Η ανάγνωση είναι μια εξαιρετικά πολύτιμη δεξιότητα που επιτρέπει στους ανθρώπους να αποκτούν νέες γνώσεις, να συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους και να ολοκληρώνουν ένα ευρύ φάσμα καθηκόντων του πραγματικού κόσμου. Πολλές προηγούμενες μελέτες ψυχολογίας και νευροεπιστήμης είχαν ως στόχο την καλύτερη κατανόηση των νευρικών υποβάθρων της ανάγνωσης και των περίπλοκων διαδικασιών μέσω των οποίων ο ανθρώπινος εγκέφαλος κατανοεί τα γραπτά κείμενα,
Ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck για τις Ανθρώπινες Γνωστικές και Εγκεφαλικές Επιστήμες εξέτασαν πρόσφατα πολλές από αυτές τις προηγούμενες μελέτες για να ρίξουν φως στα γενικά πρότυπα εγκεφαλικής δραστηριότητας που σχετίζονται με την ανάγνωση.
Η μετα-ανάλυση που έγινε στην επιθεώρηση Neuroscience & Biobehavioral Reviews, προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα των εγκεφαλικών περιοχών και των διαδικασιών που εμπλέκονται στους διάφορους τύπους ανάγνωσης.
"Ο αλφαβητισμός παρέχει το κλειδί για κοινωνικές επαφές, εκπαίδευση και απασχόληση και επηρεάζει σημαντικά την ευημερία και την ψυχική υγεία", γράφουν οι Sabrina Turker, Beatrice Fumagalli και οι συνεργάτες τους στην εργασία τους. "Συνοψίζοντας 163 μελέτες, η παρούσα μετα-ανάλυση με βάση τις συντεταγμένες επιβεβαιώνει τη σημασία των κλασικών γλωσσικών περιοχών του αριστερού ημισφαιρίου και της παρεγκεφαλίδας σε όλες τις εργασίες ανάγνωσης".
Στο πλαίσιο της πρόσφατης μελέτης τους, οι Turker, Fumagalli και οι συνεργάτες τους ανέλυσαν τα ευρήματα περισσότερων από 150 μελετών που εξέτασαν τα μοτίβα ενεργοποίησης του εγκεφάλου των ανθρώπων καθώς διάβαζαν ένα ευρύ φάσμα κειμένων σε διάφορες γλώσσες, χρησιμοποιώντας διάφορες απεικονιστικές τεχνικές. Σε αυτές τις μελέτες, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να διαβάσουν γράμματα, ψευδολέξεις (δηλαδή λέξεις που δεν σημαίνουν τίποτα), λέξεις, προτάσεις και ολόκληρα κείμενα.
"Βρήκαμε υψηλή εξειδίκευση της επεξεργασίας για την ανάγνωση γραμμάτων, λέξεων, προτάσεων και κειμένων αποκλειστικά στις αριστερές ημισφαιρικές περιοχές", έγραψαν οι ερευνητές.
"Υποπεριοχές εντός της αριστερής κατώτερης μετωπιαίας έλικα έδειξαν διαφορική εμπλοκή για την ανάγνωση λέξεων και ψευδολέξεων, ενώ υποπεριοχές εντός του αριστερού κροταφο-ινιακού φλοιού έδειξαν διαφορική εμπλοκή για λέξεις και προτάσεις".
Οι ερευνητές αποκάλυψαν περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται γενικά κατά την ανάγνωση και περιοχές που συμβάλλουν ειδικά στην επεξεργασία γραμμάτων, λέξεων, ψευδολέξεων και ολόκληρων κειμένων. Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι η ανάγνωση γραμμάτων ενεργοποιούσε μόνο μια ομάδα νευρώνων στον αριστερό ινιακό φλοιό (OTC), ενώ η ανάγνωση λέξεων, προτάσεων και ολόκληρων κειμένων ενεργοποιούσε και διάφορες άλλες περιοχές.
Επιπλέον, οι Turker, Fumagalli και οι συνεργάτες τους αποκάλυψαν διαφορές στην ενεργοποίηση του εγκεφάλου όταν οι άνθρωποι διαβάζουν δυνατά, που αναφέρεται και ως φανερή ανάγνωση, και όταν διαβάζουν σιωπηλά στο μυαλό τους, που είναι γνωστή ως κρυφή ανάγνωση. Για παράδειγμα, διαπίστωσαν ότι η φωναχτή ανάγνωση ενεργοποιούσε συχνά και περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την κίνηση και την επεξεργασία του ήχου.
"Η άμεση σύγκριση της φανερής και της κρυφής ανάγνωσης αποκάλυψε υψηλότερη πιθανότητα ενεργοποίησης σε ακουστικές και κινητικές περιοχές κατά τη διάρκεια της πρώτης και πιο συνεπή εξάρτηση από περιοχές πολλαπλών απαιτήσεων κατά τη διάρκεια της δεύτερης", έγραψαν οι ερευνητές.
"Τέλος, η ανάγνωση σιωπηλών λέξεων και ψευδολέξεων (ρητή ανάγνωση) απέδωσε πιο συνεπή ενεργοποίηση στον αριστερό τροχιομετωπιαίο, παρεγκεφαλιδικό και κροταφικό φλοιό σε σύγκριση με τις λεξικές αποφάσεις (σιωπηρή ανάγνωση). Οι λεξιλογικές αποφάσεις, αντίθετα, έδειξαν πιο συνεπή αμφίπλευρη πρόσληψη των κατώτερων μετωπιαίων και νησιωτικών περιοχών".
Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής της ερευνητικής ομάδας παρέχουν μια συνολική εικόνα των νευρωνικών αρχιτεκτονικών που εμπλέκονται στα διάφορα είδη ανάγνωσης, η οποία θα μπορούσε να ενημερώσει μελλοντικές έρευνες για την περαιτέρω διερεύνηση της μοναδικής εμπλοκής αυτών των αρχιτεκτονικών.
Τελικά, οι έρευνες αυτές θα μπορούσαν επίσης να ρίξουν φως στις νευρωνικές διεργασίες που διαφέρουν σε άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες κατά την ανάγνωση, όπως εκείνα που έχουν διαγνωστεί με δυσλεξία ή άλλες μαθησιακές διαταραχές, γεγονός που θα μπορούσε, με τη σειρά του, να βοηθήσει στην επινόηση παρεμβάσεων για την υποστήριξη αυτών των ατόμων.
Πηγή: sciencedirect
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.