Ρωσία και Ουκρανία: Πώς ξεκίνησε και πώς μπορεί να εξελιχθεί η κρίση

Η ένταση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας σιγοβράζει για κάτι παραπάνω από δύο μήνες, με τις όποιες διπλωματικές προσπάθειες για την επίλυση του ζητήματος να έχουν σημειώσει ελάχιστα σημάδια προόδου. Η Ρωσία έχει περισσότερους από 100.000 στρατιώτες στα σύνορά της με την Ουκρανία, αναγκάζοντας σχεδόν σύσσωμο το δυτικό κόσμο να προσπαθεί να αποτρέψει μία ενδεχόμενη εισβολή.

Η Μόσχα και ο Vladimir Putin από την πλευρά τους έχουν επανειλημμένα αρνηθεί ότι σχεδιάζουν να εισβάλουν στη χώρα, αναφέροντας πως απλά απαντούν με τον τρόπο τους στην "επιθετικότητα και την υστερία του ΝΑΤΟ". 

Με την κατάσταση να είναι κάτι παραπάνω από κρίσιμη, επιχειρούμε μία καταγραφή των γεγονότων και πώς φτάσαμε έως εδώ.

Νοέμβριος 2021

Δορυφορικές εικόνες δείχνουν συγκέντρωση ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία. Το Κίεβο υποστηρίζει ότι η Μόσχα έχει κινητοποιήσει 100.000 στρατιώτες μαζί με άρματα μάχης και άλλο στρατιωτικό υλικό.

> Διάβασε ακόμη: Η κρίση στην Ουκρανία προκαλεί sell off στα χρηματιστήρια

7 Δεκεμβρίου 2021

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Joe Biden προειδοποιεί την Ρωσία με σαρωτικές οικονομικές κυρώσεις από τη Δύση εάν εισβάλει στην Ουκρανία.

17 Δεκεμβρίου 2021

Η Ρωσία παρουσιάζει λεπτομερείς απαιτήσεις ασφάλειας στη Δύση. Μεταξύ αυτών, το Κρεμλίνο απαιτεί να μειωθεί σχεδόν στο ελάχιστο η στρατιωτική επιρροή του ΝΑΤΟ στην ανατολική Ευρώπη και την Ουκρανία. Επίσης, απαιτεί να μη γίνουν ποτέ δεκτά στη συμμαχία κράτη όπως η Ουκρανία ή άλλες πρώην Σοβιετικές χώρες.

3 Ιανουαρίου 2022

Ο Biden καθησυχάζει τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Volodymyr Zelenskyy ότι οι ΗΠΑ "θα απαντήσουν αποφασιστικά εάν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία". Οι δύο πολιτικοί μίλησαν στο τηλέφωνο και συζήτησαν το ενδεχόμενο και τις διαδικασίες για μία σειρά επερχόμενων διπλωματικών συναντήσεων για την αντιμετώπιση της κρίσης.

10 Ιανουαρίου 2022

Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι συναντώνται στη Γενεύη για διπλωματικές συνομιλίες, αλλά οι διαφορές παραμένουν άλυτες. Η Μόσχα επαναλαμβάνει τις απαιτήσεις της για "ρυθμίσεις ασφαλείας" που η Ουάσινγκτον αρνείται να αποδεχθεί σε κάθε περίπτωση.

24 Ιανουαρίου 2022

Το ΝΑΤΟ θέτει τις δυνάμεις του σε ετοιμότητα και ενισχύει τη στρατιωτική του παρουσία στην ανατολική Ευρώπη με περισσότερα πλοία και μαχητικά αεροσκάφη. Ορισμένα δυτικά έθνη αρχίζουν να απομακρύνουν το μη απαραίτητο προσωπικό των πρεσβειών τους από το Κίεβο. Οι ΗΠΑ θέτουν σε επιφυλακή 8.500 στρατιώτες.

26 Ιανουαρίου 2022

Η Ουάσινγκτον απαντά γραπτώς στις απαιτήσεις ασφαλείας της Ρωσίας, επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση στην πολιτική "ανοιχτών θυρών" του ΝΑΤΟ. Προσφέρει παράλληλα μία "αρχική και ρεαλιστική αξιολόγηση" των αιτημάτων καθώς και των ανησυχιών της Ρωσίας.

27 Ιανουαρίου 2022

Ο Biden προειδοποιεί για πιθανή ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο. Η Κίνα ρίχνει το πολιτικό της βάρος προς την Ρωσία, ενημερώνοντας τις ΗΠΑ πως πρέπει "να ληφθούν σοβαρά υπόψιν οι ανησυχίες για την ασφάλεια όλων".

28 Ιανουαρίου 2022

Ο Vladimir Putin τονίζει ότι οι κύριες απαιτήσεις ασφαλείας της Ρωσίας δεν έχουν ικανοποιηθεί, αλλά ότι η Μόσχα είναι έτοιμη να συνεχίσει τις διπλωματικές επαφές. Ο Ουκρανός Πρόεδρος Zelenkskyy προειδοποιεί τη Δύση "να αποφύγει τη δημιουργία πανικού που θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομία της χώρας του".

31 Ιανουαρίου 2022

Οι ΗΠΑ και η Ρωσία διαπληκτίζονται για την κρίση στην Ουκρανία, σε ειδική κλειστή σύνοδο του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η απεσταλμένη των ΗΠΑ Linda Thomas-Greenfield αναφέρει ξεκάθαρα προς το Συμβούλιο πως "η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα απειλούσε την παγκόσμια ασφάλεια". Ο εκπρόσωπος της Ρωσίας στον ΟΗΕ Vasily Nebenzya απαντά, κατηγορώντας τους συμμάχους πως "διατυμπανίζουν την απειλή του πολέμου παρά τις επανειλημμένες αρνήσεις της Μόσχας για προγραμματισμένη εισβολή". Κάνει μάλιστα λόγο για "προκλητικές από μόνες τους συζητήσεις για απειλή πολέμου, που τελικά ίσως να είναι αυτό που ζητά η Δύση".

1η Φεβρουαρίου 2022

Ο Putin συνεχίζει να αρνείται πως σχεδιάζει εισβολή και κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι αγνοούν τις απαιτήσεις ασφαλείας της χώρας του. "Είναι ήδη σαφές ότι οι θεμελιώδεις ρωσικές ανησυχίες κατέληξαν να αγνοηθούν", λέει.

6 Φεβρουαρίου 2022

Η Ρωσία έχει ενεργοποιήσει το 70% της στρατιωτικής της δύναμης ώστε να είναι έτοιμη για μία πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα πάντοτε με Αμερικανούς αξιωματούχους και τις διαρροές τους στα αμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης.

8 Φεβρουαρίου 2022 

Ο Γάλλος Πρόεδρος Emmanuel Macron συναντά τον Putin για μαραθώνιες συνομιλίες στη Μόσχα και λέει στους δημοσιογράφους ότι η Ρωσία δε θα κλιμακώσει την κρίση στην Ουκρανία. Ωστόσο, το Κρεμλίνο αρνείται πως Macron και Putin κατέληξαν σε συμφωνία για την αποκλιμάκωση της κρίσης. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Dmitry Peskov δηλώνει πως "στην παρούσα κατάσταση, Μόσχα και Παρίσι, δεν μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία".

10 Φεβρουαρίου 2022 

Η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Liz Truss και ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Sergey Lavrov έχουν άκαρπες συνομιλίες. Σε μία τυπικά ψυχρή συνέντευξη Τύπου, ο Lavrov περιγράφει τις επαφές σαν "μία συνομιλία μεταξύ ενός μουγγού και ενός κωφού".

11 Φεβρουαρίου 2022 

Ο σύμβουλος σε θέματα εθνικής ασφάλειας του Biden Jake Sullivan αναφέρει πως οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες έχουν στοιχεία που καταδεικνύουν ότι μία ρωσική εισβολή μπορεί να ξεκινήσει τις επόμενες ημέρες, ίσως και πριν ολοκληρωθούν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο, στις 20 Φεβρουαρίου. 

Το Πεντάγωνο διατάζει 3.000 Αμερικανούς στρατιώτες να σταλούν στην Πολωνία για να καθησυχάσουν τους συμμάχους. Εν τω μεταξύ, αρκετές χώρες καλούν τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν την Ουκρανία. Κάνουν λόγο μάλιστα για "μη εγγυημένη στρατιωτική εκκένωση σε περίπτωση πολέμου". 

12 Φεβρουαρίου 2022

Ο Biden και ο Putin έχουν επαφή μέσω τηλεδιάσκεψης. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ λέει ότι μία "ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα προκαλούσε ευρεία ανθρώπινη οδύνη και η Δύση είναι αφοσιωμένη στη διπλωματία για τον τερματισμό της κρίσης. Αλλά εξίσου προετοιμασμένη για άλλα σενάρια". Ο Putin από την πλευρά του διαμαρτύρεται πως ΗΠΑ και ΝΑΤΟ δεν έχουν ανταποκριθεί ικανοποιητικά στις ρωσικές απαιτήσεις. Ο στενός συνεργάτης του Ρώσου Προέδρου αναφέρει πως "η κατάσταση έχει απλώς φτάσει στο σημείο του παραλογισμού".

Ο Biden αναφέρει και πάλι τις πιθανές κυρώσεις που θα μπορούσαν να επιβληθούν στη Ρωσία αλλά και πως "δε θέλει κάτι τέτοιο να μπει στο επίκεντρο των συζητήσεων των εμπλεκόμενων πλευρών".

Τι θέλει ο Putin 

Ο Ρώσος Πρόεδρος σχεδόν σε καθημερινή βάση το τελευταίο διάστημα αρνείται συστηματικά πως έχει στο μυαλό του οποιαδήποτε πρόθεση εισβολής στην Ουκρανία αλλά -ας είμαστε ειλικρινείς- κανείς δεν τον πιστεύει. Δε διατηρεί ακριβώς και την καλύτερη σχέση με την αλήθεια, ειδικά όταν πρόκειται για επαφές με τη Δύση. 

Η επιθυμία του Putin είναι να σφυρηλατήσει και να επεκτείνει ακόμη περισσότερη την επιρροή της χώρας του στην ανατολική Ευρώπη, παίρνοντας με το μέρος τους πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, ευελπιστώντας πως θα αποδείξει σε όλο τον πλανήτη και πολύ περισσότερο στις ΗΠΑ και τις πιο ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες ότι η Ρωσία είναι μία υπερδύναμη που δεν μπορεί να αγνοηθεί.

Η Ουκρανία έχει μπει στο στόχαστρό του (με ή χωρίς εισαγωγικά) καθώς παρουσιάζει μία πρόθεση ξεκάθαρης επαφής με τη Δύση: Θέλει να γίνει μία χώρα με ελευθερία λόγου και ανεξάρτητα ΜΜΕ, με πρωτοβουλίες των πολιτών προς πάσα κατεύθυνση και εκλεγμένους ηγέτες σε καθεστώς απόλυτης προσωπικής επιθυμίας του καθενός. Ξέρεις ποιοι δε θέλουν κάτι τέτοιο. Ναι ναι, τύποι σαν τον Putin.

"Γιατί τώρα;" θα αναρωτηθεί κανείς και θα έχει απόλυτο δίκιο. Το timing μοιάζει ιδανικό για τον Ρώσο Πρόεδρο. Η Δύση και το ΝΑΤΟ έφαγαν μεγάλο χαστούκι πριν μερικούς μήνες στο Αφγανιστάν, με τον Putin να πιστεύει πως έχει βρει ευάλωτα σημεία ώστε να προχωρήσεις στις όποιες ενέργειες που θα φέρουν τα μέγιστα αποτελέσματα για τη χώρα του, ασκώντας διαρκώς -με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- οποιαδήποτε πίεση.

Τι μπορεί να γίνει 

Μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία θα ήταν από ανόητα καταστροφική έως οδυνηρή για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Από την άλλη όμως, δυστυχώς, δεν μπορεί να αποκλειστεί αυτό το ενδεχόμενο. Οι Αμερικανοί πιστεύουν πως ο Putin θα αυξάνει διαρκώς τις δυνάμεις στην περιοχή με σκοπό να μεγαλώσει την πίεση. Δεν αποκλείουν όμως και το ενδεχόμενο να εισβάλει ανά πάσα στιγμή. 

Οι σημαντικότεροι πολιτικοί αναλυτές του κόσμου κάνουν λόγο για μία ιστορική γκάφα του Putin σε περίπτωση εισβολής. Και καταλήγουν στο ό,τι ακόμη και την ύστατη ώρα, θα υπάρξει διπλωματική λύση. 

 

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

 

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr