Ο Cillian Murphy — ο ηθοποιός με το διαπεραστικό βλέμμα στο Peaky Blinders — έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η πολλή κοινωνική συναναστροφή τον εξαντλεί. Προτιμά να περνά χρόνο στο σπίτι, να μαγειρεύει, να διαβάζει. Δεν τον ενδιαφέρουν οι εμφανίσεις σε πάρτι ή τα δημόσια events. Κάθε φορά που το παραδέχεται, οι αντιδράσεις των γύρω του είναι σαν να είπε κάτι ακατανόητο, σχεδόν παράξενο.
Στην πραγματικότητα, αυτή η στάση δεν είναι ένδειξη αποστασιοποίησης ή έλλειψης ενδιαφέροντος, αλλά κάτι πολύ πιο απλό και ανθρώπινο: είναι ένας διαφορετικός τρόπος διαχείρισης της ενέργειας. Δεν πρόκειται για απέχθεια προς τους άλλους· απλώς για την ανάγκη να έχεις δυνάμεις και την επόμενη μέρα.
Τι λέει η ψυχολογία για όσους δεν πάνε σε πάρτι
Η ψυχολογία είναι ξεκάθαρη: δεν αντιδρούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο στην κοινωνική αλληλεπίδραση. Οι εξωστρεφείς "ανεβάζουν μπαταρία" σε παρέες, ενώ οι εσωστρεφείς την καταναλώνουν. Δεν είναι αδυναμία, είναι διαφορετικός τρόπος λειτουργίας. Ο Carl Jung το είχε εξηγήσει ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα: ο εσωστρεφής δεν απορρίπτει τον κόσμο, χρειάζεται όμως να στραφεί προς τα μέσα για να τον επεξεργαστεί.
Αν λοιπόν οι δυνατές μουσικές και οι επιφανειακές κουβέντες σε κουράζουν αντί να σε "ξεσηκώνουν", αυτό είναι ένα καθαρό μήνυμα του εγκεφάλου σου: χρειάζεται χώρο και ησυχία.
Η επιστήμη στηρίζει αυτή την ιδέα. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι με υψηλή ευαισθησία — χαρακτηριστικό που συνδέεται συχνά με την εσωστρέφεια — επηρεάζονται πιο έντονα από τα εξωτερικά ερεθίσματα. Θόρυβος, φώτα, συνεχής κίνηση δημιουργούν ένα περιβάλλον που μπορεί να εξαντλήσει γρήγορα το νευρικό σύστημα.
Υπάρχει επίσης η κοινωνική κόπωση: το αίσθημα ψυχικής εξάντλησης που έρχεται μετά από πολλές "αναγκαστικές" συζητήσεις ή προσπάθειες προσαρμογής σε ένα περιβάλλον που απαιτεί συνεχή εγρήγορση. Για κάποιους, η ενέργεια που απαιτείται για να διαβάζουν εκφράσεις, να ελέγχουν τη φωνή τους και να συμμετέχουν ενεργά είναι πολύτιμη και προτιμούν να τη διοχετεύουν αλλού — σε μια στιγμή ησυχίας, ένα καλό φαγητό ή ένα βιβλίο.
Ο πολιτισμός συχνά προβάλλει και επιβραβεύει τον κοινωνικό, φανερό, "ζωντανό" τύπο ανθρώπου. Όμως η επιλογή ενός ήσυχου περιβάλλοντος δεν σημαίνει απομάκρυνση. Είναι ένας τρόπος να διατηρήσεις ισορροπία και καθαρό μυαλό. Στην Ιαπωνία υπάρχει η έννοια του yohaku-no-bi, της "ομορφιάς του κενού χώρου" — μια ιδέα που αποτυπώνει αυτή την αξία της σιωπής και της απουσίας υπερδιέγερσης.
Το να επιλέγεις συνειδητά πού θα δώσεις την παρουσία σου έχει ουσιαστικά οφέλη:
- Σαφέστερη σκέψη και εσωτερική ηρεμία.
- Πιο ουσιαστικές σχέσεις, επειδή δεν "σκορπίζεις" την προσοχή σου παντού.
- Συναισθηματική ανεξαρτησία — κάνεις πράγματα επειδή τα θέλεις, όχι από πίεση.
- Πραγματική γαλήνη, κάτι που σπάνια μπαίνει σε προτεραιότητα.
Αν νιώθεις άβολα όταν προτιμάς να μείνεις σπίτι, σκέψου ότι ακόμα και άνθρωποι με δημόσια εικόνα, όπως ο Murphy, χρειάζονται αυτή την ηρεμία. Δεν είναι υπεκφυγή· είναι επιλογή. Και την επόμενη φορά που κάποιος σε ρωτήσει με απορία γιατί δεν θα βγεις, μπορείς απλά να πεις: "Έχω κανονίσει κάτι καλύτερο — μια βραδιά με τον εαυτό μου".
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.