Πώς είναι άραγε μέσα σε 13 μόλις χρόνια να έχεις ήδη κατορθώσει να συνεργαστείς με ονόματα όπως οι Michael Haneke, Terrence Malick, Christian Petzold και τώρα η Andrea Arnold; Για έναν από τους κορυφαίους ευρωπαίους ηθοποιούς της γενιάς του -όπως γράφεται κατά κόρον- τον Franz Rogowski, υπήρξε μάλλον "ευκολάκι" και αν το πολυσυζητημένο Passages είχε κυκλοφορήσει εντός του 2024 και όχι ένα χρόνο νωρίτερα, ίσως αυτόματα σκεφτόμασταν πως με το Bird πέτυχε το δύο στα δύο. Ακριβώς όπως η επίσης Γερμανίδα, Sandra Hüller δηλαδή, με τα περσινά πολυβραβευμένα Anatomy of a Fall και The Zone of Interest.
Αν λοιπόν, δεν πρόλαβες τις sold out προβολές του στις Νύχτες Πρεμιέρας, αυτήν την εβδομάδα (28/11) το Bird ξεκινά και επισήμως το ταξίδι του στους κινηματογράφους με το πρωταγωνιστικό δίδυμο Franz Rogowski και Barry Keoghan να είναι αδύνατο να μη σου μείνει ως εικόνα: Ο πρώτος είναι η "φτερούγα" που χρειάζεται η 12χρονη Bailey για να κρυφτεί από τη δυσλειτουργική καθημερινότητά της πλάι στον αρκούντως ανώριμο πατέρα της που υποδύεται ο δεύτερος. Όλα νορμάλ θα ήταν ως εδώ, αν η Arnold δεν αποφάσιζε να γυρίσει την ταινία της χωρίς "αυστηρό" σενάριο. Και εδώ προκύπτουν ένα σωρό απορίες, που ευτυχώς ο Rogowski έσπευσε να μας τις λύσει σε αυτήν την αποκλειστική συνέντευξη.
>Τι ήταν αυτό που σε γοήτευσε στην Andrea Arnold για να συνεργαστείς μαζί της;
Το ότι είναι μια πολύ καλή σκηνοθέτης και δεν υπάρχουν πολλοί. Μου ήταν δύσκολο να διαβάσω το σενάριο γιατί ήταν συγκλονιστικό και με συνεπήρε. Ξαφνιάστηκα που δέχτηκα τηλεφώνημά της, την επόμενη ημέρα κιόλας πέταξε από το Λονδίνο και βρεθήκαμε για φαγητό. Ήταν όλο πολύ συναρπαστικό για μένα. Η ταινία δε γυρίστηκε βάσει συγκεκριμένου σεναρίου αλλά κυρίως βάσει μιας ιδέας με συγκεκριμένο στυλ και ύφος. Αναρωτιόμουν κι εγώ αν αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία ενδιαφέρουσα ταινία και αν θα μπορούσα κι εγώ να συμβάλλω σε αυτήν μέσω του ρόλου που μου προσέφερε.
Αλλά στη δική της περίπτωση, ήξερα πως αυτή είναι η δική της δημιουργική διαδικασία στην οποία με προσκάλεσε να γίνω κομμάτι της. Η ανασφάλεια βέβαια, ήταν τεράστια, το μόνο που γνώριζα ήταν ότι εμπνεόταν, ότι είχε πολλές ενδιαφέρουσες ιδέες. Δεν ήξερα αν ο ήρωάς μου ήταν κάποιος που θα ήθελα να είμαι, αν ήταν πρωταγωνιστής -που προφανώς μου αρέσει να είμαι- και βάσισα την απόφασή μου εξ ολοκλήρου στην ιδέα ότι τη λατρεύω ως καλλιτέχνιδα.
>Πώς "έχτισες" τέτοια εμπιστοσύνη μαζί της χωρίς να γνωρίζεστε ώστε να μπορέσεις να αφεθείς και να αυτοσχεδιάσεις;
Συνήθως υπάρχουν 2 επιλογές: Στη μία ξέρεις ακριβώς τι πραγματεύεται το σενάριο και ο ρόλος σου και στην καλύτερη περίπτωση έχεις κάποιον που βασίζεται σε σένα για να χτίσεις τα πράγματα όπως θες να εκτυλιχθούν και στην άλλη έχεις κάποιον που εμπιστεύεσαι 100% επειδή εμπιστεύεσαι την αισθητική και το στυλ του. Στην περίπτωση της Andrea εξαρχής προσκλήθηκα να την εμπιστευθώ και να κάνω αυτό το ταξίδι μαζί της. Νομίζω ότι γρήγορα συνειδητοποίησα πως δεν ήμουν ένας περίεργος που εμφανίστηκε από το πουθενά στη ζωή των πρωταγωνιστών.
Ο Bird, τουλάχιστον όπως το αντιλήφθηκα εγώ, συνόδευε την Andrea στο ταξίδι της δημιουργίας της ταινίας. Η μέθοδος της είναι κάπως έτσι: Φτάναμε στα γυρίσματα, προετοιμαζόμασταν και μερικές φορές μπορεί να περιμέναμε 2-3 ώρες σε ένα λιβάδι για την κατάλληλη στιγμή, ή για τον σωστό γείτονα που μπορεί να έπαιζε έναν μικρό ρόλο. Δεν υπήρχε άλλη διαδικασία για εμένα· μπορεί να μην ήξερα τι σήμαινε αυτό, αλλά ήμουν εκεί με την Andrea και τη μία καταγράφαμε στην κάμερα αυτό που βιώναμε στην κάμερα και την άλλη απλώς το βιώναμε.
>Θα μπορούσε ο Bird να είναι ένας σύγχρονος υπερήρωας;
Ίσως η Andrea να είχε μία καλύτερη απάντηση για αυτό. Όσο μπορώ εγώ να κρίνω, δεν θα τον χαρακτήριζα ακριβώς ως υπερήρωα, αλλά ως ένα είδος ανάμνησης της Andrea για τον εαυτό της και του πώς τον θυμάται. Νομίζω πως έχει στο μυαλό της την εικόνα ενός άντρα να στέκεται σε έναν ουρανοξύστη και να την παρατηρεί, όπως και μια ζωώδη ενέργεια, μία ενέργεια που ακόμη αισθάνεται και εξαιτίας της εξασκείται σε μία συγκεκριμένη τεχνική χορού κάθε εβδομάδα... Ο Bird θα μπορούσε να είναι υπερήρωας, όχι όμως επειδή είναι πουλί, αλλά επειδή είναι κομμάτι της Andrea που παρεμπιπτόντως, πιστεύω ότι είναι ένα είδος υπερηρωίδας.
>Ξεκίνησες την καριέρα σου ως χορευτής σύγχρονου χορού. Προσπάθησες μήπως να χορογραφήσεις τον Bird, όπως τον είδαμε να κινείται στην ταινία;
H μεταμόρφωσή μου σε Bird διαμορφώθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από τον διευθυντή φωτογραφίας, ο οποίος μαζί με την Andrea αποφάσισε να χρησιμοποιήσει μία stop motion κάμερα και να γυρίσει υλικό του Bird να μεταμορφώνεται σε κάποιον που έχει φτερά και κινείται υπερβολικά γρήγορα. Το υλικό της κίνησής του δε χρησιμοποιήθηκε στην ταινία. Θεωρώ ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν περισσότερα κομμάτια της μεταμόρφωσης του Bird με φυσικό παρά αφηρημένο τρόπο, εντούτοις η πιο τεχνική λύση που χρησιμοποιήθηκε για να φανεί η χορευτική μεταμόρφωση δε λειτούργησε, οπότε είτε διαγράφηκε είτε υπάρχει κάπου ως αρχείο.
>Το εννοούσα περισσότερο κινησιολογικά, στον τρόπο για παράδειγμα με τον οποίο ο Bird πρωτοεμφανίζεται στην ταινία.
Δεν το πολυσυζητήσαμε αυτό. Οι πρώτες συναντήσεις του Bird ήταν κατά βάση αυτοσχεδιασμός δικός μου- κάπως σκέφτηκα ότι ο Bird παρατηρεί την Bailey από μακριά και σταδιακά εμφανίζεται μπροστά της μέσα από ένα φράχτη, ένα μπαλκόνι, έναν τοίχο ή ένα δέντρο. Δεν το είχαμε σχεδιάσει, απλώς συνέβη, γι᾽αυτό και με κάποιο τρόπο βρίσκεται πάντα κάπου ανυψωμένος. Πράγματι όμως, μου θύμισε τα χρόνια στα οποία υπήρξα χορευτής σύγχρονου.
>Aν και ενήλικας, o Bird διαθέτει ένα είδος παιδικότητας που ήταν ενδιαφέρον ως συνδυασμός με το ταξίδι της Bailey προς την ενηλικίωση. Πώς είναι να είσαι ελεύθερος να υποδυθείς έναν τύπο με αυτήν τη νεανική φύση;
Αυτό θα μπορούσε να είναι και εγώ στην προσπάθειά μου να φανώ πολύ σοβαρός και τελικά να βγήκα κάπως παιδαριώδης. Προσωπικά θεωρώ ότι η παιδικότητα είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να συμβεί γιατί η κωμωδία και το δράμα κάπου έχουν χαθεί μεταξύ τους. Μία από τις καλύτερες στιγμές στην καριέρα μου είναι όταν δάκρυα και γέλιο προκύπτουν σχεδόν ταυτόχρονα.
Αν και δεν προσπάθησα να φανώ "παιδί" εσκεμμένα, χαίρομαι αν το εκλαμβάνει κάποιος έτσι. Έχει να κάνει πολύ και με αυτά που λέει και τον τρόπο που συμπεριφέρεται ο χαρακτήρας που δημιούργησε η Andrea. Ίσως να φταίει και το γεγονός ότι σκεφτόμαστε αυτομάτως τα παιδιά όταν βλέπουμε ανθρώπους που ζουν στον δικό τους κόσμο. Οι ενήλικες συνήθως μαθαίνουν να σταματούν να ονειρεύονται, δουλεύουν και πληρώνονται και μετά δεν είναι πια... ο Bird.
>Κάπου διάβασα ότι αντλείς έμπνευση από το γεγονός ότι δε μπορείς να ταυτιστείς με τους ρόλους που αναλαμβάνεις. Μήπως αυτήν τη φορά ο Bird λειτούργησε διαφορετικά μέσα σου;
Πάντα υπάρχει κάποιος τρόπος σύμπτωσης με τους χαρακτήρες. Οι περισσότεροι από εμάς, νιώθουμε τα ίδια συναισθήματα σε καθημερινή βάση και πάντα χρησιμοποιώ τις δικές μου εμπειρίες για να ανακαλύψω και να χρωματίσω έναν φανταστικό χαρακτήρα. Όμως, δεν είναι σκοπός μου να γίνω ο ρόλος, αλλά περισσότερο να καταλάβω την κατάσταση στην οποία βρίσκεται και να δημιουργήσω έναν ρυθμό και μία δομή που τον εξυπηρετεί. Αυτό το βρίσκω πολύ πιο απελευθερωτικό, οπότε αντί να στύψω το λεμόνι τόσο ώστε να βγάλω μία τελευταία σταγόνα, προσπαθώ να αντιληφθώ τι ακριβώς χρειάζεται εκείνη τη στιγμή ο χαρακτήρας.
Μπορείς να "μεταφράσεις" μία σύνδεση ή ένα συναίσθημα σε δράση. Κοιτάς κάποιον όταν μοιράζεσαι μαζί του μία πολύ προσωπική πληροφορία ή στρέφεις αλλού το βλέμμα; Έχεις φυσική επαφή μαζί του ή θα ήταν πολύ; Εμένα, δε με έχει βοηθήσει ιδιαίτερα το να παριστάνω ότι γνωρίζω τι νιώθει ο εκάστοτε ήρωάς μου, γιατί δεν ξέρω. Το μόνο που γνωρίζω είναι ότι είμαι πεινασμένος ή πεσμένος ή ότι θέλω να κάνω σεξ ή ότι νιώθω μοναξιά ή ότι έχω μία τέλεια μέρα και αυτό δεν αφορά τον ήρωα. Τώρα που μιλάμε επίσης, δε σε ξέρω, αλλά κοιτάω το κινητό μου, βλέπω το πρόσωπό σου και νιώθω τη σύνδεση. Αυτή με νοιάζει ως ηθοποιό.
>Ο ρόλος του Bird άλλαξε την οπτική σου για τα πουλιά;
Όχι ιδιαίτερα. Νομίζω ότι αυτό που με έμαθε η Andrea να κάνω είναι να είμαι ένας "ήρεμος κυνηγός". Υπάρχει κάτι πάρα πολύ ισχυρό και υπαρξιακό ταυτόχρονα στην Andrea· θα σκότωνε -που λέει ο λόγος- για να κατορθώσει κάτι, αλλά χωρίς να βλάψει ούτε μύγα παρά μόνο πιέζοντας τον εαυτό της. Και αυτός ο συνδυασμός δύναμης και ευγένειας που διέκρινα σε εκείνη όσο δουλεύαμε μαζί καθημερινά ήταν η πιο πολύτιμη εμπειρία που βίωσα και πάντα θα τη θυμάμαι.
>Αλήθεια, τι θα έκανες αν μπορούσες να πετάξεις;
Θα διέσχιζα τον ωκεανό. Ναι, αυτό θα έκανα.
*To Bird βλέπεις από τις 28 Νοεμβρίου στους κινηματογράφους και σύντομα, αποκλειστικά στο cinobo.com.
Ακολούθησε το Esquire σε Facebook, Instagram και Twitter.