Οι 10 πιο σημαντικές φράσεις του Σωκράτη και η σημασία τους

Τα λόγια του Σωκράτη συνεχίζουν να επηρεάζουν τη φιλοσοφία, την ψυχολογία και την ηθική σκέψη μέχρι σήμερα. Διαβάστε τις 10 πιο σημαντικές φράσεις του.

Γράφει: Esquire Editors 28 Φεβρουαρίου 2025

Ο Σωκράτης (469–399 π.Χ.) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους φιλοσόφους της αρχαιότητας και θεμελιωτής της δυτικής φιλοσοφικής παράδοσης. Δεν έγραψε τίποτα ο ίδιος, αλλά οι διδασκαλίες και οι αφορισμοί του καταγράφηκαν από τον μαθητή του, Πλάτωνα.

Μέσα από τη διαλεκτική μέθοδο και την αμφισβήτηση, ο Σωκράτης έθεσε τις βάσεις για τη φιλοσοφική σκέψη.

Διαβάστε Επίσης

Οι φράσεις του Σωκράτη συνεχίζουν να επηρεάζουν τη φιλοσοφία, την ψυχολογία και την ηθική σκέψη μέχρι σήμερα. Μέσα από την αυτογνωσία, και την αναζήτηση της αλήθειας, ο Σωκράτης έθεσε θεμέλια που παραμένουν επίκαιρα. Οι αφορισμοί του δεν είναι απλώς λόγια, αλλά τρόπος σκέψης και στάση ζωής.

Διαβάστε δέκα από τις σημαντικότερες φράσεις του και τι σημαίνουν.

1. Ένα ξέρω, ότι τίποτα δεν ξέρω

Αυτή η διάσημη φράση εκφράζει την ουσία της σωκρατικής σοφίας: την επίγνωση της άγνοιας. Ο Σωκράτης θεωρούσε ότι η πραγματική γνώση ξεκινά από την αναγνώριση των ορίων της. Με αυτή τη φράση δεν εννοεί ότι δεν ξέρει τίποτα απολύτως, αλλά ότι η γνώση είναι απεριόριστη και ότι η ταπεινότητα είναι απαραίτητη για τη μάθηση.

2. Τίποτα μεγάλο δεν επιτυγχάνεται χωρίς προσπάθεια

Ο Σωκράτης πίστευε ότι η βελτίωση του ανθρώπου προέρχεται από τη διαρκή αναζήτηση και προσπάθεια. Τόνιζε πως η αρετή, η γνώση και η ηθική ακεραιότητα απαιτούν συνεχή προσπάθεια και αυτοκριτική.

3. Γνώρισε τον εαυτό σου

Τα λόγια αυτά είναι χαραγμένα στον ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, αλλά συνδέθηκε άρρηκτα με τον Σωκράτη. Ο φιλόσοφος υποστήριζε ότι η αυτογνωσία είναι η βάση της σοφίας και της ηθικής ανάπτυξης. Χωρίς αυτογνωσία, ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει ενάρετα ή να λάβει σωστές αποφάσεις.

4.  Ζωή χωρίς στοχασμό δεν αξίζει να τη ζει κανείς

Αυτός ο αφορισμός προέρχεται από την απολογία του Σωκράτη ενώπιον του αθηναϊκού δικαστηρίου, όπου υπερασπιζόταν τη φιλοσοφική του αποστολή. Ο Σωκράτης πίστευε ότι μια ζωή χωρίς στοχασμό, αυτοκριτική και αναζήτηση της αλήθειας είναι μια χαμένη ζωή.

5. Η αρετή δεν διδάσκεται

Ο μεγάλος φιλόσοφος θεωρούσε ότι η αρετή δεν είναι κάτι που μπορεί να μεταδοθεί απλώς μέσω διδασκαλίας, αλλά κάτι που πρέπει να κατακτηθεί μέσω της σκέψης, της προσωπικής αναζήτησης και της αυτογνωσίας.

6.  Δεν έχει σημασία απλώς να ζεις, αλλά να ζεις καλά

Ο Σωκράτης έδινε προτεραιότητα στην ποιότητα της ζωής και όχι στη διάρκειά της. Για εκείνον, το να ζει κανείς με ηθική, σοφία και αρετή ήταν πιο σημαντικό από την απλή επιβίωση.

7. Παντρέψου· αν βρεις καλή γυναίκα, θα γίνεις ευτυχισμένος. Αν όχι, θα γίνεις φιλόσοφος

Μια χιουμοριστική φράση αποδίδεται στον Σωκράτη, ο οποίος ήταν παντρεμένος με την περίφημη Ξανθίππη, γνωστή για τον δύσκολο χαρακτήρα της. Με αυτή τη φράση, αναδεικνύει το πώς οι εμπειρίες της ζωής, ακόμα και οι δύσκολες, μπορούν να οδηγήσουν στην αναζήτηση της σοφίας.

8. Δύο είναι τα είδη των ανθρώπων: εκείνοι που ξέρουν και εκείνοι που νομίζουν ότι ξέρουν

Ένας αφορισμός στον οποίο ο Σωκράτης καυτηριάζει την ψευδαίσθηση της γνώσης. Υποστήριζε ότι πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι γνωρίζουν τα πάντα, ενώ στην πραγματικότητα είναι δέσμιοι της άγνοιάς τους.

9. Ο θάνατος μπορεί να είναι η μεγαλύτερη ευλογία για τον άνθρωπο

Ο Σωκράτης, στην απολογία του, παρουσιάζει τον θάνατο όχι ως κάτι που πρέπει να φοβάται κανείς, αλλά ως μια πιθανή μετάβαση σε μια ανώτερη κατάσταση ύπαρξης. Γι’ αυτό και αντιμετώπισε την καταδίκη του με αξιοπρέπεια και γαλήνη.

10. Εκείνος που θέλει να αλλάξει τον κόσμο πρέπει πρώτα να αλλάξει τον εαυτό του

Ο Σωκράτης δίδασκε ότι η πραγματική αλλαγή ξεκινά από το άτομο. Η βελτίωση του κόσμου δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς αυτοβελτίωση, αυτογνωσία και προσωπική ανάπτυξη.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr

Τι είχε να πει ο Arnold Schwarzenegger για το remake του Άτρωτου

Ο Arnold Schwarzenegger είδε το remake του The Running Man με πρωταγωνιστή τον Glen Powell και είχε να πει πολλά πράγματα.

Γραφει Παυλος Κρουστης

Αυτό είναι το κορυφαίο rock συγκρότημα της δεκαετίας 1980

Μια εποχή μετάβασης για το rock: από τα ραδιοφωνικά hits και το MTV, μέχρι την επιστροφή σε έναν πιο ωμό, ειλικρινή ήχο που άφησε το στίγμα του στα επόμενα χρόνια.

Γραφει Τιμος Σαλαμες

Πρωταγωνιστή του Stranger Things κατηγορεί για bullying η Millie Bobby Brown

Το Netflix διερευνά αναφορές για παρενόχληση και εκφοβισμό της Millie Bobby Brown ανάμεσα σε μέλη του καστ της σειράς Stranger Things, λίγο πριν από την πρεμιέρα της τελευταίας σεζόν.

Κανάλι στο YouTube μετατρέπει διάσημα ελληνικά τραγούδια σε Soul κομμάτια της δεκαετίας του '50

Το YouTube κανάλι που συνδυάζει διάσημα ελληνικά κομμάτια με soul ήχο των ’50s, δημιουργώντας μέσω τεχνητής νοημοσύνης έναν ρετρό, ατμοσφαιρικό κόσμο που ξεχωρίζει στο ελληνικό ίντερνετ.

Γραφει Νικη Κοντομηνα

Αυτή είναι η καλύτερη σειρά επιστημονικής φαντασίας του HBO

Μπορεί το Westworld να είχε όλα τα φόντα για να γίνει η απόλυτη σειρά του HBO, όμως υπάρχει ένα άλλο sci-fi αριστούργημα που κατάφερε να μείνει πραγματικά αψεγάδιαστο μέχρι το τέλος.

Γραφει Παυλος Κρουστης

Οι Megadeth διασκευάζουν Metallica (ξανά) για το τελευταίο τους album-το τραγούδι που διάλεξαν

Το τελευταίο album των Megadeth κλείνει έναν κύκλο που ξεκίνησε πριν από τέσσερις δεκαετίες. Ο Dave Mustaine αποχαιρετά τους fans με έναν τρόπο που κανείς δεν περίμενε και σίγουρα θα συζητηθεί.

Γραφει Παυλος Κρουστης