Το έχεις κάνει κι εσύ. Βλέπεις μια γάτα στο πεζοδρόμιο, κάθεται νωχελικά κάτω από ένα αυτοκίνητο και σου ρίχνει ένα βλέμμα γεμάτο περιέργεια. Κάνεις το ακαταμάχητο "ψι ψι ψι” κι εκείνη αργά αλλά σταθερά σε πλησιάζει. Μα τι είναι αυτό το "ψι ψι ψι" και γιατί δουλεύει τόσο καλά;
Αν έχεις γάτα στο σπίτι, ξέρεις ήδη ότι καταλαβαίνει το όνομά της. Αλλά πολλές φορές θα δεις ότι ακόμη κι αν την φωνάξεις χωρίς αποτέλεσμα, το "ψι ψι ψι" πιάνει καλύτερα. Αυτό δεν είναι τυχαίο – η επιστήμη έχει την εξήγησή της.
Τι λέει η επιστήμη για τις γάτες και το "ψι ψι ψι"
Οι γάτες έχουν εξαιρετικά ευαίσθητη ακοή. Μπορούν να αντιληφθούν ήχους μέχρι και 85 kHz, σε αντίθεση με τους ανθρώπους που φτάνουν μόνο τα 20 kHz. Όπως εξηγεί η καθηγήτρια Susanne Schötz από το Πανεπιστήμιο της Λούνδης, "το ‘ψι ψι ψι’ είναι σε συχνότητα πολύ υψηλότερη από τις περισσότερες φωνητικές συλλαβές – και αυτό το καθιστά ιδανικό για να τραβήξει την προσοχή μιας γάτας”.
Η Ahna Brutlag, κτηνίατρος από τη Μινεσότα, λέει πως πρόκειται για έναν "απότομο, ασυνήθιστο ήχο” που ξεχωρίζει στο περιβάλλον. Δηλαδή είναι σαν φυσική ειδοποίηση: "Κοίτα εδώ, κάτι γίνεται". Και η γάτα κοιτάζει.
Ο ήχος αυτός θυμίζει και άλλους ήχους της φύσης που έχουν συνδεθεί με την επιβίωση των αιλουροειδών. Πτηνά που πετούν, ποντίκια που τρέχουν μέσα στα χόρτα – όλα αυτά εκπέμπουν ήχους υψηλών συχνοτήτων, που "ξυπνούν” το κυνηγετικό τους ένστικτο. Όπως λέει η κτηνίατρος Paola Cuevas, "ο ήχος ‘ψι ψι ψι’ ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επιτήρηση και το κυνήγι”.
Υπάρχει και μια πιο συναισθηματική θεωρία: ο ήχος αυτός μπορεί να θυμίζει στη γάτα τον σφυριχτό ήχο της μητέρας της όταν την καλούσε ή την μάλωνε. Κι έτσι, ανάλογα με τις πρώτες της εμπειρίες, άλλες γάτες πλησιάζουν και άλλες φεύγουν μακριά.
Κι αν όλα αυτά σου φαίνονται υπερβολικά, υπάρχει κι άλλος ένας λόγος: την έχεις συνηθίσει εσύ ο ίδιος. Όπως λέει η Cuevas, "οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτόν τον ήχο όταν θέλουν να ταΐσουν ή να χαϊδέψουν μια γάτα. Με τον καιρό, η γάτα μαθαίνει πως όταν ακούει ‘ψι ψι ψι’, ακολουθεί ανταμοιβή”. Δηλαδή, ναι, τις έχεις "προγραμματίσει”.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.