Συνήθως τα ντοκιμαντέρ για την Ανταρκτική μας μιλούν για πιγκουίνους, φάλαινες, φώκιες και ένα σωρό ακόμη συμπαθή -ή και όχι- ζώα και τις περιπέτειές τους να βρουν τροφή, να ξεφύγουν από τα αρπακτικά, να κοιμηθούν, να φροντίσουν τα μικρά τους κ.λπ. Αλλά κανείς δεν δίνει σημασία σε αυτές τις παράξενες πράσινες και καφέ κηλίδες που προσκολλώνται στους βράχους και μοιάζουν με φύκια χωρίς να είναι. Έχουμε την ψευδαίσθηση ότι οι λειχήνες δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Κι όμως, κάνουμε τεράστιο λάθος. Μια ομάδα ερευνητών από το Κέντρο Βιοπληροφορικής Grainger του Μουσείου Field στο Σικάγο μελέτησε τη σεξουαλική τους ζωή και ίσως είναι πολύ καλύτερη από ό,τι η δική μας.
Οι λειχήνες είναι ένας συνδυασμός μυκήτων, φυκών και βακτηρίων που παίρνουν την ενέργειά τους από το φως του ήλιου.
Ορισμένες από αυτές αναπαράγονται δια της σεξουαλικής "μεθόδου", σε έναν ερωτικό ιστό από υπόγεια "νήματα", σχηματίζοντας τελικά ένα "καρποφόρο σώμα" που διαπερνά τη γη και απελευθερώνει σπόρια στον κόσμο, όπως τα μανιτάρια. Αυτός είναι ένας αρκετά ριψοκίνδυνος τρόπος αναπαραγωγής για έναν οργανισμό που χρειάζεται τα σπόρια του να προσγειωθούν κάπου όπου μπορούν να ζευγαρώσουν με ένα φύκι, λέει η επικεφαλής συγγραφέας Meredith Doellman, ερευνήτρια στο Κέντρο Βιοπληροφορικής Grainger του Μουσείου Field.
Για να είναι ασφαλείς, οι λειχήνες έχουν αναπτύξει μια εφεδρική μέθοδο αναπαραγωγής. Μπορούν να διαιρούνται αγενώς, εκπτύσσοντας και αναγεννώντας νέες μονάδες που είναι γενετικά πανομοιότυπες με τον "γονέα", όπως κάνει ο αστερίας.
"Για τις λειχήνες, το γεγονός ότι δεν έχουν γένος είναι πλεονέκτημα, επειδή δε χρειάζεται να βρίσκουν συνεχώς νέα φύκια [ή βακτήρια]", λέει ο Felix Grewe, συγγραφέας της μελέτης και διευθυντής του Grainger. "Αλλά και πάλι, χρειάζεσαι κάποια μορφή φύλου για να διατηρήσεις το γονιδίωμά σου".
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε ένα είδος που ονομάζεται Lepraria, το οποίο θεωρείται ότι είναι άφυλοι. "Δεν υπάρχουν πολλοί αμιγώς άφυλοι οργανισμοί εκεί έξω, οπότε σκεφτήκαμε ότι αυτή θα ήταν μια πραγματικά καλή ευκαιρία να ακολουθήσουμε και να χαρακτηρίσουμε ένα άφυλο γονιδίωμα ," είπαν.
Τα γονίδια που σχετίζονται με τη σεξουαλική αναπαραγωγή όχι μόνο ήταν παρόντα, αλλά ήταν άθικτα και λειτουργούσαν, πράγμα που σημαίνει ότι οι λειχήνες συμμετείχαν σε κάποια μορφή σεξουαλικής επαφής, ακόμη και χωρίς τα τυπικά σεξουαλικά όργανα. Ενδέχεται δηλαδή να ανασυνδυάζουν γενετικές πληροφορίες από δύο διαφορετικά άτομα, αλλά με τρόπο που διαφέρει από το παραδοσιακό "φύλο" των λειχήνων.
Ενώ η πραγματική σεξουαλική ζωή των Lepraria παραμένει ένα μυστήριο, η ανακάλυψη αυτή διευρύνει όσα γνωρίζουμε -και όσα δεν γνωρίζουμε- για το δραστήριο αυτό είδος.
Το θέμα είναι να πάρουμε παράδειγμα κιόλας.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.