Τι σκεφτόμαστε όταν πεθαίνουμε: Η επιστήμη ξέρει

Πιθανότατα να είναι το τελευταίο πράγμα που θα σε νοιάζει τη στιγμή του... τετέλεσται. Ωστόσο, επιστήμονες μελέτησαν την εγκεφαλική μας δραστηριότητα στις τελευταίες στιγμές της ζωής μάς και τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα.

Γράφει: Νίκη Κοντομηνά 03 Σεπτεμβρίου 2025

Όταν κινδυνεύουμε, συνήθως λέμε πως "πέρασε όλη μου η ζωή μπροστά από τα μάτια μου". Βέβαια, επιζούμε για να το πούμε αυτό μετά, οπότε στην προκειμένη περίπτωση δε μπορούμε να γνωρίζουμε τι (και αν) σκεφτόμαστε όταν πεθαίνουμε. Βέβαια, πλέον μάλλον ξέρουμε τι μας συμβαίνει όταν το τέλος πλησιάζει εγγυημένα, διότι επιστήμονες ερεύνησαν και έμαθαν. 

Μέχρι πρόσφατα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο εγκέφαλος "έσβηνε" τη στιγμή που η καρδιά σταματούσε. Το 2013 όμως, σε έρευνα με αρουραίους, παρατηρήθηκε ότι μετά την καρδιακή ανακοπή ο νους, όχι μόνο δε διακόπτει τη λειτουργία του αμέσως, αλλά εμφανίζει και έκρηξη δραστηριότητας. Αργότερα, καταγράφηκε για πρώτη φορά ανθρώπινος εγκέφαλος στα τελευταία του δευτερόλεπτα. Το αποτέλεσμα; Μέσα στα πρώτα 30, τα κύματα γάμα εκτοξεύτηκαν – εκείνα δηλαδή που συνδέονται με έννοιες όπως η μνήμη, η συγκέντρωση και ο διαλογισμός. Σαν το μυαλό να κάνει ένα τελευταίο μεγάλο ξεκαθάρισμα πριν το απόλυτο σκοτάδι.

Μάλιστα, πολλές μαρτυρίες ανθρώπων που επέζησαν μετά από καρδιακή ανακοπή περιγράφουν το ίδιο μοτίβο: ένα φως στο τέλος ενός τούνελ, ένα γαλήνιο συναίσθημα, πρόσωπα αγαπημένων που έχουν φύγει, ακόμα και ένα "rewind" των σημαντικότερων στιγμών της ζωής. Μέχρι σήμερα τα λέγαμε μεταφυσικά. Η επιστήμη δείχνει πως ίσως έχουν μια βιολογική βάση: ο εγκέφαλος, στην ύστατη του προσπάθεια, ξεφυλλίζει τις αναμνήσεις του σαν παλιά φωτογραφικά άλμπουμ.

Σε έρευνα του Πανεπιστημίου του Michigan παρεμπιπτόντως, δύο ασθενείς έδειξαν έντονη δραστηριότητα στον σωματοαισθητικό φλοιό, την περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τα όνειρα και τις οπτικές ψευδαισθήσεις, λίγο πριν τον θάνατο. Ίσως αυτή να είναι η τελευταία αντίδραση της συνείδησης, μια απόπειρα να αφήσει πίσω της ό,τι βίωσε, προτού σβήσει οριστικά.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr

Ο αθλητισμός ως φάρμακο: Πώς η κίνηση προστατεύει αρθρώσεις, μύες και νου

Το σώμα είναι φτιαγμένο για κίνηση και η άσκηση λειτουργεί ως ισχυρή μορφή πρόληψης για μυοσκελετική υγεία και ευεξία. Πώς η σωστή, προοδευτική άσκηση μειώνει πόνους και προστατεύει από τραυματισμούς.

Αυτός ο οδηγός θα είναι ο νέος Verstappen

Ο Arvid Lindblad αποτελεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες παρουσίες της Red Bull στις μικρές κατηγορίες, με πορεία που γεννά συζητήσεις για το μέλλον του στο σπορ.

Γραφει Γιαννης Μπελεσιωτης

Μέχρι και ο Ντόναλντ Ντακ αλλάζει σε ηλεκτρικό αυτοκίνητο

Η παγκόσμια ηλεκτροκίνηση έχει ένα νέο εξέχον μέλος καθώς ο Ντόναλντ Ντακ άλλαξε το θρυλικό 313 σε Ε-313.

Ήρθε η ώρα να απολαύσεις τον ήχο που σου αξίζει

Υπάρχουν ηχεία που παίζουν μουσική. Και υπάρχουν ηχεία που σε βάζουν μέσα στη μουσική. Τα Sonos Era 100 και Era 300 ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία: με ήχο που γεμίζει τον χώρο, σχεδιασμό που κόβει την ανάσα και τεχνολογία που σε κάνει να ξεχάσεις ό,τι νόμιζες ότι ήξερες.

SUITE 2025: Ο Αλέξανδρος Χριστόπουλος παρουσιάζει το πιο ατμοσφαιρικό του soundtrack

Η συλλογή SUITE 2025 του Αλέξανδρου Χριστόπουλου συνδυάζει αισθητική hoteling και σύγχρονο ήχο σε ένα νέο μουσικό project που κάνει πρεμιέρα στο KOUMKAN Athens.

Travel Tuesday: Η "Black Friday" για τα ταξίδια

Η Travel Tuesday κερδίζει έδαφος ως η πιο αναπάντεχη ευκαιρία για ταξιδιωτικές προσφορές, με εκπτώσεις που φτάνουν έως και το 50%. Μια ημέρα που μετατρέπει τον χειμερινό προγραμματισμό σε παιχνίδι στρατηγικής.

Γραφει Τιμος Σαλαμες