Αν κάνεις μια βόλτα στα social media, μπορεί να νομίζεις ότι τα αεροπορικά δυστυχήματα έχουν γίνει καθημερινό φαινόμενο. Οι εικόνες από συντρίμμια, τα ανατριχιαστικά βίντεο και οι θεωρίες συνωμοσίας για την ασφάλεια των πτήσεων είναι παντού. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πολύ διαφορετική: τα αεροπλάνα είναι πιο ασφαλή από ποτέ.
Οι αναζητήσεις στην Google για αεροπορικά δυστυχήματα έχουν εκτοξευθεί σχεδόν 50 φορές πάνω από το συνηθισμένο. Ούτε καν το μυστήριο της πτήσης Malaysia Airlines Flight 370 το 2014 δεν είχε προκαλέσει τόσο ενδιαφέρον. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν πως τα δυστυχήματα μειώνονται. Σύμφωνα με το National Transportation Safety Board, τον Ιανουάριο του 2025 καταγράφηκαν στις ΗΠΑ 63 αεροπορικά ατυχήματα, τα περισσότερα από αυτά σε ιδιωτικές πτήσεις. Έναν χρόνο πριν, τον Ιανουάριο του 2024, είχαν καταγραφεί 80. Και η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας δείχνει την ίδια πτωτική τάση.
Τι πυροδότησε τον πανικό;
Το 2025 ξεκίνησε με ένα τραγικό δυστύχημα: μια εμπορική πτήση συγκρούστηκε με στρατιωτικό ελικόπτερο στην Ουάσιγκτον, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 67 άνθρωποι. Σε άλλη περίπτωση, ένα επιβατικό αεροσκάφος αναγκάστηκε να προσγειωθεί ανώμαλα, στο Τορόντο, αφήνοντας πολλούς τραυματίες. Αν και μόνο 10 πτήσεις τον Ιανουάριο του 2025 είχαν θανατηφόρα έκβαση, σε σύγκριση με τις 19 τον Ιανουάριο του 2024, αυτά τα ατυχήματα έκαναν τον γύρο του κόσμου λόγω του ότι αφορούσαν εμπορικές πτήσεις.
Την ίδια στιγμή, οι περικοπές στη Federal Aviation Administration (FAA), υπό την ηγεσία του Elon Musk και του Department of Government Efficiency (DOGE), έκαναν πολλούς να αναρωτιούνται αν η ασφάλεια των πτήσεων κινδυνεύει. Όπως ανέφερε το Associated Press, οι αλλαγές αυτές περιλάμβαναν μειώσεις σε θέσεις που σχετίζονταν με τον έλεγχο και την ασφάλεια των πτήσεων.
Τα social media και ο φαύλος κύκλος του φόβου
Όλα αυτά δημιουργούν το τέλειο έδαφος για πανικό, και τα social media απλά ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Όπως εξηγεί ο Marco Chan, πρώην πιλότος και λέκτορας στο Buckinghamshire New University, στο BBC Verify: "Τα αεροπορικά ατυχήματα αποκτούν όλο και μεγαλύτερη δημοσιότητα μέσα από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης".
Στο X, το Instagram και το TikTok, αναρίθμητα posts και βίντεο γίνονται viral, προβάλλοντας κάθε πιθανό κίνδυνο. Ωστόσο, δεν προωθούν όλοι τον φόβο. Η travel creator @bmekween ανέβασε ένα βίντεο που έγινε viral, όπου επισημαίνει την αντίφαση ανάμεσα στα δεδομένα και τον φόβο του κόσμου:
"Δεν θέλω να γίνω θεωρητικός συνωμοσίας", λέει σε ένα βίντεο με 121.000 likes στο Reels και πάνω από 1 εκατομμύριο views στο TikTok. "Αλλά ένας από τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι στην εξουσία προσπαθούν να ελέγξουν τους άλλους είναι πείθοντάς τους πως κάτι που δεν αποτελεί πραγματική απειλή είναι επικίνδυνο".
Παρ’ όλη την τρομολαγνεία, η αλήθεια είναι ότι τα αεροπλάνα παραμένουν ένα από τα ασφαλέστερα μέσα μεταφοράς. Σύμφωνα με δημοσκόπηση της AP-NORC, οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να θεωρούν τις πτήσεις ασφαλείς – ακόμα κι αν στο feed τους λένε το αντίθετο.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.