Zeljko Obradovic, ο Μίδας του ευρωπαϊκού μπάσκετ

Ένα από τα πρώτα πράγματα που σου έρχονται στο μυαλό όταν ακούς το όνομα του Zeljko Obradovic είναι  ̶τ̶ο̶ ̶μ̶ε̶λ̶ι̶τ̶ζ̶α̶ν̶ί̶ ̶χ̶ρ̶ώ̶μ̶α̶ ̶π̶ο̶υ̶ ̶π̶α̶ί̶ρ̶ν̶ε̶ι̶ ̶ό̶τ̶α̶ν̶ ̶ν̶ε̶υ̶ρ̶ι̶ά̶ζ̶ε̶ι̶ η λέξη τίτλοι. Όχι άδικα, καθώς ο Σέρβος είναι σίγουρα ένας εκ των κορυφαίων προπονητών που έχει δει ποτέ η Γηραιά Ήπειρος και ασφαλώς ο πιο επιτυχημένος. Μία μέρα σαν κι αυτή, στο Τσάτσακ της κεντρικής Σερβίας ο γνωστός και ως Zoc ή Gastone είδε για πρώτη φορά το φως.

Η βιογραφία

Στις 9 Μαρτίου του 1960 θα γεννηθεί στο Τσάτσακ της τότε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας (και σημερινής Σερβίας) ο Zelimir Obradovic. Στη μικρή πόλη που βρίσκεται περίπου 140 χιλιόμετρα νότια του Βελιγραδίου, ο Obradovic ξεκινά να παίζει μπάσκετ από πολύ μικρή ηλικία (από τότε που θυμάται τον εαυτό του, έχει δηλώσει παλαιότερα ο ίδιος) τόσο στα διαλείμματα στο σχολείο όσο και στο ανοιχτό γηπεδάκι, περίπου 200 μέτρα από το πατρικό του, από το οποίο πολύ συχνά τα μονά και τα διπλά σταματούσαν μόνο όταν έπεφτε το σκοτάδι.

Το κλειστό γήπεδο του Τσάτσακ βρισκόταν όμως αρκετά μακριά από το σπίτι του για να το προσεγγίσει με τα πόδια. Όταν ο πατέρας του, στα 12α γενέθλιά του, του έκανε δώρο ένα ποδήλατο, ο μικρός Zelimir ένιωσε ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου. Ήταν η στιγμή που θα ξεκινούσε προπονήσεις με την τοπική ομάδα, την KK Μπόρατς, με την οποία έγινε επαγγελματίας παίκτης στα 20, αγωνιζόμενος ως πλέι μέικερ. Το 1984, ο τότε προπονητής της Παρτιζάν Zoran Slavnic (και Hall of Famer ως παίκτης), εκτιμώντας τις δυνατότητές του, το παίρνει στο Βελιγράδι. Στην Παρτιζάν έμεινε ως παίκτης μέχρι το 1991, όταν και ανέλαβε το ρόλο του προπονητή, σε ηλικία μόλις 31 ετών. Και κάπου εκεί ξεκινά να γράφεται η ιστορία.

• Πώς βγήκε το παρατσούκλι Zoc: Από πολύ μικρός ο Obradovic είχε πάρα πολύ καλό σουτ από μέση και μακρινή απόσταση. Σε τέτοιο βαθμό που οι φίλοι του έλεγαν πως σκίζει το διχτάκι, αποκαλώντας τον Zeljko Obradovic Cepac. Στα σέρβικα, το ρήμα σκίζω μεταφράζεται ως cepati και cepac είναι αυτός που σκίζει. Κάπως έτσι λοιπόν, από τα αρχικά των τριών λέξεων βγήκε το ελληνιστί "Ζοτς".

Το θαύμα της Παρτιζάν, η Μπανταλόνα και η Ρεάλ

Στην παρθενική του συμμετοχή ως προπονητής και έχοντας ως μέντορα τον σπουδαίο Aleksandar "Aca" Nikolić, ο Obradovic θα φτιάξει μία εξαιρετικά ταλαντούχα ομάδα με μέσο όρο ηλικίας μικρότερο των 22 ετών, παρότι είχε αρκετές δυσκολίες να αντιμετωπίσει σε σχέση με την Παρτιζάν στην οποία αγωνιζόταν ως παίκτης: Ο Vlade Divac έχει φύγει για το ΝΒΑ, ο Zarko Paspalj φορά πλέον τα ερυθρόλευκα του Ολυμπιακού και ο Πόλεμος της Κροατίας έχει ήδη ξεσπάσει (αυτό είχε και ως αποτέλεσμα η Παρτιζάν να παίζει όλα τα εντός έδρας ευρωπαϊκά παιχνίδια στην Ισπανία λόγω κυρώσεων του ΟΗΕ στη Γιουγκοσλαβία).

O Zoc έχρισε ηγέτη της ομάδας τον 24χρονο πλέι μέικερ Aleksandar Djordjevic (στενοί φίλοι και συγκάτοικοι στο δωμάτιο όσο έπαιζε μπάσκετ ο coach, αλλά και ο πρώτος που την πλήρωνε από τον Obradovic όταν δεν έπαιζε καλά η ομάδα), πλαισιώνοντάς τον με την αφρόκρεμα της νέας γενιάς της γιουγκοσλαβικής σχολής, με παίκτες δηλαδή όπως οι Predrag Danilovic, Zeljko Rebraca και Nikola Loncar. Όσο ταλέντο κι αν διέθετε η Παρτιζάν, κανείς δεν περίμενε πως η Παρτιζάν θα έφτανε μέχρι το Final Four της Κωνσταντινούπολης. Ο τίτλος της Euroleague (τότε Κύπελλο Πρωταθλητριών) ήρθε χάρη σε ένα τρελό τρίποντο του Djordjevic απέναντι στην Μπανταλόνα.

Η ισπανική ομάδα θα αποτελούσε και τη δεύτερη ομάδα που θα προπονούσε, καθώς το 1993 θα αναλάβει τα ηνία σε αυτήν. Θα βρεθεί μάλιστα και πάλι σε Final Four, εκείνο του Τελ Αβίβ, το 1994, όταν θα φτάσει στον τελικό με αντίπαλο έναν υπερπλήρη Ολυμπιακό (του Γιάννη Ιωαννίδη και με παίκτες όπως οι Paspalj, Tarpley, Φασούλας, Σιγάλας, Tarlac). Όπως και στην Κωνσταντινούπολη, έτσι και εδώ θα χρειαστεί ένα θεόσταλτο τρίποντο, αυτή τη φορά από τον Cornelius Thompson, για να κατακτήσει την δεύτερη Ευρωλίγκα του σε μόλις 3 χρόνια προπονητικής καριέρας.

Ο ευρωπαϊκός Τύπος θα του κολλήσει το παρατσούκλι Gastone λόγω (και) της ρέντας του στα μεγάλα παιχνίδια. Ένα προσωνύμιο που ο ίδιος ποτέ δεν είδε με καλό μάτι. Επόμενος σταθμός, όπως ήταν φυσικό, μία εκ των κορυφαίων ομάδων της Ευρώπης, που τύγχανε να είναι η Ρεάλ Μαδρίτης, το καλοκαίρι του 1994. Με τη Βασίλισσα και με παίκτες όπως ο Arvydas Sabonis και ο Joe Arlauckas θα κατακτήσει και πάλι την Ευρωλίγκα, ξανά με αντίπαλο τον Ολυμπιακό στον τελικό της Σαραγόσα, το 1995. Η πορεία του στη Ρεάλ θα ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 1997, για να ακολουθήσει η Μπενετόν Τρεβίζο, όπου θα διαδεχθεί τον Mike D'Antoni.

Οι πράσινοι του Τρεβίζο είχαν ένα αρκετά αξιόλογο ρόστερ (Riccardo Pittis, Henry Williams, Denis Marconato, Davide Bonora και ο παλιός γνωστός Zeljko Rebraca μεταξύ άλλων) και έφτασαν στο Final Four της Βαρκελώνης (το 1998, ήττα από την ΑΕΚ στον ημιτελικό) και στην κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Κυπέλλου (μετέπειτα Σαπόρτα).

Κεφάλαιο Παναθηναϊκός

Το καλοκαίρι του 1999 ο Παύλος και ο Θανάσης Γιαννακόπουλος θέλουν να κάνουν τον Παναθηναϊκό κορυφαία ομάδα της Ευρώπης, έχοντας μάλιστα σπάσει την κυριαρχία του Ολυμπιακού στο ελληνικό πρωτάθλημα. Έτσι, ο Zeljko Obradovic θα αφήσεις τους πράσινους του Τρεβίζο για τους ομοχρώματους της Αθήνας. Την ομάδα δηλαδή με την οποία θα έγραφε ένα αρκετά σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του ίδιου του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Μεταξύ άλλων, ο Παναθηναϊκός του Obradovic θα κατακτήσει πέντε φορές την Ευρωλίγκα (2000, 2002, 2007, 2009, 2011), παίζοντας ανά χρονιές φανταστικό μπάσκετ.

Ο Zoc θα μετατρέψει πραγματικά σπουδαίους παίκτες σε θρύλους, με χαρακτηριστικότερα ίσως παραδείγματα τους Dejan Bodiroga και Δημήτρη Διαμαντίδη, ενώ -όπως συνέβη και με άλλους Γιουγκοσλάβους προπονητές που βρέθηκαν στα μέρη μας σαν τον Dusan Ivkovic- θα συμβάλλει καθοριστικά στη βελτίωση αρκετών Ελλήνων ταλαντούχων παικτών, βοηθώντας τους να γίνουν πρωταγωνιστές στο κορυφαίο επίπεδο. Το πιο σημαντικό πάντως ήταν το γεγονός πως ήξερε πότε και με ποιο τρόπο θα δώσει κίνητρο σε κάθε παίκτη του καθώς και το κατάλληλο timing για να φτάσει στο αγωνιστικό peak η ομάδα του κάθε χρονιά.

Η συνεργασία του με τον Παναθηναϊκό θα τελειώσει το καλοκαίρι του 2012. Η επόμενη πρόκληση ερχόταν από την Τουρκία και την Φενέρμπαχτσε, την οποία ανέλαβε το 2013 και παρέμεινε προπονητής της μέχρι τον Ιούνιο του 202, καθιστώντας μία εύρωστη ομάδα χωρίς προσανατολισμό σε πραγματική υπερδύναμη της Euroleague (κάτι που πιστοποιούν οι συνεχόμενες παρουσίες σε Final Four και ο τίτλος του 2017).

Αφού έμεινε έναν χρόνο εκτός, ο Ζοτς επέστρεψε στην πατρίδα του για να καθίσει στον πάγκο της Παρτιζάν, όπου συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Οι τίτλοι του Zeljko Obradovic

• Πρωταθλήματα: Παρτιζάν 1992, Παναθηναϊκός 2000, 2001, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, Φενέρμπαχτσε 2014, 2016, 2017, 2018
• Κύπελλα: Παρτιζάν 1992, Παναθηναϊκός 2003, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2012.
• Euroleague: Παρτιζάν 1992, Μπανταλόνα 1994, Ρεάλ Μαδρίτης 1995, Παναθηναϊκός 2000, 2002, 2007, 2009, 2011, Φενέρμπαχτσε 2017.
• Ευρωπαϊκό Κύπελλο: Ρεάλ Μαδρίτης 1997, Μπενετόν Τρεβίζο 1999
• Ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996 με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας.
• Χρυσά μετάλλια στο Ευρωμπάσκετ 1997 και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα 1998 με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας.
• Χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ 1999 με την Εθνική Γιουγκοσλαβίας.

Ο Zeljko Obradovic έχει πολλούς φίλους και αρκετούς εχθρούς. Ασχέτως τι γνώμη έχεις γι' αυτόν, δεν μπορείς να παραγνωρίσεις ότι ανήκει στο πάνθεον και βρίσκει πάντοτε τον τρόπο να τα καταφέρνει. 

---

Διάβασε ακόμη για τον πιστό οπαδό Spike Lee, τη νύχτα που ο Tim Duncan έγινε προπονητής και τους διαδόχους του LeBron James στο ΝΒΑ.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr