Ο αιώνια υπαρξιστής Philip Roth

Αιώνια υπαρξιστής, αιώνια προκλητικός, αιώνια λάτρης του γυναικείου φύλου και του σεξ, της ηδονής, της λαγνείας. Αιώνια υποστηρικτής του οτιδήποτε/οποιουδήποτε ξεφεύγει από τα όρια και ορθώνει ανάστημα στις προκαταλήψεις και στον συντηρητισμό. Από τους σπουδαιότερους συγγραφείς του 20ου αιώνα, από τους πιο δημοφιλείς δημιουργούς που μας σύστησε η αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, ο πολυγραφότατος Philip Roth εξυμνήθηκε, αλλά και επικρίθηκε για το ότι απογύμνωνε τις νευρώσεις και τις εμμονές των Αμερικανών Εβραίων -εβραϊκής καταγωγής και ο ίδιος άλλωστε-, ενώ αποτύπωνε στο χαρτί το χαρακτηριστικό γλαφυρό τρόπο του τις υπαρξιακές και σεξουαλικές κρίσεις των αντρών της μέσης ηλικίας, πάντα με χιούμορ, ποτέ με συστολή.

Ο Roth -απεβίωσε στις 22 Μαΐου του 2018 σε νοσοκομείο του Μανχάταν, από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, σε ηλικία 85 ετών- γεννήθηκε μία ημέρα σαν κι αυτή πριν από 89 χρόνια, στις 19 Μαρτίου του 1933. Αυτά είναι μερικά από τα βιβλία του που αξίζει να έχεις διαβάσει.

Το σύνδρομο Πόρτνοϊ (1969)

Η υπόθεση: Ο Αλεξάντερ Πόρτνοϊ αφηγείται στον γιατρό του διάφορα περιστατικά από τη ζωή του, στα οποία απεικονίζονται από τη μία οι ηθικές αξίες, οι κοινωνικοί περιορισμοί, η ευγενής συμπεριφορά και από την άλλη πλευρά παρουσιάζονται σεξουαλικές τάσεις που ξεφεύγουν από τα όρια.

Το βιβλίο: "Διαταραχή κατά την οποία έντονες ηθικές και αλτρουιστικές ορμές συγκρούονται αδιαλείπτως με ακραίες σεξουαλικές επιθυμίες, συχνάκις διεστραμμένης φύσεως", έτσι είχε χαρακτηρίσει ο Roth το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, που εναντιώνεται στις προκαταλήψεις και στη στενομυαλιά.

Αμερικανικό ειδύλλιο (1998)

Η υπόθεση: Ο Σίμουρ Λιβόρ ενηλικιώνεται στη μεταπολεμική Αμερική του θριάμβου και της ευημερίας, αλλά ό,τι αγαπάει χάνεται όταν η χώρα παθαίνει παράκρουση τα ταραγμένα χρόνια της δεκαετίας του'60.

Το βιβλίο: Η ιστορία της ανόδου και της πτώσης ενός καλότυχου Αμερικανού, που τον συντρίβουν οι δυνάμεις της κοινωνικής αναταραχής, τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ.

 

Το θέατρο του Σάμπαθ (1999)

Η υπόθεση: Ο άλλοτε σκανταλιάρης, εφευρετικός μαριονετίστας, Μίκι Σάμπαθ, στα εξήντα τέσσερά του, εξακολουθεί να είναι προκλητικά ανταγωνιστικός και αχαλίνωτα λάγνος. Αλλά μετά τον θάνατο της ερωμένης του ο Σάμπαθ ξεκινάει ένα θυελλώδες ταξίδι στο παρελθόν του. Πολιορκημένος από τα φαντάσματα εκείνων που πολύ τον αγάπησαν και πολύ τον μίσησαν, θα φθάσει στο χείλος της τρέλας και της εξόντωσης, έπειτα από διάφορες κωμικοτραγικές περιπέτειες.

Το βιβλίο: Μία σατιρική δημιουργία επικών διαστάσεων, για την οποία ο Roth κέρδισε το Εθνικό Λογοτεχνικό Βραβείο. Βρισκόταν άλλωστε στο απόγειο της δημιουργικής του ωριμότητας.

Το ανθρώπινο στίγμα (2000)

Η υπόθεση: Ένας διάσημος καθηγητής των κλασικών σπουδών κατηγορείται για ρατσιστική συμπεριφορά. Προτιμά να παραιτηθεί παρά να αποκαλυφθεί το μυστικό που θα μπορούσε να τον αθωώσει.Η ιστορία διαδραματίζεται στις ΗΠΑ την εποχή που ξεσπά η υπόθεση της Monica Lewinsky, όταν ο πουριτανισμός και η έννοια του politically correct αρχίζουν να κυριαρχούν στην πολιτική και πνευματική ζωή της χώρας.

Το βιβλίο: Ολοκληρώνει την τριλογία του Roth, μετά το Αμερικανικό ειδύλλιο και το Παντρεύτηκα έναν κομμουνιστή. Το 2003 μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη με την Nicole Kidman να πρωταγωνιστεί.

Το ζώο που ξεψυχά (2001)

Η υπόθεση: Ο Ντέιβιντ Κέπες, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και διάσημος παρουσιαστής πολιτιστικής εκπομπής στην τηλεόραση, έχει περάσει τα εξήντα και ζει ελεύθερος από τα δεσμά της οικογένειας ή της μόνιμης συντρόφου, αφιερώνοντας τη ζωή του στο σεξ και την αισθητική. Μια εικοσιτετράχρονη φοιτήτριά του θα φέρει όμως τα πάνω κάτω στην ερωτική του ζωή.

Το βιβλίο: Εδώ ο συγγραφέας μιλάει με σπαρακτικό τρόπο για τα γηρατειά και το θάνατο, ενώ για ακόμα μία φορά συνδέει την ατομική μοίρα των ηρώων του με την κοινωνική και πολιτιστική ιστορία της εποχής μας.Το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο με τον τίτλο Elegy (Ελεγεία ενός έρωτα) και πρωταγωνιστές τους Penélope Cruz και Ben Kingsley.

Η συνωμοσία εναντίον της Αμερικής (2004)

Η υπόθεση: Tι θα γινόταν αν στις εκλογές του 1940 κέρδιζε, αντί για τον Δημοκρατικό Pούζβελτ, ο Pεπουμπλικάνος υποψήφιος, εθνικός ήρωας των αιθέρων, αλλά και αντισημίτης και προσωπικός φίλος του Xίτλερ, Tσαρλς Λίντμπεργκ; Ποιο θα ήταν το πρόσωπο μιας Aμερικής που υπογράφει σύμφωνο φιλίας με τον Xίτλερ και την Iαπωνία; Πώς θα φαινόταν στον υπόλοιπο κόσμο, αν ο υπουργός εξωτερικών του Γ΄ Pάιχ, ο φον Pίμπεντροπ, χόρευε βαλς στον Λευκό Oίκο; Kαι ποιο θα ήταν το μέλλον των εκατομμυρίων Aμερικανοεβραίων σε μια Aμερική όπου τον πρώτο λόγο έχει ο αντισημιτισμός;

Το βιβλίο: Ένα φανταστικό πολιτικό θρίλερ εξαιρετικά επίκαιρο, μιας και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που είδαν αντιστοιχίες με την εκλογή του Donald Trump στην αμερικανική προεδρία. O Roth πάντως με τη σειρά του είχε τοποθετηθεί επί του θέματος δημόσια, απορρίπτοντας οποιαδήποτε συσχέτιση. Πριν από λίγες ημέρες, έκανε πρεμιέρα η τηλεοπτική μεταφορά του από το HBO, μέσα από την μίνι σειρά The Plot Against America.

---

Κεντρική φωτογραφία Getty Images