Ένα νέο διεθνές report αποκαλύπτει πως σχεδόν το μισό μας διατροφικό μας "καλάθι" αποτελείται από υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα (UPFs), γεγονός που τους κατατάσσει ανάμεσα στους πιο έντονους καταναλωτές παγκοσμίως. Παρότι τα UPFs δεν είναι απαραίτητα επιβλαβή από μόνα τους, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν πλέον καθαρά ότι η υπερβολική κατανάλωσή τους συνδέεται με λιγότερο ευνοϊκούς δείκτες υγείας.
Κι ενώ κάποια υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι εύκολο να τα αναγνωρίσεις -πατατάκια, γλυκίσματα, σοκολάτες- πολλά κρύβονται πίσω από μια "υγιεινή" εικόνα. Στα ράφια των σούπερ μάρκετ υπάρχουν προϊόντα που δείχνουν θρεπτικά, διαφημίζονται ως "καθαρά" ή "φυσικά" και συχνά τοποθετούνται δίπλα σε πιο φρέσκες επιλογές, ενώ στην πραγματικότητα πληρούν όλα τα χαρακτηριστικά των UPFs.
Παρακάτω βρίσκονται δέκα τρόφιμα που αγοράζουμε συνεχώς, πιστεύοντας πως είναι πρακτικά ή ωφέλιμα, αλλά θεωρούνται υπερ-επεξεργασμένα. Δεν είναι απαραίτητο να τα εξαφανίσεις από τη διατροφή σου — το να ξέρεις όμως τι ακριβώς περιέχουν σε βοηθά να κάνεις πιο συνειδητές επιλογές.
Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα που δεν φαίνονται με γυμνό μάτι
Γιαούρτια με προσθήκη γεύσης
Παρουσιάζονται ως θρεπτικό σνακ, αλλά τα περισσότερα έχουν ζάχαρη, πηκτικά, σταθεροποιητές και τεχνητά αρώματα. Ακόμη και όσα διαφημίζονται ως "υψηλής πρωτεΐνης" βασίζονται σε γάλα σε σκόνη και πρόσθετους παράγοντες υφής.
Μπάρες πρωτεΐνης
Παρά την προσεγμένη συσκευασία, πολλές μοιάζουν περισσότερο με σοκολατοειδή. Συνήθως περιέχουν απομονωμένες πρωτεΐνες, τεχνητά γλυκαντικά, φοινικέλαιο και διάφορα ενισχυτικά.
Φυτικά ροφήματα
Αν και δημοφιλείς εναλλακτικές, οι συσκευασμένες εκδοχές αμυγδάλου, βρώμης ή σόγιας περιλαμβάνουν συχνά γαλακτωματοποιητές, σταθεροποιητές, γόμες και πρόσθετα αρώματα.
Δημητριακά ολικής άλεσης
Πολλά "υγιεινά" δημητριακά με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες περιλαμβάνουν εξωθημένους κόκκους, γλυκαντικά, συντηρητικά και χρωστικές.
Τυποποιημένο ψωμί
Το ψωμί του σούπερ μάρκετ έχει συχνά γαλακτωματοποιητές, βελτιωτικά ζύμης και συντηρητικά. Ακόμη και οι "πολυδημητριακές" εκδοχές συνήθως θεωρούνται UPFs.
Έτοιμες σως σαλάτας
Οι περισσότερες περιέχουν γαλακτωματοποιητές, σταθεροποιητές, ζάχαρη και βιομηχανικά έλαια. Το περιεχόμενο αφήνει λίγη σχέση με "φυσικά" συστατικά.
Ρύζι για φούρνο μικροκυμάτων
Αν και εξαιρετικά πρακτικό, το συσκευασμένο ρύζι περιέχει ρυθμιστές οξύτητας, γαλακτωματοποιητές και αντισυσσωματικές ουσίες για καλύτερη διατήρηση.
Τσιπς λαχανικών
Παρά την "υγιεινή" εικόνα, συνήθως φτιάχνονται από σκόνες λαχανικών ανακατεμένες με άμυλο, λάδι και πρόσθετα αρώματα.
Έτοιμες σούπες και bone broths
Οι συσκευασμένες σούπες συχνά βασίζονται σε πηκτικά, συντηρητικά και τεχνητές γεύσεις. Ακόμα και τα bone broths δεν είναι πάντα τόσο "φυσικά" όσο παρουσιάζονται.
Κατεψυγμένα γεύματα
Ακόμη κι αν διαφημίζονται ως ισορροπημένα ή plant-based, συνήθως περιέχουν σταθεροποιητές, συντηρητικά και τεχνητές γεύσεις.
Είναι τελικά τόσο επιβλαβή τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα;
Παρότι συχνά παρουσιάζονται ως κάτι που πρέπει να αποφύγουμε, τα UPFs δεν είναι από μόνα τους επικίνδυνα. Αν ήταν επιβλαβή, δεν θα βρίσκονταν στα ράφια.
Το να τα θεωρούμε τοξικά απλουστεύει μια πολύ πιο σύνθετη πραγματικότητα. Υπάρχουν σε μεγάλο εύρος επεξεργασίας και συχνά εξυπηρετούν σημαντικές ανάγκες: μειώνουν τη σπατάλη τροφίμων, διατηρούνται περισσότερο, κοστίζουν λιγότερο και αποτελούν λύση για όσους δεν έχουν χρόνο να μαγειρεύουν κάθε μέρα.
Μερικά UPFs — όπως δημητριακά, μπάρες πρωτεΐνης, γιαούρτια ή γάλατα μακράς διάρκειας — παρέχουν σημαντικά θρεπτικά στοιχεία. Η σύνδεση με αρνητικά αποτελέσματα υγείας οφείλεται κυρίως στην υπερβολή, όχι στο ότι υπάρχει ένα UPF στη διατροφή σου.
Στο τέλος, αυτό που μετράει είναι η συνολική ισορροπία: πολλά φρέσκα τρόφιμα, μέτρο παντού και μια καθημερινότητα που στηρίζει τη συνολική ευεξία.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.