Μην σε ξεγελάει ο τίτλος του άρθρου, δεν πρόκειται να σε υποχρεώσει κανείς να αρχίσεις να πληρώνεις συνδρομή για να διατηρήσεις το προφίλ σου στο Facebook ή, γενικά, στα social media. Εκείνο που επίκειται είναι το τέλος της παντοκρατορίας των τάχα μου δωρεάν μέσων κοινωνικής δικτύωσης. "Τάχα μου δωρεάν" γιατί τίποτα σε αυτή τη ζωή δεν είναι δωρεάν, όλα (εδώ) πληρώνονται, ενώ ισχύει και το ότι "αν σου προσφέρουν κάτι τζάμπα, τότε αυτό που πωλείται είσαι εσύ".
Για να στο κάνουμε πιο λιανό, πρέπει να αναφερθούμε στο ντοκιμαντέρ The Social Dilemma, που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 2020 στο Netflix. Μέσα από αυτό φαίνεται ότι ανάμεσα στις ψευδείς ειδήσεις και την πολιτική πόλωση, την προπαγάνδα και τον χειριστικό "αγώνα" που δίνεται για τη μεγιστοποίηση του χρόνου που δαπανούν οι χρήστες των social media σε εφαρμογές και ιστότοπους, αυτό που πωλείται είναι η προσοχή και ο χρόνος τους στις διαφημιστικές εταιρείες. Μιλάμε, λοιπόν, για την εγκαθίδρυση ενός νέου επιχειρηματικού μοντέλου, το οποίο έχει στηθεί πάνω στη χειραγώγηση της προσοχής μας και την τροποποίηση της συμπεριφοράς και των συναισθημάτων μας.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επί πληρωμή
Ο Aza Raskin, ο άνθρωπος που εφηύρε την τεχνολογία η οποία επιτρέπει το "δυνητικά συνεχές εις άπειρον" σκρολάρισμα σε μια οθόνη που φορτώνει το ασύγχρονο content ενός ιστότοπου (π.χ. στον τοίχο του Facebook ή στη ροή του Instagram), είναι αυτός που ουσιαστικά επέτρεψε την πώληση της προσοχής των χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στις διαφημιστικές εταιρείες. Πλέον, όμως, η επινόησή του μάλλον δεν είναι αρκετά επικερδής.
Εδώ και καιρό συντρέχουν παράγοντες που διαφοροποιούν την κατάσταση. Η διαφήμιση δεν μπορεί να στηρίξει όπως παλαιότερα τους δημιουργούς περιεχομένου, ενώ π.χ. η Apple έχει αρχίσει να λαμβάνει περιοριστικά μέτρα σχετικά με την παρακολούθηση των χρηστών των προϊόντων της. Κοινώς, μια σειρά από δεδομένα δείχνει ότι εισερχόμαστε σε μια εποχή "pay-to-play", κατά την οποία θα πληρώνουμε για να χρησιμοποιούμε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Για παράδειγμα, πριν από έναν και κάτι μήνα, στις 19 Φεβρουαρίου, η Meta εγκαινίασε το πρόγραμμα Meta Verified, που η συνδρομή του κοστίζει 12 δολάρια τον μήνα και επιτρέπει σε όσους το αγοράσουν να βάλουν ένα μπλε τικάκι δίπλα από το όνομα χρήστη τους στο Facebook και το Instagram, καθώς και τη διαβεβαίωση ότι θα λαμβάνουν βοήθεια από πραγματικό άνθρωπο αντί για chatbot, όποτε τη χρειαστούν. Κάτι περίπου ίδιο, μήνες πριν, είχε πάει να συμβεί και με το Twitter.
Παρόμοιες τακτικές έχουν επιχειρήσει και άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσφέροντας επί πληρωμή είτε υπηρεσίες που παλαιότερα προσφέρονταν "δωρεάν" (είπαμε, τίποτα δεν είναι τζάμπα σε αυτή τη ζωή), είτε νέα premium features. Πλέον, αυτό που πωλείται από τα social media είναι το φλασάρισμα και, κυρίως, η δυνατότητα του να φτάνουν τα posts σε μεγαλύτερο κοινό, κάνοντας πιο δυσδιάκριτη τη διαχωριστική γραμμή που χωρίζει το διαφημιστικό από το οργανικό περιεχόμενο.
Για να το κλείσουμε πρέπει να πούμε ότι κάποιος που χρησιμοποιεί τα social media για την πλάκα του σαφώς και δεν έχει ιδιαίτερο λόγο να πληρώσει οποιουδήποτε είδους premium συνδρομή. Αν, όμως, είναι δημιουργός περιεχομένου, μπορεί να εξασφαλίσει με το αζημίωτο μεγαλύτερη προβολή για τα posts του.
Από: Esquire IT
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.