Μια από τις συχνότερες κακώσεις του γόνατος είναι η ρήξη μηνίσκου. Κάθε γόνατο, έχει δύο μηνίσκους, τον έσω και τον έξω, που βρίσκονται ανάμεσα στο μηριαίο οστό και την κνήμη. Οι μηνίσκοι έχουν ένα εξαιρετικά σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του γόνατος αυξάνοντας την επιφάνεια επαφής μεταξύ των δύο οστών, ενώ ταυτόχρονα σταθεροποιούν το γόνατο και απορροφούν τους κραδασμούς, κάνοντας την κίνηση της άρθρωσης πιο ομαλή. Οι κακώσεις του έσω μηνίσκου είναι συχνότερες γιατί βρίσκεται σταθερά προσκολλημένος στις έσω δομές του γόνατος. Αντίθετα ο έξω μηνίσκος είναι λιγότερο επιρρεπής σε τραυματισμούς, καθώς είναι μικρότερος σε μέγεθος και ευκίνητος.
Πώς συμβαίνει μια ρήξη μηνίσκου;
Οι ρήξεις του μηνίσκου χωρίζονται σε οξείες και οι εκφυλιστικές. Οι οξείες βλάβες συμβαίνουν συνήθως σε νεαρούς ασθενείς, κυρίως αθλητές, μέσω συμπιεστικών και ταυτόχρονα στροφικών φορτίων που επιδρούν στην άρθρωση του γόνατος (το πόδι μένει "κολλημένο” στο έδαφος και το σώμα στρίβει). Συνήθως αυτοί οι ασθενείς εμφανίζουν οξύ άλγος με οίδημα του γόνατος και ενδεχομένως "κλείδωμα” της άρθρωσης.
Οι εκφυλιστικές ρήξεις αφορούν μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς, λόγω της "γήρανσης” του ιστού με απώλεια της ελαστικότητας του. Συνήθως οι ασθενείς αναφέρουν έναν ήπιο μηχανισμό κάκωσης (απλή έγερση ή βαθύ κάθισμα), ενώ δεν σπανίζουν οι ασθενείς με επαναλαμβανόμενα επεισόδια οιδήματος του γόνατος (πρήξιμο) με σχετικά ήπιο πόνο χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια αξιοσημείωτη κάκωση.
Διάγνωση
Η διάγνωση του τραυματισμού στηρίζεται κυρίως στη λήψη του ιστορικού καθώς και σε μια λεπτομερή κλινική εξέταση. Σε περίπτωση κλινικής υποψίας ρήξεως του μηνίσκου είναι απαραίτητη η διενέργεια μιας μαγνητικής τομογραφίας του γόνατος, έτσι ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση, να αποκλειστούν συνοδές βλάβες αλλά και να εκτιμηθεί ακριβώς η μορφολογία και η θέση της βλάβης, με σκοπό την επιλογή της ιδανικής θεραπευτικής προσέγγισης.
Αντιμετώπιση της ρήξης μηνίσκου
Μια ρήξη μηνίσκου μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά ή χειρουργικά, αναλόγως εάν είναι οξείας ή εκφυλιστικής αιτιολογίας.
Κατά κανόνα οι μικρές ρήξεις εκφυλιστικής αιτιολογίας, μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά για ένα χρονικό διάστημα περίπου 2-3 μηνών. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει ανάπαυση, βραχυχρόνια χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, τροποποίηση των δραστηριοτήτων του ασθενή, κρυοθεραπεία και αποκατάσταση με φυσικοθεραπεία και μυϊκή ενδυνάμωση. Μετά την πάροδο αυτού του διαστήματος και την κατάλληλη αποθεραπεία ένας μεγάλος αριθμός των ασθενών γίνονται ασυμπτωματικοί. Ωστόσο ένα ποσοστό των ασθενών συνεχίζει να έχει συμπτώματα παρά την συντηρητική θεραπεία. Εάν ο πόνος ή το οίδημα επιμένει και δυσκολεύει την καθημερινότητα του ασθενούς τότε ενδείκνυται η χειρουργική αντιμετώπιση του προβλήματος.
Οι οξείες ρήξεις σε νεαρούς ασθενείς απαιτούν, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, χειρουργική αντιμετώπιση με τη μέθοδο της αρθροσκόπησης. Κατά το χειρουργείο είτε γίνεται προσπάθεια διάσωσης του μηνίσκου μέσω συρραφής της βλάβης, είτε αφαιρείται το τραυματισμένο κομμάτι του μηνίσκου (μερική μηνισκεκτομή). Η επιλογή της θεραπείας εξαρτάται από την θέση και κατά συνέπεια την αιμάτωση του ραγέντος τμήματος του μηνίσκου, αλλά και την μορφολογία και την ηλικία της βλάβης.
Έπειτα από μια μερική μηνισκεκτομή, ο ασθενής μπορεί να περπατήσει άμεσα με πλήρη φόρτιση του άκρου. Σε περίπτωση συρραφής του μηνίσκου το πρόγραμμα αποκατάστασης είναι πολυπλοκότερο και διαρκεί περίπου 2 μήνες.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της αρθροσκόπησης;
- Η αρθροσκόπηση γόνατος είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος με πολλαπλά οφέλη για τον ασθενή σε σύγκριση με τις ανοικτές χειρουργικές επεμβάσεις:
- Οι τομές που γίνονται είναι της τάξεως των 5mm με αποτέλεσμα να μειώνεται το τραύμα των μαλακών μορίων και να ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες κάποιας επιπλοκής.
- Αναίμακτη επέμβαση.
- Ο ορθοπεδικός έχει καλύτερη ορατότητα ακόμα και σε περιοχές της άρθρωσης με δύσκολη πρόσβαση.
- Το αισθητικό αποτέλεσμα μετά την επέμβαση είναι εξαιρετικό.
- Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος.
- Κατά κανόνα ο ασθενής δεν χρειάζεται να νοσηλευτεί, αλλά φεύγει από το νοσοκομείο λίγες ώρες μετά από την επέμβαση.
- Η ανάρρωση είναι πιο γρήγορη και η επιστροφή στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες είναι ταχύτερη, πάντα βέβαια σε συνάρτηση με το είδος της επέμβασης και το απαιτούμενο είδος αποθεραπείας.
*Ευχαριστούμε θερμά για τις πολύτιμες πληροφορίες τον ορθοπεδικό χειρουργό Γεώργιο Ροντογιάννη.