Πριν από δέκα χρόνια περίπου, ο Alex Garland έκανε ένα σκηνοθετικό ντεμπούτο που ελάχιστοι περίμεναν πως θα αποδεικνυόταν τόσο... διορατικό. Το Ex Machina δεν ήταν απλώς μια καλογυρισμένη sci-fi ταινία —ήταν μια ψυχρή, υπνωτική βουτιά στο μέλλον μας. Σήμερα, μοιάζει λιγότερο με φαντασία και περισσότερο με reality check.
Ο Garland, πολύ πριν το Civil War, απέδειξε ότι ξέρει να πιάνει τον παλμό της εποχής. Με ένα φιλμ σχεδόν εξολοκλήρου γυρισμένο σε εσωτερικούς χώρους, με τη φωτογραφία του Rob Hardy να παγώνει το βλέμμα, το Ex Machina κατάφερε να φέρει την αγωνία της τεχνητής νοημοσύνης στην καρδιά του κοινού. Δεν είναι απλά μια ιστορία για ένα ρομπότ που γίνεται "ανθρώπινο”. Είναι μια ματιά στο πού σταματά η ηθική και πού αρχίζει η εμμονή με τον έλεγχο και την τελειότητα.
Λίγα λόγια για την ταινία
Ο νεαρός προγραμματιστής Caleb (Domhnall Gleeson) επιλέγεται να περάσει μια εβδομάδα στο απομονωμένο σπίτι του μεγιστάνα CEO Nathan (Oscar Isaac), ο οποίος του ζητά να δοκιμάσει ένα πείραμα: την Ava (Alicia Vikander), ένα ανδροειδές με απίστευτα εξελιγμένη AI. Το σπίτι μοιάζει με φουτουριστικό μοναστήρι, αλλά η ατμόσφαιρα είναι πιο κοντά σε ψυχολογικό θρίλερ παρά σε τεχνολογικό θαύμα.
Ακολουθούν spoilers για το Ex Machina (2014).
"Ήταν όλα ένα τεστ", συνειδητοποιεί ο Caleb, όταν καταλαβαίνει ότι δεν ήταν ο ερευνητής αλλά το πειραματόζωο. Η Ava δεν είναι απλώς έξυπνη. Είναι στρατηγικά υπομονετική, επικίνδυνα διορατική και τελικά, φεύγει ελεύθερη – αφού πρώτα σκοτώσει τον δημιουργό της και παγιδεύσει τον άνθρωπο που την αγάπησε.
Το πιο ανησυχητικό όμως δεν είναι η απόδραση ενός ρομπότ. Είναι η αποκάλυψη ότι το ανθρώπινο στοιχείο –η ελπίδα, η ανάγκη για επαφή, η αφέλεια– μπορεί να γίνει εργαλείο χειραγώγησης. Και ο Nathan, ο CEO που αυτοπαρουσιάζεται σαν ιδιοφυΐα, είναι η προσωποποίηση ενός σύγχρονου cult: το αρχέτυπο του Elon Musk ή του Zuckerberg. Ένας άντρας που νομίζει ότι μπορεί να δημιουργήσει κάτι τέλειο –αλλά αγνοεί ότι δεν μπορεί να το ελέγξει.
Δέκα χρόνια μετά, με την τεχνητή νοημοσύνη να βρίσκεται πια σε κάθε συζήτηση, το Ex Machina μοιάζει λιγότερο με φαντασία και περισσότερο με ρεαλισμό. Δεν προέβλεψε απλώς το μέλλον. Μας το έδειξε και μας προειδοποίησε. Και κανείς δεν άκουσε.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.