Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό σου όταν κάνεις fasting

Μπορεί το fasting (διαλειμματική νηστεία) να επηρεάζει τη σκέψη ή τη διαύγεια; Μια νέα ανάλυση δίνει μια απρόσμενη οπτική στη σχέση ανάμεσα στο σώμα και τον εγκέφαλο.

12 Νοεμβρίου 2025

Αν παραλείπεις συχνά το πρωινό, επηρεάζεται η ικανότητά σου να συγκεντρωθείς; Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Psychological Bulletin, η απάντηση είναι μάλλον όχι. Οι ερευνητές βρήκαν αρκετά στοιχεία για να καταλήξουν πως το fasting σαν δίαιτα δεν μειώνει τη διαύγεια ή τις γνωστικές επιδόσεις.

"Η άποψη ότι η νηστεία θολώνει το μυαλό πιθανότατα προέρχεται από τον τρόπο που νιώθουμε όταν πεινάμε — κουρασμένοι, ευερέθιστοι ή αφηρημένοι", εξηγεί ο David Moreau, PhD, αναπληρωτής καθηγητής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Όκλαντ. "Είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι αυτά τα συναισθήματα σημαίνουν μειωμένη εγκεφαλική λειτουργία. Ωστόσο, όταν εξετάζουμε συνολικά τα δεδομένα, τα αποτελέσματα αυτά δεν επιβεβαιώνονται".

Για όσους σκέφτονται να δοκιμάσουν τη διαλειμματική νηστεία, αυτό ακούγεται ενθαρρυντικό. Όμως, δεν λειτουργούν όλες οι μορφές νηστείας με τον ίδιο τρόπο — ο εγκέφαλος αντιδρά διαφορετικά όταν στερείται τροφή για λίγες ώρες απ’ ό,τι σε μεγαλύτερα διαστήματα.

Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη νηστεία-Η καλύτερη επιλογή για δίαιτα

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε 71 μελέτες που περιλάμβαναν σχεδόν 3.500 άτομα, τα οποία είτε νήστευαν είτε είχαν φάει πρόσφατα. Οι επιστήμονες μέτρησαν δείκτες όπως μνήμη, λήψη αποφάσεων, χρόνο αντίδρασης και ακρίβεια. Οι περισσότερες περίοδοι νηστείας δεν ξεπερνούσαν τις 12 ώρες.

Διαβάστε Επίσης

Τα αποτελέσματα έδειξαν πως δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στην εγκεφαλική απόδοση μεταξύ των δύο ομάδων. "Ο εγκέφαλος έχει τη δυνατότητα να παραμένει ενεργός και λειτουργικός, ακόμα και χωρίς πρόσφατη πρόσληψη τροφής — ένα θετικό μήνυμα για όσους εφαρμόζουν διαλειμματική νηστεία", σχολιάζει ο Moreau.

Ωστόσο, όταν η νηστεία διαρκεί πάνω από 12 ώρες, ενδέχεται να υπάρξει μικρή πτώση στη συγκέντρωση ή στη νοητική εγρήγορση.

"Περίοδοι νηστείας που ξεπερνούν τις 24 ώρες μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τη γνωστική λειτουργία", επισημαίνει η διατροφολόγος Sonya Angelone, PhD. Παρ’ όλα αυτά, προσθέτει πως η βραχυπρόθεσμη νηστεία φαίνεται να είναι ασφαλής για τη σκέψη και τη μνήμη στους περισσότερους ανθρώπους.

Αν νιώθεις ότι δεν μπορείς να συγκεντρωθείς

Αν και η μελέτη δεν εντόπισε ουσιαστικές διαφορές στη σκέψη, όσοι ξεκινούν νηστεία για πρώτη φορά ίσως αισθανθούν προσωρινή δυσκολία συγκέντρωσης. Ο διατροφολόγος Albert Matheny, RD, εξηγεί: "Όταν κάποιος έχει συνηθίσει να τρώει σε συγκεκριμένες ώρες και σταματήσει απότομα, η πείνα μπορεί να τον αποσπάσει πνευματικά. Χρειάζεται χρόνος προσαρμογής".

Επιπλέον, ο Moreau σημειώνει ότι άτομα με παθήσεις όπως ο διαβήτης μπορεί να παρατηρήσουν διαφορές στη γνωστική τους απόδοση κατά τη διάρκεια της νηστείας.

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο κατά τη νηστεία

Η νηστεία πράγματι επηρεάζει τον εγκέφαλο — απλώς όχι απαραίτητα τις βασικές του λειτουργίες, όπως τη μνήμη ή την κρίση.

Σε φυσιολογικές συνθήκες, ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τη γλυκόζη που είναι αποθηκευμένη ως γλυκογόνο. Όταν αυτή εξαντληθεί, το σώμα αρχίζει να μετατρέπει το λίπος σε κετονικά σώματα, τα οποία αποτελούν μια εναλλακτική πηγή ενέργειας.

"Ο εγκέφαλος είναι προτεραιότητα για τον οργανισμό. Όταν νηστεύεις, η ενέργεια κατευθύνεται πρώτα εκεί πριν από οποιοδήποτε άλλο όργανο ή μυ", εξηγεί ο νευρολόγος Clifford Segil. Αυτή η ικανότητα επιτρέπει στη σκέψη να παραμένει καθαρή, τουλάχιστον στις βραχυπρόθεσμες νηστείες.

Η προσαρμοστικότητα αυτή είναι μέρος της ανθρώπινης εξέλιξης. "Οι πρόγονοί μας έπρεπε να σκέφτονται καθαρά όσο αναζητούσαν τροφή, όχι να εξαντλούνται από την πείνα", σημειώνει ο Moreau. "Η ικανότητα αυτή φαίνεται πως διατηρείται μέχρι σήμερα".

Ακολούθησε το Esquire στο Facebook, το Twitter και το Instagram.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr

Ένας στους τέσσερις Έλληνες οδηγούς είναι άνω των 65 ετών -τι σημαίνει αυτό για την ασφάλειά μας

Το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας δεν αντανακλά μόνο το πρόβλημα στις γεννήσεις, αλλά και αυτό πίσω από το τιμόνι. Ωστόσο, νέα διεθνής μελέτη αποκαλύπτει μία ακόμα πολύ σημαντική "πρωτιά" της χώρας μας, που παίζει μείζονα ρόλο στην άσφαλτο.

Γραφει Νικη Κοντομηνα

Τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες για τις γυναίκες που μιλάνε πολύ πρόστυχα

Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει πως η γλώσσα που χρησιμοποιούν οι γυναίκες για να περιγράψουν τον εαυτό τους σχετίζεται με την αυτοεικόνα και την αίσθηση ευεξίας τους.

Αυτό το video game έσπασε όλα τα ρεκόρ στο Steam-ξεπέρασε το Battlefield 6

Ένα νέο shooter έχει ανατρέψει κάθε πρόβλεψη στο Steam, προσελκύοντας εκατοντάδες χιλιάδες παίκτες και καταρρίπτοντας ρεκόρ που ούτε οι πιο επιτυχημένες κυκλοφορίες δεν κατάφεραν να αγγίξουν.

Γραφει Παυλος Κρουστης

Η Miele Hellas αναγνωρίζεται ως πρωτοπόρος στην ελληνική φιλοξενία

Διπλή διάκριση για τη Miele Hellas στα Greek Hospitality Awards 2025, στις κατηγορίες "Best Hotel Supplier" και "Best Hotel Sustainable Solutions Provider", επιβεβαιώνοντας την ηγετική της θέση.

Σε πόσο χρόνο ακριβώς θα δεις τους μυς σου να φουσκώνουν

Δεν χρειάζεται να περνάς ώρες στο γυμναστήριο για να δεις αποτέλεσμα. Μια νέα έρευνα δείχνει ότι με σχετικά χαμηλή συχνότητα μπορείς να δεις τους μυς σου να "δουλεύουν".

Γραφει Νικη Κοντομηνα