Πολλοί συγχέουν τον ίλιγγο με την κοινή ζάλη, την αίσθηση αστάθειας, την προδιάθεση για λιποθυμία ή εκείνο το "θολό" και βαρύ συναίσθημα στο κεφάλι (όπως μετά από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ). Στην πραγματικότητα, ο ίλιγγος είναι η ψευδαίσθηση κίνησης ή περιστροφής ακόμα και όταν είστε εντελώς ακίνητοι και ξεκάθαρα νηφάλιοι. Αυτό το σύμπτωμα δημιουργεί έντονο αποπροσανατολισμό και πανικό. Γι' αυτό χρειάζεται άμεση διερεύνηση από ειδικούς.
Τα ευχάριστα νέα: Ο ίλιγγος είναι σύμπτωμα, όχι ανεξάρτητη νόσος
Η Δρ. Ανατολή Παταρίδου, MD Ωτορινολαρυγγολόγος Κεφαλής – Τραχήλου, ΠαιδοΩΡΛ, Επιστημονική Συνεργάτης Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ-ΜΗΤΕΡΑ, λέει: "Παρόλο που ο ίλιγγος δεν είναι πάθηση αλλά σύμπτωμα, επιβάλλει τη διαγνωστική αξιολόγηση από αρκετές ειδικότητες, με πιο συχνές του Παθολόγου, του Ωτορινολαρυγγολόγου, του Νευρολόγου, του Οφθαλμίατρου και του Καρδιολόγου. Στο 90% των περιπτώσεων ο ίλιγγος συνήθως εμφανίζεται εξαιτίας προβλημάτων του λαβυρίνθου (το όργανο της ισορροπίας), ενώ πολύ πιο σπάνια (10%) προκαλείται από σοβαρά νευρολογικά προβλήματα. Όμως, παρόλο που ο ίλιγγος έχει "εκρηκτικό” χαρακτήρα και συμπτώματα που τρομάζουν, σπάνια σχετίζεται με κάτι σοβαρό για την υγεία. Με άλλα λόγια, ένας ίλιγγος είναι πάντοτε επείγον ζήτημα, αλλά ευτυχώς σπάνια είναι σοβαρό ιατρικό ζήτημα".
Οι συνηθέστερες αιτίες και τα χαρακτηριστικά συμπτώματά τους
Αιθουσαία νευρωνίτιδα: Ξεκινά απότομα με σφοδρό ίλιγγο και εμετούς, που εντείνονται με την παραμικρή κίνηση του κεφαλιού. Η διάρκεια κυμαίνεται από λίγες ημέρες έως τρεις εβδομάδες.
Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσεως: Τα συμπτώματα πυροδοτούνται όταν ο ασθενής ξαπλώνει ανάσκελα με το κεφάλι γυρισμένο πλάγια, προς την πλευρά του επηρεασμένου λαβυρίνθου.
Νόσος του Meniere: Συνοδεύεται από έντονες ακουστικές παθήσεις που διαρκούν 30 λεπτά έως 24 ώρες. Πέρα από τον ίλιγγο, εμφανίζονται βαρηκοΐα, εμβοές και αίσθημα πίεσης στα αυτιά. Η βαρηκοΐα βελτιώνεται μετά την κρίση, χωρίς να είναι μόνιμη.
Ακουστικό νευρίνωμα: Πρόκειται για καλοήθη όγκο που αναπτύσσεται αργά, προκαλώντας μονόπλευρη βαρηκοΐα, εμβοές και παροδικό ίλιγγο (από 30 λεπτά έως εβδομάδες). Η βαρηκοΐα, όμως, είναι σταθερά προοδευτική και μη αναστρέψιμη.
Διάσειση του λαβυρίνθου: Προκύπτει από τραύματα ή χτυπήματα στο κεφάλι. Εκτός από ίλιγγο, μπορεί να συνοδεύεται από βαρηκοΐα και εμβοές.
Ίλιγγος λόγω ημικρανίας: Κατά τη διάρκεια ημικρανικού επεισοδίου, μπορεί να προστεθούν ίλιγγος, βαρηκοΐα και εμβοές. Διάκριση: η υπερευαισθησία σε θορύβους και φως.
Η συμβολή του Ωτορινολαρυγγολόγου στη διάγνωση και την αποτελεσματική θεραπεία
Κεντρικό ρόλο παίζει η λεπτομερής καταγραφή του ιστορικού, μαζί με εξειδικευμένους ελέγχους όπως ακοόγραμμα, τυμπανόγραμμα, ωτοακουστικές εκπομπές, ακουστικά προκλητά δυναμικά εγκεφαλικού στελέχους, δοκιμασία Dix-Hallpike για πρόκληση ιλίγγου θέσεως και ηλεκτρονυσταγμογραφία. Σε πολλές περιπτώσεις, χρειάζεται και απεικονιστική εξέταση (αξονική ή μαγνητική τομογραφία).
"Γενικότερα, το ποιες από τις παραπάνω εξετάσεις είναι απαραίτητες προκειμένου να αποκλεισθούν παθήσεις με παρόμοια κλινική εικόνα και να καταλήξουμε στην αιτία του ιλίγγου εξατομικεύεται σε κάθε ασθενή", λέει η Δρ Παταρίδου, εξηγώντας τους τρόπους θεραπευτικής αντιμετώπισης: "Ο ίλιγγος αντιμετωπίζεται ανάλογα με το αίτιο που τον προκαλεί. Η θεραπεία στις περιπτώσεις ιλίγγου λαβυρινθικής αιτιολογίας μπορεί να περιλαμβάνει είτε φάρμακα, είτε ασκήσεις αιθουσαίας αντιρρόπησης είτε, σε κάποιες περιπτώσεις, και χειρουργική επέμβαση. Η φαρμακευτική αγωγή ουσιαστικά προσφέρει ανακούφιση από συμπτώματα όπως η ναυτία και η έντονη ζαλάδα που σχετίζονται με τον ίλιγγο. Αν όμως από τον διαγνωστικό έλεγχο διαπιστωθεί λοίμωξη στα αυτιά ή στις παραρρίνιες κοιλότητες, τότε επιβάλλεται και η χρήση αντιβιοτικών. Αξίζει να αναφερθεί ότι στον Καλοήθη Παροξυσμικό Ίλιγγο Θέσης η θεραπεία επιτυγχάνεται με ειδικές ασκήσεις που ονομάζονται χειρισμοί Epley. Πρόκειται για κινήσεις της κεφαλής που γίνονται υπό την καθοδήγηση του Ωτορινολαρυγγολόγου, στον χώρο του ιατρείου, και έχουν άμεσο έλεγχο και ανακούφιση του συμπτώματος του ιλίγγου με αποτέλεσμα έναν πολύ χαρούμενο ασθενή που μέσα σε ένα λεπτό γίνεται εντελώς καλά".
Ευχαριστούμε την Ανατολή Παταρίδου, χειρουργό ωτορινολαρυγγολόγο, επιστημονική συνεργάτιδα των Νοσοκομείων "Υγεία" και "Μητέρα" www.facebook.com/pataridouanatoli
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.