Ένα πειραματικό mRNA εμβόλιο, που λειτουργεί ενισχυτικά σε υπάρχουσες θεραπείες κατά του καρκίνου, φαίνεται να ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη ενός "καθολικού” αντικαρκινικού εμβολίου, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα που βρίσκεται πίσω από αυτή την καινοτομία.
Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Φλόριντα δοκίμασαν τη νέα προσέγγιση σε πειραματόζωα και διαπίστωσαν πως, όταν συνδυάζεται με ανοσοθεραπεία, το mRNA εμβόλιο προκαλεί ισχυρή αντικαρκινική αντίδραση. Το αξιοσημείωτο είναι πως δεν στοχεύει έναν συγκεκριμένο τύπο όγκου, αλλά ενισχύει συνολικά την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού, κάτι που θα μπορούσε να το καταστήσει εφαρμόσιμο σε πολλαπλές μορφές καρκίνου.
Καρκίνος: Κοντά σε καθολικό εμβόλιο κατά της νόσου λένε οι επιστήμονες
"Αυτό που περιγράφει η μελέτη είναι μια απρόσμενη αλλά συναρπαστική ανακάλυψη: ακόμη και ένα mRNA εμβόλιο χωρίς συγκεκριμένη στόχευση σε όγκο ή ιό μπορεί να προκαλέσει εξατομικευμένες αντικαρκινικές αντιδράσεις", δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, Elias Sayour, MD, PhD.
Η ιδέα ενός εμβολίου κατά του καρκίνου δεν είναι καινούργια, όμως η τεχνολογία mRNA – γνωστή κυρίως λόγω των εμβολίων για την COVID-19 – αλλάζει τα δεδομένα και στην ογκολογική έρευνα.
Μέχρι σήμερα, δύο κύριες στρατηγικές κυριαρχούν: είτε αναπτύσσονται εμβόλια που στοχεύουν πρωτεΐνες που εντοπίζονται σε συγκεκριμένους τύπους καρκίνου, είτε σχεδιάζονται εξατομικευμένα εμβόλια που ανταποκρίνονται στο γενετικό προφίλ κάθε ασθενούς. Τα mRNA εμβόλια έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα ελπιδοφόρα σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση.
Η νέα μελέτη όμως φέρνει στο προσκήνιο μια τρίτη προσέγγιση: την ανάπτυξη ενός μη εξειδικευμένου mRNA εμβολίου, που μπορεί να συνδυαστεί με φάρμακα ανοσοθεραπείας και να ενεργοποιήσει την άμυνα του οργανισμού απέναντι σε διάφορους τύπους καρκίνου – δηλαδή, ένα εμβόλιο γενικής χρήσης.
"Ανακαλύψαμε ότι, χρησιμοποιώντας ένα εμβόλιο που δεν έχει σχεδιαστεί να στοχεύει απευθείας τον καρκίνο, αλλά να προκαλεί ισχυρή ανοσοαπόκριση, μπορούμε να πετύχουμε εξαιρετικά δυνατή αντικαρκινική δράση", εξήγησε ο συν-συγγραφέας Duane Mitchell, MD, PhD. "Αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει τη δημιουργία ενός "έτοιμου προς χρήση” αντικαρκινικού εμβολίου".
Η ομάδα έκανε πειράματα σε ποντίκια με διαφορετικά είδη καρκίνου – μελανώματος, οστικού και εγκεφαλικού – στα οποία εμφυτεύτηκαν καρκινικά κύτταρα. Το mRNA εμβόλιο, παρόμοιο με αυτά για τον κορωνοϊό, δεν είχε ειδική στόχευση – μόνο σκοπό να ενισχύσει την ανοσία.
Όταν χορηγήθηκε μαζί με έναν PD-1 αναστολέα – μια κατηγορία φαρμάκων που θεωρείται επανάσταση στην ανοσοθεραπεία – τα αποτελέσματα ήταν πολύ πιο θετικά απ’ ό,τι θα περίμενε κανείς με μόνο το φάρμακο. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις, το εμβόλιο και μόνο κατάφερε να καταπολεμήσει τον καρκίνο, ακόμη και να εξαφανίσει τον όγκο.
"Ίσως πρόκειται για έναν καθολικό τρόπο ενεργοποίησης της ανοσίας του ίδιου του ασθενούς απέναντι στον καρκίνο. Κι αν αυτό ισχύει και για ανθρώπους, τότε μιλάμε για κάτι συγκλονιστικό", είπε ο Mitchell.
Ο Sayour συμπλήρωσε: "Αυτή η ανακάλυψη αποτελεί απόδειξη ότι αυτά τα εμβόλια ίσως μπορούν να μετατραπούν σε εμπορικά διαθέσιμα καθολικά αντικαρκινικά εμβόλια, ικανά να "εκπαιδεύσουν” το ανοσοποιητικό απέναντι σε κάθε εξατομικευμένο όγκο".
Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο, τα δεδομένα για την αξία των mRNA εμβολίων αυξάνονται συνεχώς. Η δυνατότητά τους να καταπολεμούν τόσο λοιμώδη όσο και μη λοιμώδη νοσήματα καθιστά σαφές γιατί η επιστημονική κοινότητα συνεχίζει να επενδύει στην εξέλιξή τους.
Πρόσφατα, ο Sir Stephen Powis, Εθνικός Ιατρικός Διευθυντής του NHS στην Αγγλία, δήλωσε πως η θεραπεία του καρκίνου βρίσκεται "στο κατώφλι μιας χρυσής εποχής". Και τέτοιες ανακαλύψεις ίσως είναι το κλειδί για να την ξεκλειδώσουμε.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature Biomedical Engineering.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.