Διαβάζοντας τον Ανήφορο του Νίκου Καζαντζάκη, απ' όλα τα χωρία του που υπογράμμισα με πράσινο στυλό, κατά πώς το συνηθίζω, στάθηκα για ώρα σε ένα, στο οποίο, μέσω του ομιλούντος υποκειμένου του, ο συγγραφέας σχολιάζει το έργο του Bernard Shaw: "[...] πέρασαν χρόνια κι οι τολμηρές ιδέες του έφτασαν στην ακρότατη επιτυχία: έγιναν κοινοτοπίες". Διάβασα σε λούπα, ξανά και ξανά, τη συγκεκριμένη φράση για να κατανοήσω το μεγαλείο της αλλά και το θετικό πρόσημο της λέξης "κοινοτοπία", να χωνέψω ότι το να γίνει ένα πνευματικό έργο κοινός τόπος και κτήμα των πολλών είναι κάτι το πραγματικά σπουδαίο. Κι αυτό, φυσικά, συνεχίζει να ισχύει για όσα γραπτά μάς άφησε παρακαταθήκη ο Κρητικός συγγραφέας, πολλά χρόνια μετά από το 1946, έτος κατά το οποίο γράφτηκε το "χαμένο" του βιβλίου που έμεινε ανέκδοτο μέχρι να κυκλοφορήσει στις 26 Οκτωβρίου, ανήμερα της επετείου του θανάτου του, από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Ο Ανήφορος του Καζαντζάκη
Ο Ανήφορος γράφτηκε το 1946 στην Αγγλία, ακριβώς μετά τη συγγραφή και έκδοση του βιβλίου Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά, μια εποχή ταραγμένη, καθώς η ανθρωπότητα βρισκόταν αντιμέτωπη με το συλλογικό τραύμα που άφησε πίσω του ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Το χειρόγραφό του φυλασσόταν στο Μουσείο Καζαντζάκη, ενώ η αποκατάσταση του κειμένου και η κυκλοφορία του αποτελεί μία μεγάλη λογοτεχνική στιγμή και ένα πολιτιστικό γεγονός διεθνούς εμβέλειας.
> Διάβασε ακόμα: Ο Μίκης δεν έφυγε στις οχτώ, ταξίδι για την Κατερίνη
Η δράση του έργου εκτυλίσσεται αμέσως μετά τον πόλεμο, στην Κρήτη και την Αγγλία. Ο Κοσμάς, έπειτα από απουσία είκοσι χρόνων και την ενεργή συμμετοχή του στον πόλεμο, επιστρέφει στην πατρίδα του, το Μεγάλο Κάστρο, μαζί με την Εβραία γυναίκα του, τη Νοεμή (που έχει εν τω μεταξύ βαφτιστεί χριστιανή). Έχουν περάσει μόλις μερικές μέρες από τον θάνατο του πατέρα του, η βαριά σκιά του οποίου αποδεικνύεται καταλυτική για όσα θα ακολουθήσουν.
> Διάβασε ακόμα: Η Ελλάδα μέσα από 10 βιβλία σύμφωνα με την Guardian
Ο Κοσμάς, που ως έναν βαθμό ταυτίζεται με τον ίδιο τον Καζαντζάκη, έπειτα από ένα γεγονός-spoiler που δεν θα αναφέρουμε, μεταβαίνει στην Αγγλία για να εκπληρώσει το "χρέος" του, να ανεβεί τον "ανήφορο" που στο σύμπαν του όλοι πρέπει να διαβούμε.
Το μυθιστόρημα χωρίζεται σε τρία τμήματα: Κρήτη, Αγγλία και Μοναξιά, ενώ την προμετωπίδα του κοσμεί μια φράση που περικλείει όλη την ουσία του έργου: Έτσι μονάχα η ζωή σώζεται. Τι θα πει σώζεται; Ανεβαίνει.
Info: Μπορείς να αγοράσεις τον Ανήφορο του Καζαντζάκη απευθείας από το e-shop των εκδόσεων Διόπτρα με ένα κλικ εδώ. Μέσα στον Νοέμβριο, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο, θα επανακυκλοφορήσουν σε εξαιρετικά προσεγμένες εκδόσεις τα έργα: Ο Χριστός ξανασταυρώνεται, Αναφορά στον Γκρέκο, Ο φτωχούλης του Θεού και Οι αδερφοφάδες.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.