Το καλοκαίρι στην Ευρώπη έχει πια και τη σκοτεινή του πλευρά: πόλεις-σύμβολα του πολιτισμού και της ομορφιάς "λυγίζουν" κάτω από το βάρος του μαζικού τουρισμού.
Ντουμπρόβνικ, Αθήνα και Βενετία είναι οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις – κι όχι τυχαία.
Τι λέει η έρευνα
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της πλατφόρμας Holidu, που μέτρησε την αναλογία τουριστών ανά κάτοικο, αυτές οι τρεις πόλεις φιγουράρουν στην κορυφή της λίστας. Η εικόνα; Χιλιάδες τουρίστες για κάθε έναν μόνιμο κάτοικο – και καθημερινές συνθήκες που θυμίζουν λιγότερο Ευρώπη και περισσότερο τουριστικό θεματικό πάρκο.
Πρώτο στη λίστα το Ντουμπρόβνικ. Η μεσαιωνική πόλη της Κροατίας, που έγινε παγκόσμιο σημείο αναφοράς χάρη στο Game of Thrones, δέχεται 27 τουρίστες για κάθε κάτοικο ετησίως. Η τουριστική λαίλαπα έχει μετατρέψει τη γραφικότητα σε κορεσμό: γεμάτοι δρόμοι, ουρές παντού, κατοικίες που μετατρέπονται σε Airbnb και μόνιμοι κάτοικοι που ψάχνουν να μείνουν αλλού. Οι αρχές έχουν αρχίσει να βάζουν "φρένο" – περιορίζουν τα κρουαζιερόπλοια, θεσπίζουν συστήματα κρατήσεων για αξιοθέατα και κάνουν ό,τι μπορούν για να διαχειριστούν την πίεση.
Στη δεύτερη θέση η Αθήνα. Με τα εμβληματικά της μνημεία και τον ήλιο 300 μέρες τον χρόνο, η ελληνική πρωτεύουσα βρίσκεται πλέον αντιμέτωπη με τις συνέπειες της επιτυχίας της. Τα μέτρα που εφαρμόζονται –όπως το περιβαλλοντικό τέλος στα καταλύματα και οι περιορισμοί στα κρουαζιερόπλοια– δείχνουν ότι και εδώ αναγνωρίζεται το πρόβλημα. Η ανάγκη για ισορροπία μεταξύ επισκεψιμότητας και ποιότητας ζωής είναι πια επιτακτική.
Τρίτη, η Βενετία. Εκεί όπου ο τουρισμός είναι εδώ και χρόνια πρόβλημα, όχι ευκαιρία. 21 τουρίστες για κάθε κάτοικο, πλημμύρες, Airbnb παντού και οι ντόπιοι σε συνεχή απομάκρυνση. Η πόλη έχει ήδη εφαρμόσει εισιτήριο εισόδου για ημερήσιους επισκέπτες και ενισχύει πολιτικές για βιώσιμο τουρισμό. Το πρόβλημα, όμως, μοιάζει σχεδόν υπαρξιακό για μια πόλη που βυθίζεται – κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Τα αίτια
Όπως σημειώνουν οι ειδικοί, τα αίτια του φαινομένου είναι συγκεκριμένα: φθηνά αεροπορικά, πλατφόρμες τύπου Airbnb που εκτοπίζουν τους κατοίκους, και φυσικά τα κρουαζιερόπλοια που φέρνουν μαζικά τουρίστες σε ευαίσθητες περιοχές. Η Ευρώπη –και ειδικά ο Νότος της– καλείται να πάρει δύσκολες αποφάσεις.
Η λύση; Πιο βιώσιμος και πιο ισορροπημένος τουρισμός. Δηλαδή λιγότερη ποσότητα, περισσότερη ποιότητα. Εξερεύνηση λιγότερο γνωστών προορισμών. Σεβασμός στους κατοίκους. Και κανόνες – πολλοί και αυστηροί.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.