Το τρέξιμο ενός μαραθωνίου δεν αποτελεί μόνο δοκιμασία για τους μύες, την αναπνοή και την αντοχή σου. Είναι και μια έντονη πρόκληση για τον εγκέφαλο. Μια πρόσφατη έρευνα του νευροεπιστήμονα Κάρλος Ματούτε από το Πανεπιστήμιο της Χώρας των Βάσκων, που δημοσιεύτηκε στο Nature Metabolism, έδειξε κάτι που δεν είναι ευρέως γνωστό: ο εγκέφαλος ενεργοποιεί εφεδρικούς μηχανισμούς και χρησιμοποιεί λίπος για να διατηρήσει τη λειτουργία του σε συνθήκες ακραίας καταπόνησης.
Τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων: Πώς αντιδρά ο εγκέφαλος στην εξάντληση
Η αφετηρία της έρευνας ήταν ένα απλό ερώτημα: όταν το σώμα εξαντλεί τα ενεργειακά του αποθέματα, τι κρατά τον εγκέφαλο "ζωντανό"; Η απάντηση βρέθηκε στη μυελίνη, το λιπαρό περίβλημα των νευρώνων. Όταν δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμη γλυκόζη, ο εγκέφαλος στρέφεται στη μυελίνη για να συνεχίσει να λειτουργεί. Στους δρομείς που μελετήθηκαν (45–73 ετών), παρατηρήθηκε ότι μετά τον τερματισμό ενός μαραθωνίου, η ποσότητα μυελίνης μειώθηκε προσωρινά σε περιοχές που σχετίζονται με την κίνηση, τα συναισθήματα και τον συντονισμό.
Ένας προσωρινός αλλά εντυπωσιακός μηχανισμός
Παρόλο που ορισμένα δημοσιεύματα μίλησαν για "κατανάλωση" του ίδιου του εγκεφάλου, ο Ματούτε διευκρινίζει ότι πρόκειται για έναν προσωρινό, απολύτως φυσικό μηχανισμό επιβίωσης. Δύο μήνες μετά, η μυελίνη είχε αποκατασταθεί πλήρως, δείχνοντας πόσο γρήγορα ο εγκέφαλος μπορεί να ανακάμψει, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία.
Πώς το τρέξιμο επηρεάζει θετικά τον εγκέφαλο
Οι επιστήμονες γνωρίζουν ότι το τρέξιμο αυξάνει ουσίες όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, βελτιώνοντας τη διάθεση, μειώνοντας το άγχος και ενισχύοντας τη νευρογένεση, κυρίως στον ιππόκαμπο. Επιπλέον, βελτιώνει τη νευροπλαστικότητα, δηλαδή την ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται και να μαθαίνει. Οι μαραθώνιοι προκαλούν προσωρινές αλλαγές στη δραστηριότητα του εγκεφάλου, οι οποίες αντανακλούν αυτή την ικανότητα προσαρμογής.
Το όριο έχει σημασία
Ωστόσο, η υπερβολική προπόνηση μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα. Σύμφωνα με τη Λουάνα Μέιν, η υπερπροπόνηση χωρίς επαρκή ξεκούραση οδηγεί σε μεταπτώσεις στη διάθεση, πτώση της απόδοσης και μειωμένη συγκέντρωση. Η λύση είναι η προσεκτική διαχείριση: σεβάσου τα όρια του σώματος, δώσε χρόνο αποκατάστασης και φρόντισε τη διατροφή σου. Δεν είναι ο αριθμός των χιλιομέτρων που σε κάνει καλύτερο, αλλά η ισορροπία στην προπόνηση και στην ξεκούραση.
Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.