Έχεις αναρωτηθεί γιατί τα τελευταία χρόνια η τραγωδία του Τσέρνομπιλ επανέρχεται ξανά και ξανά στο προσκήνιο; To 2015, η Λευκορωσίδα συγγραφέας Svetlana Alexievich κέρδισε το βραβείο Νόμπελ για τη "γεμάτη πολυφωνία γραφή της, ένα μνημείο στην οδύνη και το θάρρος της εποχής μας". Κάτι, δηλαδή, που φαίνεται με τον καλύτερο τρόπο στο έργο της Τσέρνομπιλ (εκδ. Πατάκη), ένα βιβλίο-μαρτυρία γεμάτο από απομαγνητοφωνημένες συνεντεύξεις των κατοίκων της περιοχής που έζησαν την τραγωδία -κυριολεκτικά- στο πετσί τους. Φέτος, η ομώνυμη σειρά σε συνεργασία HBO και Sky News έσπασε όλα τα κοντέρ, ενώ μερικές μέρες πριν, το δεύτερο επέστρεψε στον τόπο της τραγωδίας με την αληθινή ιστορία του πυρηνικού ατυχήματος.
Το ντοκιμαντέρ The Real Chernobyl είναι εδώ και μερικές μέρες ελεύθερο να το παρακολουθήσει κανείς ολόκληρο στο YouTube. "Όταν ακούς κάποιον να σου λέει ότι ανατίναξες τον αντιδραστήρα, δεν μπορείς να το πιστέψεις. Οι αντιδραστήρες δεν είχαν εκραγεί ποτέ πριν. Μπορεί να είχαν γίνει κάποια ατυχήματα, μπορεί το καύσιμο να είχε λιώσει, το νερό να είχε εξατμιστεί, οι αντιδραστήρες ποτέ όμως δεν είχαν εκραγεί" αφηγείται ο Sergei Parashin, αναπληρωτής διευθυντής του εργοστασίου, στην κάμερα του ντοκιμαντέρ.
Η προσπάθεια του Sky News είναι, μετά από την εξαιρετική δραματουργία της τηλεοπτικής σειράς, να ρίξει μία ακόμα πιο εξονυχιστική ματιά φέρνοντας στο φως της αφηγήσεις των πραγματικών πρωταγωνιστών -όσων τουλάχιστον δεν θυσίασαν τη ζωή τους στον βωμό του καθήκοντος. "Έμοιαζε με κενοτάφιο. Ήμουν σίγουρος ότι όλοι όσοι είχαν βραδινή βάρδια είχαν πεθάνει. Δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί εγώ και άλλοι συνάδελφοί μου κληθήκαμε εκεί. Όπως όμως αποδείχθηκε, υπήρχε ακόμα πολύ δουλειά να γίνει" δηλώνει χαρακτηριστικά ο Oleksiy Breus, χειριστής του δωματίου ελέγχου του εργοστασίου.
Γιατί πίσω από την εξαιρετική δραματουργία της σειράς υπάρχουν άνθρωποι, άλλοι εν ζωή και άλλοι που δεν βρίσκονται ανάμεσά μας, απλοί πολίτες (όπως πυροσβέστες, εργάτες, ανθρακωρύχοι και νοσοκόμες) που θυσίασαν τη ζωή ή την υγεία τους παλεύοντας ενάντια σε μία πυρηνική καταστροφή αλλά και μία δεινή γραφειοκρατία που ήταν έτοιμη να καταγράψει χιλιάδες θανάτους ως απλό στατιστικό.
Άνθρωποι, δηλαδή, των οποίων η φωνή πρέπει να ακουστεί, ιδιαίτερα τώρα που ο πλανήτης δείχνει να είναι στο χείλος της καταστροφής λόγω της κατάχρησης εξουσίας που κάνουμε ως ανθρώπινο είδος. Ίσως, τελικά, αυτός είναι ο λόγος που η ιστορία του Τσέρνομπιλ συνεχίζει να γοητεύει το κοινό παρά τις μακάβριες συνέπειές του, αφού κατά κάποιον τρόπο μας μαθαίνει τον τρόπο να παραμένουμε άνθρωποι πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την καταστροφή. Με ένα πολύ περίεργο τρόπο μας δίνει ελπίδα.