Αν έχεις βγει πρόσφατα ραντεβού —ειδικά με κάποιον από τη Gen Z—, μπορεί να σου έχει συμβεί το εξής: όλα δείχνουν να πηγαίνουν καλά, ώσπου ανάμεσα σε μια γουλιά μπίρας και μια casual ερώτηση για τα χόμπι σου, ο άλλος αρχίζει να ξεδιπλώνει το παρελθόν του — σου λέει ότι έχει αγχώδη διαταραχή από την εφηβεία, ότι ο πρώην του ήταν τοξικός και ότι ο πατέρας του ζει διπλή ζωή. Και όλα αυτά πριν καν φτάσει το γλυκό.
Αυτό το φαινόμενο έχει όνομα — floodlighting. Δεν είναι κάτι καινούργιο· απλώς σήμερα, με τα social media και την κουλτούρα της υπερέκθεσης, έχει πάρει άλλες διαστάσεις. Φαινομενικά μοιάζει με βαθιά επικοινωνία, αλλά στην πράξη κρύβει συναισθηματική πίεση και αδυναμία να δημιουργηθούν σταθερές σχέσεις.
Τι είναι το floodlighting - Η νέα τάση της Gen Z
Η λέξη προέρχεται από τους δυνατούς προβολείς που φωτίζουν τα πάντα χωρίς φιλτράρισμα. Στις σχέσεις σημαίνει ακριβώς αυτό: να ανοίγεσαι υπερβολικά από την πρώτη στιγμή. Να μιλάς για τραύματα, αποτυχίες, φόβους ή πρώην — χωρίς πλαίσιο και χωρίς να σου το έχουν ζητήσει.
Η ψυχοθεραπεύτρια Emma Kobil εξηγεί ότι άνθρωποι με άλυτα ζητήματα συχνά προσπαθούν να χτίσουν οικειότητα βιαστικά, γιατί δεν ξέρουν πώς να το κάνουν σταδιακά. Νομίζουν πως η ευαλωτότητα είναι το ίδιο με τη σύνδεση. Δεν είναι όμως.
Γιατί το βλέπουμε πιο συχνά στους νεότερους
Η Gen Z έχει μεγαλώσει μέσα στην απόλυτη έκθεση. Έμαθε να μιλά για τα συναισθήματά της στο TikTok, να κάνει διαγνώσεις στο Twitter και να αφηγείται τραύματα στο Instagram. Αυτή η κατάσταση έχει και θετικά, αλλά όταν μεταφέρεται αυτούσια στις σχέσεις, γίνεται πρόβλημα. Είναι σαν να ξεκινάς ένα σπίτι από τη σκεπή.
Πολλοί νέοι άνθρωποι μπερδεύονται: θέλουν να νιώσουν αληθινή σύνδεση, αλλά δεν έχουν μάθει να διαχειρίζονται το βάρος που δημιουργεί η υπερβολική εξομολόγηση από την πρώτη γνωριμία.
Αν είσαι εσύ αυτός που το κάνει
Το ένστικτο να μοιραστείς προέρχεται από κάτι ειλικρινές — την ανάγκη να σε καταλάβουν. Αλλά χρειάζεται μέτρο. Το να είσαι ανοιχτός δεν σημαίνει ότι πρέπει να τα πεις όλα αμέσως. Η ευαλωτότητα είναι αμοιβαία και χτίζεται με ρυθμό.
Αν παρατηρείς ότι ξεκινάς μια γνωριμία μιλώντας κυρίως για τα δύσκολα, ρώτα τον εαυτό σου:
- Μοιράζομαι επειδή εμπιστεύομαι ή επειδή θέλω να με αποδεχτούν;
- Αφήνω χώρο στον άλλον να μιλήσει;
- Μπορώ να περάσω μια χαλαρή στιγμή χωρίς να αναφέρω τα τραύματά μου;
Αν το κάνει ο άλλος
Αν ο συνομιλητής σου αρχίσει να "ξεφορτώνει" συναισθηματικά πράγματα πολύ νωρίς, δεν χρειάζεται να το υπομείνεις. Όπως σημειώνει η θεραπεύτρια Sarah Hodges, η υπερβολική εξομολόγηση στην αρχή μιας σχέσης δημιουργεί πίεση, όχι οικειότητα.
Ο τρόπος να το διαχειριστείς χωρίς να φανείς ψυχρός είναι απλός:
- Μίλα με κατανόηση αλλά βάλε όρια: "Χαίρομαι που μου μιλάς τόσο ανοιχτά, αλλά θα ήθελα να γνωριστούμε σταδιακά."
- Οδήγησε τη συζήτηση σε πιο ουδέτερα θέματα.
- Αν δεν σέβεται τον ρυθμό σου, μην πιεστείς — απλώς δεν είναι το κατάλληλο άτομο.
Πότε πρέπει να προβληματιστείς
Αν παρατηρείς συχνά τέτοιες συμπεριφορές:
- Όλα περιστρέφονται γύρω από έντονα συναισθήματα.
- Δεν υπάρχει χιούμορ ή φυσικές παύσεις στη συζήτηση.
- Νιώθεις την ανάγκη να "σώσεις” τον άλλον.
- Φεύγεις κουρασμένος συναισθηματικά.
Ένα ραντεβού δεν είναι θεραπευτική συνεδρία. Κι η ειλικρίνεια δεν σημαίνει υπερφόρτωση.
Πώς να χτίσεις σύνδεση χωρίς υπερβολή
Οι άντρες συχνά μεγαλώνετε με αντικρουόμενα μηνύματα: ή πρέπει να είμαστε κλειστοί, ή να τα βγάζουμε όλα στη φόρα. Η ισορροπία βρίσκεται στη μέση — στο να είσαι ειλικρινής χωρίς να γίνεσαι φορτικός.
Αν θέλεις να δημιουργήσεις κάτι αληθινό, χτίσ’ το με ρυθμό. Η οικειότητα δεν προκύπτει σε ένα βράδυ· είναι αποτέλεσμα εμπιστοσύνης που καλλιεργείται με τον χρόνο.
Πρακτικός οδηγός ενάντια στο floodlighting
- Μίλα με ρυθμό, όχι με ορμή. Δεν χρειάζεται να τα πεις όλα από την αρχή.
- Μην παίρνεις πάνω σου συναισθηματικά βάρη άλλων.
- Δες αν κι εσύ έχεις την τάση να "συστήνεσαι” μέσα από τα τραύματά σου.
- Δημιούργησε ισορροπημένες συζητήσεις — μίλα, αλλά και άκου.
- Επιδίωξε σύνδεση, όχι δράμα. Το πρώτο χτίζει κάτι ουσιαστικό, το δεύτερο εξαντλεί.
Σε μια εποχή όπου όλα εκτίθενται, το πιο ελκυστικό χαρακτηριστικό παραμένει η συναισθηματική αυτοσυγκράτηση — να ξέρεις πότε αξίζει να μιλήσεις και πότε να κρατήσεις κάτι για αργότερα.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.