Στην Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής γιορτάζουμε όλοι

Κάπου διάβασα πρόσφατα πως κάθε μέρα είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής και δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο. Και μόνο αναλογιζόμενοι πόση ένταση και πίεση απορροφά, αλλά και πόση ηρεμία και ανακούφιση μπορεί να μεταδώσει ένα τραγούδι που μας αρέσει, δε χρειάζεται περισσότερη σταχυολόγηση.

Όπως και να έχει, επειδή η 21 Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως η ειδικά αφιερωμένη ημέρα για τη μουσική και τους καλλιτέχνες της, είναι μία πολύ καλή ευκαιρία για να δούμε πώς καθιερώθηκε, αλλά και να γνωρίσουμε 5 μουσικές παραδόσεις που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστές, αλλά διατηρούν την ισχύ τους ανά τους αιώνες. 

Μερικά ιστορικά στοιχεία

Η Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής προέρχεται από τη Γαλλία, όπου ονομάζεται επίσης Fête de la Musique, δηλαδή γιορτή της μουσικής. Η ειδική αυτή ημέρα καθιερώθηκε το 1982 από τον Maurice Fleuret, διευθυντή Μουσικής και Χορού του Υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας και τον Jack Lang, τον τότε Γάλλο Υπουργό Πολιτισμού. Ο πρώτος της εορτασμός πραγματοποιήθηκε κατά το θερινό ηλιοστάσιο με τους Lang και Fleuret να έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους με τον αρχιτέκτονα-σκηνογράφο Christian Dupavillon και να έχουν καταστρώσει ένα σχέδιο για να μπορέσουν να συγκεντρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους μουσικούς στους δρόμους του Παρισιού για την ειδική αυτή ημέρα.

>Διάβασε ακόμη: Jean-Michel Jarre, είσαι πάντα τόσο cool;

Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε συναυλία στην οποία συμμετείχαν επαγγελματίες και ερασιτέχνες μουσικοί από όλη τη Γαλλία, ενώ αργότερα, το 1985, αρκετές χώρες υιοθέτησαν αυτή την ετήσια συναυλία στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έτους Μουσικής. Στη συνέχεια, το 1997, υπογράφηκε σύμβαση στη Βουδαπέστη, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Μουσικής και έκτοτε, η ημέρα αυτή γιορτάζεται παγκοσμίως για την ενθάρρυνση των μουσικών ανά τον κόσμο. 

Περί παράδοσης

Είναι αδύνατον να καταγραφούν ήθη, έθιμα, παραδόσεις, στο σύνολό τους σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ακόμη κι αν η κλίμακα εστιάσει παρά μόνο στη μουσική. Παρακάτω ωστόσο, διαβάζεις για πέντε παραδόσεις που ταιριάζουν στη μέρα και που προσωπικά ούτε κι εγώ γνώριζα μέχρι πρότινος. 

Μουσική από ντουντούκ - Αρμενία 

Το ντουντούκ, ή αρμενικό όμποε, είναι ένα λεπτό πνευστό όργανο που κατασκευάζεται από το μαλακό ξύλο της βερικοκιάς. Παίζεται με διαφορετικούς τρόπους στο Αζερμπαϊτζάν, την Τουρκία, τη Γεωργία και το Ιράν και παράγει ζεστή, απαλή, ελαφρώς ένρινη μουσική, η οποία ηχεί κάπως μελαγχολική. Οι ρίζες του ντουντούκ χρονολογούνται στην εποχή των αρχαίων βασιλιάδων, ενώ ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι είναι περίπου 1.500 ετών. 

Τσιαττιστά - Κύπρος

Ίσως σου θυμίσει τις κρητικές μαντινάδες. Υπό τον ήχο του βιολιού ή του λαούτου, οι Κύπριοι ποιητές-τραγουδιστές προσπαθούν να ξεπεράσουν ο ένας τον άλλον με φλογερούς στίχους και ρίμες σε γάμους, πανηγύρια και διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις. Τα δίστιχα αυτά γράφονται σε ομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο στίχο με αυτοτελές και ολοκληρωμένο νόημα, ενώ η καταγωγή τους εντοπίζεται στους τελευταίους βυζαντινούς αιώνες μεταξύ άλλων στα ερωτικά "εκατόλογα" ή "καταλόγια" των βυζαντινών ιπποτικών μυθιστορημάτων

Βαλτικά φεστιβάλ - Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία

Η πλούσια παράδοση της λαϊκής μουσικής της Βαλτικής συγκεντρώνεται σε φεστιβάλ μεγάλης κλίμακας κάθε πέντε χρόνια στην Εσθονία και τη Λετονία και κάθε τέσσερα χρόνια στη Λιθουανία. Αυτές οι μεγάλες εκδηλώσεις, που διαρκούν αρκετές ημέρες, συγκεντρώνουν έως και 40.000 τραγουδιστές και χορευτές, με τους συμμετέχοντες να ανήκουν συνήθως σε ερασιτεχνικές χορωδίες και χορευτικές ομάδες. Το ρεπερτόριό τους αντικατοπτρίζει το ευρύ φάσμα των μουσικών παραδόσεων στη Βαλτική, από τα αρχαία λαϊκά τραγούδια μέχρι τους πιο σύγχρονους ήχους.

>Διάβασε ακόμη: Τα φρέσκα κορίτσια της σύγχρονης ελληνικής μουσικής

 Οι εν λόγω εορτασμοί προέκυψαν από τις χορωδίες και τα μουσικά σύνολα που καθιερώθηκαν για πρώτη φορά στην Εσθονία κατά τη διάρκεια του δέκατου όγδοου αιώνα και σύντομα εξαπλώθηκαν σε όλες τις αγροτικές και αστικές περιοχές. Μάλιστα, καθώς τα κράτη της Βαλτικής προσπαθούσαν να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους από τη Ρωσία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι εκδηλώσεις έγιναν πολύ δημοφιλείς ως ένας τρόπος επιβεβαίωσης της πολιτιστικής τους ταυτότητας. 

Μουσική των Ινουίτ - Γροιλανδία

Προτού πεις το οτιδήποτε, προφανώς η Γροιλανδία δεν είναι στην ευρωπαϊκή ήπειρο, απλώς ανήκει γεωπολιτικά σε αυτήν. Έτσι δικαιολογείται η ύπαρξη των παραδοσιακών τυμπάνων και χορών των Ινουίτ του νησιού σε αυτήν τη λίστα. Η μουσική αυτή, που εκτελείται είτε σόλο είτε ομαδικά, ζωντανεύει τις εθνικές γιορτές, τους εορτασμούς και τις κοινωνικές εκδηλώσεις στο νησί της Αρκτικής.  Με μια λεπτοδουλεμένη τεχνική, οι τυμπανιστές λυγίζουν τα γόνατά τους, σκύβουν προς τα εμπρός και χτυπούν το όργανο, ή qilaat όπως είναι γνωστό, με ένα κόκκαλο ή ένα κομμάτι ξύλο, παράγοντας έναν οξύ, ηχηρό, κρουστό ρυθμό.  Αυτοί οι μελωδικοί και μονότονοι ήχοι διανθίζονται συνήθως με στίχους που καταπιάνονται με την αγάπη, τη λαχτάρα, το χιούμορ και το κυνήγι των νησιωτών. 

Η κουλτούρα της Γκάιντας - Σλοβακία 

Φαίνεται ότι οι γκάιντες δεν είναι τελικά η ειδικότητα των Σκωτσέζων, αποκλειστικά τουλάχιστον.  Μία πλούσια παράδοση υπάρχει και στη Σλοβακία, η οποία περιλαμβάνει όχι μόνο τα δικά τους μοναδικά μουσικά νούμερα, αλλά και χορούς, τεχνικές κατασκευής οργάνων, στυλ και σχετικούς στίχους. (Ναι, μπορείς να τραγουδήσεις πάνω από γκάιντα). Μάλιστα, η κουλτούρα της γκάιντας αποτελεί σήμα κατατεθέν της παραδοσιακής λαϊκής κουλτούρας της Σλοβακίας

 

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr