Όταν οι πωλήσεις του προφητικού 1984 εκτοξεύτηκαν εξαιτίας του Donald Trump

O Donald Trump είναι για μεγάλο μέρος του παγκόσμιου κοινού ο νούμερο ένα υπαίτιος για όλα τα δεινά που γνωρίζει ο πλανήτης. Το κατά πόσο αυτό είναι αλήθεια ή υπερβολή αποτελεί μία άλλη πολύ μεγάλη συζήτηση. Σίγουρα, πάντως είναι έμμεσα ή άμεσα υπεύθυνος για πολλά παράξενα και πρωτόγνωρα φαινόμενα που συναντούμε από την εκλογή του και μετά. Τι σχέση μπορεί όμως να έχει ο Πλανητάρχης με το προφητικό 1984 του George Orwell, που πρωτοκυκλοφόρησε μία ημέρα σαν κι αυτή στις 8 Ιουνίου 1949;

Τα περισσότερα βιβλία γνωρίζουν επιτυχία (αν γνωρίσουν) τους πρώτους μήνες της ζωής τους κι ύστερα, μόνο στην περίπτωση που θεωρηθούν "κλασικά", συνεχίζουν την πορεία τους προς τα κομοδίνα των αναγνωστών. Το 1984, το οποίο εκδόθηκε το 1949, λίγο μετά την λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, κατάφερε μέσα από τις δεκαετίες να γίνει ένα από μυθιστορήματα που καλό είναι να έχει διαβάσει κάθε άνθρωπος στον πλανήτη. Φυσικά, κανείς δεν μπορούσε να περιμένει, ούτε και ο George Orwell να προβλέψει, ότι ακριβώς μετά την ορκωμοσία του προέδρου Trump στις 20 Ιανουαρίου 2017 οι πωλήσεις του βιβλίου του θα εκτοξεύονταν κατά σχεδόν 9500% για ένα διάστημα περίπου δύο ημερών. Άλλωστε κάτι τέτοιο δεν ταιριάζει ούτε σε μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας.

Στο 1984 η κυβέρνηση είναι εκείνη που γνωρίζοντας το καλό των πολιτών σερβίρει τα γεγονότα όπως εκείνη επιλέγει

Το 1984 πουλούσε εδώ και χρόνια περίπου 36 χιλιάδες αντίτυπα κάθε τετράμηνο στις Η.Π.Α. Από την στιγμή, όμως, που ο σημερινός Πλανητάρχης κατέβηκε στην κούρσα για την Προεδρία και μέχρι την επίσημη ανάρρηση του στον θώκο οι πωλήσεις είχαν αγγίξει τα 47 χιλιάδες αντίτυπα. Όταν, όμως, η σύμβουλός του νέου Προέδρου της Αμερικής, Kellyanne Conway, επικαλέστηκε "εναλλακτικά στοιχεία" (alternative data) για να υποστηρίξει ότι η τελετή ορκωμοσίας ήταν η ογκωδέστερη που είχε καταγραφεί -παρότι αυτό δεν προέκυπτε από τις φωτογραφίες, με την αντίστοιχη ορκωμοσία του Barack Obama το 2009 να δείχνει μεγαλύτερη- η εκ νέου και τελείως απρόσμενη εμπορική επιτυχία του μυθιστορήματος τέθηκε σε τροχιά.

Μία από τους πρώτους που έκαναν τον παραλληλισμό μεταξύ της φράσης της Conway, η οποία παραβίασε καταφανώς κάθε λογική και κάθε αλήθεια, ήταν η δημοσιογράφος της Washington Post, Karen Tumulty. Οι συγκεκριμένες λέξεις παρέπεμπαν κατευθείαν στο 1984 και στον τρόπο που το αυταρχικό καθεστώς του κειμένου καταστρατηγεί τη γλώσσα και τις ειδήσεις για να εξυπηρετήσει τους δικούς του σκοτεινούς σκοπούς· τα αληθινά γεγονότα παραχαράσσονται, η αλήθεια κατασκευάζεται κατά το δοκούν, οι πολίτες απαγορεύεται να πιστεύουν στα πραγματικά στοιχεία, αφού η κυβέρνηση είναι εκείνη που γνωρίζοντας το καλό τους θα τους σερβίρει ό,τι ακριβώς εκείνη θεωρεί σωστό και πρέπον.

Στο βιβλίο, το αυταρχικό καθεστώς έχει δημιουργήσει μία ειδική καθομιλούμενη γλώσσα που ταιριάζει απόλυτα στην απολυταρχία. Η "Newspeak” (σ.σ: Νέα Γλώσσα), όπως ονομάζεται, έχει σκοπό να σβήσει κάθε σκέψη και να κάμψει κάθε αντίσταση. Παρωχημένες έννοιες όπως η λέξη "bad” (σ.σ: κακό) έχουν απαγορευτεί και μεταφραστεί σε "ungood” (σ.σ: όχι καλό). Στην πραγματικότητα που ζούμε και μετά τον χαμό που ακολούθησε στο Twitter, σε μία περίεργη στροφή της τύχης ο Donald Trump ήταν υπεύθυνος για την επιτυχία του George Orwell: Εκείνη την περίοδο, το βιβλίο βρέθηκε στην κορυφή της λίστας του Amazon.

---

φωτογραφίες © Getty Images

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr