Το casual gaslighting της ημέρας

iStock

Το gaslighting για το οποίο μιλούν όλοι αποτελεί τη λέξη της χρονιάς, πάντα σύμφωνα με το λεξικό Merriam-Webster. Πώς βγήκε αυτό το συμπέρασμα; Βρισκόταν συνεχόμενα, μέχρι τις 28 Νοεμβρίου που ανακοινώθηκε το αποτέλεσμα, στο Top-50 των αναζητήσεων του έγκριτου λεξικού, σημειώνοντας ετήσια αύξηση σε search κατά 1.740%.

Σίγουρα κάποιοι θα αμφισβητήσουν την πραγματική έκταση του gaslighting στις σύγχρονες κοινωνίες, ενώ άλλα λεξικά θα ανακοινώσουν με τη σειρά τους τη δική τους λέξη για το 2022. Η βιωμένη εμπειρία, όμως, τείνει να μας δείξει πως έχουμε όλοι μας κάποια στιγμή υπάρξει θύματα αυτού του υπο-είδους της ψυχολογικής χειραγώγησης, κάποιοι ίσως και θύτες, εκούσια ή ακούσια, πιο σπάνια σε ακραίο και πιο συχνά σε light βαθμό. Πώς έχουμε τον casual σεξισμό της ημέρας; Κάτι τέτοιο ισχύει και για το gaslighting.  

Διαβάστε Ακόμα

Gaslighting, μία συγκεκαλυμμένη μορφή χειραγώγησης

Τι είναι το gaslighting 

Πρόκειται για μία μορφή ψυχολογικής χειραγώγησης που συνήθως διαρκεί επί μιας εκτεταμένης χρονικής περιόδου και οδηγεί το θύμα στο να αρχίσει να διερωτάται για την αξιοπιστία των ίδιων των σκέψεών του, της ίδιας της αντίληψης που έχει για την πραγματικότητα ή για τις αναμνήσεις του. Αυτό, τυπικά, οδηγεί σε ένα εσωτερικό μπέρδεμα, σε απώλεια αυτοπεποίθησης, σε αβεβαιότητα για τη συναισθηματική ή την πνευματική του ισορροπία και στην εξάρτησή του από τον δράστη.

Διαβάστε Ακόμα

Κουλτούρα της ακύρωσης, δικαιοσύνη και νέου τύπου φασισμοί

Η πρώτη χρήση της λέξης με τη συγκεκριμένη ερμηνεία χρονολογείται στο 1938 και προέκυψε από το θεατρικό έργο Gas Light του Patrick Hamilton που αργότερα μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη. Πρωταγωνιστές του είναι ένα ζευγάρι, ο Jack και η Bella, με τον πρώτο να προσπαθεί να βγάλει τη σύζυγό του τρελή με χίλιους δυο τρόπους, ανάμεσά τους και τρεμοπαίζοντας με τον αεριοφωτισμό του σπιτιού (εξ ου και τα βαφτίσια του όρου).

iStock

Το casual gaslighting της ημέρας

Το gaslighting δεν είναι ανάγκη να έχει ως στόχο το να οδηγηθούμε σε μια ψυχιατρική κλινική. Στην καθημερινότητα, μας απασχολεί με light τρόπους, οι οποίοι όμως μας προξενούν αρκετό κακό για να θέλουμε να αντλήσουμε πληροφορίες για τον συγκεκριμένο όρο στα περιοδικά, στο ίντερνετ και... στο λεξικό Merriam-Webster. Και το ότι αναζητούμε πληροφορίες σημαίνει ότι το καταλαβαίνουμε, ότι δεν πέφτουμε θύματά του, ότι ψάχνουμε έναν τρόπο να αντισταθούμε.

Διαβάστε Ακόμα

Οι κορυφαίοι influencers του 2022, σύμφωνα με το Forbes

Στη δουλειά μας; Νομίζω ότι όλοι όσοι έχουμε διανύσει κάποια χιλιόμετρα σε ένα επάγγελμα βρεθήκαμε κάποια στιγμή στην πορεία μας απέναντι σε έναν άνθρωπο -συνήθως γεμάτο κόμπλεξ κατωτερότητας ή ανταγωνιστικό μέχρι θανάτου- που έθετε συνεχώς υπό αμφισβήτηση τα τεσταρισμένα skills μας, που προσπαθούσε συντονισμένα να μειώσει την αξία μας, κάνοντάς μας να αμφιβάλλουμε -αν πέφταμε στον ιστό που μας έστηνε- για όσα πριν θεωρούσαμε ως δεδομένα.

Ο σκοπός του; Είτε να μείνουμε στ' αβγά μας έτσι ώστε π.χ. να συνεχίσει να μη μας πληρώνει όσο "μετράμε" στην αγορά εργασίας, είτε να μας απαξιώσει σε κάποιον ανώτερό μας για να μη σταθούμε εμπόδιο στη δική του εξέλιξη, είτε να οδηγηθούμε σε παραίτηση. Η λύση; Η συνειδητοποίηση της κατάστασης και η καταγγελία της την ίδια στιγμή.

Το αυτό φαινόμενο δεν συμβαίνει μόνο στον εργασιακό χώρο, φυσικά. Όπως είδαμε, στο έργο του Patrick Hamilton θύμα είναι η Bella και θύτης ο Jack, ενώ συχνά παρατηρείται το σχήμα "θύτης άντρας και θύμα γυναίκα", στο οποίο π.χ. ένας σύζυγος αρνείται στη γυναίκα του ότι την κακοποιεί παρά τα εμφανή σημάδια της κακοποίησης. Επίσης, το gaslighting έχει παρατηρηθεί ανάμεσα στις σχέσεις γονέα-παιδιού, αλλά και στο σχολικό περιβάλλον, όπου μπορεί να συνδυάζεται με άλλες μεθόδους φυσικής και ψυχολογικής βίας.

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr