Αργά ή γρήγορα, όλοι μεγαλώνουμε — όμως μια νέα μελέτη δείχνει ότι η γήρανση ίσως να είναι κάτι που… μεταδίδεται.
Σύμφωνα με έρευνα από επιστήμονες της Νότιας Κορέας και των ΗΠΑ, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Metabolism, η έγχυση μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης, της HMGB1, από έναν μεγαλύτερο οργανισμό, μπορεί να προκαλέσει σημάδια γήρανσης σε άλλα κύτταρα ή ακόμα και σε νεαρά ποντίκια.
Μπορεί η γήρανση να είναι μεταδοτική;
Η πρωτεΐνη αυτή υπάρχει φυσικά μέσα στα κύτταρα και βοηθά στην οργάνωση του DNA. Όταν όμως το κύτταρο γερνάει ή πιέζεται, η HMGB1 βγαίνει έξω από τον πυρήνα του. Εκεί αλλάζει συμπεριφορά, ανάλογα με τα επίπεδα οξυγόνου. Όταν έχει χαμηλό οξυγόνο, θεωρείται "αναχθείσα" (reduced) HMGB1.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε αυτή τη μορφή, η HMGB1 λειτουργεί σαν "μήνυμα γήρανσης", δηλαδή προκαλεί φθορά και στα υγιή κύτταρα με τα οποία έρχεται σε επαφή.
Η οξειδωμένη μορφή της ίδιας πρωτεΐνης, αντίθετα, δεν προκαλεί προβλήματα: όταν τα κύτταρα εκτέθηκαν σε αυτή, παρέμειναν υγιή και συνέχισαν να λειτουργούν κανονικά.
Οι δοκιμές ξεκίνησαν σε ανθρώπινα κύτταρα από νεφρά, πνεύμονες, μυς και δέρμα. Όταν εκτέθηκαν στην αναχθείσα HMGB1, άρχισαν να παρουσιάζουν σημάδια γήρανσης και φλεγμονής. Όμως όταν εκτέθηκαν στην οξειδωμένη, συνέχισαν να διαιρούνται φυσιολογικά. Το ίδιο παρατηρήθηκε σε όλα τα είδη κυττάρων.
Παρόμοια αποτελέσματα εμφανίστηκαν και στα πειράματα με ποντίκια. Όταν σε υγιή, νεαρά ποντίκια χορηγήθηκε μικρή ποσότητα της αναχθείσας HMGB1, παρουσίασαν σημάδια πρόωρης γήρανσης μέσα σε λίγες μέρες, όπως κυτταρική φθορά και φλεγμονή.
Οι επιστήμονες εξέτασαν και δείγματα αίματος από ανθρώπους ηλικίας 70 έως 80 ετών και βρήκαν υψηλότερα επίπεδα της "επικίνδυνης" μορφής της HMGB1 σε σχέση με άτομα 40 ετών. Παρόμοια διαφορά υπήρχε και σε ποντίκια ανάλογων ηλικιών.
"Η μελέτη μας δείχνει ότι τα σήματα γήρανσης δεν μένουν σε ένα κύτταρο, αλλά μεταφέρονται μέσα από το αίμα σε ολόκληρο το σώμα", εξήγησε η ερευνήτρια Ok Hee Jeon από το Πανεπιστήμιο της Κορέας.
Αυτό σημαίνει πως η γήρανση ίσως εξαπλώνεται από κύτταρο σε κύτταρο — κάτι που αλλάζει τον τρόπο που τη βλέπουμε. Και παρότι η έρευνα είναι ακόμα σε αρχικό στάδιο, δίνει μια εντυπωσιακή εικόνα για το πώς ξεκινά και εξαπλώνεται η φθορά του χρόνου μέσα μας.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.