Το 2025 είναι μία κινηματογραφική χρονιά που θα τη θυμόμαστε. Μία χρονιά που ο κινηματογράφος μας έκανε να ξανανιώσουμε τη μαγεία της αίθουσας, να αναρωτηθούμε για τον εαυτό μας, να συγκινηθούμε, να εκπλαγούμε. Από τα μεγάλα στούντιο μέχρι τις ανεξάρτητες παραγωγές, είδαμε σκηνοθέτες να τολμούν, ηθοποιούς να ξεπερνούν τον εαυτό τους και ιστορίες που θα μας απασχολούν για καιρό. Κάποιες πολυαναμενόμενες παραγωγές όπως το Marty Supreme (κυκλοφορεί μέσα στον Φεβρουάριο), δεν έχουν ακόμα προβληθεί στην Ελλάδα, γι' αυτό και απουσιάζουν από τη λίστα μας. Αυτές που ακολουθούν είναι οι δέκα καλύτερες ταινίες του 2025, αυτές που ξεχώρισαν στα δικά μας μάτια τουλάχιστον και μας έκαναν να περάσουμε καλά, με ό,τι συνεπάγεται αυτό.
Υ.Γ. Φυσικά αναφερόμαστε στις ξένες, γιατί αν μιλούσαμε για ελληνικές, σε αυτές θα συγκαταλεγόταν η Σπασμένη Φλέβα του Γιάννη Οικονομίδη και το Πολύ Κοριτσίστικο Όνομα το Πάττυ του Γιώργου Γεωργόπουλου.
One Battle After Another
Ο Paul Thomas Anderson ξαναγράφει τους κανόνες του αμερικανικού γουέστερν με μια τρελή, μεταμοντέρνα περιπέτεια κατά την οποία η "δικαιοσύνη" aka Sean Penn ως συνταγματάρχης Lockjaw κυνηγά έναν βετεράνο επαναστάτη (Leonardo DiCaprio). Κάποτε ο Bob Ferguson ήταν μέλος μιας ομάδας αντιστασιακών, τώρα είναι τόσο καμένος από το καθισιό και τα ναρκωτικά που δεν μπορεί καλά καλά ούτε την κόρη του Willa (Chase Infiniti) να σώσει όταν πέφτει θύμα απαγωγής. Εκείνη βέβαια, ευτυχώς δε χρειάζεται σωτήρα. Με την Teyana Taylor να λάμπει στον ρόλο της μητέρας της Willa, η ταινία μεταξύ άλλων αποτελεί (και) ένα συγκλονιστικό πορτρέτο της πατρότητας και των αποτυχιών της.
Black Bag
Τι θα συνέβαινε αν ο John le Carré έγραφε το "Ποιος Φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ"; Ο Steven Soderbergh δίνει τη δική του εκδοχή με αυτό το λαμπερό θρίλερ κατασκοπείας, στο οποίο γάμος και προδοσία γίνονται ένα. Οι Michael Fassbender και Cate Blanchett τους σύζυγους, αλλά και συναδέλφους στη CIA που βρίσκονται σε επικίνδυνη θέση: Εκείνος έχει εντολή να βρει τον διπλό πράκτορα στην υπηρεσία και εκείνη είναι η πρώτη ύποπτη. Με τους Pierce Brosnan, Tom Burke, Naomie Harris, Regé-Jean Page και Marisa Abela να συμπληρώνουν ένα καταπληκτικό cast, η ταινία είναι μια υπέροχη μελέτη πάνω στην εμπιστοσύνη, την εξουσία και τα παιχνίδια των σχέσεων.
Sinners
Ο Michael B. Jordan υποδύεται τους δίδυμους αδελφούς που επιστρέφουν στη γενέτειρά τους στο Μισισιπί μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, φορτωμένοι με χρήματα και όνειρα για ένα μουσικό στέκι. Η πρώτη βραδιά ξεκινάει θριαμβευτικά, μέχρι που τρεις λευκοί μουσικοί —που τυχαίνει να είναι και βρικόλακες— χτυπούν την πόρτα. Ο Ryan Coogler δημιουργεί ένα φιλμ που κατανοεί τη μυστηριώδη δύναμη της μουσικής να ενώνει αλλά και να χωρίζει. Το αποτέλεσμα είναι αιματηρό, σαγηνευτικό, συναρπαστικό, και ταυτόχρονα διαποτισμένο από μια βαθιά μελαγχολία για μια ελευθερία που παραμένει ανέφικτη ακόμα και σήμερα, εκατό χρόνια μετά.
Wake Up Dead Man: A Knives Out Mystery
Μην κάνεις το λάθος να υποτιμήσεις τα αστυνομικά μυστήρια του Rian Johnson. Το τελευταίο κεφάλαιο στις περιπέτειες του Benoit Blanc είναι το καλύτερο από όλα και με διαφορά. Ο Josh O'Connor, που τα πήγε εξαιρετικά μέσα στο 2025 (ιδίως εδώ και στο The Mastermind της Kelly Reichardt), είναι απλά υπέροχος, όπως και η Glenn Close. Το καλύτερο από όλα; Είναι διαθέσιμο στο Netflix.
Father Mother Sister Brother
Το τελευταίο φιλμ του Jim Jarmusch κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα στη Βενετία· μια καθυστερημένη αλλά δικαιότατη αναγνώριση για έναν σκηνοθέτη που συχνά παραβλέπεται. Εμείς το είδαμε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στην τελετή έναρξης και τη βρήκαμε ευφυέστατη. Πρόκειται για τρεις ξεχωριστές ιστορίες, σε τρεις διαφορετικές πόλεις, με τρία εκρηκτικά cast που όλα περιστρέφονται γύρω από το ίδιο θέμα: είναι γονείς και παιδιά που δεν μπορούν να καταλάβουν ο ένας τον άλλον. Από τη μαύρη κωμωδία με τους Adam Driver και Mayim Bialik στο Νιου Τζέρσεϊ, στο παγωμένο δράμα με τις Cate Blanchett και Vicky Krieps στο Δουβλίνο, μέχρι το τελευταίο μέρος του Παρισιού με τους Indya Moore και Luka Sabbat, ο Jarmusch λέει περισσότερα για την οικογένεια σε λίγα λεπτά από ό,τι οι περισσότεροι σε ολόκληρες ταινίες.
Sentimental Value
Μετά τον θρίαμβο του The Worst Person in the World (2021), ο Joachim Trier επέστρεψε δυνατότερος με μία ταινία που φέτος παίζει να κάνει την έκπληξη στα Oscars. Συνεργάστηκε εκ νέου με τον συγγραφέα Eskil Vogt και την ηθοποιό Renate Reinsve για να μας πει μια ιστορία που πονάει και θεραπεύει ταυτόχρονα. Ένας άλλοτε διάσημος σκηνοθέτης (Stellan Skarsgård) θέλει να κάνει μεγάλη επιστροφή και προσφέρει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην πραγματική του κόρη (Reinsve), μια ηθοποιό γεμάτη άγχος και αρνητικά συναισθήματα για τον ίδιο. Μετά αλλάζει γνώμη, δίνει τον ρόλο σε μια αμερικανίδα σταρ (Elle Fanning) και γυρίζει την ταινία στο σπίτι τους. Το συναισθηματικό χάος που ξεσπά είναι απολαυστικό και οδυνηρό συνάμα.
Train Dreams
Ο Clint Bentley αποτίει φόρο τιμής στους ξεχασμένους ήρωες της Αμερικής: τους εργάτες που έκοβαν δέντρα και έχτιζαν σιδηρόδρομους, χαρίζοντας τη ζωή τους στην πρόοδο. Ο Joel Edgerton είναι συγκλονιστικός ως Robert Grainier, ένας ήσυχος υλοτόμος με τραχιά χέρια και γεμάτα καλοσύνη μάτια, που προσπαθεί να καταλάβει την αγάπη, τη θλίψη και την ενοχή που βίωσε σε οκτώ δεκαετίες. Ακολουθώντας την παράδοση του Terrence Malick και του αριστουργηματικού Days of Heaven, ο Bentley δημιουργεί εικόνες που μαγεύουν. Μπορείς να το δεις στο Netflix.
Hamnet
Άλλη μία ταινία που είδαμε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και καταλάβαμε γιατί παρουσιάζεται ως ένα από τα φαβορί για τα βραβεία της χρονιάς. Η Chloé Zhao μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα της Maggie O'Farrell για τον πρόωρο θάνατο του γιου του Γουίλιαμ Σαίξπηρ και το πώς αυτή η απώλεια γέννησε τον Άμλετ. Πρόκειται για μία ιστορία θανάτου που παράδοξα ξεχειλίζει από ζωή, ανανέωση, αναγέννηση. Ο Paul Mescal είναι ένας σκληρός, ανθρώπινος Σαίξπηρ, ο νεαρός Jacobi Jupe εντυπωσιάζει στον ομώνυμο ρόλο, αλλά το φιλμ ανήκει δικαιωματικά στην Jessie Buckley. Η ερμηνεία της και ο τρόπος που βρίσκει παρηγοριά μέσα από την τέχνη είναι αξιομνημόνευτη και λογικά θα της χαρίσει αγαλματίδιο.
It Was Just an Accident
Η βραβευμένη παραβολή του Ιρανού Jafar Panahi είναι ένα διαμάντι. Η ιστορία είναι απλή: ένας άνδρας (Ebrahim Azizi) ταξιδεύει με την οικογένειά του όταν το αυτοκίνητο τους βγάζει βλάβη. Ένας μηχανικός (Vahid Mobasseri) πιστεύει πως αναγνωρίζει στο πρόσωπό του τον άνθρωπο που τον βασάνιζε στη φυλακή. Τον απαγάγει και μαζεύει πρώην συγκρατούμενους για να επιβεβαιώσουν την ταυτότητά του. Λειτουργεί ως αγωνιώδες θρίλερ, road movie και σκοτεινή φάρσα γύρω από μια πιθανή εκδίκηση. Αυτή η ταινία αμφισβητεί την ίδια την έννοια της εκδίκησης.
Bugonia
Εντάξει, δε θα μπορούσαμε να μην τη συμπεριλάβουμε στη λίστα, παρότι οι διεθνείς κριτικοί την έχουν σνομπάρει αρκετά. Στην πέμπτη συνεργασία της με τον Λάνθιμο, η Emma Stone είναι αγνώριστη. Ξέχνα το αθώο πλάσμα του Poor Things. Εδώ φοράει power suits και ψηλοτάκουνα αφού υποδύεται τη Michelle, μια ψυχρή διευθύντρια φαρμακευτικής εταιρείας μέχρι που δύο ξαδέλφια (Jesse Plemons και Aidan Delbis) την απαγάγουν πεπεισμένοι πως είναι μία εξωγήινη που θέλει να καταστρέψει τον πλανήτη. Ό,τι ακολουθεί είναι απρόβλεπτο, ανησυχητικό και απόλυτα τρελό, αλλά το χειρότερο είναι πως δε μας κάνει εντύπωση, οριακά μοιάζει οικείο.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.