Στο 5ο Επεισόδιο του πολυσυλλεκτικού πρότζεκτ "Μεταμορφώσεις", που παρουσιάζεται από 22 έως 25/2 στον χώρο του A Forest, οι Πάκυ Βλασσοπούλου, Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, Δήμητρα Κονδυλάτου, Φωτεινή Χανδρά και Κοσμάς Νικολάου δίνουν τις δικές τους ερμηνείες για την έννοια του παραμυθιού και της αφήγησης. Οι καλλιτέχνες μάς μίλησαν για τις επιρροές τους και όλα όσα έμαθαν για τα παραμύθια μέσα από τις "Μεταμορφώσεις".

Το σκεπτικό της της ομάδας miss dialectic

>Πώς προσεγγίσατε τη θεματική; Επηρεαστήκατε από κάποιο συγκεκριμένο παραμύθι;

Πάκυ Βλασσοπούλου: Το δικό μου ενδιαφέρον στέκεται στην πράξη της αφήγησης. Ποιο άτομο αφηγείται, γιατί, με τι μέσα. Πώς εντείνεις το στοιχείο της προφορικότητας και τι μεταφέρουν τα παραμύθια. Εμπεριέχει ένα παραμύθι κάποια κοινωνική διεκδίκηση, και, αν ναι, θα μπορούσε κάποιο εργαλείο να την υποστηρίξει;

Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου: Προσπάθησα να βρω στη βιβλιοθήκη μου το μοναδικό βιβλίο που έχω με ελληνικά λαϊκά παραμύθια, την ανθολογία του Γιώργου Ιωάννου, αλλά δεν κατάφερα να το βρω. Όμως, στάθηκα τυχερός και το πέτυχα σε προσφορά στην "Πρωτοπορία". Η αλήθεια είναι πως εκείνη την περίοδο δεν είχα καθόλου όρεξη να διαβάσω παραμύθια. Διάβασα λοιπόν όσα είχαν μικρή έκταση και ελπίζω να διάλεξα το μικρότερο. Ο "Μαρμαρωμένος βασιλιάς" δεν ξεπερνούσε τις δυο σελίδες.

Δήμητρα Κονδυλάτου: Η συμμετοχή μου στην έκδοση και την έκθεση "Μεταμορφώσεις" έχει ως σημείο αναφοράς και εκκίνησης το τελευταίο διήγημα του Franz Kafka "Ζοζεφίνα η τραγουδίστρια ή ο λαός των ποντικιών". Ενώ δεν πρόκειται για παραμύθι, κάποια δομικά του στοιχεία μοιάζουν με εκείνα του παραμυθιού (η ζωοποίηση, η απόσταση και η εστίαση στην αφήγηση), και εμπλέκει το στοιχείο του μύθου περιεχομενικά.

Το διήγημα παρουσιάζει την άλλοτε αμήχανη, άλλοτε θερμή, πάντοτε περίπλοκη σχέση του λαού των ποντικιών με τη Ζοζεφίνα, ένα ποντίκι που αποπειράται με διάφορους τρόπους να κρατήσει ζωντανή και να συμβάλει στη λαϊκή παράδοση του τραγουδιού-σφυρίγματος, διεκδικώντας τον ρόλο της τραγουδίστριας. Προκύπτει έτσι μια σειρά ερωτημάτων αναφορικά με τον ρόλο της καλλιτέχνιδας, και την κοινωνική δράση, τη λειτουργία και την αξία της τέχνης. Στο βίντεο "Ζοζεφίνα ή κάποια πράγματα που ξέρουμε γι’ αυτήν", αφηγούμαι ξανά το διήγημα, ενώ κυκλοφορώ στον δημόσιο χώρο της Αθήνας, υποδυόμενη τη Ζοζεφίνα, έχοντας κατά νου αυτά τα ερωτήματα που παραμένουν επίκαιρα. 

Φωτεινή Χανδρά: Η θεματική του παραμυθιού πραγματεύεται έννοιες της αυτοδιάθεσης και του αυτοπροσδιορισμού. Ένα δέντρο επιλέγει να μεταμορφωθεί και να ζήσει ως παγώνι. Ως αναφορά λειτούργησε ένα προφορικό μικρασιάτικο παραμύθι που μου έλεγε συχνά η γιαγιά μου: "Το πουλί το ντολαμέζο". Βέβαια περισσότερο ως αντιπαράδειγμα καθώς στο παραμύθι της γιαγιάς μου οι ήρωες εγκλωβίζονται σε ένα δίχτυ μηχανορραφιών, διακρίσεων και προκαταλήψεων.

Κοσμάς Νικολάου: Το έργο ξεκινάει από τα τέσσερα παιδικά βιβλία με παραμύθια που έχει δωρίσει η προγιαγιά μου στη μητέρα μου. Με αφετηρία αυτές τις εκδόσεις δημιουργώ μια αφήγηση για την οικογένεια και την ιστορία της που διαδραματίζεται στη γειτονιά των Εξαρχείων για περισσότερα από 100 χρόνια. Πρόκειται για μια υπόθεση οικογενειακής αρχαιολογίας. Προσπαθώ να ανακαλύψω την ιστορία των προσώπων, τη θέση των κατοικιών τους και άλλων τοποθεσιών που σχετίζονται με τα βιβλία, όπως τη διεύθυνση του εκδοτικού οίκου, τα σπίτια των μελών της οικογένειας, τα μέρη όπου βρέθηκαν τα βιβλία και άλλα σημεία που είναι τοπόσημα της περιοχής και σχετίζονται με την οικογένειά μου. Ασχολούμαι από απόφαση μόνο με τις γυναίκες της οικογένειας, που παίζουν άλλωστε κυρίαρχο ρόλο στην οικογένεια και την εξέλιξή της.

Η συνέχεια στο Athinorama.gr