
Ο μέσος όρος IQ αυξανόταν μέχρι το 2000-γιατί σταμάτησε και τι είναι το φαινόμενο Flynn
Μέχρι τις αρχές του 2000, ο δείκτης IQ παρουσίαζε σταθερή αύξηση σε όλο τον δυτικό κόσμο. Από τότε, όμως, η πορεία αυτή φαίνεται να έχει αντιστραφεί. Γιατί;
Για δεκαετίες, ο κόσμος πίστευε ότι όσο περνούν τα χρόνια, οι άνθρωποι γίνονται και πιο έξυπνοι. Και τα δεδομένα έδειχναν ότι είχε δίκιο: από τη δεκαετία του ’50 μέχρι και τα τέλη του '90, ο μέσος δείκτης IQ ανέβαινε σταθερά στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες. Το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε "φαινόμενο Flynn", προς τιμήν του James R. Flynn, του Νεοζηλανδού πολιτικού επιστήμονα που πρώτος το κατέγραψε.
Eρευνητές σύγκριναν τις επιδόσεις μαθητών του 1967 με εκείνες του 1982 στη Γαλλία και η βελτίωση ήταν εμφανής. Παρατηρώντας όμως τους δείκτες στις αρχές της νέας χιλιετίας, αντί για βελτίωση, αυτό που διαπίστωσαν ήταν μια μικρή αλλά σταθερή πτώση – μια πτώση που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την προηγούμενη ανοδική πορεία.
Δεν έχει σχέση με το DNA
Στη Γαλλία, για παράδειγμα, σύμφωνα με το Santé Magazine, ο μέσος δείκτης IQ μειώθηκε από 102 μονάδες το 1990 σε 98 το 2016. Μια πτώση τεσσάρων μονάδων μέσα σε μόλις 25 χρόνια. Αντίστοιχα, στη Νορβηγία, έρευνα σε περισσότερους από 740.000 στρατεύσιμους έδειξε ότι ο δείκτης IQ κορυφώθηκε το 1975 και από τότε άρχισε να υποχωρεί – από τους 102,3 στους 99,4 βαθμούς μέχρι το 1991. "Καταγράψαμε πτώση 0,33 μονάδων τον χρόνο", ανέφεραν οι επιστήμονες.
Αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι ειδικοί δεν θεωρούν πως αυτή η μείωση είναι θέμα DNA. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για κάποια γενετική μεταβολή. Αντίθετα, οι πιο πιθανοί "ένοχοι” είναι περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί. Όπως αναφέρει το INED (Γαλλικό Ινστιτούτο Δημογραφικών Μελετών), ένας βασικός παράγοντας είναι οι ενδοκρινικοί διαταράκτες – χημικές ουσίες που επηρεάζουν την εγκεφαλική ανάπτυξη ήδη από την εμβρυϊκή ηλικία.
Παράλληλα, το εκπαιδευτικό σύστημα έχει αλλάξει. Η έμφαση δίνεται πια στην καθολική πρόσβαση στη μόρφωση, αλλά όχι πάντα στην ποιότητα. Το αποτέλεσμα; Περισσότερα πτυχία, αλλά χαμηλότερες απαιτήσεις. Όπως σημειώνει ο ιστότοπος douance.org, ο μέσος IQ των κατόχων απολυτηρίου (baccalauréat) στη Γαλλία έπεσε από το 100 στο 88 μεταξύ των αποφοίτων του 1965 και όσων γεννήθηκαν μετά το 1995.
Και υπάρχει κι ένας τρίτος παράγοντας: η μαζική έκθεση στις οθόνες, ήδη από την παιδική ηλικία. Η αλληλεπίδραση περιορίζεται, η συγκέντρωση δυσκολεύει και το διάβασμα σε βάθος γίνεται όλο και πιο σπάνιο.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr
HUAWEI Pura 80 Series: Η τέχνη της φωτογραφίας και του design σε νέα εποχή
Η Huawei φέρνει στην ελληνική αγορά τη νέα, εμβληματική σειρά HUAWEI Pura 80 Series, θέτοντας νέα πρότυπα στην κινητή φωτογραφία και το design.
Διαδικτυακό μπλακάουτ: Προβλήματα σε υπηρεσίες της Amazon παγκοσμίως - Ποιες άλλες εφαρμογές επηρεάζονται;
Χάος στο διαδίκτυο μετά από σοβαρή βλάβη στους Amazon Web Services (AWS), που "έριξε" εφαρμογές όπως τα Snapchat, Roblox, Fortnite και Zoom. Οι αναφορές για προβλήματα αυξάνονται ραγδαία και στην Ελλάδα.
Γραφει Παυλος ΚρουστηςO 969 Rock FM κάνει το viral trend AI Elevator Challenge μια ροκ εμπειρία
Το πιο viral trend των social έγινε… ροκ! Ο 969 Rock FM μπαίνει στο AI Elevator Challenge και ανεβάζει τη φαντασία (και την ένταση) στα ύψη, παρέα με τους μεγαλύτερους θρύλους της ροκ.
Γιατί οι επιστήμονες εμπιστεύονται όλο και λιγότερο την Τεχνητή Νοημοσύνη
Νέα στοιχεία σκιαγραφούν τις αντιλήψεις της ερευνητικής κοινότητας για την τεχνητή νοημοσύνη το 2025, αναδεικνύοντας μεταβολές στη στάση απέναντι στην τεχνολογία.
Γραφει Τιμος ΣαλαμεςΠώς μπορείς να μετατρέψεις τις φωτογραφίες σου σε βίντεο
Η Google φέρνει ένα νέο εργαλείο στο Gemini που επιτρέπει στους χρήστες να δίνουν ζωή στις φωτογραφίες τους, μετατρέποντάς τες σε εντυπωσιακά βίντεο με λίγα μόνο κλικ.
Γραφει Παυλος ΚρουστηςΗ λίστα με τα ισχυρότερα διαβατήρια - Εκτός Top 10 για 1η φορά οι ΗΠΑ, πού βρίσκεται η Ελλάδα
Ο Henley Passport Index για το 2025 δείχνει ποιες χώρες έχουν τα πιο "δυνατά" διαβατήρια. Δείτε τη θέση της Ελλάδας, τις αλλαγές για ΗΠΑ και Βρετανία και τις ανατροπές στην κατάταξη.