Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ο επιπολασμός της παχυσαρκίας στην Ελλάδα έχει αυξηθεί ιδιαιτέρως, κατατάσσοντας τη χώρα μας κυρίαρχο σε ποσοστά παχυσαρκίας ενηλίκων στην Ευρώπη. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει πως κατά μέσο όρο 7 στους 10 Έλληνες και 5 στις 10 Ελληνίδες έχουν σωματικό βάρος πάνω από το φυσιολογικό. Ρεκόρ καταγράφει η χώρα μας και στην παιδική παχυσαρκία, καθώς βρίσκεται στη δεύτερη θέση της λίστας με τα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών, μετά την γειτονική μας Ιταλία.
Λίγα λόγια για την Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία αποτελεί μια αναγνωρισμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ) νόσο, η οποία ορίζεται ως η αυξημένη εναπόθεση λίπους στο ανθρώπινο σώμα. Διακρίνονται δύο τύποι παχυσαρκίας ανάλογα με την κατανομή του λίπους στο σώμα:
Κεντρική (σπλαχνική παχυσαρκία): Πρόκειται για το σωματότυπο "μήλο" όπως συνηθίζουμε να λέμε. Σε περιπτώσεις κεντρικής/σπλαχνικής παχυσαρκίας ο υπερβάλλον λιπώδης ιστός συγκεντρώνεται στην περιοχή γύρω από τη μέση. Η συγκεκριμένη μορφή χαρακτηρίζεται και ως "Μεταβολικά Ενεργή Παχυσαρκία", καθώς είναι ο τύπος που αποδεδειγμένα αυξάνει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα των ασθενών.
Περιφερική Παχυσαρκία: Σε αυτή τη μορφή παχυσαρκίας εμφανίζεται αυξημένη εναπόθεση λίπους στο κάτω μέρος του σώματος, δηλαδή στους μηρούς και τους γλουτούς.
Νοσήματα που σχετίζονται με την Παχυσαρκία
Είναι γνωστό πως η υπερβάλλουσα, σπλαχνική κυρίως εναπόθεση λίπους στο σώμα αποτελεί παράγοντα υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη πολλαπλών ασθενειών που προσβάλλουν το σύνολο των ιστών και των οργάνων του ανθρώπου. Παρακάτω αναφέρονται ορισμένες μόνο από τις γνωστότερες ασθένειες που προκαλούνται εξαιτίας της Παχυσαρκίας:
- Διαβήτης τύπου 2
- Καρδιαγγειακά νοσήματα
- Αναπνευστικά νοσήματα
- Δυσλιπιδαιμία
- Ορισμένοι τύποι καρκίνου
- Λιπώδης νόσος του ήπατος
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Υπογονιμότητα
Αντιμετώπιση της Παχυσαρκίας
Σημαντικό βήμα στο σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου πλάνου αντιμετώπισης της Παχυσαρκίας είναι ο προσδιορισμός της μορφής της, των αιτιών που συνέβαλλαν στην πρόκλησή της, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασθενούς, όπως ο τρόπος ζωής και οι διατροφικές επιλογές του.
Οι επεμβάσεις παχυσαρκίας, γνωστές και ως βαριατρικές επεμβάσεις, αποτελούν αποδεδειγμένα την αποτελεσματικότερη λύση για την οριστική αντιμετώπιση της νόσου και τη βελτίωση της υγείας των ασθενών. Σήμερα έχουμε την πολυτέλεια να διαθέτουμε ποικιλία χειρουργικών επιλογών για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να επιλέξουμε εκείνη που ταιριάζει καλύτερα στον κάθε ασθενή. Οι βαριατρικές επεμβάσεις μπορούν να διαχωρισθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
Δυσαπορροφητικού Τύπου: Περιλαμβάνονται οι επεμβάσεις που μειώνουν την απορρόφηση των θερμίδων.
Περιοριστικού Τύπου: Περιλαμβάνονται οι επεμβάσεις μείωσης της χωρητικότητας του στομάχου.
Ποια επέμβαση Παχυσαρκίας ταιριάζει στον κάθε ασθενή;
Παρακάτω θα βρείτε ορισμένες βασικές πληροφορίες για τον κάθε διαθέσιμο τύπο βαριατρικής επέμβασης.
Γαστρικό μανίκι (Sleeve Gastrectomy)
- Τύπος: Περιοριστική
- Τρόπος δράσης: Μείωση της χωρητικότητας του στομάχου | Ανορεξία | Ταχύτερος κορεσμός
- Σε ποιους απευθύνεται: Volume eaters: Άτομα που καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα τροφής
Γαστρική παράκαμψη (Gastric Bypass)
- Τύπος: Περιοριστική | Μερικώς δυσαπορροφητική
- Τρόπος δράσης: Μείωση της χωρητικότητας του στομάχου | Ανορεξία | Ταχύτερος κορεσμός | Περιορισμός της απορρόφησης θερμίδων μέσω παράκαμψης του αρχικού τμήματος του λεπτού εντέρου
- Σε ποιους απευθύνεται: Άτομα που πάσχουν από Διαβήτη τύπου 2 | Άτομα που καταναλώνουν πολλά γλυκά | Ασθενείς με βουλιμία | Ασθενείς με Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
Γαστρική παράκαμψη μιας αναστόμωσης (one anastomosis gastric bypass)
- Τύπος: Δυσαπορροφητική
- Τρόπος δράσης: Παράκαμψη του λεπτού εντέρου και αναστόμωσή του περιφερικά με το νέο γαστρικό θύλακο που δημιουργείται, με στόχο η τροφή να εισέρχεται στο πιο περιφερικό τμήμα του εντέρου
- Σε ποιους απευθύνεται: Άτομα που πάσχουν από Διαβήτη τύπου 2 | Ασθενείς με υπέρταση & δυσλιπιδαιμία | Άτομα με κρίσεις ψυχογενούς βουλιμίας
- Τύπος: Περιοριστική
- Τρόπος δράσης: Αναδίπλωση του στομάχου για περιορισμό της χωρητικότητάς του | Ανορεξία | Ταχύτερος κορεσμός
- Σε ποιους απευθύνεται: Άτομα με ήπιας μορφής παχυσαρκία (ΔΜΣ 35 – 45)
- Τύπος: Δυσαπορροφητική
- Τρόπος δράσης: Η τροφή διέρχεται πολύ περιφερικά στο λεπτό έντερο απευθείας από το γαστρικό θύλακο | Δυσαπορρόφηση λίπους & υδατανθράκων
- Σε ποιους απευθύνεται: Άτομα με βαρύ μεταβολικό σύνδρομο | ΔΜΣ>65 |Άτομα που πρέπει να υποβληθούν σε επανεπέμβαση παχυσαρκίας
Σε κάθε περίπτωση η τελική επιλογή της επέμβασης εξαρτάται από τη διάγνωση που θα τεθεί από τον Ειδικό Χειρουργό που θα αναλάβει την αντιμετώπιση της νόσου. Ο ΔΜΣ, ο τύπος της παχυσαρκίας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ασθενή θα οδηγήσουν το Χειρουργό στη βέλτιστη χειρουργική μέθοδο για πιο ασφαλή και σίγουρα αποτελέσματα.
Info
Ευχαριστούμε για τις πληροφορίες τον Δρ. Χαράλαμπο Σπυρόπουλο, Διευθυντή Κλινικής Ελάχιστα Επεμβατικής Χειρουργικής Πεπτικού Συστήματος / Παχυσαρκίας και Διαβήτη Metropolitan General, Εκλεγμένο μέλος του τετραμελούς Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρίας Παχυσαρκίας. (Ε.Χ.Ε.Π.)