Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο το πώς στην Κούβα -δηλαδή σε μία χώρα που βρίσκεται υπό καθεστώς εμπάργκο- κατάφερε να εμβολιαστεί σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού της κατά της Covid-19 και μάλιστα σε χρόνο ρεκόρ, με προηγμένα εμβόλια τεχνολογίας χαμηλού κόστους. Το συγκεκριμένο success story ενάντια στην πανδημία του κορονοϊού δεν έχει λάβει τη δημοσιότητα που του αξίζει κι όμως εμείς, οι 'ανήκοντες εις τη Δύση', μόνο να ωφεληθούμε μπορούμε προβαίνοντας στην εκκεντρική γεωπολιτικά επιλογή του να πάρουμε παράδειγμα από τη χώρα που πλέον έχει στην κατοχή της τα 'εμβόλια του λαού'

Yamil Lage / Getty Images

Μικρό ιστορικό της εξέλιξης της πανδημίας στην Κούβα

Η Κούβα δεν επηρεάστηκε όσο εμείς από το δραματικό κύμα της πανδημίας του περασμένου Μαρτίου. Αυτή την άνοιξη, όμως, είχε να τα βγάλει πέρα με τη μετάλλαξη Βήτα και αμέσως μετά με τη μετάλλαξη Δέλτα, την πιο δραματική σε κλινικό και επιδημιολογικό επίπεδο, λόγω μεταδοτικότητας. Αυτό το, ουσιαστικά, πρώτο κύμα, 'τέντωσε' το σύστημα υγείας, που δοκιμαζόταν ήδη από ελλείψεις σε αγαθά πρώτης ανάγκης.

Πώς έγινε ο εμβολιασμός του πληθυσμού

Στην Κούβα παρασκευάζονται τρία διαφορετικά εμβόλια κατά της Covid-19, το Soberana02, το SoberanaPlus και το Abdala. Ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού ξεκίνησε προς το τέλος του καλοκαιριού κι αυτό, σύμφωνα με το ιταλικό Esquire, για τεχνικούς λόγους. Αν δεν είχαν επιβληθεί οικονομικές κυρώσεις από τις ΗΠΑ, θα είχε ξεκινήσει νωρίτερα και θα είχαν σωθεί περισσότερες ζωές. 

Τον Σεπτέμβριο, μάλιστα, ανακοινώθηκε ότι θα εμβολιαστούν όλα τα παιδιά άνω των δύο ετών κι αυτό διότι τα ανεμβολίαστα παιδιά, πέραν του ότι μπορεί να νοσήσουν σοβαρά, επιτρέπουν στον κορονοϊό να συνεχίζει να κυκλοφορεί.

Μέχρι τώρα, το 87% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί τουλάχιστον με την 1η δόση, ενώ το 63% έχει ολοκληρώσει το εμβολιαστικό του σχήμα, ποσοστό στο οποίο συμπεριλαμβάνονται πάνω από ένα εκατομμύριο παιδιά.

Yamil Lage / Getty Images

Τι είδους είναι τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται στην Κούβα

Αυτό είναι ένα θέμα σωστό ναρκοπέδιο για τον δημόσιο διάλογο, καθώς τα 'εμβόλια του λαού' λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο από τα 'δικά μας'. Εντελώς σχηματικά, αυτά που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις περισσότερες 'προηγμένες' χώρες δρουν πιο γρήγορα, καθώς δίνουν τη γενετική πληροφορία στα κύτταρά μας να παράγουν τμήματα του ιού εναντίον των οποίων το ανοσοποιητικό μας σύστημα θα παράγει αντισώματα.

Τα 'κουβανέζικα' εμβόλια, πάλι, είναι πρωτεϊνικά και τους παίρνει περισσότερο χρόνο για να δράσουν. Η παραγωγή τους, όμως, είναι χαμηλού κόστους, πιο εύκολη, διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου, είναι ιδανικά για τον εμβολιασμό των παιδιών και για χρήση στο πλαίσιο ετερόλογων εμβολιαστικών σχημάτων.

> Διάβασε ακόμα: Tι ακριβώς συμβαίνει στην Αϊτή και την Κούβα;

Yamil Lage / Getty Images

Η αποτελεσματικότητα των 'εμβολίων του λαού', σύμφωνα με την Granma, την εφημερίδα-επίσημο όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος, κυμαίνεται σε εξαιρετικά επίπεδα. Το Abdala έχει κριθεί αποτελεσματικό σε ποσοστό 92% ενάντια στη μετάλλαξη Δέλτα και το Soberana κατά 91%, παρότι η έγκρισή τους από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας εκκρεμεί.

Σε επίπεδο απτών αποτελεσμάτων, ο fast track εμβολιασμός του πληθυσμού στην Κούβα, σε συνδυασμό με τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, έχει ήδη οδηγήσει σε τεράστια πτώση του αριθμού νέων κρουσμάτων. Τον Αύγουστο, καταγράφονταν περίπου 10.000 νέα κρούσματα κάθε μέρα και από όλα τα τεστ που γίνονταν το 24,5% έβγαινε θετικό. Πλέον, τα νέα ημερήσια κρούσματα είναι κατά μέσο όρο 700 και από τα τεστ που γίνονται μόνο το 2,9% βγαίνει θετικό.

> Διάβασε ακόμα: Κούβα, τέλος εποχής

Ένας λαός που δεν πίστεψε σε θεωρίες συνωμοσίες

Στην Κούβα, κανείς δεν μίλησε για εμβόλια που έχουν μέσα τον χιμπαντζή, που σε τσιπάρουν για να σε ελέγξουν ή που προκαλούν τον θάνατο κι αυτό γιατί η κυβέρνηση έχει επενδύσει στην εκπαίδευση του λαού. Επίσης, η πράξη του εμβολιασμού δεν υπερ-πολιτικοποιήθηκε όπως εδώ. Αυτό που είχε να αντιμετωπίσει η εκεί κυβέρνηση ήταν οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στην έλλειψη αγαθών -και φαρμάκων- πρώτης ανάγκης και στην οικονομική πολιτική της χώρας, όχι οι ορδές των αντιεμβολιαστών στο Σύνταγμα.

Η Κούβα δείχνει τον δρόμο για το τέλος της πανδημίας

Η Κούβα έδειξε σε όλο τον πλανήτη ότι όχι μόνο μπορεί να υπάρξει κρατική βιοτεχνολογία, αλλά και ότι ίσως αυτός να είναι ο μόνος τρόπος για την αποφυγή των ανισοτήτων που παράγει το δικό μας οικονομικό σύστημα, όπως το ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς, μόνο το 3% των δόσεων των εμβολίων που παράχθηκαν διανεμήθηκαν σε φτωχές χώρες που πλήττονται σκληρά από την πανδημία του κορονοϊού. 

Οπότε μάλλον στα 'εμβόλια του λαού' θα πρέπει να στραφούν τα κράτη που έχουν μείνει χωρίς τη βοήθεια της Δύσης, για το δικό τους αλλά και το δικό μας καλό: Όσο πιο γρήγορα εμβολιαστούμε όλοι στον πλανήτη, με τον ένα ή τον άλλο τύπο εμβολίων, τόσο πιο γρήγορα θα ξεπεράσουμε την πανδημία.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.