"Γιατί κοιμάμαι λίγο;" Αν αναρωτιέσαι τι πάει λάθος με εσένα, δεν είσαι ο μόνος καταρχάς. Ολοένα και περισσότερο ακούμε ανθρώπους να λένε ότι τη "βγάζουν" μόλις με 4 ώρες ύπνου, ενώ υποτίθεται ότι 7-8 ώρες είναι απολύτως απαραίτητες για την πλειοψηφία από εμάς ώστε να είναι παραγωγική την επόμενη μέρα. Το απίστευτο είναι βέβαια, ότι οι πρώτοι ισχυρίζονται ότι είναι μια χαρά με το μισό χρονικό διάστημα ξεκούρασης ή τελοσπάντων πως είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Λες να υπάρχουν σούπερ ήρωες; Από ό,τι φαίνεται, μάλλον φταίει το δικό τους DNA.
Όπως διαβάσαμε στο popularmechanics, και σύμφωνα με την ευροεπιστήμονα Ying-Hui Fu που ειδικεύεται στις γενετικές μεταλλάξεις που σχετίζονται με τον ύπνο, υπάρχει και άλλη μια μετάλλαξη (η έκτη, για την ακρίβεια) σε κάποιους ανθρώπους, ικανή να συμβάλλει στο λεγόμενο NSS, ή αλλιώς Natural Short Sleep (φυσικός βραχύς ύπνος).
Κατά τη διάρκεια της νύχτας, το σώμα μας μπορεί να αποβάλλει όλες τις τοξίνες που παράγονται από τον εγκέφαλο μέσα στη μέρα. Για τους περισσότερους, αυτό συμβαίνει σε περίπου οκτώ ώρες ύπνου, ενώ για κάποιους άλλους μπορεί να αρκεί ένα εύρος τριών έως έξι ωρών την ημέρα.
Αυτή η νέα μετάλλαξη επηρεάζει το γονίδιο SIK3, το οποίο εμπλέκεται στη ρύθμιση του μεταβολισμού, της ενέργειας και του κιρκάδιου ρυθμού. Η μελέτη σχετικά με το θέμα δημοσιεύεται αυτή τη στιγμή στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences.
Η μετάλλαξη του γονιδίου DEC2
Η Ying-Hui Fu ξεκίνησε να ερευνά τους γενετικούς λόγους για τους οποίους κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται λιγότερο ύπνο τη νύχτα σε σχέση με εκείνους που δεν μπορούν να επιβιώσουν αν δεν κοιμηθούν τουλάχιστον οκτώ ώρες τη μέρα.
Η ανάλυση του γονιδιώματος της πρώτης κατηγορίας οδήγησε στην ανακάλυψη της μετάλλαξης του γονιδίου DEC2, το οποίο ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό συνδεόμενο με το γονίδιο MyoD1, το οποίο με τη σειρά του εκφράζει το νευροπεπτίδιο γνωστό ως orexin. Το τελευταίο εκκρίνεται από τον υποθάλαμο και τείνει να κρατά τους ανθρώπους ξύπνιους.
Η μετάλλαξη του DEC2, επομένως, προκαλεί αύξηση των επιπέδων της orexin σε ανθρώπους που μπορούν να κοιμούνται άνετα τέσσερις ώρες τη μέρα και να ξυπνούν πολύ νωρίς χωρίς να χρειάζονται ξυπνητήρι. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να λειτουργούν κανονικότατα κατά τη διάρκεια της ημέρας ακόμα και μετά από λίγες ώρες ύπνου.
Το γονίδιο SIK3 και η ρύθμιση του ύπνου
Το γονίδιο SIK3, από την άλλη πλευρά, παίζει ρόλο όχι μόνο στη ρύθμιση του ύπνου αλλά και στην ποσότητα του NREM ύπνου που συμβαίνει κάθε νύχτα. Αυτό το γονίδιο είναι ενεργό στις συνάψεις μεταξύ των νευρώνων, στο χώρο δηλαδή όπου μεταφέρονται τα μηνύματα από τον ένα νευρώνα στον άλλον.
Όταν η Fu άρχισε να αναλύει γενετικά τροποποιημένα ποντίκια με τη μετάλλαξη SIK3, διαπίστωσε ότι μπορούσαν να "κόψουν" το πολύ 30 λεπτά ύπνου. Το SIK3, λοιπόν, δεν είναι ο κυρίαρχος παράγοντας στο NSS, δηλαδή στον φυσικό σύντομο ύπνο.
Μια άλλη μετάλλαξη του SIK3 είχε προηγουμένως διαπιστωθεί ότι προκαλεί υπερυπνία και τη φυσιολογική ανάγκη για περισσότερο ύπνο. Αυτή η μελέτη εντόπισε ότι ένα αμινοξύ μέσα σε αυτό το γονίδιο, γνωστό ως S551, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη ρύθμιση του ύπνου. Μελλοντικές έρευνες ίσως μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις γνώσεις γύρω από τέτοιες γενετικές μεταλλάξεις για να βοηθήσουν ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως η ναρκοληψία ή η αϋπνία.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.