Θέλει αρετή και τόλμη σε καιρούς χαλεπούς, κατά τους οποίους σύμφωνα με έρευνες, αδυνατούμε να εστιάσουμε την προσοχή μας πάνω από 8 δευτερόλεπτα σε ένα βίντεο, να πορεύεσαι καλλιτεχνικά με "όπλο" την κλασική κιθάρα. Ο Δημήτρης Σουκαράς, όχι μόνο τις διαθέτει αποδεδειγμένα, αλλά έχει βραβευθεί κιόλας, πολλάκις, κατά τη διάρκεια της μουσικής του πορείας. Η κουβέντα μας λοιπόν, προέκυψε με αφορμή το επερχόμενό του live στις 13 Δεκεμβρίου με την Lotte Betts-Dean στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου, όμως, εν ευθέτω χρόνω θα γινόταν έτσι κι αλλιώς, αφού η περίπτωσή του ως καλλιτέχνη παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, διεθνές για την ακρίβεια.
>Ο τίτλος Everything You've Ever Lived ακούγεται πολύ προσωπικός. Αναφέρεται σε συγκεκριμένη εμπειρία ή ανάμνηση που έπρεπε οπωσδήποτε να αποτυπωθεί ηχητικά σε αυτόν τον δίσκο; Και αν ναι, περί τίνος πρόκειται;
Ο τίτλος του δίσκου θέλαμε να ακούγεται έτσι που να περιλαμβάνει ένα μεγάλο κοµµάτι των συναισθημάτων, να είναι καθολικός και να κάνει τον ακροατή να φανταστεί ότι πρόκειται για κάτι που τον αφορά. Το Everything You’ve Ever Lived δεν αφορά μία μόνο εμπειρία, στην πραγματικότητα "εμπεριέχει” πολλές. Είναι ένα σύνολο από στιγμές, βιώματα και µνήµες που μοιράστηκα µε τη Lotte, μέσα από την ανταλλαγή των ιστοριών, των εμπειριών και των αναφορών µας.
Παρότι προερχόμαστε από διαφορετικούς κόσμους, ανακαλύψαμε πολλά κοινά βιώματα, κοινές αναφορές και πιστεύουμε πως τα μοιραζόμαστε και µε πολύ ακόµα κόσµο. Θέλαµε να εξερευνήσουμε εκείνη τη λεπτή στιγμή πριν σε πάρει ο ύπνος, κατά την οποία το συνειδητό και το υποσυνείδητο συναντιούνται, αναδύονται εικόνες, άγγελοι, δαίμονες, µνήµες και προσμονές. Η φωνή της Lotte έχει ειλικρίνεια, πάθος και φαντασία, μέσα από τη συνεργασία μας νιώθω ότι έχω κερδίσει και μία πολύ καλή φίλη.
>Τι ακριβώς "άκουσες" στη φωνή της Lotte Betts-Dean και θέλησες να συνεργαστείς μαζί της;
Η πρώτη µου συνεργασία µε τη Lotte ήταν στον κύκλο τραγουδιών του Φίλιππου Τσαλαχούρη, ο οποίος ήταν αφιερωμένος σε μένα. Ο κύκλος τραγουδιών είναι στα ελληνικά, όµως η Lotte δε γνωρίζει ελληνικά και δεν είχε ξανατραγουδήσει ποτέ στη γλώσσα µας οπότε κυριολεκτικά ναι, εκεί χρειαστήκαµε "λεξικό".
Από εκεί και πέρα όµως, δεν υπήρξε ποτέ ανάγκη για κάτι άλλο. Με τη Lotte έχουμε µια απλή, ξεκάθαρη, ενστικτώδη µουσική επικοινωνία. Από την πρώτη στιγμή καταλαβαίναμε ο ένας τον άλλον δε χρειαζόταν να εξηγήσουμε πολλά. Μπαίνουμε κατευθείαν στην ουσία της µουσικής, και αυτό κάνει τη συνεργασία µας τόσο εύκολη και βαθιά.
>Αλήθεια, εσύ ο ίδιος, πόσο έχεις αλλάξει μουσικά από όταν μετακόμισες στο εξωτερικό;
Έχω αλλάξει σηµαντικά από τη στιγµή που µετακόµισα στο εξωτερικό στα 21 µου. Δεν ξέρω αν έχω αλλάξει πολύ, αλλά σίγουρα έχω συνειδητοποιήσει πολλά πράγµατα για τον εαυτό µου και τη µουσική µου. Το περιβάλλον της Ακαδηµίας, οι συναυλίες, η ενέργεια και το πάθος των ανθρώπων γύρω µου αναζωογόνησαν την πίστη µου στη µουσική και µε έκαναν να νιώσω ότι αυτό που κάνω έχει νόηµα. Το φραζάρισµα και το βιµπράτο µου νόµιζα πως θα άλλαζαν τον κόσµο... µια ψευδαίσθηση απαραίτητη για έναν νέο µουσικό.
Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω πως ένας άνθρωπος διαµορφώνεται σε µεγάλο βαθµό στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Μεγάλωσα σε ένα σπίτι όπου η µουσική υπήρχε συνεχώς, φλαµένκο, λαϊκή µουσική, ρεµπέτικο, ροκ, τζαζ. Αυτά τα κουβαλούσα πάντα µέσα µου, ακόµη κι αν δεν τα αξιοποιούσα συνειδητά. Τα τελευταία χρόνια απλώς έχω αποδεχτεί ότι θέλω να τα αγκαλιάζω, να τα ενώνω και να τα εκφράζω µέσα από τη µουσική που κάνω.
>Το Everything You've Ever Lived "εξερευνά τη νοσταλγία, τις παιδικές αναμνήσεις και αυτή τη στιγμή πριν σε πάρει ο ύπνος". Πιστεύεις ότι υπάρχει μια συλλογική ανάγκη να γυρίσουμε πίσω σε κάτι απλούστερο ή πιο αληθινό; Είναι ένας ακόμη τρόπος για να ξεφύγουμε από την πραγματικότητα ή η εξιδανίκευση των περασμένων χρόνων αποτελεί μία βολική δικαιολογία για τις όποιες αποτυχίες μας;
Δεν είμαι σίγουρος ότι ο δίσκος εξερευνά την παιδική ανάμνηση μέσα από νοσταλγία όσο µέσα από μία ανάγκη για απενοχοποίηση. Επιλέξαμε κοµµάτια που, ειδικά για τον χώρο της κλασικής μουσικής, δε θεωρούνται "σοβαρά” όπως ένα jazz standard τύπου Blue Moon. Θέλαμε να φτιάξουμε µια playlist απαλλαγμένη από ταμπού, που να εκφράζει εμάς και να αγγίζει κάτι κοινό σε περισσότερο κόσμο.
Η νοσταλγία από την άλλη, είναι ένα απίστευτα δυνατό συναίσθημα, μπορεί να σε εκτοξεύσει δημιουργικά, αλλά και να σε καθηλώσει. Εγώ προσωπικά τείνω να νοσταλγώ το παρελθόν, αλλά προσπαθώ να το κάνω λιγότερο. Η γενικότερη "επιστροφή” των βινυλίων, των reboots και των διασκευών πιστεύω ότι οφείλεται κυρίως σε κύκλους και τάσεις. Η δυνατότητα του streaming είναι λυτρωτική, αλλά δεν πρέπει να µας κάνει να ξεχνάµε την αξία του φυσικού αντικειμένου. Η εξιδανίκευση του παρελθόντος, απλά για την επανάληψή του είναι επικίνδυνη είτε προέρχεται από νοσταλγία είτε λειτουργεί ως δικαιολογία για τις αποτυχίες µας.
Εμείς με τον δίσκο δε θελήσαμε να τιµήσουµε ή να επαναλάβουµε παλιά κοµµάτια, αλλά να τους δώσουµε µια νέα πνοή, μέσα από τα δικά µας βιώματα, ώστε να ανοίξουμε τον δρόμο για κάτι νέο.
>Στο ενεργητικό σου έχεις ένα σωρό διακρίσεις και διεθνή βραβεία. Νιώθεις περισσότερη πίεση να ανταποκριθείς στις ήδη υψηλές προσδοκίες εξαιτίας τους ή αντίθετα, σου δίνουν επιπρόσθετη ελευθερία για να πειραματιστείς περισσότερο;Τα βραβεία και οι διακρίσεις ήταν καθοριστικά στα πρώτα µου βήµατα. Στον χώρο της κλασικής κιθάρας, που είναι αρκετά εξειδικευµένος, η διεθνής αναγνώριση µε βοήθησε να επιβεβαιώσω ότι ο κόπος µου είχε αντίκρισµα. Αυτές οι διακρίσεις δε µου δηµιούργησαν πίεση, µε έκαναν να αποµυθοποιήσω πράγµατα, ακόµα και τον "χώρο" πολλών από αυτούς τους διαγωνισµούς και έτσι αντιθέτως, τα βραβεία µου έδωσαν ελευθερία. Με έκαναν να θέλω να πειραµατιστώ περισσότερο, και να αφεθώ πιο ανοιχτά στη δηµιουργία. Τα βραβεία πάντως, που ονειρεύομαι δεν έχουν έρθει ακόµα.
>Σε ποιο σημείο η καλλιτεχνική φιλοδοξία του Δημήτρη και οποιουδήποτε καλλιτέχνη που ασχολείται με την κλασική κιθάρα συγκρούεται με την πραγματικότητα της αγοράς; Υπάρχουν projects που ονειρεύεσαι αλλά ξέρεις ότι δε θα μπορούσαν ποτέ να συμβούν για οικονομικούς λόγους;
Κάνουµε ένα ακριβό σπορ… Όλοι οι καλλιτέχνες έχουν µεγάλες φιλοδοξίες, αλλά η πραγµατικότητα της αγοράς πάντα συγκρούεται µε αυτές. Η δηµιουργία ενός δίσκου κοστίζει, και όταν θέλεις να γίνει µε τους όρους που τον ονειρεύεσαι, το κόστος ανεβαίνει ακόµη περισσότερο. Αλλά µόνο έτσι γίνεται, όπως το ονειρεύεσαι και κάπως ως δια µαγείας τα καταφέρνουµε… Μέχρι σήµερα είµαι πολύ τυχερός, δε χρειάστηκε ποτέ να παρουσιάσω κάτι που δεν ανταποκρινόταν στο καλλιτεχνικό µου όραµα λόγω οικονοµικών περιορισµών. Κάπως, κάθε φορά, βρίσκω τον τρόπο να πραγµατοποιήσω αυτά που ονειρεύοµαι και ελπίζω ότι αυτό θα συνεχίσει να συµβαίνει.
>Η δημοτικότητα ενός είδους μουσικής πού οφείλεται στις μέρες μας; Όσο περισσότερο μας "δίνεται" κάτι προς κατανάλωση, τόσο περισσότερο το συμπαθούμε - άρα, η περισσότερη προβολή ή το καλύτερο "μάρκετινγκ" είναι βοηθητικά;
Eπηρεάζεται σίγουρα από το πόσο συχνά µας παρουσιάζεται. Όσο πιο πολύ εκτίθεσαι σε κάτι, τόσο πιο πολύ το αναζητάς. Παίζει ρόλο το μάρκετινγκ, τα μίντια, ο κινηµατογράφος, οι σειρές, όλα. Όµως, χάρη στα σόσιαλ μίντια, βλέπουµε και κάτι εντελώς νέο, άνθρωποι που κάνουν πολύ εξειδικευµένη µουσική έχουν τεράστιο κοινό, παγκόσµιο. Επίσης, το είδος µουσικής με το οποίο ασχολούμαι δεν απευθύνεται σε µια χώρα ή σε ένα τόπο· το κοινό είναι παντού, πάντα υπάρχουν άνθρωποι -ειδικά στο εξωτερικό- που πηγαίνουν φανατικά σε συναυλίες κλασικής µουσικής, σε ρεσιτάλ, στην όπερα. Η εποχή µας ευτυχώς, επιτρέπει σε κάθε καλλιτέχνη να βρει το δικό του ακροατήριο.
>Αν μπορούσες να αλλάξεις ένα μόνο πράγμα στον τρόπο που το κοινό αντιλαμβάνεται την κλασική κιθάρα, ποιο θα ήταν αυτό;
Θα ήθελα να αλλάξω ένα πράγµα, αλλά ένα για κάθε κοινό: Το κοινό της κλασικής µουσικής θα ήθελα να σταµατήσει να βλέπει την κιθάρα ως όργανο περιορισµένων δυνατοτήτων, µε σύνδεση µονάχα την Ισπανία και το ισπανικό ρεπερτόριο. Η κιθάρα έχει απίστευτη εκφραστικότητα, χρώµατα, σύγχρονο ρεπερτόριο και λαµπρές διασκευές. Θα ήθελα να την ακούσουν µε καθαρά αυτιά. Το ευρύτερο κοινό, θα ήθελα να σταµατήσει να την αντιλαµβάνεται ως όργανο συνοδείας ή ως κάτι που ανήκει αποκλειστικά στη λαϊκή παράδοση. Η κιθάρα είναι ένα πλήρες, αυτόνοµο, σολιστικό όργανο µε τεράστιες δυνατότητες και καταπληκτικό ανεξερεύνητο ρεπερτόριο.
>Ποια είναι τα σχέδιά σου στο εξής;
Στις 13 Δεκεµβρίου θα παρουσιάσουµε µε την Lotte τον δίσκο Everything You’ve Ever Lived στην Αγγλικανική Εκκλησία του Αγίου Παύλου στην Αθήνα και στις 14 Δεκεµβρίου στην Κόρινθο. Παράλληλα, στις αρχές του 2026 ετοιµάζω νέες συναυλίες και projects, καθώς και την ηχογράφηση δύο δίσκων: αρχικά, την άνοιξη στο Λονδίνο ένα άλµπουµ αφιερωµένο στη µουσική του Ástor Piazzolla και γενικότερα στην ιστορία του ρεπερτορίου για κιθάρα και μπαντονεόν µε τον Giancarlo Palena. Ο δίσκος θα περιλαµβάνει και δύο νέες συνθέσεις αφιερωµένες στο ντουέτο µας από τους Stephen Goss και Σπύρο Εξάρα. Το καλοκαίρι ετοιµάζουµε την πρεµιέρα και ηχογράφηση του Κονσέρτου της Κορίνθου του Leo Brouwer µε την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, ένα έργο αφιερωµένο σε µένα, που θα αποτελέσει τον πυρήνα ενός δίσκου-πορτραίτου στη µουσική του Leo Brouwer.
*Το album Everything You’ve Ever Lived κυκλοφορεί από την Delphian και είναι διαθέσιμο σε CD και σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες.
Άκουσέ το εδώ:
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.