Τα ρομπότ αντικαθιστούν ανθρώπινες θέσεις εργασίας. Ο Bill Gates, όμως, προτείνει κάτι που πολλοί δεν θα περίμεναν από εκείνον: τη φορολόγησή τους. Ο συνιδρυτής της Microsoft και ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές της τεχνολογίας θεωρεί ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιβάλουν φόρους στις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ρομπότ, ώστε να χρηματοδοτηθούν νέες θέσεις εργασίας σε τομείς όπου η ανθρώπινη παρουσία είναι αναντικατάστατη.
Σε συνέντευξή του στο Quartz το 2017, ο Gates είχε εξηγήσει ότι ένας τέτοιος φόρος θα μπορούσε να ενισχύσει επαγγέλματα που σχετίζονται με τη φροντίδα ηλικιωμένων ή την εκπαίδευση, όπου η ανθρώπινη επαφή και η ενσυναίσθηση είναι ζωτικής σημασίας. "Πρέπει να είμαστε διατεθειμένοι να αυξήσουμε το επίπεδο φορολόγησης και ακόμη και να επιβραδύνουμε την ταχύτητα αυτοματοποίησης”, υποστηρίζει, προκειμένου να διαχειριστούμε καλύτερα την αντικατάσταση ανθρώπων από μηχανές.
Η ιδέα του δεν είναι εντελώς θεωρητική. Στην Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε συζητήσει μια παρόμοια πρόταση για τη φορολόγηση των ρομπότ, ώστε να χρηματοδοτηθούν προγράμματα επανεκπαίδευσης εργαζομένων που χάνουν τη δουλειά τους λόγω αυτοματοποίησης. Ωστόσο, η πρόταση είχε απορριφθεί.
"Αυτή τη στιγμή, ένας εργαζόμενος σε ένα εργοστάσιο πληρώνει φόρους για το εισόδημά του, για την κοινωνική ασφάλιση και για άλλα πράγματα”, είχε πει ο Gates. "Αν ένα ρομπότ έρθει να κάνει την ίδια δουλειά, θα ήταν λογικό να φορολογηθεί με τον ίδιο τρόπο”.
Το βασικό επιχείρημα του Gates είναι ότι οι φόροι από τα ρομπότ θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τη μετάβαση των εργαζομένων σε άλλους τομείς που έχουν ανάγκη από ανθρώπινο δυναμικό. "Χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους να φροντίζουν ηλικιωμένους, να διδάσκουν παιδιά με ειδικές ανάγκες και να βελτιώνουν τις κοινωνικές υπηρεσίες”, τονίζει.
Επιβράδυνση της καινοτομίας ή όχι;
Ωστόσο, η άποψή του είχε δεχθεί σφοδρή κριτική. Οι υποστηρικτές της αυτοματοποίησης θεωρούν ότι η φορολόγηση των ρομπότ θα μπορούσε να επιβραδύνει την καινοτομία και να καταστήσει τις επιχειρήσεις λιγότερο ανταγωνιστικές. Ο Διεθνής Σύνδεσμος Ρομποτικής (International Federation of Robotics) είχε υποστηρίξει ότι η χρήση ρομπότ αυξάνει την παραγωγικότητα και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας, όπως συνέβη στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, όπου η εγκατάσταση δεκάδων χιλιάδων ρομπότ συνοδεύτηκε από την πρόσληψη εκατοντάδων χιλιάδων νέων εργαζομένων.
Μελέτες, όπως εκείνες του McKinsey Global Institute, έχουν δείξει ότι η πλήρης αυτοματοποίηση της εργασίας είναι απίθανη. Αντίθετα, τα ρομπότ αναμένεται να συνεργάζονται με τους ανθρώπους, αυξάνοντας την αποδοτικότητα χωρίς να εξαφανίζουν εντελώς τις θέσεις εργασίας. Επιπλέον, η φορολόγηση των ρομπότ μπορεί να αποθαρρύνει κρίσιμες επενδύσεις στην τεχνολογία.
"Η αυτοματοποίηση αυξάνει την παραγωγικότητα"
"Τα κέρδη, όχι τα μέσα παραγωγής, πρέπει να φορολογούνται”, είχε επισημάνει ο Joe Gemma, πρόεδρος του International Federation of Robotics. Κατά την άποψή του, η αυτοματοποίηση αυξάνει την παραγωγικότητα και οδηγεί στη δημιουργία ασφαλέστερων και καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας.
Εν τέλει, η συζήτηση για τη φορολόγηση των ρομπότ συνεχίζεται. Από τη μία, υπάρχει ο φόβος για την απώλεια θέσεων εργασίας. Από την άλλη, η ιστορία δείχνει ότι η τεχνολογική πρόοδος δημιουργεί νέες ευκαιρίες. Η λύση ίσως βρίσκεται σε ένα ισορροπημένο μοντέλο που θα αξιοποιεί την αυτοματοποίηση, χωρίς να αφήνει πίσω τους εργαζομένους.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.