Είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι κάποτε οι πιο συνηθισμένες δραστηριότητες μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρόστιμα ή ακόμη και φυλάκιση. Οι κοινωνίες του παρελθόντος έβαζαν κανόνες που συχνά στηρίζονταν σε φόβους, θρησκευτικές πεποιθήσεις ή απλούς τρόπους ελέγχου. Έτσι, πράγματα που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα, στο παρελθόν χαρακτηρίζονταν "παράνομα".
Από το σφύριγμα μέχρι το μπάνιο
Στη μεσαιωνική Ευρώπη, το σφύριγμα θεωρούνταν κάλεσμα σε κακά πνεύματα ή μέθοδος επικοινωνίας εγκληματιών. Γι’ αυτό και απαγορεύτηκε τη νύχτα, με ποινές που έφταναν μέχρι τον δημόσιο εξευτελισμό.
Την ίδια εποχή, μετά τη μαύρη πανώλη, το μπάνιο έγινε ύποπτο. Πίστευαν ότι "άνοιγε" το σώμα σε αρρώστιες και ότι τα δημόσια λουτρά συνδέονταν με ανηθικότητα. Έτσι, πολλοί προτιμούσαν να τρίβονται με στεγνά πανιά και να καλύπτονται με αρώματα.
Παράνομα χρώματα
Στην Ελισαβετιανή Αγγλία, ο νόμος όριζε ποιος μπορούσε να φοράει ποια χρώματα. Το μωβ ανήκε μόνο στη βασιλική οικογένεια, ενώ το κόκκινο και το χρυσό επιτρεπόταν μόνο στην αριστοκρατία. Όποιος τολμούσε να παραβεί τον κανόνα, το πλήρωνε ακριβά.
Στα Ισλαμικά Χαλιφάτα του 9ου αιώνα, το σκάκι θεωρήθηκε επικίνδυνο γιατί αποσπούσε από την προσευχή και συνδεόταν με τον τζόγο. Και τον 17ο αιώνα, οι Πουριτανοί στην Αγγλία και την Αμερική έφτασαν στο σημείο να απαγορεύσουν ακόμη και τον εορτασμό των Χριστουγέννων.
Στη φεουδαρχική Ιαπωνία, η βραδινή βόλτα μπορούσε να σε οδηγήσει σε εκτέλεση. Στην Ευρώπη του 18ου αιώνα, ο δημόσιος χορός θεωρήθηκε επικίνδυνος για την ηθική τάξη. Και στον 17ο αιώνα, η κατανάλωση καφέ στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τιμωρούνταν ακόμη και με θάνατο.
Ακόμη και πιο πρόσφατα, στη Γαλλία του 19ου αιώνα, οι γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα να φορούν παντελόνια χωρίς ειδική άδεια από την αστυνομία. Ενώ στην αποικιακή Αμερική, ένα απλό φιλί σε δημόσιο χώρο μπορούσε να σε φέρει ενώπιον του δικαστή.
Πόσο αλλάζει η έννοια του "παράνομου"
Όλα αυτά δείχνουν ότι οι κοινωνίες δεν αλλάζουν μόνο στις τεχνολογίες ή στην επιστήμη, αλλά και στον τρόπο που αντιλαμβάνονται την καθημερινότητα. Κάποτε, το σφύριγμα, το μπάνιο ή ένα φιλί θεωρούνταν επικίνδυνα. Και ίσως, σε λίγες δεκαετίες, οι απόγονοί μας να γελούν με κάποιους από τους δικούς μας νόμους.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.