Λίγοι κόσμοι είναι τόσο κλειστοί όσο εκείνοι των μυστικών υπηρεσιών. Έχουν γραφτεί εκατοντάδες βιβλία κι έχουν γυριστεί άπειρες ταινίες σχετικά με το θέμα. Απλά οι δημιουργοί τους, με ελάχιστες εξαιρέσεις, παρουσιάζουν τους πράκτορες μέσα από μία ρομαντική ματιά: λίγο επικίνδυνοι, πολύ cool, με εκλεπτυσμένα γούστα και μυθικά γυαλικά ηλίου που θέλουν το martini τους shaken κι όχι stirred.
Είναι όμως αυτή η αλήθεια; Σε καμία περίπτωση, κάτι που γίνεται φανερό στο ντοκιμαντέρ που αναζητά την πραγματική ταυτότητα πίσω από τον μύθο: το Inside the Mossad που στριμάρει στο Netflix, σκηνοθεσίας Duki Dror, είναι ένα ντοκιμαντέρ που σε πηγαίνει στα άδυτα της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας, εκεί δηλαδή που κυριαρχεί η παγωμένη κυνικότητα των ανθρώπων που έχουν αναλάβει να κάνουν τη βρώμικη δουλειά για ένα πολύ μικρό αλλά πολύ ισχυρό κράτος που περιστοιχίζεται όμως από δεκάδες εχθρούς.
Το docuseries είναι χωρισμένο σε τέσσερις ενότητες όσα και τα επεισόδιά του: πολιτικές δολοφονίες, πληροφοριοδότες, ο χαρακτήρας των πρακτόρων της Mossad και, τέλος, ο κοινωνικός αντίκτυπος της δουλειά τους. Οι πρωταγωνιστές της αφήγησης είναι υψηλά ιστάμενοι πράκτορες της μυστικής υπηρεσίας που μέχρι πολύ πρόσφατα εργάζονταν για λογαριασμό της. Αφηγούνται μπροστά στην κάμερα, πολλές φορές με έναν τρόπο τόσο αποστασιοποιημένο που τρομάζει, τις επιχειρήσεις στις οποίες συμμετείχαν, τον τρόπο δουλειά τους, τα σκληρά διλήμματα που αντιμετώπισαν αλλά και το κατά πόσο ή όχι η συνείδησή τους είναι ήσυχη.
"Τον πλησίασα και του είπα στα Ισπανικά: "Μία στιγμή κύριε” πριν τον ακινητοποιήσω με μία λαβή" αφηγείται ο ηλικιωμένος Rafi Eitan, ο άνθρωπος που συνέλαβε προσωπικά τον Adolf Eichmann, τον περιβόητο Ναζί που είχε καταφύγει στην Αργεντινή. Είναι εντυπωσιακό το ότι από τις οθόνες μας περνούν πράκτορες της Mossad, οι οποίοι βρίσκονταν σε πολύ υψηλές θέσεις από το 60s μέχρι σήμερα.
Ένας άλλος πράκτορας ο Zvi Samir, αρχηγός της μυστικής υπηρεσίας από το 1968 έως το 1974, αφηγείται τις πιο έντονες μέρες της Mossad. Ήταν τότε, που στους Ολυμπιακούς του Μονάχου του 1972, παίχτηκε ένα από τα μεγαλύτερα δράματα της διαμάχης ανάμεσα στο Ισραήλ και τον αραβικό κόσμο. Ένα συμβάν που οι επιπτώσεις του είναι φανερές μέχρι σήμερα. Αντίστοιχα το δεξί χέρι του Samir, ο Shmuel Goren μιλά με συμπάθεια για τον τον σύμβουλο του Αιγύπτιου προέδρου Anwar Sadat, τον Ashraf Marwan, που έγινε πράκτορας της Mossad και το 2007 πέθανε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. "Τον είχαμε προδώσει" έρχεται να συμπληρώσει ο Zamir.
To Inside the Mossad δεν αποκαλύπτει κάτι που δεν ξέραμε. Ρίχνει όμως μία πολύ κοντινή και προσεκτική ματιά σε έναν απίστευτα κυνικό κόσμο που δεν έχει καμία σχέση με τις χολυγουντιανές ταινίες. Μπαίνει στα άδυτα της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας και κάνει του θεατές να αναρωτιούνται με το πόσο απλά και καθημερινά αντιμετωπίζουν όλη αυτήν την φρίκη οι πρώην πράκτορες. Όμως, όπως λέει και το γνωστό ρητό, "είναι μία βρώμικη δουλειά και κάποιος πρέπει να την κάνει". Άλλωστε στο μυαλό τους, όσο κι αν αυτό αποτελεί μία τρομερά εύκολη απλοποίηση, το μόνο που έκαναν ήταν να προστατεύουν την πατρίδα τους. Χωρίς, βέβαια, αυτό να τους δικαιολογεί.