Ένα νέο, ιδιαίτερα εντυπωσιακό poster για το The Odyssey του Christopher Nolan μόλις δόθηκε στη δημοσιότητα και δείχνει να κρύβει περισσότερα νοήματα απ’ όσα φαίνονται αρχικά. Στην εικόνα διακρίνεται –κατά πάσα πιθανότητα– ο Matt Damon στον ρόλο του Οδυσσέα, ντυμένος με πανοπλία και κράνος, στο πίσω μέρος του οποίου ξεχωρίζει κάτι ασυνήθιστο: μια μορφή που παραπέμπει σε ανθρώπινη σπονδυλική στήλη να διατρέχει τον αυχένα.
Το ερώτημα που γεννάται είναι προφανές: πρόκειται απλώς για ένα οπτικά εντυπωσιακό στοιχείο ή για έναν συμβολισμό; Θα μπορούσε να παραπέμπει στη "ραχοκοκαλιά" του ίδιου του ήρωα, στη δύναμη και την αντοχή του χαρακτήρα του. Αν κρίνουμε από το ομηρικό έπος στο οποίο βασίζεται η ταινία, ο Οδυσσέας κάθε άλλο παρά στερείται σθένους. Η ιστορία ακολουθεί τον βασιλιά της Ιθάκης στο δεκαετές ταξίδι της επιστροφής του μετά τον Τρωικό Πόλεμο, ένα ταξίδι γεμάτο δοκιμασίες, θεϊκές παρεμβάσεις και ανθρώπινες συγκρούσεις.
Το νέο poster, ωστόσο, αποκτά επιπλέον ενδιαφέρον αν το δει κανείς σε αντιπαραβολή με την πρώτη εικόνα που είχε κυκλοφορήσει από την ταινία τον Φεβρουάριο. Εκείνη η πρώτη ματιά ενθουσίασε πολλούς, αλλά προκάλεσε και αντιδράσεις, κυρίως από όσους θεώρησαν ότι η ενδυμασία του Οδυσσέα δεν ανταποκρινόταν ιστορικά στην εποχή. Η σύγχρονη κινηματογραφική εικόνα της αρχαίας Ελλάδας μάς έχει συνηθίσει σε συγκεκριμένα στερεότυπα: κάπες, κράνη με λοφία και έντονα χρώματα. Είναι αυτό που έχουμε μάθει να περιμένουμε, όχι όμως απαραίτητα αυτό που ίσχυε.
Στην πραγματικότητα, η μυκηναϊκή πανοπλία ήταν συνήθως κατασκευασμένη από μπρούντζο, ενώ τα κράνη συχνά αποτελούνταν από χαυλιόδοντες αγριόχοιρου, σχηματίζοντας σκληρές, οστέινες κατασκευές. Δεν ταυτίζονται απόλυτα με το κράνος του poster, αλλά βρίσκονται σαφώς πιο κοντά στην ιστορική αλήθεια από τις πιο "θεατρικές" απεικονίσεις που έχουμε συνηθίσει. Άλλωστε, ο ίδιος ο Όμηρος περιγράφει στην Ιλιάδα τον Οδυσσέα να φορά κράνος από κόκαλο κατά τη διάρκεια νυχτερινής αποστολής εναντίον των Τρώων. Υπό αυτό το πρίσμα, η έντονη έμφαση στο οστέινο στοιχείο μοιάζει σχεδόν σαν συνειδητή απάντηση στην προηγούμενη κριτική.
Η γνώση αυτή δεν είναι απλώς θεωρητική. Το 1960 ανακαλύφθηκε στην Ελλάδα αυθεντική αρχαία πανοπλία, η οποία χρονολογήθηκε περίπου 3.500 χρόνια πριν – χρονικά κοντά στην εποχή όπου τοποθετούνται τα ομηρικά έπη. Για να επιβεβαιωθεί η λειτουργικότητά της, το 2024 αρχαιολόγοι και επιστήμονες ανακατασκεύασαν την πανοπλία όσο πιο πιστά μπορούσαν και τη δοκίμασαν σε συνθήκες μάχης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν επρόκειτο για απλή τελετουργική ενδυμασία, αλλά για απολύτως λειτουργικό εξοπλισμό.
Όπως εξήγησε τότε ο Ανδρέας Φλουρής, επιστήμονας άσκησης στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και επικεφαλής της σχετικής μελέτης, η ερευνητική ομάδα ανέλυσε την Ιλιάδα και συνδύασε τις πληροφορίες με δεδομένα φυσιολογίας και βιομετεωρολογίας, δημιουργώντας ένα απαιτητικό πρωτόκολλο προσομοίωσης μάχης 11 ωρών. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ομηρικές περιγραφές μπορούν πλέον να θεωρηθούν καταγραφές βιωμένων εμπειριών και όχι απλώς ποιητικές υπερβολές.
Κάπως έτσι, το νέο poster του The Odyssey αποκτά πολλαπλές αναγνώσεις. Μπορεί να λειτουργεί συμβολικά, τονίζοντας τη δύναμη και την αντοχή του ήρωα. Μπορεί να υποδηλώνει τον δύσβατο δρόμο που έχει μπροστά του. Ή μπορεί απλώς να αποτελεί μια αισθητική επιλογή που ισορροπεί ανάμεσα στην ιστορική αναφορά και την κινηματογραφική εικόνα. Σε κάθε περίπτωση, μοιάζει ξεκάθαρο ότι ο Nolan έχει επίγνωση της ιστορικής συζήτησης γύρω από το έργο του, χωρίς να ξεχνά ότι αφηγείται ένα επικό fantasy και όχι ένα ακαδημαϊκό ντοκιμαντέρ.
Έξι λεπτά από το The Odyssey προβάλλονται ήδη σε επιλεγμένες αίθουσες IMAX, ενώ το πρώτο επίσημο trailer αναμένεται σύντομα. Η ταινία έχει προγραμματιστεί να κυκλοφορήσει στις 17 Ιουλίου 2026.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.