Πώς η Σαουδική Αραβία αγόρασε το ποδόσφαιρο

Ένα ιδιωτικό αεροσκάφος στη διάθεσή του. Μία τεράστια έπαυλη με προσωπικό 24/7. 200.000.000 ευρώ ετησίως (ναι, διακόσια εκατομμύρια ευρώ), 80.000 ευρώ για κάθε νίκη της ομάδας του, 500.000 ευρώ για κάθε post ή story στα social media που θα προωθεί τη Σαουδική Αραβία. Τα νούμερα και οι παροχές που υπάρχουν στο συμβόλαιο που υπέγραψε τον Δεκαπενταύγουστο ο Neymar μοιάζουν –και είναι– εξωφρενικά.

Κάπου θα έχει πάρει το μάτι σου πως ο Βραζιλιάνος πρώην σταρ της Μπαρτσελόνα και της Παρί Σεν Ζερμέν θα αγωνίζεται από τη σεζόν που μόλις ξεκίνησε, όχι σε κάποιο γκλαμουράτο πρωτάθλημα του προηγμένου ποδοσφαιρικά κόσμου, αλλά στη Saudi Pro League. Αλλά, κατά πάσα πιθανότητα, δεν έχεις ιδέα πώς λέγεται καν η ομάδα που θα παίζει. Για την ιστορία, είναι η Αλ-Χιλάλ.

Μαζί με τις Αλ-Ιτιχάντ, Αλ-Αχλί και Αλ-Νασρ είναι οι 4 –προς το παρόν– σύλλογοι που βρίσκονται υπό την οικονομική αιγίδα του Ταμείου Δημοσίων Επενδύσεων (PIF) της αραβικής χώρας, στο πλαίσιο μίας ενέργειας της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει (και, κατ’ επέκταση, να χρηματοδοτήσει) ομάδες της χώρας.

Αν σου ακούγονται κάπως περίεργα όλα αυτά, μάθε πως το ποδόσφαιρο είναι βασικός πυλώνας σε ένα κυβερνητικό σχέδιο οικονομικής διαφοροποίησης –το Vision 2030– που τρέχει κυρίως από τον διάδοχο του θρόνου και πρωθυπουργό, Mohammed bin Salman Al Saud, και επιδιώκει τη δημιουργία νέων βιομηχανιών και θέσεων εργασίας, στο επίκεντρο του οποίου βρίσκεται το PIF. Αρκετοί από την άλλη, κάνουν -μάλλον δικαιολογημένα- λόγο για το μεγαλύτερο sportswashing που έγινε ποτέ.

Το 'πλάνο' επιτρέπει, μεταξύ άλλων, σε εταιρείες και αναπτυξιακούς φορείς να επενδύουν και να εξαγοράζουν συλλόγους. Ανάμεσα σε όσους εμπλέκονται στο project είναι και η NEOM, η εταιρεία πίσω από το μεγαλύτερο και πιο αμφιλεγόμενο αρχιτεκτονικό έργο στον κόσμο, που θέλει τη δημιουργία μίας φουτουριστικής mega city στην έρημο, καθώς και ο σαουδαραβικός πετρελαϊκός κολοσσός Aramco.

Λάμψη στο χορτάρι…

Πριν από τον 31χρονο πια Neymar, υπήρξαν κι άλλοι που έκαναν το δρομολόγιο Ευρώπη-Αραβική Χερσόνησος. Την αρχή σήμανε πέρυσι ο Cristiano Ronaldo, όταν μετά το δεύτερο πέρασμά του από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, αποφάσισε να ενταχθεί στην Αλ-Νασρ, που του πληρώνει ένα συμβόλαιο της τάξεως των 75.000.000 ευρώ το χρόνο, ενώ τα ετήσια έσοδα του 38χρονου Πορτογάλου επιθετικού φτάνουν τα 215.000.000 ευρώ μαζί με τις σχετικές εμπορικές συμφωνίες και τα δικαιώματα της εικόνας του.

Τον περασμένο Ιούνιο, ο κάτοχος της Χρυσής Μπάλας, Karim Benzema, αποδέχθηκε την πρόταση της Αλ-Ιτιχάντ και σε βάθος διετίας θα γίνει πλουσιότερος κατά 400.000.000 ευρώ.

Μαζί με τους παραπάνω, στη Saudi Pro League αγωνίζονται πια και μερικά ακόμη σημαντικά ονόματα που μέχρι πριν λίγο καιρό βλέπαμε στα ευρωπαϊκά γήπεδα: Sadio Mané, Riyad Mahrez, Roberto Firmino, David Ospina, Fabinho, Sergej Milinkovic-Savic, Ruben Neves, Aymeric Laporte, N'Golo Kante, Marcelo Brozovic, Jordan Henderson, Bono, Malcom, Aleksandar Mitrovic, Jota και Moussa Dembele είναι μερικά από αυτά. Αναμένονται κι άλλοι, καθώς το μεταγραφικό παράθυρο έχει πάρει σημαντική παράταση.

Μία από τις τελευταίες προσθήκες ήταν και η μάλλον πιο αμφιλεγόμενη, με τον 21χρονο μέσο της Θέλτα, Gabri Veiga, να αφήνει την Primera Division και το Βίγκο για να μετακομίσει στην Αλ-Αχλί (το νεοφώτιστο club που ήδη έχει στις τάξεις του τον γκολκίπερ Edouard Mendy, τους αμυντικούς Roger Ibanez και Merih Demiral, τον μέσο Franck Kessié, καθώς και τον επιθετικό Allan Saint-Maximin – όλοι τους παγκοσμίως γνωστοί, με θητείες σε μερικά από τα σημαντικότερα ποδοσφαιρικά brands του πλανήτη και σε ηλικίες κάτι παραπάνω από παραγωγικές).

Η τελευταία πλήρωσε τη ρήτρα των 40.000.000 ευρώ στην πρώην ομάδα του παίκτη, δίνοντάς του ετήσιο μισθό 12.000.000. Ο νεαρός ποδοσφαιριστής επρόκειτο στα μέσα του καλοκαιριού να πάρει μεταγραφή στην πρωταθλήτρια Ιταλίας, Νάπολι, την ίδια στιγμή που εξέταζαν σοβαρά την πιθανότητα απόκτησής του και όλες οι μεγάλες ομάδες της Premier League.

Η μεταγραφή του Veiga προκάλεσε, μεταξύ άλλων, την οργισμένη αντίδραση του θρυλικού Γερμανού μέσου της Ρεάλ Μαδρίτης, Toni Kroos, που σχολιάζοντας σε σχετικό ποστ στο Instagram του γκουρού των μεταγραφών, του Ιταλού δημοσιογράφου-insider, Fabrizio Romano, αναφέρθηκε σε μία "ντροπιαστική" κίνηση.

Για να αντιληφθείς για τι ακριβώς μιλάμε, ο Veiga δεν είναι κάποιος που βρίσκεται στη δύση της καριέρας του, ούτε καν ένας νυν σταρ, αλλά ένας από εκείνους που σηματοδοτούν το ίδιο το μέλλον του ποδοσφαίρου. Ενός μέλλοντος που επιχειρεί να το αγοράσει η Σαουδική Αραβία. Ενός ποδοσφαίρου που, τελικά, αγοράζεται. Και, πιθανότατα, αλλάζει για πάντα.

…αλλά και στον πάγκο

Οι Σαουδάραβες δεν περιορίστηκαν, ωστόσο, μόνο στους παίκτες αλλά αποφάσισαν να δώσουν εξίσου μεγάλη λάμψη και στον πάγκο της εθνικής τους ομάδας ποδοσφαίρου. Πώς το έκαναν; Μα με την πρόσληψη του Roberto Mancini στον προπονητικό θώκο του αντιπροσωπευτικού τους συγκροτήματος.

Ο πρώην τεχνικός της εθνικής Ιταλίας και πρωταθλητής Ευρώπης με τη Σκουάντρα Ατζούρα στο EURO 2021 θα είναι αυτός που θα καθοδηγεί την αντίστοιχη της Σαουδικής Αραβίας μέχρι τον Ιούνιο του 2027.

Ο Mancini ανακοίνωσε ο ίδιος το επόμενο βήμα στην προπονητική του καριέρα μέσω ενός ποσταρίσματος στο X –το social medium που μέχρι πρότινος γνώριζες ως Twitter– κάνοντας λόγο για "μία μεγάλη τιμή σε έναν ρόλο με τέτοιο πρεστίζ, και μια ευκαιρία ώστε να συνεχίσει περήφανα να μοιράζει την ιταλική ποδοσφαιρική κουλτούρα στον κόσμο", καθώς επίσης και για "ένα συναρπαστικό project που βασίζεται σε ένα κοινό όραμα και σκοπό, με απώτερο στόχο την ανάπτυξη του ποδοσφαιρικού τομέα στη χώρα καθώς και των νέων ταλέντων, στις μελλοντικές γενιές".

Στο σχετικό –εξαιρετικά καλοφτιαγμένο, διάρκειας ενός λεπτού– βίντεο της σχετικής ανακοίνωσης, ο 58χρονος αλενατόρε φορά την πράσινη γραβάτα του, πίνει μερικές γουλιές από τον εσπρέσο του και ατενίζοντας τις μελλοντικές προκλήσεις από τη βεράντα του, δηλώνει με σιγουριά πως "έγραψε ιστορία στην Ευρώπη. Τώρα είναι καιρός να κάνει το ίδιο με τη Σαουδική Αραβία".

Δεν είναι, όμως, η μόνη γνώριμη φιγούρα σε αντίστοιχο ρόλο, καθώς στην άκρη του χορταριού των σαουδαραβικών γηπέδων μπορεί να διακρίνει κανείς κι άλλες γνώριμες φιγούρες όπως οι Jorge Jesus, Nuno Espirito Santo, Slaven Bilic και Steven Gerrard.

Ναι, αλλά γιατί;

Κάπου εδώ προκύπτει το μεγάλο ερώτημα: Μα τι στο καλό κάνουν όλοι αυτοί οι σταρ του ομορφότερου παιχνιδιού που παίχτηκε ποτέ σε μία χώρα που δεν φημίζεται ακριβώς για την ποδοσφαιρική της παράδοση και σε μία λίγκα που δεν θα τη χαρακτήριζε κανείς και την ελκυστικότερη του πλανήτη; Η προφανής απάντηση είναι τα χρήματα. Τα πάρα πολλά χρήματα. Για την ακρίβεια, τα εξωφρενικά πάρα πολλά χρήματα. Τόσο απλά.

Ο προαναφερθέντας Kroos δεν περιορίστηκε στο Instagram post, καθώς στις αρχές Σεπτεμβρίου, σε συνέντευξή του στο Sports Illustrated, ανέπτυξε λίγο παραπάνω τους προβληματισμούς του σχετικά με του πού πάει το πράγμα. "Έχει ειπωθεί ότι το ποδόσφαιρο εκεί είναι φιλόδοξο, αλλά όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα. Στο τέλος, είναι μία απόφαση: Τα χρήματα εναντίον του ποδοσφαίρου".

Συμπλήρωσε δε, πως αντιλαμβάνεται ότι "ο καθένας πρέπει να πάρει αυτή την απόφαση για τον εαυτό του, όπως έκανε ο Cristiano Ronaldo για το τέλος της καριέρας του. Αλλά γίνεται δύσκολο όταν παίκτες που βρίσκονται στο peak τους και έχουν την ποιότητα να αγωνιστούν για τους καλύτερους συλλόγους στην Ευρώπη, αποφασίζουν να κάνουν αυτή την αλλαγή".

Υπενθυμίζουμε, κάπου εδώ, πως πολλοί μύθοι του παγκόσμιου ποδοσφαιρικού στερεώματος έριξαν "αυλαία" σε μεγάλη ηλικία σε αμφιλεγόμενα πρωταθλήματα, σχεδόν ακριβώς για τους ίδιους λόγους (λέγε με χρήμα): Ο Pelé σταμάτησε στις ΗΠΑ φορώντας τη φανέλα της Νιου Γιορκ Κόσμος (1977) – με την ίδια ομάδα έγραψε το φινάλε του και ο Franz Beckenbauer έξι χρόνια αργότερα, ο Zico (1994) στην Ιαπωνία με την Καζίμα Άντλερς, ο σημερινός προπονητής της Μπαρτσελόνα Xavi Hernandez στο Κατάρ ως παίκτης της Αλ-Σαντ (2019), ο Didier Drogba στην Κίνα με την Φοίνιξ Ράιζινγκ (2018), ενώ ο Alessandro Del Piero κρέμασε τα παπούτσια του στην Ινδία με την Ντέλι Ντάιναμος (2014) και αφού προηγουμένως είχε παίξει μια διετία στην Αυστραλία με την Σίντνεϊ ΦΚ.

"Από όσο γνωρίζω, ο Mbappe και ο Haaland δεν ονειρεύονται να παίξουν στη Σαουδική Αραβία. Υπάρχουν όμως παίκτες στο τέλος της καριέρας τους και άλλοι που δεν είναι αρκετά φιλόδοξοι για να κερδίσουν τις πιο σημαντικές διοργανώσεις, που το έκαναν και το κάνουν. Οι κορυφαίοι, στο απόγειο της καριέρας τους, δεν νομίζω ότι θα πάνε εκεί. Ο κόσμος μιλάει για τους παίκτες που πήγαν εκεί, αλλά τελικά κανείς δεν ξέρει την ομάδα πού παίζουν", δήλωσε με τη σειρά του ο πρόεδρος της UEFA, Aleksander Ceferin, στο Tutto Mercato.

Εμφανίστηκε δε, σίγουρος πως αυτό που συμβαίνει στην Αραβική Χερσόνησο και το χορτάρι των γηπέδων της δεν αποτελεί κίνδυνο: "Είδαμε τι συνέβη στην Κίνα, όταν αντίστοιχα, παίκτες στο φινάλε της πορείας τους προσγειώθηκαν εκεί, με αντάλλαγμα πολλά χρήματα. Το αποτέλεσμα; Το κινεζικό ποδόσφαιρο δεν αναπτύχθηκε και η εθνική ομάδα δεν προκρίθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Στη Σαουδική Αραβία θα πρέπει να δουλέψουν πάνω στην εκπαίδευση παικτών και προπονητών, αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημά μου".

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Θα πρέπει όντως να ανησυχούν (ή όχι) όσοι τρέχουν τα δρώμενα στην ποδοσφαιρική Ευρώπη; Αν πρέπει να καταλήξουμε σε μία απάντηση με χειρουργική ακρίβεια, μάλλον ναι. Αυτά που ήδη κάνει το Ταμείο Δημοσίων Επενδύσεων της Σαουδικής Αραβίας με το εγχώριο πρωτάθλημα είναι πραγματικά άνευ προηγουμένου.

Άλλες λίγκες που προσπάθησαν –και προσπαθούν– να φτιάξουν κάτι αντίστοιχο, όπως το MLS στο οποίο αγωνίζεται πια ο GOAT Lionel Messi με τη φανέλα της Ίντερ Μαϊάμι του David Beckham, δεν κατόρθωσαν ποτέ να συγκεντρώσουν έναν τέτοιο γαλαξία αστέρων και κυριολεκτικά ποτέ ομάδες τους δεν υπέγραψαν παίκτες κορυφαίας ηλικίας που παραμένουν περιζήτητοι στην ευρωπαϊκή αγορά. Η Σαουδική Αραβία και το πρωτάθλημά της διαθέτει πια διψήφιο αριθμό τέτοιων.

Ένας προάγγελος της Saudi Pro League, πριν από περίπου μία επταετία, θα λέγαμε ότι ήταν η Chinese Super League. Τότε, οι γιγάντιες προσφορές μισθών των κινεζικών συλλόγων δελέασαν πολλούς σταρ από τη Γηραιά Ήπειρο. Το συγκεκριμένο μεταγραφικό ντελίριο, ωστόσο, διήρκεσε μόλις μία σεζόν και αφορούσε παίκτες για τους οποίους η ευρωπαϊκή ελίτ δεν ενδιαφερόταν πλέον ιδιαίτερα. Μετά από δύο μόλις χρόνια, η κινεζική κυβέρνηση έκλεισε τη "βρύση" χρημάτων, δίνοντας τέλος στο φαινόμενο.

Έτσι, ακόμη και σε σύγκριση με αυτούς τους πρόσφατους προδρόμους, η σαουδική λίγκα αναδεικνύεται ως πραγματική απειλή για την ευρωπαϊκή ιεραρχία του ποδοσφαίρου, σε βαθμό που δεν έχουμε ξαναδεί. Δεν υπάρχει κανένας λόγος για τον οποίο δεν θα συνεχίσουν να υπογράφουν όλο και περισσότερους σημαντικούς παίκτες και προπονητές.

Και ναι, μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς το πρωτάθλημα αυτό σαν μη ανταγωνιστικό, γεμάτο με υπολειπόμενους σε ταλέντο ντόπιους ποδοσφαιριστές και ένα πλήθος χρυσοποίκιλτων μισθοφόρων, οι αθλητικές φιλοδοξίες των οποίων δεν εκτείνονται πολύ περισσότερο από ένα σπριντ μέχρι την τράπεζα. Αλλά δεν μπορεί, από την άλλη, κάποιος να αρνηθεί τη δυναμική του σε όρους προβολής καθώς και την οικονομική του πλέον υπόσταση. Φέρνεις αρκετούς παικταράδες και η φαινομενικά αστεία λίγκα παύει πια να είναι τέτοια.

Οπλισμένη πια με τόσους πολλούς παίκτες διαμετρήματος Champions League και με περισσότερα χρήματα κι από τον Θεό τον ίδιο, η Σαουδική Αραβία φέρεται να θέλει να αγοράσει και μία θέση στο πραγματικό UEFA Champions League. Και ποιος μπορεί πια να αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο; Ή εκείνο που θέλει τη ματαιόδοξη και άμεσα θνησιγενή ιδέα της ευρωπαϊκής Super League να ενσαρκώνεται πια μερικά χιλιάδες χιλιόμετρα νοτιοανατολικότερα και σε άλλη ήπειρο; Στη Σαουδική Αραβία φαίνονται αποφασισμένοι να πληρώσουν για να φτάσουν μέχρι τον τελικό τους στόχο. Όποιος κι αν είναι αυτός.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr