Τα τελευταία 20 χρόνια, ο Mark Zuckerberg, ο διευθύνων σύμβουλος και συνιδρυτής του Facebook, επέβλεψε τη ραγδαία άνοδο της πλατφόρμας στην καθημερινότητα των χρηστών του. Από τη δημόσια εγγραφή του το 2012, το Facebook επέκτεινε την εμβέλειά του μέσω στρατηγικών εξαγορών, όπως το Instagram και το WhatsApp, αναδεικνύοντας τον Zuckerberg σε ένα από τα πλουσιότερα άτομα παγκοσμίως.
Ωστόσο, η περίοδος αυτή έχει στιγματιστεί από αντιπαραθέσεις και κατηγορίες. Συγκεκριμένα, μια ψυχολογική μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 70.000 ανυποψίαστοι χρήστες του Facebook, έθεσε ηθικές ανησυχίες(!) σχετικά με τον αντίκτυπο των αλλαγών στο News Feed στην ψυχική υγεία.
Παράλληλα, το Facebook, που πλέον βρίσκεται υπό την ομπρέλα της Meta, αντιμετώπισε καίρια ζητήματα, όπως παραπληροφόρηση, παραβιάσεις της ιδιωτικότητας, λογοκρισία του περιεχομένου, πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού και αθέμιτη επιρροή σε διεθνείς υποθέσεις.
Παρακάτω, ακολουθούν εν συντομία δέκα από τα σημαντικότερα σκάνδαλα στα οποία έχουν εμπλακεί Mark Zuckerberg και Meta (πρώην Facebook).
2006 - O Zuckerberg έκλεψε (αποδεδειγμένα) την ιδέα του Facebook
Οι δημιουργοί του Harvard Connection κατηγόρησαν τον Zuckerberg για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας, ζητώντας αποζημίωση για τις απώλειές τους. Ο Zuckerberg υποστήριξε ότι οι ιδέες τους διέφεραν σημαντικά. Ωστόσο, ενοχοποιητικά μηνύματα, τα οποία ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια του νομικού ελέγχου, έδειχναν ότι μπορεί να οικειοποιήθηκε σκόπιμα την πνευματική ιδιοκτησία του Harvard Connection και να μοιράστηκε τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του Facebook με τους φίλους του. Ο Zuckerberg αργότερα ζήτησε συγγνώμη για τα μηνύματα αυτά.
2013 - Η Facebook αγνοεί ένα ζήτημα ασφαλείας και στη συνέχεια χακάρουν τον ίδιο τον Zuckerberg
Ένας whitehat hacker προσπάθησε να αναφέρει ένα σφάλμα ασφαλείας στο Facebook. Όταν κανείς δεν απάντησε, ο ίδιος χάκαρε τον λογαριασμό του Mark Zuckerberg και δημοσίευσε το σφάλμα στον τοίχο του.
2016 - Ψευδείς ειδήσεις και παραπληροφόρηση για τις αμερικανικές εκλογές
Η εταιρεία αντιμετώπισε σημαντικές αντιδράσεις λόγω της παραπληροφόρησης κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2016 στις ΗΠΑ, οι οποίες αναδείχθηκαν ιδιαίτερα από μια έκθεση του Buzzfeed, που αποκάλυψε την επικράτηση των ψευδών ειδήσεων σε σχέση με τις γνήσιες ιστορίες. Ο Mark Zuckerberg ζήτησε δημόσια συγγνώμη, αναγνωρίζοντας το ζήτημα και περιγράφοντας τις προθέσεις της εταιρείας να βελτιώσει την προσέγγισή της.
2018 - Το γνωστό σκάνδαλο της Cambridge Analytica
Το 2018 ήρθε στην επιφάνεια το σκάνδαλο της Cambridge Analytica, αποκαλύπτοντας τις παράνομες πρακτικές συλλογής δεδομένων της εταιρείας ανάλυσης δεδομένων. Αποκαλύφθηκε ότι τα δεδομένα δεκάδων εκατομμυρίων χρηστών του Facebook είχαν συλλεχθεί αθέμιτα για στοχευμένη διαφήμιση κατά τη διάρκεια των εκλογών του 2016.
2018 - Η γενοκτονία στη Myanmar
Το 2018 και πάλι, το Facebook αντιμετώπισε ένα ζοφερό ορόσημο με τις αποκαλύψεις ότι η πλατφόρμα χρησιμοποιήθηκε για να τροφοδοτήσει τη γενοκτονία κατά της μουσουλμανικής μειονότητας Rohingya της Myanmar από τον στρατό της χώρας.
Ο επικεφαλής του τμήματος κυβερνοασφάλειας του Facebook ενημέρωσε τους New York Times για προφανείς και σκόπιμες προσπάθειες διάδοσης προπαγάνδας, που αποδίδονται άμεσα στον στρατό της Myanmar. Αυτό ώθησε τα Ηνωμένα Έθνη να χαρακτηρίσουν την κρίση ως "κλασικό παράδειγμα εθνοκάθαρσης". Το Facebook παραδέχτηκε αργότερα ότι θα έπρεπε να είχε λάβει πιο αποφασιστική δράση για να αποτρέψει τέτοιες θηριωδίες.
2019 - Το κολοσσιαίο πρόστιμο των 5 δισ. δολαρίων
Το Facebook αντιμετώπισε ένα πρόστιμο ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τις ατασθαλίες του στην προστασία της ιδιωτικότητας, σημειώνοντας ρεκόρ για τέτοιο πρόστιμο σε τεχνολογικό οργανισμό.
Ο διακανονισμός, που εγκρίθηκε από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των ΗΠΑ, ακολούθησε μια παρατεταμένη έρευνα σχετικά με τις ανησυχίες του Facebook για την προστασία της ιδιωτικότητας και τα συνεχή σκάνδαλα. Ενώ το Facebook περίμενε το πρόστιμο, η μετοχή του σημείωσε μικρή άνοδο μετά την είδηση.
Οι λεπτομέρειες των πρόσθετων περιορισμών στη διαχείριση των δεδομένων παρέμειναν αδιευκρίνιστες, αν και ο διακανονισμός φέρεται να περιλάμβανε ενισχυμένη εποπτεία. Ωστόσο, δεν εμπόδισε τις πρακτικές συλλογής και κοινής χρήσης δεδομένων του Facebook. Πολλοί ζήτησαν να θεωρηθεί προσωπικά υπεύθυνος ο διευθύνων σύμβουλος, Mark Zuckerberg, για μελλοντικές παραβιάσεις της ιδιωτικότητας.
2020 - Ελεύθερη η παραπληροφόρηση στις πολιτικές διαφημίσεις
Το Facebook ανακοινώνει τον Ιανουάριο του 2020 ότι δε θα ελέγχει τις διαφημίσεις των πολιτικών στις πλατφόρμες του, επιτρέποντάς τους να δημοσιεύουν αναρτήσεις που θα μπορούσαν να περιέχουν παραπληροφόρηση. Τα πράγματα δεν πήγαν πολύ καλά μετά.
2020 - Ο Zuckerberg προστατεύει την άκρως επικίνδυνη ρητορική του Trump
Ο Zuckerberg αρνείται να αφαιρέσει την ανάρτηση του Trump, που γράφει "όταν αρχίζει η λεηλασία, αρχίζουν και οι πυροβολισμοί", επικαλούμενος την εξαίρεση αξιοσημείωτων προσώπων από τους κανόνες περιεχομένου. Αυτό προκαλεί μποϊκοτάζ διαφημιστών εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών σχετικά με τη διαχείριση του περιεχομένου του Facebook κατά τη διάρκεια κομβικών γεγονότων.
Σε ξεχωριστό περιστατικό, το 2021, οι υπέρμαχοι του Trump θα οργανώνονταν μέσω Facebook για να επιτεθούν στο Καπιτώλιο.
2020 - Η πληροφοριοδότης
Η Sophie Zhang, επιστήμονας δεδομένων του Facebook που έγινε πληροφοριοδότης, εμφανίζεται τον Σεπτέμβριο του 2020 κατηγορώντας την εταιρεία ότι δεν κατάφερε να σταματήσει την πολιτική χειραγώγηση από ξένες κυβερνήσεις.
Αργότερα θα καταθέσει ενώπιον των Βρετανών νομοθετών το 2021 σχετικά με τους ισχυρισμούς της.
2021 - Τα Facebook Papers
Σε ένα σημαντικό πλήγμα παρόμοιο με το σκάνδαλο Cambridge Analytica, μία πρώην υπάλληλος του Facebook που έγινε πληροφοριοδότης μοιράζεται εσωτερικά έγγραφα με τη Wall Street Journal τον Σεπτέμβριο του 2021. Τα έγγραφα που ονομάζονται "Facebook Papers", αποκαλύπτουν την προτεραιότητα της διοίκησης στην ανάπτυξη και τα κέρδη έναντι των ανησυχιών για την ασφάλεια, τροφοδοτώντας τις εκκλήσεις για ρύθμιση.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.