Υπάρχει συγκεκριμένη στιγμή στην ιστορία που σηματοδοτεί την έναρξη της κουλτούρας των απεριτίφ: η δημιουργία του βερμούτ στην Ιταλία. Το έτος είναι 1786 και το μέρος το Τορίνο. Ο Antonio Benedetto Carpano αναμειγνύει λευκό κρασί, αψέντι, βότανα και μυρωδικά. Παράλληλα, διαπιστώνει ότι το ποτό του ανοίγει την όρεξη. Ο πρώτος βασιλιάς της Ιταλίας Vittorio Emanuele II αλλά και οι σημαντικές οικογένειες της εποχής Cavour και Verdi ενθουσιάζονται. Το βερμούτ γίνεται δημοφιλές. Σταδιακά γεννιούνται τα Amaro Ramazzotti, Martini και Campari, που ακόμη και σήμερα αποτελούν βάσεις ή συστατικά των πιο γνωστών απεριτίφ.
Τα πρώτα βήματα του contemporary aperitivo γίνονται στις αρχές του 20ού αιώνα, όταν εισάγονται στην Ιταλία η σόδα και τα seltzers (ο πρόγονος των ανθρακούχων νερών). Το κυρίαρχο πικρό στοιχείο των βερμούτ αρχίζει να μαλακώνει με την προσθήκη των προαναφερθέντων, ώστε να μπορεί πιο εύκολα να το ανεχτεί ένα άδειο στομάχι. Κάπως έτσι, ξεκινούν όλοι να πίνουν το Rabarbaro Zucca, το ποτό που εμπνέεται ο Ettore Zucca το 1845. Το 1919 και το 1920 δημιουργούνται τα δύο από τα πιο σπουδαία κλασικά κοκτέιλ: το Negroni και το Spritz.
Η ιστορία του Negroni ξεκινά ένα μεσημέρι του 1919, όταν ο ιδιοκτήτης του Caffè Casoni στη Φλωρεντία (αργότερα έγινε ευρύτερα γνωστό ως Caffè Giacosa) ζητάει από τον μπάρμαν του να αντικαταστήσει τη σόδα στο Americano του (Campari, γλυκό βερμούτ, σόδα) με τζιν. Εκείνος το κάνει και μάλιστα, για να τονίσει τη διαφοροποίησή του από το Americano, το στολίζει με μια φλούδα πορτοκαλιού αντί για λεμόνι. Ο δον Camillo Negroni ενθουσιάζεται τόσο πολύ, που όχι μόνο του δίνει το όνομά του, αλλά και ιδρύει αργότερα μια ποτοποιία που παρασκευάζει και εμφιαλώνει έτοιμο το κοκτέιλ. Μια άλλη φήμη θέλει τους πελάτες του Caffè Casoni να ζητάνε "ένα ποτό σαν εκείνο του κόμη Negroni", με αποτέλεσμα να καθιερωθεί το όνομα για το συγκεκριμένο κοκτέιλ.
Το Spritz, από την άλλη, οφείλει το όνομά του σε Αυστριακούς στρατιώτες (ένα σημαντικό κομμάτι της Βόρειας Ιταλίας βρίσκεται υπό αυστριακή κατοχή). Η προτίμησή τους στην μπίρα καθιστά τα έντονα κρασιά του ιταλικού βορρά αρκετά δύσκολα στην κατανάλωση, σε σημείο που να τα αραιώνουν με νερό. Κάπως έτσι, γεννιέται το spritzen, ένα ποτό που μπορούν να απολαύσουν ευχάριστα. Για καλή τύχη όλων, η περιοχή του Βένετο φημίζεται και για το αφρώδες prosecco, το οποίο τελικά επικρατεί στα spritzes μαζί με την προσθήκη κάποιου πικρού ιταλικού απεριτίφ, όπως είναι το Aperol.
Ανάμεσα στα ιταλικά κλασικά μια θέση ασφαλώς κατέχει το Bellini, το πάντρεμα του αφρώδους κρασιού και του πολτού λευκού ροδάκινου, που δημιουργείται για πρώτη φορά από τον Giuseppe Cipriani στο Harry’s Bar της Βενετίας το 1948. Έμπνευση του Cipriani απoτέλεσε ο χιτώνας του Αγίου Φραγκίσκου σε πίνακα του αναγεννησιακού ζωγράφου Giovanni Bellini.
Η επανάσταση του κοκτέιλ όμως δε σταματά εκεί: Το 2005 ο μπάρμαν Roland Gruber στο Τρεντίνο-Άλτο Άντιτζε του νότιου Τιρόλου άντλησε έμπνευση από το Spritz και δημιούργησε το Hugo, στο οποίο το Aperol είχε αντικατασταθεί με το σιρόπι elderflower. Μια ξεκάθαρη επιτυχία.
Πώς θα φτιάξεις τα 5 κλασικά ιταλικά κοκτέιλ
(Κεντρική φωτογραφία από τα αριστερά προς τα δεξιά)
1. Negroni (Φλωρεντία)
- 1/3 τζιν
- 1/3 Campari
- 1/3 κόκκινο βερμούτ
- Πάγος
- 1 φέτα πορτοκάλι
2. Bellini (Βενετία)
- 1/3 πολτός λευκού ροδάκινου
- 2/3 σαμπάνια
3. Spritz (περιοχή του Βένετο)
- 3/6 prosecco
- 2/6 Aperol ή Campari
- 1/6 seltzer ή σόδα
- Πάγος
- Μισή φέτα πορτοκάλι
4. Zucca seltz (Μιλάνο)
To Zucca Rabarbaro είναι ένα ιταλικό απεριτίφ που πλαισιώνεται με seltzer (Tip: Μπορείς να προσθέσεις λίγη βανίλια και πάγο). Γαρνίρεις με φλούδα πορτοκαλιού.
5. Hugo (Νότιο Τιρόλο)
- 3/10 σιρόπι elderflower
- 7/10 prosecco
- Πάγος (προαιρετικά: seltzer ή σόδα)
- 1 φέτα λεμόνι
- Φύλλα μέντας