Στέφανε Κορωναίε, πώς είναι η ζωή για έναν βαρύτονο στη Νέα Υόρκη;

Μεγάλωσε μεταξύ Αθήνας και Μάνης, η οικογένειά του δεν ήξερε από μουσική, αλλά εκείνος πάντα την είχε στο νου του. Ο Στέφανος Κορωναίος δεν γνώριζε τι είδους μουσικός ήθελε να γίνει, μέχρι που πήγε να σπουδάσει αρχιτεκτονική στην Ιταλία. Έχοντας ανακαλύψει το ταλέντο του στο λυρικό τραγούδι και μελετώντας σκληρά, κατάφερε να εμφανιστεί ως βαρύτονος στα μεγαλύτερα θέατρα παγκοσμίως και να συνεργαστεί με θρύλους του είδους όπως οι Franco Zeffirelli, Fabrizio Melano, Moisés Kaufman και Richard Bonynge. Από το 2004 ζει μόνιμα στη Νέα Υόρκη, ενώ τον τελευταίο ένα χρόνο διατελεί Γενικός Διευθυντής του πασίγνωστου Teatro Grattacielo, αξιοποιώντας την πολύχρονη εμπειρία του από διοικητική θέση.

Στο πλαίσιο ενός σύντομου ταξιδιού του στην Ελλάδα για την όπερα "Ιδομενέας” του W. A. Mozart που παρουσιάστηκε στο Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο Ηρακλείου, σε σκηνοθεσία του ίδιου, τον συναντήσαμε για μία συζήτηση εφ´ όλης της ύλης. 

>Πώς ξεκίνησε η ιστορία σας; Η οικογένειά μου δεν είχε κανένα μουσικό υπόβαθρο, ούτε είχα πάει ποτέ στο ωδείο. Ήθελα να γίνω αρχιτέκτονας για να καταλάβεις και πήγα στην Ιταλία για να σπουδάσω. Η Αμερικανίδα συγκάτοικός μου στο Μιλάνο ήταν τραγουδίστρια της λυρικής σκηνής και μία μέρα της ζήτησα να μου δείξει πώς τραγουδάει. Μετά από τα δύο μαθήματα, μου είπε ότι πρέπει να το σκεφτώ σοβαρά γιατί ήμουν καλός και αποφάσισα να δοκιμάσω την τύχη μου. Τότε ήμουν γύρω στα 20 και δεν ήξερα ούτε νότες να διαβάζω. Ο πρώτος μου καθηγητής μου είπε ότι δεν πρόκειται ποτέ να γίνω τραγουδιστής όπερας, "δεν έχεις καθόλου αυτί" ανέφερε. Πείσμωσα, διάβασα, μορφώθηκα και στα 31 μου έκανα το ντεμπούτο μου. Πιο πριν έκανα μικρές παραγωγές, δεν ξεκινάς ποτέ από τις μεγάλες. 

>Τα τόσα χρόνια σπουδών καταδεικνύουν μεγάλη δυσκολία, σωστά; Είναι ένα πολύ δύσκολο επάγγελμα, οι τραγουδιστές όπερας είμαστε και ηθοποιοί και μουσικοί. Ο περισσότερος κόσμος δε γνωρίζει -και είναι πολύ λογικό- ότι η δική μας δουλειά απαιτεί συνδυασμό πολλών δεξιοτήτων ώστε να είναι επιτυχημένη. Όπως καταλαβαίνεις, την αρχιτεκτονική την παράτησα, είχα βρει το δρόμο μου. Οι δικοί μου ξετρελάθηκαν! (γέλια) Το αντίθετο, δεν τους άρεσε καθόλου σαν ιδέα, αλλά εγώ ανέκαθεν έπαιρνα τα δικά μου ρίσκα. 

>Για να είμαι ειλικρινής περίμενα να ακούσω ότι και οι γονείς σας ασχολούνταν με κάποιο τρόπο με τη μουσική... Καθόλου, ο πατέρας μου ήταν μηχανικός αυτοκινήτων, η μητέρα μου νοικοκυρά. Μεγάλωσα σε μία μικροαστική οικογένεια που δεν είχαμε και πολλά. Εγώ μόνο είχα τα όνειρά μου, που τα συνειδητοποίησα στην Ιταλία. Για να καταλάβεις, ακόμα προσπαθούν να με αποτρέψουν. Κάθε φορά που βλέπω κάποιους συγγενείς μου θα μου πουν, "κανένας γιατρός, κανένας δικηγόρος, κάτι", θεωρούν ότι αυτές δεν είναι δουλειές; Μάλλον. Ευτυχώς στην πλειοψηφία τους είναι πολύ υπερήφανοι για εμένα. Να ξέρεις όμως, η νοοτροπία παντού έτσι είναι, έχω ζήσει σε διάφορες χώρες και δεν είναι αποκλειστικό "προνόμιο" της Ελλάδας αυτό. 

H ζωή στη Νέα Υόρκη

>Στη Νέα Υόρκη πώς καταλήξατε; Ζούσα στην Ιταλία και είχα πάει για μία τραβιάτα στη Μόσχα, στα Μπολσόι με τον Franco Zeffirelli. Εκείνη την εποχή με είχε ακούσει ένας Αμερικανός μάνατζερ, ο οποίος μου είχε πει ότι αν πήγαινα στις ΗΠΑ θα μου είχε δουλειά. Εγώ ως τότε έκανα character roles, τους κωμικούς κατά κύριο λόγο αλλά σε πολύ υψηλό επίπεδο. Είχα γνωρίσει επίσης και τον άνθρωπό μου που ζούσε στη Νέα Υόρκη. Σκέφτηκα ότι οι δύο μου αγάπες είναι εκεί πέρα, οπότε πήγα.  

>Κάπως 'κούμπωσαν' όλα στη ζωή σας δηλαδή. Όντως έτσι είναι. Και θέλω να σου πω ότι όποτε προσπάθησα κάτι σχεδόν με το ζόρι, δε βγήκε ποτέ. Όσα έπρεπε να γίνουν, ήρθαν φυσικά, σχεδόν από μόνα τους και εκεί πρόσθεσα πολύ σκληρή δουλειά. Αγαπώ πάρα πολύ τη δουλειά μου, ξυπνάω το πρωί και είμαι πολύ ευτυχισμένος. 

>Διάβασε ακόμη: Jean-Michel Jarre, είσαι πάντα τόσο cool;

>Τι δηλαδή δε σας βγήκε; Ένα μεγάλο παράδειγμα είναι αυτό της Ελλάδας. Πλέον δεν έχω παράπονο, έχουν ανοίξει κάποιες πόρτες, αλλά για χρόνια προσπαθούσα να εισχωρήσω στα θεατρικά δρώμενα χωρίς αποτέλεσμα. 

>Αισθανόσασταν πικρία που διαπρέπατε στο εξωτερικό και όχι εδώ; Με πείραζε, αλλά το καταλάβαινα. Στην Ελλάδα ουσιαστικά υπάρχει κατά βάση η Εθνική Λυρική Σκηνή και πάρα πολλά ταλέντα, αλλά όχι αρκετή δουλειά και υποδομές για να αξιοποιηθούν. Για το θέατρο δε μπορώ να σου πω, ωστόσο το κράτος δε στηρίζει ιδιαίτερα την όπερα. Δεν το πήρα προσωπικά δηλαδή. 

>Εικάζω πως η καριέρα ενός βαρύτονου έχει ημερομηνία λήξης, σωστά; Όλες οι φωνές έχουν ημερομηνία λήξης. Ένας βαρύτονος, αν κρατηθεί καλά, γύρω στην ηλικία των 60-65 σταματά. Εγώ σταμάτησα φέτος, λίγο νωρίτερα για να αναλάβω την καλλιτεχνική διεύθυνση του Teatro Grattacielo που μου αρέσει πλέον περισσότερο. 

>Υποψιάζομαι ότι και αυτό πρέπει να ήρθε φυσικά στη ζωή σας... Εντελώς, και θα σου πω πώς. Επειδή ήξερα ότι αυτό το επάγγελμα έχει ημερομηνία λήξης, επί χρόνια χωρίς να το ξέρει κανείς ήμουν βοηθός της απερχόμενης καλλιτεχνικής διευθύντριας του Teatro Grattacielo. Της είχα ζητήσει αμισθί να μάθω τη δουλειά κοντά της. Όταν αποφάσισε να αποσυρθεί για να πίνει μαργαρίτες με θέα θάλασσα στη Φλόριντα, το συμβούλιο μου είπε ότι είτε θα αναλάμβανα εγώ στη θέση της ή θα έπρεπε να βρουν κάποιον άλλο. Και προφανώς δέχθηκα. 

>Αλήθεια, πώς είναι να είναι κάποιος βαρύτονος στη Νέα Υόρκη; Η καθημερινότητα ενός τραγουδιστή όπερας δεν έχει καμία σχέση με των υπολοίπων. Εμείς ζούμε στα αεροπλάνα και τα ξενοδοχεία. Όσο τραγουδούσα, ήμουν ένα μήνα στο Κατμαντού, ένα μήνα στη Νορβηγία κλπ και είχα μόνο δύο μήνες να μπορώ να κάτσω στο σπίτι μου στη Νέα Υόρκη για να προετοιμαστώ για τους επόμενους ρόλους. Αλλά γενικά πρέπει να αποφεύγεις χώρους με φασαρία, τα ποτά, ακόμη και το γυμναστήριο γιατί δεν ξέρεις τι μπορεί να συμβεί με ένα πιθανό τραυματισμό. Εμάς, το όργανό μας είναι μέσα στο σώμα μας. 

H πανδημία και το λυρικό θέατρο στην Ελλάδα

>Πώς επηρέασε η πανδημία τη ζωή σας; Η εμπειρία μου ήταν εντελώς διαφορετική γιατί είμαι τυχερός άνθρωπος και πάντα είχα δουλειά. Το θέμα του κορωνοϊού το βίωσα από την ιδιότητα του καλλιτεχνικού διευθυντή, είχα αναλάβει τη θέση ένα μήνα προτού κλείσουν τα πάντα. Χρειάστηκε να δουλέψω πολύ σκληρά για να βρω λύσεις και να μη χαθεί η σεζόν μας. Ήμασταν από τους πρώτους που μαγνητοσκόπησαν τις όπερες και τις μετέδωσαν είτε μέσω live streaming είτε μέσα από διάφορα σχετικά outlets, μία κίνηση που αποδείχτηκε σωτήρια. 

>Ο κόσμος προτιμά το λυρικό θέατρο; Στη Νέα Υόρκη ναι. Το είδος δεν είναι τόσο εξελιγμένο τα τελευταία χρόνια. Αυτό φαίνεται και από το κοινό, του οποίου η μεγαλύτερη μερίδα είναι κάποιας ηλικίας. Τελευταία ευτυχώς αλλάζει αυτό, υπάρχει ώθηση να γίνονται όπερες που καταπιάνονται με πιο επίκαιρα θέματα που ακουμπούν τη σύγχρονη αισθητική και αντίληψη των νέων. Οι ιστορίες όπως της Αΐντα, είναι λογικό να θεωρούνται παρωχημένες από τα νεανικά κοινά. Είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. 

>Η Ελλάδα προς ποια κατεύθυνση κλίνει; Αν και ακόμη δεν έχω πάρα πολλή εμπειρία εδώ, αυτό που μου έχει κάνει εντύπωση είναι ότι όσες φορές έχω δουλέψει εδώ και ως τραγουδιστής και ως σκηνοθέτης πάντα οι παραστάσεις βγαίνουν sold out. Δεν είναι κάτι που συμβαίνει συχνά στο εξωτερικό. Σκέψου ότι μία εβδομάδα πριν από τον Ιδομενέα στο Ηράκλειο, ήμασταν σχεδόν sold out. Ελάχιστοι ωστόσο, λυρικοί τραγουδιστές επιβιώνουν στην Ελλάδα από αυτό το επάγγελμα. 

>Διάβασε ακόμη: Γιώργος Λαμπρινός, ένας μοναχικός μπασίστας στον κόσμο του οσκαρικού μοντάζ

>Τι κρατάτε από τα 30 αυτά χρόνια καριέρας; Τις δυσκολίες που με έκαναν αυτό που είμαι τώρα, τις αρνήσεις που με έσπρωξαν να προσπαθήσω περισσότερο για το όνειρό μου και τους καλούς φίλους που έχω κάνει σε όλο τον κόσμο. 

>Και από τη συνεργασία σας με τον θρύλο Franco Zeffirelli; Την αγάπη του για το θέατρο. Ήταν ένας άνθρωπος πολύ ζωντανός, πολύ μορφωμένος. Αγαπούσε πολύ τη Μαρίας Κάλλας με την οποία ήταν πολύ καλοί φίλοι, του είχε μάθει πέντε λέξεις στα ελληνικά και κάθε πρωί που με έβλεπε μου τις έλεγε. Μου 'λεγε, σ᾽αγαπώ, τι κάνεις και τέτοια. Αυτό που μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση πάντως ήταν, επειδή όταν τον γνώρισα ήταν γύρω στα 85, το μεγάλο του πάθος για το θέατρο. 

>Θυμάστε κάποιο περιστατικό να μου αφηγηθείτε; Την πρώτη μέρα στις πρόβες, ήμουν πάνω στη σκηνή, κάπως βαριεστημένος ακουμπούσα σε ένα τοίχο -δε θυμάμαι ακριβώς- και τον περιμέναμε να έρθει. Μπήκε μέσα και ρώτησε ποιος είμαι. Του απάντησαν ότι είμαι ο βαρύτονος που θα υποδυθεί το βαρώνο. "Αυτός είναι;", είπε με απορία και μου φώναξε "Άντε στάσου όρθιος, τι είναι αυτό το πράγμα εδώ πέρα;". Νόμιζα ότι θα με διώξει μετά από αυτό. Το αντίθετο ευτυχώς, φοβήθηκα αλλά από την επομένη μου φερόταν πολύ καλά και συνεχίσαμε. 

To μέλλον της όπερας και τα παγκόσμια trends

>Πώς βλέπετε το μέλλον της όπερας; Είναι λογικό όλοι να αισθάνονται δέος για θρυλικά θέατρα όπως το Teatro alla Scala στο Μιλάνο, αλλά προσωπικά αγαπώ και άλλες σκηνές, πιο πειραματικές και πρωτοποριακές. Για να επιζήσει η όπερα πιστεύω ότι πρέπει να έχει πάρα πολλά σχήματα. Προφανώς, να υπάρχει ο "ναός" Scala, αλλά και πιο μικρά θέατρα που φέρνουν κόσμο που δε θα πήγαινε ποτέ σε κάτι τόσο grande γιατί δεν τον ενδιαφέρει. Και γι᾽αυτό ακόμη κάποιες χώρες δεν έχουν αναπτυχθεί προς αυτήν την κατεύθυνση, διότι είτε πηγαίνει στις μεγάλες σκηνές είτε πουθενά. 

 

>Τι θα λέγατε σε όσους θεωρούν την όπερα δήθεν και σκέφτονται π.χ ότι υπάρχει dress code; Αυτό έχει αλλάξει πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια. Μπορείς να πας όπως και να είσαι. Κάποια θέατρα στις πρεμιέρες μόνο έχουν dress code, αλλά αυτό ισχύει για όλα τα θέατρα, έτσι δεν είναι; Στην πρεμιέρα του Metropolitan πρέπει να φοράς μαύρο κοστούμι, στις επόμενες μπορείς να πας όπως θέλεις. Υπάρχει η ιδέα ότι η όπερα είναι για λίγους εξαιτίας των ακριβών εισιτηρίων και της έλλειψης σύγχρονων θεμάτων. Αυτά όλα σταδιακά αλλάζουν ευτυχώς. Εμείς του χρόνου θα ανεβάσουμε μία όπερα για το Black Lives Matters. Προς αυτήν την κατεύθυνση οδεύουν και οι σκηνοθεσίες που πλέον χρησιμοποιούν περισσότερο προηγμένες τεχνολογίες για visualisations. 

>Υπάρχουν δηλαδή trends; Ναι και το αγαπημένο μου είναι το interdisciplinary art (διεπιστημονική τέχνη) που αποτελεί συνδυασμό πολλών μορφών τέχνης, όπως video art, livefeed, video projection... Προσωπικά συνεργάζομαι με πολλούς video artists από όλο τον κόσμο, από τους οποίους ζητώ να μου φτιάχνουν βίντεο που οπτικοποιούν την ιστορία μίας όπερας για να εμπλουτίσω την αφήγησή της. Αντίστοιχα, αποφασίσαμε με το Μύρωνα Μιχαηλίδη να παρουσιάσουμε στο Ηράκλειο τον Ιδομενέα διότι ως παράσταση αφορά την Κρήτη. Πιστεύω πολύ στα επίκαιρα θέματα, σε εκείνα που απευθύνονται σε πολύ κόσμο. 

>Και μετά τον Ιδομενέα ποια είναι τα σχέδιά σας; Θα επιστρέψω στη Νέα Υόρκη για να ξαναφύγω αμέσως για Μεξικό όπου έχουμε την παραγωγή της όπερας Don Giovanni και μετά πρέπει να οργανώσουμε τη νέα σεζόν για το Teatro Grattacielo. Θα έχουμε οπωσδήποτε μία όπερα πάρα πολύ δύσκολη, το Giulietta e Romeo του Riccardo Zandonai, με τεράστιο cast και χορωδία που δεν τη βλέπουμε συχνά στα θέατρα και χρειάζεται πολλή προετοιμασία. 

 

 

 

 

 

 

 

 

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr