "Προκύπτουν πράγματα αντισυμβατικά που σε σπρώχνουν προς την κατεύθυνση να καταλάβεις έναν χαρακτήρα".

Με τον Greville Wynne, ήταν η γραβάτα του.

"Είπα "αυτή η γραβάτα υπάρχει σε κάθε φωτογραφία του. Είναι αυτό που φοράει στη δίκη-παρωδία, είναι αυτό που φοράει όταν βγαίνει από τη φυλακή, είναι αυτό που φοράει προτού εμπλακεί σε όλο αυτό το θέμα”. Το ερεύνησα. Ήταν γραβάτα από τον σύλλογο μηχανικών στο Πανεπιστήμιο του Nottingham. Δεν ήταν ποτέ μέλος κανενός συλλόγου. Είναι στολή δηλαδή. Προβάλλει μία προσωπικότητα, είναι κάτι σαν παράσταση. Και λίγο επίδειξη".

Simon Emmett

Ο Cumberbatch υπήρξε πολύ απασχολημένος. Αυτή τη στιγμή, τέσσερις ταινίες του αναμένεται να κυκλοφορήσουν. Δύο για το κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel, Doctor Strange in the Multiverse of Madness - το οποίο κάνει πρεμιέρα σήμερα στους κινηματογράφους - και Spider-Man: No Way Home, και δύο άλλες, στις οποίες η αγάπη του για την έρευνα αποδείχθηκε ιδιαίτερα χρήσιμη. Για το The Electrical Life of Louis Wain, που αφορά σε έναν εκκεντρικό εδουαρδιανό καλλιτέχνη, του οποίου οι εικόνες με μεγαλόφθαλμες γάτες που παίζουν χαρτιά και πλένουν πιάτα τού εξασφάλισαν μεγάλο κοινό αλλά λίγα χρήματα, ζήτησε τη βοήθεια του Chris Beetles, του επί χρόνια εμπόρου τέχνης του ίδιου του Wain.

"Ζωγράφισα πολλά από αυτά που βλέπεις στην ταινία", λέει ο Cumberbatch. "Εγώ είμαι αυτός που ζωγραφίζει, αν και δεν μπορώ και με τα δύο χέρια [ο Wain ήταν αμφιδέξιος και ζωγράφιζε και με τα δύο χέρια ταυτόχρονα]. Αλλά δεν ξέρω αν μπορεί κανείς. Εκείνος πραγματικά μπορούσε. Δεν ήταν απλώς ένα κόλπο για επίδειξη".

Ωστόσο, ήταν πραγματικά φτιαγμένος για το The Power of the Dog, το αρκετά εντυπωσιακό γουέστερν που, μετά από δεκατρία χρόνια, είναι η πρώτη ταινία μίας από τις πιο σπουδαίες σκηνοθέτιδες του κόσμου, της Jane Campion (The Piano, Bright Star). Ο Cumberbatch υποδύεται τον Phil Burbank, έναν υπερόπτη ιδιοκτήτη ράντσου στις αρχές του 20ού αιώνα στη Μοντάνα, που βασανίζει τη σύζυγο του μικρότερου αδερφού του, George. Σύμφωνα με το μυθιστόρημα του Thomas Savage από το 1967, ο μεγαλύτερος σε ηλικία Burbank είναι "ένας σπουδαίος αναγνώστης, ταριχευτής, έμπειρος στην επεξεργασία δέρματος και το πλέξιμο τριχών αλόγου, δεινός λύτης σκακιστικών προβλημάτων, σιδηρουργός και μεταλλουργός, συλλέκτης αιχμών από βέλη [και ο ίδιος φτιάχνει αιχμές με μεγαλύτερη επιδεξιότητα από οποιονδήποτε Ινδιάνο], βιρτουόζος στο μπάντζο, καλός κειμενογράφος, κατασκευαστής φορτωτήρων και γερανών για το στοίβαγμα σανού, ένας ζωηρός συνομιλητής".

>Διάβασε ακόμη: Οι καλύτερες ταινίες του 2021

Με την ιππασία ο Cumberbatch τα πήγε εξαιρετικά, αφού είχε εκπαιδευτεί για την ταινία του 2011, War Horse. "Τη λάτρεψα", λέει. "Υπέροχο ήταν και μόνο το γεγονός ότι έπρεπε να επιστρέψω στην ενεργό δράση". ("Αν και", προσθέτει, "ήταν γουέστερν, άρα διαφορετικό στυλ".)

Οπότε έμενε το πλέξιμο, o χειρισμός των σκοινιών, η σιδηρουργία, η επεξεργασία δερμάτων, το στοίβαγμα σανού, το σφύριγμα, η ξυλογλυπτική και το μπάντζο. Το The Power of the Dog δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι έγινε ειδικός σε όλα αυτά. Βασικά, ήταν έτοιμος για δράση προτού ξεκινήσουν τα γυρίσματα, καθώς πήγε σε έναν έμπορο σιδηρικών στο South Island –η Νέα Ζηλανδία αντιπροσώπευε την αμερικανική Δύση της δεκαετίας του 1920–, σφυρηλάτησε ένα πέταλο και το έδωσε στην Campion ως δώρο για καλή τύχη.

Στο βιβλίο, το οποίο διασκεύασε η ίδια η Campion, o Burbank δεν φτιάχνει απλώς φορτωτήρες, "λαξεύοντας τις τεράστιες δοκούς με σκεπάρνι και πλάνη". Σκαλίζει επίσης "εκείνες τις μικροσκοπικές καρέκλες που δεν είναι ψηλότερες από μία ίντσα, όπως οι Sheraton ή σε νεοκλασικό στυλ τύπου Adam". Μία τέτοια καρέκλα έχει έναν μικρό αλλά σημαντικό ρόλο στην ιστορία, οπότε ο Cumberbatch έφτιαξε επίσης ένα σετ από αυτές.

Για λόγους που είναι θαμμένοι βαθιά στο παρελθόν του και επειδή είναι μέρος μίας εικόνας που πρέπει να προβάλλει, ο Phil Burbank σπάνια πλένεται. Έτσι, ο Cumberbatch ακολούθησε το παράδειγμά του.

"Ήθελα αυτό το στρώμα δυσοσμίας πάνω μου. Ήθελα οι άνθρωποι στο δωμάτιο να ξέρουν πώς μύριζα. Ήταν δύσκολο όμως. Δεν ήταν μόνο στις πρόβες. Πήγαινα έξω να φάω και να συναντήσω φίλους της Jane και άλλα. Ντρεπόμουν λίγο μπροστά στον άνθρωπο που καθάριζε το μέρος όπου έμενα".

Simon Emmett

Παρέμεινε πιστός στον ρόλο του καθ’ όλη τη διάρκεια, διατηρώντας ανέπαφη τη "δυσοίωνη", αργόσυρτη ομιλία από τη Μοντάνα.

"Αν κάποιος ξεχνούσε, την πρώτη μέρα, και με φώναζε Benedict, δεν κουνιόμουν", λέει.

Υπήρχαν επίσης πολλά τσιγάρα που έπρεπε να καπνίσει, "τέλεια στριφτά, φτιαγμένα με το ένα χέρι", σύμφωνα με το κείμενο του Savage.

"Ήταν πραγματικά δύσκολο", λέει. "Στριφτά χωρίς φίλτρο, λήψη μετά τη λήψη. Έπαθα δηλητηρίαση από τη νικοτίνη τρεις φορές. Όταν πρέπει να καπνίζεις πολύ, είναι πραγματικά φρικτό".

Ωστόσο, με όλα αυτά, όπως λέει ο σοφός λαός, πάντα υπάρχει χώρος για βελτίωση.

"Ήθελα πραγματικά να γίνω παγκόσμιας κλάσης μουσικός στο μπάντζο", λέει ο Cumberbatch. "Και δεν είμαι. Απέχω πολύ".

Ο Benedict Cumberbatch φτάνει στην ώρα του, ένα πρωί του Ιούλη, για να γίνει η φωτογράφησή του γι’ αυτό το άρθρο. Στέκεται στον κήπο με ένα αντιανεμικό και αθλητικά παπούτσια, ενόσω μιλά στο τηλέφωνο.

Ακόμη και για τα δικά του, ιδιαίτερα παραγωγικά στάνταρ, είχε πολλά πράγματα να κάνει.

"Οι άνθρωποι θα γράψουν βιβλία γι’ αυτό μια μέρα", λέει. "Πώς στο καλό κατάφεραν να γίνουν ταινίες, με όλα όσα συνέβαιναν στον κόσμο".

To Doctor Strange in the Multiverse of Madness γυρίστηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου σε ένα στούντιο στο Surrey εν μέσω lockdown.

"Ακολουθούσαν τον χρυσό κανόνα του NHS Test and Trace", λέει. "Κάναμε τεστ κάθε δεύτερη μέρα και μας μετρούσαν τη θερμοκρασία κάθε μέρα, όταν εισερχόμασταν. Aν είχες κρυώσει ή έβηχες ή δεν αισθανόσουν πολύ καλά, ήταν πραγματικά από πάνω σου. Αλλά το εργασιακό περιβάλλον ήταν αρκετά δυσάρεστο σε σύγκριση με το κανονικό, όλοι χωρισμένοι σε ζώνες και με μάσκες. Ήταν δύσκολη δουλειά. Εκτιμούσαμε όμως πολύ το πόσο τυχεροί ήμασταν. Πεντακόσια και πλέον μέλη του συνεργείου επέστρεψαν και ήμασταν όλοι αρνητικοί στα τεστ τα Χριστούγεννα. Η αφοσίωσή μας ήταν αξιοθαύμαστη".

Το Power of the Dog άρχισε να γυρίζεται στη Νέα Ζηλανδία τον Ιανουάριο του 2020. Στη συνέχεια, η παραγωγή σταμάτησε μέχρι τον Ιούνιο.

"Δεν ανοίγαμε την τηλεόρασή μας κάθε μέρα, ούτε κοιτούσαμε τα τηλέφωνά μας για ειδήσεις. Δεν αυξανόταν η ανησυχία έτσι", λέει. "Μετά, όταν φτάσαμε στο Όκλαντ, η κατάσταση ήταν του στυλ: "Δεν είναι μόνο το ότι είναι τρελά τα πράγματα εδώ. Είναι πραγματικά τρελή η κατάσταση παντού, οπουδήποτε κι αν πρέπει να πας για να φτάσεις σπίτι".

Μία επιπρόσθετη περιπλοκότητα υπήρξε βέβαια, διότι ο Cumberbatch ταξίδευε συνοδεύοντας δύο ογδοντάρηδες – τους γονείς του.

"[Ο κορονοϊός] απλώς ερχόταν και ερχόταν και ερχόταν, και ο Boris Johnson εξακολουθούσε να λέει [χρησιμοποιεί τη φωνή του Johnson] "Αγκαλιάζω τους πάντες, τους φιλάω όλους, γλείφω τα χερούλια από τις πόρτες. Ω, όχι, δεν το κάνω – τώρα φοράω hazmat στολή για τον κορονοϊό”. Μπορούσες να καταλάβεις ότι θα έπληττε πολύ σοβαρά το Ηνωμένο Βασίλειο, λόγω της ανικανότητας. Οπότε, απλά είπα "Μένεις εδώ”. Δεν μπορούσα να τους αφήσω να φύγουν".

Ο Cumberbatch ασχολείται με τις φωτογραφίες, προτείνοντας στησίματα και τεχνικές, παρατηρώντας πότε αλλάζει το φως του ήλιου, ελέγχοντας αν ένα συγκεκριμένο ρολόι δεν θα φαινόταν καλύτερο με μία διαφορετική μπλούζα.

"Όταν στέκεσαι στο κόκκινο χαλί και φωνάζουν "Σ’ εμένα! Σ’ εμένα! Σ’ εμένα!”. Αυτό είναι απαίσιο", λέει. "Αυτό εδώ είναι λίγο πιο δημιουργικό".

Στη συνέχεια, επιτέλους σταθεροποιείται σε ένα σημείο, τακτοποιείται με ένα μπράουνι σοκολάτας και μία τζιτζιμπίρα – είδηση που αναμφίβολα θα προκαλέσει σοκ στο διαδίκτυο, με θέμα το αν ο Benedict Cumberbatch είναι βίγκαν ή όχι. (Αλλά φαίνεται ότι πάντα υπάρχει χώρος στο διαδίκτυο για οτιδήποτε έχει να κάνει με τον Benedict Cumberbatch.)

"Ήμουν για περίπου 18 μήνες", επιβεβαιώνει. "Επιδοκιμάζω τους ανθρώπους που είναι βίγκαν και απόλαυσα το δικό μου ταξίδι, αλλά [το μη βίγκαν φαγητό] μόλις ξαναμπήκε στη ζωή μου".

Πιο πολύ τώρα τον ενδιαφέρει η βιωσιμότητα. Τα ρούχα που φορά σε αυτές τις φωτογραφίες, έχουν, ως επί το πλείστον, επιλεχθεί λαμβάνοντας υπόψη το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, με τη δική του συμβολή.

"Μη βιώσιμες πρακτικές… υπάρχει κι άλλος τρόπος να το κάνουμε", λέει. "Μπορείς να σκεφτείς μία λύση και να κάνεις πραγματικά κάτι, παρά να απελπίζεσαι από το πρόβλημα".

O Cumberbatch είναι άνθρωπος των έργων. Η φίλη του, Keira Knightley, κάποτε είπε ότι ποτέ δεν επιλέγει το εύκολο μονοπάτι.

Γελάει (και αναφέρεται στον μύθο του Σίσυφου). "Το να σπρώχνεις αυτή την τεράστια πέτρα μέχρι την κορυφή του βουνού. Εννοώ… μου αρέσει η πρόκληση", λέει.

Γιατί το πιστεύει αυτό;

"Μου αρέσει πολύ η δουλειά μου. Όταν όντως δουλεύω, θέλω να δουλέψω σκληρά. Πρέπει να αξίζει να αφήσω την οικογένειά μου [τη σύζυγό του, τη θεατρική σκηνοθέτιδα Sophie Hunter και τα τρία τους αγόρια] και το σπίτι για να το κάνω. Για να τους κάνω… Ω, αυτό ακούγεται περίεργο, αλλά υποθέτω για να δικαιολογήσει το γεγονός ότι δεν είμαι εκεί. Και αν μπορώ να ξεφύγω με μία νέα δεξιότητα και να την ονομάσω δουλειά, πόσο τυχερός είμαι; Αυτό μου εξοικονομεί χρόνο από μερικά βραδινά μαθήματα ή, ξέρεις, από τον χρόνο που δεν έχω".

Ωστόσο, υπάρχει διαφορά μεταξύ τού να θέλεις να μάθεις μία νέα δεξιότητα και να θέλεις να γίνεις ειδικός στο μπάντζο.

"Αλλά από την άποψη των γυρισμάτων είναι πολύ, πολύ καλό", λέει. "Είναι σαν να δίνεις σε έναν ηθοποιό κάτι να φάει, όπως είπε ο Marlon Brando. Διαρκώς απομακρύνεις τη νευρικότητα. Αυτό σήμαινε ότι ήταν ελαφρώς αντικοινωνικό ως δραστηριότητα, αλλά και τι έγινε. Δεν χρειάζεται να κουτσομπολεύω γύρω από την καφετιέρα σε κάθε γύρισμα".

Το κύριο κίνητρό μου είναι ότι πραγματικά απολαμβάνω τη δουλειά μου. Και θέλω να δουλεύω σκληρά. Πρέπει να αξίζει να αφήσω την οικογένειά μου και το σπίτι μου. Και μου αρέσει η ιδέα ότι μπορεί να γίνομαι καλύτερος σε αυτήν"

Σε 72 ώρες θα πετάξει στο Λος Άντζελες για επαναληπτικά γυρίσματα δύο εβδομάδων στο Spider-Man: No Way Home.

"Νομίζω ότι το κύριο κίνητρό μου είναι ότι απλά απολαμβάνω πραγματικά τη δουλειά", λέει. "Και μου αρέσει η ιδέα ότι μπορεί να γίνομαι καλύτερος σε αυτήν".

Simon Emmett

Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι όποιος παρακολουθήσει το The Power of the Dog θα μπορούσε να διαφωνήσει με αυτό. Είναι εξαιρετικό από κάθε άποψη – όχι μόνο ο Cumberbatch, αλλά και ο Jesse Plemons ως George Burbank, η Kirsten Dunst ως Rose, η γυναίκα που παντρεύεται, και ο Kodi Smit-McPhee ως Peter, ο γιος της. Φαίνεται και ακούγεται απίστευτο. Μπορείς να ακούσεις το δέρμα κάθε φορά που τρίζει, να αισθανθείς τον άνεμο που φυσάει στο λιβάδι ενόσω κλιμακώνεται το μελόδραμα.

"Πέρασα πολύ καιρό προσπαθώντας να το αντιληφθώ σε γλωσσικό επίπεδο", λέει η Jane Campion. "Πώς θα το φωτογραφίζαμε, πώς θα το πλαισιώναμε. Και να ακολουθούμε έναν κανόνα για την απόλυτη οικονομία. Όπως το να προσπαθούμε να διατηρούμε αυτές τις λήψεις για όσο περισσότερο χρόνο μπορούσαμε και να μην τις γυρίζουμε επιπόλαια. Ή να έχουμε περιττές φιοριτούρες".

Το βιβλίο στο οποίο βασίζεται η ταινία δεν είναι πολύ γνωστό, καθώς δεν πούλησε "περισσότερα από μερικές χιλιάδες αντίτυπα" κατά την κυκλοφορία του, σημειώνει η Annie Proulx σε μία εκ των υστέρων ανατύπωσή του το 2001. Αλλά με τον Burbank, [το βιβλίο] αναδεικνύει, όπως αναφέρει, "έναν από τους πιο μοχθηρούς χαρακτήρες στην αμερικανική λογοτεχνία".

"Το βιβλίο μού ερχόταν συνέχεια", λέει η Campion. "Και αν κάτι σε στοιχειώνει, νομίζω ότι πρέπει να αφήσεις τη φύση να αναλάβει. Ένιωσα ότι "αυτό έπρεπε να γίνει”".

Όσο για τον πρωταγωνιστή: "Δίναμε ώθηση ο ένας στον άλλο. Ήταν πραγματικά ένας σπουδαίος συνεργάτης, με υψηλές προσδοκίες και ιδανικά. Πρακτικές ικανότητες; Θεέ μου… Ήταν εκθαμβωτικός".

Ρωτάω τον Cumberbatch αν ποτέ ανέλαβε μία δουλειά και σκέφτηκε "θα την κάνω για τα χρήματα".

"Ναι", απαντά αμέσως. "Το κάνω απόψε".

Μιλάει για το Letters Live, μία εκδήλωση κατά την οποία διάσημα (και μερικά μη διάσημα) ονόματα κάνουν αναγνώσεις ιστορικών βαθυστόχαστων επιστολών, μία μείξη σοβαρών και ανόητων, βλάσφημων και πολιτικών κειμένων. Το κοινό δεν ξέρει ποτέ τι και ποιον πρόκειται να ακούσει, καθώς μέρος της απήχησής της αποτελεί η πτυχή του celebrity bingo. Ο Ian McKellen διάβασε Roald Dahl, η Gillian Anderson, Jackie Kennedy κ.ο.κ. Ο Cumberbatch είναι τακτικός "επισκέπτης" από την πρώτη κιόλας εκδήλωση που έγινε σε ένα θέατρο το 2013 και η εταιρεία παραγωγής του, SunnyMarch, έχει πλέον ρόλο στη διαμόρφωσή τους. (Επίσης, μεταξύ άλλων, ανέλαβε την παραγωγή των ταινιών The Courier και The Electrical Life of Louis Wain).

"Πραγματικά, δεν έχω κάνει εξάσκηση", λέει.

Απόψε, θα διαβάσει ένα γράμμα που έγραψε ένας ετοιμοθάνατος ανθρακωρύχος στη σύζυγό του σε μία θλιβερή ιστορία εξόρυξης το 1902, τη χειρότερη στα χρονικά του Τενεσί, με τον 14χρονο γιο του να είναι δίπλα του. Μετά, μία από έναν κάτοικο που ζητούσε να αρθεί η απαγόρευση εισόδου που του είχε επιβληθεί από το ξενοδοχείο Empress στη Βρετανική Κολομβία, παραθέτοντας τρεις πλευρές από ολοένα και πιο τραβηγμένες δικαιολογίες, που έγιναν viral το 2018. Τέσσερις γραμμές επίσης από τον Hunter S. Thompson προς έναν λογοτεχνικό πράκτορα που τον απέρριψε. Και ένα γράμμα από τον Nick Cave, ως απάντηση σε κάποια Cynthia, που του ζητούσε συμβουλές σχετικά με τη θλίψη. Ο γιος του Cave, Arthur, πέθανε το 2015. "Νιώθω την παρουσία του γιου μου, παντού, αλλά μπορεί να μην είναι εκεί", γράφει. "Τον ακούω να μου μιλάει, να με ανατρέφει, να με καθοδηγεί, αν και μπορεί να μην είναι εκεί".

Μετά βρίσκω τον Cumberbatch στο μπαρ με τη γυναίκα του, μερικούς από τους άλλους συμμετέχοντες και φίλους. Λέει ότι μπορούσε να αισθανθεί ότι ξεπερνά τον εαυτό του από το πρώτο γράμμα, εστίαζε μόνο στο νόημά του καθώς διάβαζε δυνατά.

"Δεν μπορούσα να το αποφύγω", λέει. "Δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι ήταν ο γιος του εκεί. Σου είπα ότι δεν είχα κάνει εξάσκηση. Οπότε, η χαρά τού να διαβάζεις για το Empress Hotel…".

Μετά ήταν ο Nick Cave. Ο Cumberbatch είναι ένας τρομερός μίμος, αλλά το γράμμα του Cave ήταν το μοναδικό που επέλεξε να ερμηνεύσει με τη δική του φωνή.

"Κάνω πολύ καλά τον Nick Cave, μπήκα πολύ στον πειρασμό να...", λέει. "Αλλά σκέφτηκα "Δεν μπορώ”. Παραείναι έντονη η παρουσία του".

Ο Cave έχει πίνακες του Louis Wain στους τοίχους του σπιτιού του στο Μπράιτον. Κάνει επίσης μία γκεστ εμφάνιση στο The Electrical Life of Louis Wain υποδυόμενος τον H.G. Wells.

"Είναι λίγο σαν γιορτή αφιερωμένη στον Nick Cave", λέει ο Cumberbatch. "Ο Nick Cave είναι master στο είδος του, πραγματικά είναι".

Μία συζήτηση για τις φορές που ερμήνευσε πραγματικούς ανθρώπους.

Ανάμεσα στους πολλούς συναρπαστικούς χαρακτήρες που έχει κατά καιρούς αναλάβει ο Cumberbatch, είναι ο Sherlock Holmes, ο Alan Turing, ο Stephen Hawking, ο στρατιώτης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου συνταγματάρχης Mackenzie, ο Άμλετ, ο Φρανκενστάιν, ο Peter Guillam του Tinker Taylor Soldier Spy – ο μόνος που είναι και αληθινός και ζει ακόμα, είναι ο Dominic Cummings. Αναρωτιέμαι αν αυτό άλλαξε την προσέγγισή του.

Αμέσως επισημαίνει το λάθος μου.

"Ο Patrick Melrose είναι ακόμη ζωντανός", τονίζει. "Ο Billy Bulger, νομίζω, πέθανε. Ο Julian Assange επίσης είναι ακόμα ζωντανός. O Khan είναι ακόμα στον πάγο, οπότε αυτό είναι ανοιχτό προς συζήτηση...".

(Για την ιστορία, ο William "Billy" Bulger, ο Αμερικανός δικηγόρος που υποδύθηκε στο Black Mass του 2015, είναι 87 ετών και είναι ακόμα ζωντανός τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές. Ο Patrick Melrose, τον οποίο έπαιξε σε υπέροχη τηλεοπτική μίνι σειρά του 2018, βασίζεται στα ημι-αυτοβιογραφικά μυθιστορήματα του 61χρονου Edward St Aubyn, που επίσης ζει. Ο Khan Noonien Singh, τον οποίο έπαιξε στο Star Trek into Darkness του 2013, είναι ένας γενετικά τροποποιημένος υπεράνθρωπος του 23ου αιώνα, τον οποίο έβαλε σε κρυογονικό ύπνο το πλήρωμα του USS Enterprise. Με κέρδισε δηλαδή για τον Assange.)

Όπως και να έχει, δέχεται την παρατήρησή μου;

"Το δέχομαι, κατά κάποιον τρόπο. Αλλά δεν νομίζω ότι έχω ερμηνεύσει μόνο ιστορικούς χαρακτήρες".

Είναι δύσκολο να μετρήσει όταν είναι πολύ κουρασμένος.

"Ποια είναι η φύση της ερώτησης; Δεν νομίζω ότι είναι μία πολύ δυνατή θεωρία".

Ήθελα πολύ να ρωτήσω για τον Cummings, λέω. Έχοντας ξαναπαρακολουθήσει το Brexit: The Uncivil War, το τηλεοπτικό δράμα του 2019 για την καμπάνια Vote Leave, και βάσει των πρόσφατων αποκαλύψεων και ισχυρισμών του, έμοιαζε ανατριχιαστικά ακριβής όσον αφορά την ερμηνεία του. Ποια είναι η δική του άποψη;

"Πειράζω τον James [Graham, τον συγγραφέα] για κάθε τίτλο που εμφανίζεται", αναφέρει. "Λέγοντας "Βρίσκομαστε τώρα στο 5ο sequel”. Είναι εκπληκτικό να βλέπεις έναν χαρακτήρα που ήταν αρκετά άγνωστος, στα παρασκήνια των διαδρόμων της εξουσίας, να έρχεται στο προσκήνιο με έναν τόσο εξαιρετικό τρόπο. Πραγματικά δεν θέλω να τον κρίνω δημόσια".

Όμως γνώρισε τον Cummings για τον ρόλο. Πρέπει να παρακολούθησε την "εκδίκησή" του με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

"Υπάρχουν αμφιλεγόμενες φιγούρες γύρω από πολύ περίπλοκα θέματα και ναι, έχω τις δικές μου απόψεις. Αλλά νομίζω ότι είναι πολύ πιο σημαντικό να εκφράζουν αυτά τα πράγματα άλλοι άνθρωποι παρά εγώ. Δεν έχω καμία εικόνα, πέρα από κάποιες περιόδους που προσπαθώ να βγάλω κάτι σωστό από αυτούς, όταν τους υποδύομαι. Δεν είμαι ο ειδικός που συμβουλεύεσαι για ένα τέτοιο θέμα".

Υπάρχει, προτείνω, ένα ακόμη πασίγνωστο όνομα που έχει παίξει φέτος και βρίσκεται εν ζωή. Ο Morrissey, στους Simpsons.

"Αυτός δεν ήταν ο Morrissey!".

Στο επεισόδιο Panic on The Streets of Springfield, η Lisa ξεμυαλίζεται από τον καταθλιπτικό Άγγλο τραγουδιστή Quilloughby και το συγκρότημά του The Snuffs, τους δημιουργούς των Hamburger Homicide, How Late Is Τhen? και Everyone Is Horrid Except Me (And Possibly You). Αργότερα, πηγαίνει σε ένα μουσικό φεστιβάλ και ανακαλύπτει ότι ο χαρισματικός τραγουδιστής έχει μετατραπεί σε υπέρβαρο μεγαλομανή τύπο.

Ακούγεσαι πολύ σαν εκείνον και τραγουδάς σαν αυτόν επίσης.

"Ω, ευχαριστώ", λέει. "Το παίρνω ως κομπλιμέντο, γιατί μου αρέσει ο τρόπος που τραγουδάει και ακούγεται".

Ο Morrissey ήταν λιγότερο ενθουσιασμένος. Ο μάνατζέρ του εξέδωσε μια εκτεταμένη δήλωση, όπου έλεγε, μεταξύ πολλών άλλων, ότι οι Simpsons είχαν πάρει "μια στροφή προς το χειρότερο", ότι η απεικόνιση του τραγουδιστή με την κοιλιά του να κρέμεται έξω από την μπλούζα του ("ενώ δεν ήταν ποτέ έτσι, σε καμία στιγμή της καριέρας του") ήταν οδυνηρή και ρωτούσε τον Cumberbatch "Είναι δυνατόν να είναι τόσο απεγνωσμένος για μετρητά ώστε να συμφωνήσει να στηλιτεύσει και άλλον καλλιτέχνη με τόσο σκληρό τρόπο;", λέγοντας ότι πρέπει να "τοποθετηθεί" σχετικά με αυτό. "Είχε όμως ποτέ τα κότσια για να το κάνει αυτό;".

"Κανένα σχόλιο", λέει ο Cumberbatch, μάλλον για καλό.

Έχοντας παρακολουθήσει ή ξαναπαρακολουθήσει ένα μεγάλο, αλλά όχι ολόκληρο ακόμα δείγμα της δουλειάς του, αναζητώντας στοιχεία, ένα γενικότερο πλαίσιο και κοινούς συνδέσμους –21 ρόλους– φοβάμαι ότι η πιο εύστοχη παρατήρηση που μπορώ να αναφέρω, είναι ότι ο Benedict Cumberbatch είναι απλά ένας απίθανος ηθοποιός.

Υπήρξε μία εποχή που ακόμη και ο ίδιος έπρεπε να παραδεχτεί ότι έπεφτε θύμα τού "ενσαρκώνω ελαφρώς άφυλους, κοινωνιοπαθείς διανοούμενους", όπως είπε στο Radio Times το 2011. Αλλά αυτό δεν ισχύει πλέον, αν όντως ίσχυε ποτέ δηλαδή.

Στο 12 Years A Slave υπάρχει ένας ιδιοκτήτης φυτείας που ονομάζεται George Ford, με το πρόσωπο και το σώμα του Cumberbatch, αλλά η φωνή, η στάση σώματος και η κίνηση είναι αποκλειστικά κάποιου άλλου. Στο Atonement υπάρχει ένας γλοιώδης παιδόφιλος ονόματι Paul Marshall, κάποιος που οι τίτλοι της ταινίας επιμένουν ότι είναι ο Cumberbatch, αλλά φοβάμαι ότι πρέπει να υπήρξε κάποιο τρομερό μπέρδεμα. Στα σχόλια του YouTube κάτω από το trailer του The Fifth Estate, την ταινία του Julian Assange (o οποίος ζει ακόμα, είναι 50 ετών!), η ετυμηγορία είναι ομόφωνη:

"Ως Αυστραλός, πρέπει να πω ότι η προφορά του Benedict σε αυτή την ταινία είναι ένα έξοχο επίτευγμα! Μέχρι και οι πιο κορυφαίοι ηθοποιοί δεν μπορούν να τα καταφέρουν όπως εκείνος".

"Για Βρετανός τυπάς, αποδίδει θαυμάσια την αυστραλιανή προφορά".

"Η προφορά του είναι τόοοοσο καλήηηη, ω Θεέ μου!".

Ακόμα πιο περίπλοκο, το γεγονός ότι ο Cumberbatch δεν έχει ένα πρόσωπο που ξεχνιέται εύκολα, όπως υποστηρίζουν όλα αυτά τα sexy otter memes και τα αστεία με τον Sid από το Ice Age. Όμως, η μόνη φορά που σκέφτεται κανείς "Ω, είναι κι αυτός ο τύπος από το Sherlock", είναι μόνο όταν βλέπει όντως Sherlock.

"Είναι σαν χαμαιλέοντας με έναν μοναδικό τρόπο", λέει ο Dominic Cooke, ο οποίος σκηνοθέτησε τον Cumberbatch στην ταινία The Courier και στην παραγωγή του BBC για τον Ριχάρδο Γ' το 2016. "Μπορεί να μεταμορφωθεί εξωτερικά, αλλάζοντας εντελώς στον φυσικό χώρο όπου κινείται, όπως και στην εμφάνιση. Έκανε δύο παραστάσεις [στη σκηνή] σε διάστημα δύο ετών, το Φρανκενστάιν [σε σκηνοθεσία Danny Boyle, το 2011, όπου με τόλμη ο Cumberbatch και ο Jonny Lee Miller περνούσαν εναλλακτικές βραδιές υποδυόμενοι τους Frankenstein και The Creature αντίστοιχα], που ήταν σαν ένα κομμάτι σύγχρονου χορού – ήταν γυμνός τα πρώτα 20 λεπτά, προσπαθώντας να τραβήξει την προσοχή όλων.

Η άλλη ήταν ένα πολύ σφιχτό έργο του Terence Rattigan [After the Dance, 2010, σε σκηνοθεσία Thea Sharrock], όπου ήταν πολύ "κάθετος” και ακλόνητος, και του είπα "Δεν μπορώ να φανταστώ άλλον ηθοποιό στον πλανήτη που θα μπορούσε να κάνει αυτά τα δύο ταυτόχρονα όσο καλά τα έκανες εσύ”".

"Έχει τόσο δυνατή φαντασία, όσο ένα παιδί", λέει η Claire Foy, η οποία έχει υποδυθεί τη σύζυγο του Cumberbatch στη μεγάλη οθόνη δύο φορές, μία το 2011 στο δράμα Wreckers και ξανά στο The Electrical Life of Louis Wain. "Υπάρχει ένα στοιχείο σε αυτόν, είναι τόσο πρόθυμος να διεισδύσει σε ένα σενάριο και να δει τι θα συμβεί. Και αυτό είναι πραγματικά σπάνιο. Προσωπικά δεν είμαι έτσι με την υποκριτική και είναι καταπληκτικό να βρίσκομαι κοντά του.

Πιο υπερήφανη για εκείνον αισθάνθηκα όταν τον είδα να είναι ο Patrick Melrose. Επειδή ολόκληρη η ιδέα ήταν δική του [άλλη μία παραγωγή της SunnyMarch]. Να τον βλέπεις να το κάνει... να έχει ελευθερία κινήσεων και να μη χρειάζεται να είσαι ένας συμβατικός πρωταγωνιστής. Είναι εκπληκτικό να βλέπεις έναν ηθοποιό να κάνει αυτό που θέλει. Θα μπορούσε να είναι χαμηλών τόνων· θα μπορούσε να είναι έντονος και πομπώδης. Θα μπορούσε να είναι όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου".

"Δες τον στο Black Mass, όπου υποδύεται τον αδελφό του Johnny Depp", λέει ο Edward Berger, ο οποίος σκηνοθέτησε το Patrick Melrose και θα συνεργαστεί ξανά με τον Cumberbatch τον επόμενο χρόνο στο 39 Steps, μία μίνι σειρά του Netflix. "Είναι ένας πολύ μικρότερος ρόλος [από του Depp]. Αλλά η βαθιά φωνή, ο τρόπος που ερμηνεύει… Δεν πρόκειται ποτέ η ερμηνεία του να είναι βαρετή, και αυτό είναι μέρος του μυστικού του. "Πώς μπορώ να ξεχωρίσω; Πώς μπορώ να κάνω το κοινό να θυμάται τη σκηνή;"".

"Κάθε ηθοποιός έχει μία διαδικασία που ακολουθεί", λέει ο σκηνοθέτης του The Electrical Life of Louis Wain, Will Sharpe. "Όταν κάναμε πρόβες, ήταν κάτι παραπάνω από περιεκτικός. Εξέταζε κάθε βήμα, κάθε στροφή του ώμου, κάθε χτύπημα του μολυβιού. Αλλά στο γύρισμα, τα αφήνει όλα στην πόρτα. Γίνεται πιο ενστικτώδης, αλλά έχει όλη τη γνώση που χρειάζεται για να το κάνει".

Προτού υποδυθεί τον Dominic Cummings, ο Cumberbatch πήγε στο σπίτι του για δείπνο. Η σύζυγός του, η δημοσιογράφος του Spectator, Mary Wakefield, έγραψε για τη συνάντησή τους.

"Ήταν φιλικός, περίεργος – αλλά δεν είχε έρθει να κρίνει τον Dom. Είχε έρθει για να γίνει αυτός", είπε.

Έφτιαξε βίγκαν πίτα (είχε ακούσει μια φήμη). Όταν ο Cumberbatch έφτασε, αρνήθηκε να πιει αλκοόλ με την αιτιολογία ότι δεν έπινε πραγματικά και πήρε μία "αυτό που φαντάζομαι ότι είναι μια πολύ χαρακτηριστική Cumberbatch" πόζα – πόδια σταθερά στο πάτωμα και κεφάλι ψηλά με ελαφριά κλίση προς τα εμπρός. Δύο ώρες αργότερα, είχε σχεδόν ξαπλώσει προς τα πίσω, με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, "όπως ο Dom".

"Μέχρι τη 1 το βράδυ, ήταν κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν του. Και οι δύο άραζαν, με το χέρι πίσω από το κεφάλι έκαστος".

Ύστερα έδειξε στο μόλις δύο ετών παιδί της μία φωτογραφία του Cumberbatch από την ταινία Brexit: The Uncivil War.

"Μπα-μπάς", φέρεται να συλλάβισε ο μικρός. "Αυτός είναι ο μπαμπάς, μαμά".

Ο Cumberbatch έκανε το δημόσιο ντεμπούτο του στην Daily Mirror, όταν ήταν μόλις τεσσάρων ημερών ως "το μικρό θαύμα της Wanda". Οι γονείς του, Wanda Ventham και Timothy Carlton, είναι ηθοποιοί. Η μητέρα του εμφανίστηκε σε φαρσοκωμωδίες του West End, στις τηλεοπτικές παραγωγές της δεκαετίας του ’70 The Saint και The Likely Lads και σε έργα των John Osborne και Fay Weldon. Ο πατέρας του ήταν τακτικός "θαμώνας" στο Royal Court του Λονδίνου και εμφανιζόταν σε δεκάδες γνωστές τηλεοπτικές εκπομπές, από το Cold Comfort Farm μέχρι το Foyle's War.

Simon Emmett

Πιο πρόσφατα εμφανίστηκαν μαζί, ως γονείς του Sherlock, στο Sherlock.

Ρωτάω τον Cumberbatch πώς ήταν όταν ήταν μικρός.

"Σε ποια ηλικία;".

Σε όποια σου έρχεται στο μυαλό.

"Ήμουν πολύ φιλοπερίεργος. Ήμουν πολύ ομιλητικός. Ελαφρώς εκκεντρικός, νομίζω. Μία παλιά ψυχή, όπως με περιέγραψε ένας από τους καθηγητές μου. Είχα τεράστια ποσότητα ενέργειας. Ήμουν μοναχοπαίδι, οπότε απεχθανόμουν τις συγκρούσεις".

Αυτό είναι χαρακτηριστικό των παιδιών χωρίς αδέρφια;

"Ναι, ανάβουν συνεχώς τα αίματα στο σπίτι τώρα. Όχι όμως αν είσαι μοναχοπαίδι. Δεν έχεις ιδιαίτερες αντοχές. Κάπως το αποφεύγεις. Εξακολουθούν να μη μου αρέσουν οι συγκρούσεις".

Το σχολείο, λέει, τον έβαλε σε τάξη.

"Ήμουν αρκετά τυχερός ώστε να βρίσκομαι σε ένα περιβάλλον [δημόσιο σχολείο] που εστίαζε στην τέχνη, την υποκριτική, τη μουσική, το ράγκμπι, όπως και σε άλλα αθλήματα. Όπως επίσης, ερχόταν σε αντίθεση με τη νοοτροπία τού "αυτό είναι ένα προβληματικό παιδί, πρέπει να κάνουμε κάτι γι’ αυτό”. Νομίζω ότι ήμουν απελπιστικά ανασφαλής για όλων των ειδών τους λόγους και προσπάθησα να το αντισταθμίσω. Τρομοκρατούμουν από την ιδέα τού τι σκέφτονταν οι άλλοι για εμένα".

Γι’ αυτό οι άνθρωποι γίνονται ηθοποιοί.

"Ω, υπάρχουν πολλοί λόγοι. Ήταν και οι δύο γονείς μου και μου άρεσε να τους βλέπω".

Ρωτάω αν διάσημα πρόσωπα από την τηλεόραση έρχονταν συχνά στο σπίτι τους.

"Ως έναν βαθμό. Όμως πολύ, πολύ, πολύ σπάνια διασκεδάζαμε. Ξέρεις, [οι γονείς μου] μπαινόβγαιναν σε εταιρείες κινηματογραφικών παραγωγών ή γύριζαν ταινίες που ολοκληρώνονταν σε κάποια στιγμή. Θυμάμαι πάρτι για το τέλος γυρισμάτων. Αλλά δεν ήταν όπως στη σειρά Stella Street. Έζησα την εμπειρία να αναγνωρίζουν τη μαμά μου στο τμήμα με τον κατεψυγμένο αρακά στο σουπερμάρκετ. Αυτό νόμιζα ότι ήταν η φήμη".

Η μαμά σου είπε ότι ως έφηβος έγραφες γράμματα στο σπίτι, λέγοντας ότι ήσουν "πολύ ευτυχισμένος".

"Ίσως οι γονείς μου να το είπαν αυτό! Νομίζω ότι ήμουν, ξέρεις; Εννοώ ότι υπάρχουν πολλά να εξετάσουμε από την παιδική μας ηλικία, έτσι δεν είναι; Πρέπει να πω, χωρίς να θέλω να ακουστώ πολύ ρομαντικός, ότι πέρασα πραγματικά πολύ καλά στο οικοτροφείο. Ήταν σαν να είχα ένα τσούρμο αδέρφια. Ήταν σαν αυτό το "Ω, έτσι μπορεί να είναι η οικογενειακή ζωή”. Και προφανώς από τα 13 και μετά, και στην εφηβεία, ήταν του στυλ "Ω, αυτό είναι γελοίο”. "Πού είναι οι γυναίκες; Και πού είναι ο κόσμος;”. Ήμουν πολύ επιφυλακτικός σχετικά με το πόσο σπάνιος ήταν ο αέρας που ανέπνεα".

Ρωτάω αν βρίσκει δύσκολη την υποκριτική.

"Δεν έχω τίποτα άλλο για να τη συγκρίνω, οπότε δεν ξέρω. Απολαμβάνω τις προκλήσεις σε αυτήν… οπότε δεν θα έλεγα ότι είναι δύσκολη. Αυτή είναι μία τόσο ύπουλη ερώτηση. Η πραγματικότητα του πώς οι άνθρωποι ασχολούνται με την υποκριτική και κάνουν καριέρα σε αυτήν, είναι δύσκολη. Το να ασκείς το επάγγελμα είναι χαρά. Νομίζω ότι οποιοσδήποτε ηθοποιός θα συμφωνούσε σε αυτό".

Φαίνεται ότι εργάζεσαι όσο περισσότερο μπορείς.

"Κάπως το μειώνω αυτό τώρα, καθώς πάντα ήθελα να ζήσω μία ζωή λιγότερο συνηθισμένη. Μερικά φλερτ με τη θνητότητα με έκαναν να πω "Θέλω πραγματικά να αξιοποιήσω στο έπακρο αυτή τη σύντομη, ασήμαντη στιγμή για να κάνω κάτι”".

Ο Cumberbatch αναφέρεται σε μία εποχή στη Νότια Αφρική το 2004, όταν μαζί με δύο φίλους του βρέθηκαν δεμένοι μέσα το πορτμπαγκάζ ενός αυτοκινήτου και έμειναν εκεί, παρά τη θέλησή τους, υπό την απειλή όπλου. Υπήρξε επίσης ένα διάλειμμα ενός έτους σε ένα θιβετιανό βουδιστικό μοναστήρι, στο οποίο παραλίγο να πεθάνει από αφυδάτωση.

Ένας ψευτοψυχολόγος σίγουρα θα εντόπιζε ένα κοινό που συνδέει αυτά τα περιστατικά.

"Είναι πολύ ψεύτικο. Ο καθένας μπορεί να το συμπεράνει αυτό. Ναι, απολύτως. Ο χρόνος είναι πολύτιμος και αν έχεις κάτι που απειλεί τον χρόνο σου, καταλαβαίνεις αμέσως το γιατί".

"Η δόξα είναι δυσκολότερη", λέει. "Η δόξα είναι πολύ πιο δύσκολη, νομίζω".

Στις 21.00, στις 25 Ιουλίου 2010, σε ηλικία 34 ετών, ο Cumberbatch έγινε από πολύ γνωστός ηθοποιός που έκανε "μικρούς ρόλους σε μεγάλες ταινίες", κυριολεκτικά διάσημος μέσα σε μία νύχτα. Από το πρώτο επεισόδιο, ο Sherlock γνώρισε απίστευτη επιτυχία παγκοσμίως και ο Cumberbatch ενέπνευσε ένα επίπεδο αφοσίωσης που είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτό. Ανεξαρτήτως κριτηρίων, το έχει αντιμετωπίσει εξαιρετικά.

"Δούλεψα μαζί του λίγο πριν κάνει το Sherlock και θυμάμαι να σκέφτομαι "Θεέ μου, θα γίνεις πραγματικά πολύ διάσημος”", λέει η Claire Foy. ""Αυτό θα αλλάξει τη ζωή σου”. Πάντα ένιωθα με τον Ben ότι "Αυτός ο άντρας δεν θα μπορούσε ποτέ να μπει σε ένα δωμάτιο και να είναι συνηθισμένος, ένας οποιοσδήποτε άνθρωπος στο δωμάτιο”. Επειδή φαίνεται τόσο ασυνήθιστος. Τον προσέχεις, όπου κι αν βρίσκεται. Οπότε ήταν να γίνει".

"Ο Sherlock ήταν ουσιαστικά ο τέλειος συνδυασμός ηθοποιού και ρόλου", λέει ο Mark Gatiss, ο συνδημιουργός και συγγραφέας του. "Έχοντας κάνει το βήμα προς έναν σύγχρονο Sherlock Holmes, τα πάντα σχετικά με τον Benedict, η ηλικία του, η εμφάνισή του, η διαφορετικότητά του, τον έκαναν να ξεχωρίσει. Φτιάξαμε μία τεράστια λίστα με πιθανούς Sherlock, αλλά τελικά δεν είδαμε κανέναν εκτός από αυτόν".

Η ιστορία θέλει την αποκρουστική εμφάνισή του στο Atonement –ένας μικρός ρόλος σε μία μεγάλη ταινία και ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς να κάνεις το κοινό να θυμάται μία σκηνή– να οδήγησε τον Cumberbatch στον ρόλο του υπερενεργητικού, κοινωνιοπαθή ντετέκτιβ.

Ο Gatiss υποστηρίζει ότι πρόκειται για τη μισή αλήθεια.

"Ο Steve Moffat και η Sue Vertue [συνδημιουργός/σεναριογράφος και παραγωγός αντίστοιχα] είχαν μόλις παρακολουθήσει το Atonement όταν τους έστειλα μήνυμα, ρωτώντας "Τι θα λέγατε για τον Benedict Cumberbatch;”. Είχα συνεργαστεί με τον Ben στο Starter for 10 [την ταινία του 2006 για το University Challenge. Ο Cumberbatch έπαιζε τον αλαζόνα αρχηγό της ομάδας, ο Gatiss ήταν ο Bamber Gascoigne] και τον ήξερε λίγο. Αλλά το Atonement έκανε τεράστια εντύπωση σε όλους μας".

Ο Gatiss λέει πως τον ρωτούν κάθε μέρα αν θα υπάρξουν ποτέ νέα επεισόδια Sherlock.

Ρωτάω τον Cumberbatch αν θα ήθελε να δώσει ποσοστά πιθανοτήτων για κάτι τέτοιο.

"Δεν θα ήταν δίκαιο για οποιονδήποτε άλλον εμπλεκόμενο – δεν πρόκειται να εμπλακώ σε κάτι τέτοιο. Όχι, όχι, όχι".

Έλα τώρα...

"Ω, κοίτα, εξακολουθώ να μη λέω ποτέ, ποτέ. Ξέρεις, μου αρέσει πολύ αυτός ο χαρακτήρας… Απλά είναι που οι συνθήκες πρέπει να είναι κατάλληλες και νομίζω ότι ίσως είναι πολύ νωρίς τώρα για να τον δω να έχει μία άλλη ζωή. Νομίζω ότι, όσο υπέροχο κι αν είναι, έχει ήδη ξεχωρίσει, είχε τη στιγμή του, τουλάχιστον για τώρα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει επαναπροσέγγιση στο μέλλον".

Επομένως, αν η ομάδα επέλεγε έναν νέο Sherlock και Dr Watson, θα τους έδινε την ευλογία του;

Εδώ θέτει τα όριά του.

"Αυτό δεν είναι για να το σχολιάσω εγώ", λέει.

Ο σκηνοθέτης Dominic Cooke πιστεύει ότι ο Sherlock ήρθε την κατάλληλη στιγμή για τον Cumberbatch. "Είχε πολύ καιρό που ήταν απλώς ένας πολύ καλός ηθοποιός και τα πήγαινε πολύ καλά. Συναισθηματικά, είχε ωριμάσει μέχρι να φτάσει στην πίεση της επιτυχίας. Νομίζω ότι το απολαμβάνει πολύ – το απολαμβάνει πολύ περισσότερο από πολλούς Βρετανούς ηθοποιούς. Είναι προσεκτικός και επιμελής, σαν ένας σταρ παλαιάς κοπής".

Ο Cooke θυμάται μία δεξίωση στην οποία παραβρέθηκε το ζευγάρι, μετά την τελετή ταφής του Ριχάρδου Γ' στον καθεδρικό ναό του Λέστερ, το 2015, το σώμα του βασιλιά είχε ανακαλυφθεί θαμμένο κάτω από ένα χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων. Ο Cumberbatch διάβασε ένα κατά παραγγελία ποίημα της Carol Ann Duffy.

"Ήταν σαν ένα ντοκιμαντέρ για τη φύση όταν συνειδητοποίησαν ότι ήταν εκεί – αυτή η ξαφνική αναστάτωση".

Γρήγορα δημιουργήθηκε κοσμοπλημμύρα γύρω του για αυτόγραφα και φωτογραφίες.

"Το φαινόμενο ήταν έντονο, έδωσε πολλά και μετά είπε απλώς "Συγγνώμη, δεν θα συνεχίσω άλλο τώρα, γιατί θα μιλήσω με τον φίλο μου”. Δεν ήταν απολογητικός ή αγχωμένος και όλοι το κατάλαβαν. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση αυτό".

Ο Cumberbatch θυμάται να υποδύεται τον Φρανκενστάιν στο βρετανικό Εθνικό Θέατρο και να συνειδητοποιεί ότι οι ίδιοι άνθρωποι ήταν στην πρώτη σειρά κάθε βράδυ. Έρχονταν από την Κίνα. Τους ρώτησε πώς στο καλό μπορούσαν να αντέξουν κάτι τέτοιο οικονομικά, να διαθέσουν τον χρόνο και τα χρήματα. "Ω, δεν πειράζει", αποκρίθηκαν. "Σε αγαπάμε".

Είναι μάταιο να προσπαθείς να προσδιορίσεις γιατί ένα άτομο είναι πιο δημοφιλές από ένα άλλο, πόσο μάλλον να προσπαθήσεις να αξιολογήσεις την κατάσταση, αν στην πραγματικότητα είσαι εσύ αυτό το άτομο. Αλλά ο Cumberbatch αγαπιέται με τόσο πάθος που τον ρωτάω αν έχει σταματήσει να αναρωτιέται γιατί.

Η απάντησή του είναι αξιοσημείωτη για την ιδιαιτερότητα και το μέγεθός της, και ίσως για κάτι από το οποίο αποκαλύπτεται το πώς βλέπει τον εαυτό του, σε σύγκριση με το πώς υποψιάζομαι ότι μπορεί να τον βλέπουν οι άλλοι. Αυτό ακριβώς λέει.

"Όχι. Θα μπορούσα να αποτολμήσω να υποθέσω ότι μερικές φορές είναι επειδή μου αρέσει πολύ να...".

Ξαναξεκινάει από την αρχή τη φράση του.

"Το έχω με την προώθηση των αποτυχιών μου, και με το ότι απλώς προσπαθώ να το κάνω –ό,τι κι αν είναι αυτό– και να αποτυγχάνω καλύτερα. Αρχές ζωής. Έργο διάδοσης. Ιδιωτική ζωή. Όλα αυτά. Δεν ξέρω. Πραγματικά δεν θέλω να λέω αυτά τα πράγματα γιατί έχει να κάνει με την αυτοεκτίμηση και ακούγεται σαν να περιαυτολογώ. Προσπαθώ, όμως, να κρατήσω μία ισορροπία σιγουριάς ως προς το ποιος είμαι. Και επίσης να έχω ενσυναίσθηση για τους άλλους, να προσπαθώ και να είμαι ανοιχτός άνθρωπος, υποθέτω.

Με αυτόν τον τρόπο ελπίζω ότι παραμένουν σε εγρήγορση, και οποιοσδήποτε είναι τόσο αφοσιωμένος… Όπως και ανθρώπους που είναι απαξιωτικοί απέναντί μου, υπάρχουν όλα τα είδη φωνών εκεί έξω όταν φτάσεις στο επίπεδο της έκθεσης που έχω βιώσει, και το γνωρίζω αυτό, όπως επίσης έχω επίγνωση της αφοσίωσής τους – νομίζω ότι οι άνθρωποι είναι πιστοί σ’ εμένα γιατί, και το λέω αυτό με καλές προθέσεις, προσπαθώ να βελτιωθώ. Και όπως έχει αναφέρει ο Samuel Beckett, προσπαθώ να αποτυγχάνω καλύτερα".

Τι σε έχει διδάξει η εμπειρία σου ως υπερήρωα; "Αυτή είναι μια καλή ερώτηση", λέει ο Cumberbatch. "Θα πρέπει να επανέλθω σχετικά με αυτό".

Το 2014 ο Cumberbatch έγινε μέλος της Marvel ως Doctor Strange, Sorcerer Supreme, πρωταρχικός προστάτης της Γης από μαγικές και μυστικιστικές απειλές. Ο φίλος του, Tom Hiddleston, είχε προηγηθεί τρία χρόνια νωρίτερα, στον ρόλο του Loki – του αρχιεχθρού και θετού αδελφού του Thor.

"Δεν ζήτησε συμβουλές", λέει ο Hiddleston. "Και δεν τις χρειαζόταν! Είχε ήδη δουλέψει σε τεράστια κλίμακα στο Star Trek: Into Darkness και ο Sherlock ήταν παγκόσμιο φαινόμενο. Εδώ και δέκα περίπου χρόνια που τον γνωρίζω, αυτό που ξεχωρίζει σ’ εκείνον είναι η απεριόριστη περιέργειά του. Γνωρίζει καλά ότι η ζωή είναι σύντομη και πολύτιμη και η γκάμα του προέρχεται από το βάθος του εσωτερικού του κόσμου και την ενέργειά του. Λατρεύω τον Doctor Strange του, νομίζω ότι είναι υπέροχος".

Simon Emmett

Ρωτάω τον Cumberbatch: Τον προσέγγισε η Marvel;

"Ναι, ναι αυτοί το έκαναν".

Και πόσο γρήγορα είπες το "ναι";

"Είχα κάπως τις αμφιβολίες μου γι’ αυτό, όπως το να μπω έτσι στον χώρο των κόμικς. Σκεφτόμουν "Αυτός είναι ένας πολύ παρωχημένος, σεξιστικός χαρακτήρας”. Και είναι πολύ συνδεδεμένος με εκείνο το crossover, κατά το οποίο η Ανατολή συναντά το δυτικό μυστικιστικό κίνημα της δεκαετίας του ’60 και του ’70".

Ήταν ένας φανταστικός χαρακτήρας από την εποχή του Βιετνάμ. Στον Ken Kesey άρεσε πολύ αυτό.

"Ναι, ναι. Και μετά, κατά κάποιον τρόπο, μου "πούλησαν” τη γενικότερη εικόνα, λέγοντας "Ω όχι, μην ανησυχείς, αυτός θα είναι ένας χαρακτήρας της εποχής. Και, ναι, έχει προβλήματα συμπεριφοράς... αλλά αυτό οραματιζόμαστε".

Ο Cumberbatch συναντήθηκε με τον σεναριογράφο - σκηνοθέτη Scott Derrickson, που ήταν γνωστός για τις "άρρωστες" ταινίες τρόμου του, και δέχτηκε.

"Και τότε συνειδητοποίησα ότι "Ω, γαμώτο, δεν μπορώ να το κάνω”, λέει. "Υποσχέθηκα να κάνω τον Άμλετ [στο Barbican]. Είναι όλα στημένα, έχουμε κλείσει το θέατρο, δεν μπορώ να το κάνω όταν θέλετε να προχωρήσετε στα γυρίσματα".

"Ποτέ δεν ξεπέρασα το δέος τού να δουλεύω απέναντι από τον Spider-Man"

Έτσι, η Marvel πήγε όλο το γύρισμα έξι μήνες πίσω, συμπιέζοντας στο μισό τον χρόνο που αντιστοιχεί στη μεταπαραγωγή.

"Φλέρταραν με μερικές ακόμη επιλογές, μετά επέστρεψαν και είπαν "Δεν θέλουμε να το κάνει κανένας άλλος”".

Ένα από τα εντυπωσιακά πράγματα στον πολύ μακρύ κατάλογο των εντυπωσιακών πραγμάτων που έχει επιτύχει η Marvel Studios, είναι ότι δεν δημιουργεί δημοφιλείς ταινίες μόνο από δημοφιλείς χαρακτήρες κόμικ, αλλά και δημοφιλείς ταινίες από χαρακτήρες κόμικ που κανείς δεν ξέρει. Προφανώς υπάρχουν λάτρεις των κόμικς των οποίων το αγαπημένο βιβλίο είναι το Guardians of The Galaxy, που πρωτοεμφανίστηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 ως μία ομάδα υπερ-ανταρτών που "πολεμούν Ρώσους και Κινέζους κομμουνιστές που είχαν καταλάβει και διχάσει τις ΗΠΑ", αλλά πρέπει να τους θεωρείς εκ των προτέρων μειοψηφία.

Ο Doctor Strange δεν ήταν ο Krypto the Wonder Dog. Αλλά ούτε και ο Iron Man. (Η ιστοσελίδα Comic Vine κατατάσσει τον Strange στο Νο.37 της λίστας με τους κορυφαίους 100 υπερήρωες της Marvel. 36 θέσεις κάτω από τον Spider-Man.)

"Εντελώς", λέει ο Cumberbatch. "Διακατέχομαι από τον φόβο που έχουν οι καλλιτέχνες για τον δεύτερο δίσκο τους, όπως θα έπρεπε οποιοσδήποτε δηλαδή, γιατί ήταν τόσο σαρωτική η επιτυχία του πρώτου και αυτός έχει γίνει πολυαγαπημένος χαρακτήρας".

Το σκέφτεται.

"Είναι πολύ καλοί στο να ξεπερνούν τις προσδοκίες, όταν οι προσδοκίες είναι χαμηλές. Νομίζω ότι είναι πάντα πιο δύσκολο να τις ξεπεράσεις όταν είναι υψηλές. Δεν λέω ότι τις κάνουν χαμηλές. "Θα κάνουμε τον Ant-Man!”. Απλώς, είναι ο τρόπος με τον οποίο καταφέρνουν αυτά τα πράγματα να λειτουργούν. Στα χαρτιά, σκέφτεσαι "Είναι συναρπαστικό;”. Αρχίζουν να παίρνουν περισσότερα ρίσκα τώρα, νομίζω. Εννοώ πως οι σκηνοθέτες τους έχουν πέσει με τα μούτρα στο κινηματογραφικό ύφος της Marvel. Αλλά, ξέρεις, με τον Taika Waititi ήταν του στυλ "Θα λειτουργήσει άραγε αυτό;”. Και είναι τόσο πολύ αστείο, το Thor: Ragnarok".

Πρέπει να είσαι δημοφιλής στα παιδικά πάρτι τώρα.

"Όχι, λόγω της ηλικιακής ομάδας προς την οποία οδεύω".

Δεν είναι κάποια από τα παιδιά σου στην τέλεια ηλικία;

"Ναι... αν ξέρεις ότι είμαι ο Doctor Strange. Αλλά μοιάζω πολύ διαφορετικός από αυτόν".

Στην πραγματικότητα, εμφανίζεται ως Doctor Strange σε ένα παιδικό πάρτι, σε σκετς της εκπομπής του Jimmy Kimmel. Ο Kimmel κατά λάθος τον προσλαμβάνει ως μάγο, με τα αποτελέσματα να είναι αρκετά διασκεδαστικά.

"Τη μία φορά που τον υποδύθηκα έξω από τον κόσμο της [Marvel]", λέει ο Cumberbatch. "[Τα παιδιά] πραγματικά δεν ήξεραν ποιος ήμουν. Και οι ικανότητές μου ως Sorcerer Supreme δεν εκτιμήθηκαν πραγματικά από τα νήπια που είχαν καταναλώσει υψηλή ποσότητα ζάχαρης".

Το trailer του The Spider-Man: No Way Home, το οποίο προσφέρει σχεδόν ίση προβολή στον Spider-Man και τον Doctor Strange, προβλήθηκε 335,5 εκατομμύρια φορές μέσα στο πρώτο 24ωρο, ένα ρεκόρ που δικαιολογεί τον ισχυρισμό ότι είναι η πιο αναμενόμενη ταινία που έγινε ποτέ. Το προηγούμενο ρεκόρ, που στην προκειμένη περίπτωση καταρρίφθηκε άνετα, κατείχε το Avengers: Endgame, η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία όλων των εποχών.

Christian Bale, Tilda Swinton, Anthony Hopkins… είναι πιο δύσκολο πια τώρα να βρεις έναν ηθοποιό πρώτης κατηγορίας που δεν έχει πάρει μέρος σε ταινία με υπερήρωες. Αλλά όταν είναι στο πλατό με τα κοστούμια τους, όταν οι Avengers είναι όλοι συγκεντρωμένοι, δεν τους πιάνει ποτέ γέλιο;

"Όλη την ώρα, όταν κάνεις αυτές τις ταινίες είναι στιγμές που θες να τσιμπήσεις τον εαυτό σου να δεις αν συμβαίνει στην πραγματικότητα", αναφέρει ο Cumberbatch, παρερμηνεύοντας επίτηδες την ερώτηση. "Ποτέ δεν ξεπέρασα το δέος τού να δουλεύω απέναντι από τον Spider-Man. Είναι πολύ ωραίο".

Οπότε κανείς δεν είπε ποτέ "Είμαστε μεσήλικες! Γι’ αυτόν τον λόγο δεν πήγαμε στη Βασιλική Ακαδημία Δραματικής Τέχνης;".

"Ναι, αλλά ασχολείσαι και αφοσιώνεσαι σε αυτό, και είναι χαζό. Όμως επίσης, είναι πραγματικά απολαυστικό και μεθυστικό και πρέπει επίσης να το τιμάμε και να το αντιμετωπίζουμε όπως είναι, γι’ αυτό που είναι – και είναι διασκεδαστικό".

Άλλο ένα πρωί, άλλη μία συνέντευξη.

Ο Cumberbatch κάθεται σε μία καρέκλα και προετοιμάζεται για το Hollywood Reporter (το τελικό εξώφυλλο του περιοδικού τιτλοφορείται Η εποχή του Cumberbatch) και κοιτάζει τον εαυτό του στον καθρέφτη, με το ελαφρώς μαυρισμένο του πρόσωπο να φωτίζεται από τους λαμπτήρες.

Επέστρεψε από το Λος Άντζελες, από την ολοκλήρωση των γυρισμάτων του Spider-Man: No Way Home "αφρίζοντας" από ενθουσιασμό για την υποκριτική δεινότητα του Tom Holland.

"Κατάφερα να κάνω skate και surf και πέρασα πολύ χρόνο με τον Tom Holland να είναι απίστευτα τετραπέρατος. Είναι αυθεντικός άνθρωπος".

Όταν πρωτομιλήσαμε, ήταν το πρωί εκείνο που είχε παρακολουθήσει το The Power of the Dog για πρώτη φορά. Τώρα είχε λίγο χρόνο να επεξεργαστεί τις σκέψεις του.

"Αφήνει ένα ανεξίτηλο σημάδι", λέει. "Όταν φτιάχνεις έναν τέτοιο χαρακτήρα και εμβαθύνεις στον ψυχισμό σου, τίθενται ερωτήσεις και στους δύο. Και σου δίνει μία αίσθηση συμπάθειας και σεβασμού γι’ αυτόν τον χαρακτήρα. Δεν ήταν τέρας. Ήταν κάποιος που προσπαθούσε να ζήσει μια αυθεντική ζωή. Και θέλεις να δεσμευτείς και να ανταποκριθείς πραγματικά στις προσδοκίες του υπάρχοντος υλικού, τόσο για εσένα όσο και για τους ανθρώπους που σε προσέλαβαν για τον ρόλο".

"Πάντα αντιμετώπιζα την καριέρα μου ως μια μορφή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης", λέει. "Είναι ένα θαυμάσιο πράγμα να μπορείς να το κάνεις στο όνομα της δουλειάς".

Ο Cumberbatch δεν είναι αυτός που κρατά αναμνηστικά από τα γυρίσματα: "Ποτέ δεν μου άρεσε να είμαι τουρίστας ή ηδονοβλεψίας της δικής μου δουλειάς", επισημαίνει.

Ωστόσο, υπήρχε κάτι που χρειαζόταν να διατηρήσει από την τελευταία του ταινία, για να μην αφήσει την εμπειρία να πάει χαμένη. Για να το εμπεδώσει λιγάκι. Έτσι, τώρα είναι υπερήφανος ιδιοκτήτης ενός σετ από μικροσκοπικές ξύλινες Adam καρέκλες, που σε ύψος δεν ξεπερνούν τη μία ίντσα. Αυτές που έφτιαξε μόνος του, φυσικά.

Tο The Power of the Dog κάνει πρεμιέρα στο Netflix την πρώτη μέρα του Δεκέμβρη, ενώ το Τhe Electrical Life of Louis Wain κυκλοφορεί στους κινηματογράφους την Πρωτοχρονιά του 2022.

*Μία εκδοχή αυτού του άρθρου εμφανίζεται στο χειμερινό τεύχος του βρετανικού Esquire 2021.

Συνέντευξη: Johnny Davis
Κείμενο - Προσαρμογή: Ραφαέλλα Ράλλη
Φωτογραφίες: Simon Emmett
Styling: Catherine Hayward
Digital technician: Kerimcan Goren
Βοηθός φωτογράφου: Tom Frimley
Φώτα/Κάμερα: Martin Roach
Σκηνογράφος: Emma Witter
Βοηθός σκηνογράφου: Henry Stanford
Grooming: Tyler Johnston με Kiehl's και 111Skin
Βοηθός στιλίστα: Dan Choppen
Οργάνωση παραγωγής: Tom Macklin

 

 

 

 

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr