Η αέναη κίνηση του Αντώνη Φωνιαδάκη

Από την Ιεράπετρα της Κρήτης στην Αθήνα και μετά στην Ελβετία. Η πορεία του Αντώνη Φωνιαδάκη διαγράφει ένα νοητό τόξο, που τον εκτίναξε σε Ευρώπη και Αμερική για να συνεργαστεί με κορυφαία ονόματα του χορού (Maurice Bejart) και με τις καλύτερες ομάδες χορού και μπαλέτα (Bejart Ballet Lausanne, Lyon Opera Ballet) στον κόσμο· ακόμα και με τον χολιγουντιανό σκηνοθέτη Darren Aronofsky (ανέλαβε το χορογραφικό κομμάτι της ταινίας "Νώε" του 2014).

Με αφορμή τις δύο επικείμενες παραστάσεις του επί ελληνικού εδάφους, το "Growing!" στο Φεστιβάλ Αθηνών και το "Σάλεμα" στο Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού "Dance Days Chania", που παρουσιάστηκε προ ημερών στο Summer Nostos Festival στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ο διεθνής Έλληνας χορογράφος και χορευτής μιλά στο Esquire για το χορευτικό του ξεκίνημα, την άγρια σε διαρκή κίνηση φύση της Ιεράπετρας, την γλυκόπικρη εμπειρία του στην Εθνική Λυρική Σκηνή και τη σημασία του να τολμάς.

Γεννήθηκα στην Ιεράπετρα Κρήτης. Τα πρώτα μου χορευτικά σκιρτήματα ήταν στους κρητικούς παραδοσιακούς χορούς. Αργότερα, ξεκίνησα μαθήματα κλασικού και μοντέρνου χορού στην τοπική σχολή της Νίκης Παπαδάκη. Κάποια στιγμή όμως όταν η ανάγκη μου για τον χορό έγινε ακόμα πιο έντονη, έφυγα από την γενέτειρά μου. Το 1990 μπήκα στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης (ΚΣΟΤ) στην Αθήνα, όπου σπούδασα για δύο χρόνια και συνέχισα τις σπουδές μου στην Λοζάνη και στην σχολή Rudra Bejart. Οι γονείς μου ήταν το στήριγμα μου σε όλη αυτή την διαδρομή. Από την Ελβετία ξεκίνησε η πορεία μου ως χορευτής και το διαρκές ταξίδι μου στον κόσμο χορεύοντας και χορογραφώντας. Ένα ταξίδι που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. 

Μπορεί η βάση μου να είναι στο Παρίσι, αλλά η Ελλάδα παραμένει ένας αγαπημένος τόπος. Με ενδιαφέρει η επαφή με την ελληνική χορευτική κοινότητα και συγκεκριμένα με τη νέα γενιά καλλιτεχνών. Να παρατηρώ πώς έχουν εξελιχθεί τα δεδομένα από τη δική μου εποχή μέχρι σήμερα. 

φωτογραφία © Νίκος Δραγώνας

Από αυτή την ανάγκη μου για καλλιτεχνικές ζυμώσεις με το νέο αίμα του σύγχρονου ελληνικού χορού προέκυψε η συνεργασία μου με το Φεστιβάλ Αθηνών και την ΚΣΟΤ για το ανέβασμα της παράστασης "Growing!". Εκτός από εμένα, συμμετέχουν οι χορογράφοι Γιάννης Μανταφούνης, Χρήστος Παπαδόπουλος και Cyril Baldy που συνομιλούν με τους χορευτές της ΚΣΟΤ δημιουργώντας τέσσερις διαφορετικές παραστάσεις. Η δική μου παράσταση τιτλοφορείται KOSMOS. Είναι ένα έργο ρεπερτορίου, που είχε δημιουργηθεί για τα Μπαλέτα Τζαζ του Μόντρεαλ. Μία δύσκολη από τεχνικής άποψη χορογραφία, αλλά ιδιαίτερα ατμοσφαιρική με διάχυτο το στοιχείο του ονείρου. 

Μετά την Αθήνα θα βρεθώ στα Χανιά. Μαζί με τον μουσικό Αντώνη Μαρτσάκη, έναν αυθεντικό εκπρόσωπο της παραδοσιακής κρητικής μουσικής, θα παρουσιάσουμε το "Σάλεμα" στο Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού "Dance Days Chania". Μία παράσταση που παντρεύει με σεβασμό την κρητική παράδοση με τον μοντέρνο χορό και γεννήθηκε ως ιδέα το περασμένο καλοκαίρι όταν ήμουν σε ένα πανηγύρι στην Κρήτη. Ήταν επιθυμία μου εδώ και χρόνια να συνεργαστώ με ένα συγκρότημα κρητικής μουσικής, γιατί θεωρώ ότι η βάση μου και όλα τα χορευτικά μου βιώματα προέρχονται από την καλλιτεχνική παράδοση της Κρήτης, μιας και μεγάλωσα μέσα σ' αυτήν. Πάντα ήθελα να επιστρέψω και να τοποθετήσω πάνω στην κρητική μουσική τα δικά μου βιώματα και τις δικές μου εξερευνήσεις στον μοντέρνο χορό χωρίς όμως να ξεφεύγω από τις βασικές αρχές του παραδοσιακού χορού.

φωτογραφία © Έλενα Κανάκη

Οι αναμνήσεις μου από την γενέτειρά μου, εκτός από εκείνες που είναι πολύ προσωπικές και οικογενειακές, αφορούν τη φύση και τη θάλασσα, μιας και η Ιεράπετρα είναι ένα παραθαλάσσιο μέρος στο νότιο κομμάτι της Κρήτης. Υπήρχε πάντα μία έντονη κινητικότητα στην περιοχή, που είτε εκφραζόταν μέσα από τους δυνατούς ανέμους, είτε από μία θαλασσοταραχή. Η φύση σχεδόν χόρευε καθημερινά και αυτό ήταν κάτι που επηρέασε καταλυτικά την ψυχοσύνθεσή μου, την καλλιτεχνική μου δημιουργία και τον τρόπο με τον οποίο αφουγκράζομαι τον χορό. Η αέναη κίνηση, η δυναμική των στοιχείων της φύσης και το άγριο τοπίο έχουν αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια τους στο μυαλό, την καρδιά και το σώμα μου ως μέσο έκφρασης. 

Ο χορός είναι η ύπαρξή μου. Παρ' όλα αυτά, θα μπορούσα να είχα γίνει φωτογράφος, ζωγράφος ή εικαστικός. Από παιδί είχα κλίση στο να ζωγραφίζω τοπία και να καταπιάνομαι με την απεικόνιση στο χαρτί οτιδήποτε μου κινούσε το ενδιαφέρον. Οτιδήποτε είχε σχέση με την εικόνα.

Γλυκόπικρη. Έτσι θα χαρακτήριζα την εμπειρία μου στην καλλιτεχνική διεύθυνση του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ανέλαβε τον Μάρτιο του 2016, παραιτήθηκε τον Ιούλιο του 2017). Από τη μία, είμαι ευγνώμων για τις στιγμές ανθρώπινης επαφής που βίωσα με προικισμένους καλλιτέχνες ως επί το πλείστον από τη νέα γενιά των Ελλήνων χορευτών και από την άλλη, ήρθα αντιμέτωπος με τη γραφειοκρατία, την ελλειπή οργάνωση και κατ' επέκταση με τις παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας. Όλο αυτό μου δημιούργησε ένα γενικότερο προβληματισμό για το μέλλον του νεοκλασικού χορού στην Ελλάδα. Ξέρεις είναι χαμένη υπόθεση όταν ξέρεις τι θέλεις να κάνεις και έχεις τη δύναμη και τη γνώση να το κάνεις σε ένα συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο, να αντιλαμβάνεται τελικά ότι το έδαφος δεν είναι πρόσφορο. Θα επιθυμούσα η συνεργασία μας να είχε ευδοκιμήσει.

Οτιδήποτε νιώθουμε τη στιγμή που το νιώθουμε, καλό είναι να μην το φοβόμαστε και να μην το αγνοούμε. Να είμαστε αποφασιστικοί και τολμηροί με πίστη στον εαυτό μας. Ποτέ δεν θα είμαστε 100% σίγουροι για το επόμενο βήμα. Ας είμαστε τουλάχιστον ετοιμοπόλεμοι.

Αν και χορογραφώ, δεν έχω σταματήσει να χορεύω. Φαντάζομαι ότι για έναν χορογράφο το να βρεθεί ξαφνικά σε μία κατάσταση αδράνειας είναι κάτι σπαρακτικό. Είμαστε άνθρωποι της κίνησης και η κίνηση είναι ζωή. Από την άλλη, δεν είναι και το τέλος του κόσμου. Υπάρχουν διάσημοι χορογράφοι που δεν δείχνουν ούτε ένα βήμα, αλλά έχουν την ικανότητα να καθοδηγούν τους χορευτές τους εκεί που πρέπει. 

Φροντίζω το σώμα μου με μία ενστικτώδη ευφυΐα. Γυμνάζομαι και αφουγκράζομαι τις ανάγκες του. Δεν ακολουθώ όμως κάποιο διατροφικό πρόγραμμα. Ποτέ δεν το έκανα. Η αλήθεια είναι ότι δεν το έχω ψάξει παραπάνω. Ίσως στην ηλικία που είμαι θα έπρεπε να κάνω κάποιες προληπτικές κινήσεις. Η προνοητικότητα δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. 

---

"Growing!"

KOSMOS

Χορογραφία: Αντώνης Φωνιαδάκης

Μουσική: Julien Tarride
Διδασκαλία χορογραφίας - Βοηθός χορογράφου: Christian Denice
Βοηθός χορογράφου: Pierre Majendie
Βοηθός χορογράφου: Μαρκέλλα Μανωλιάδη

Ερμηνεύουν: Αλέξανδρος Σταυρόπουλος, Καλλιόπη  Αυγουστάκη, Αλεξάνδρα Γεωργοβασίλη, Σεβαστή Ζαφείρα, Δανάη Κουτέλα, Μαργαρίτα Τοντισάκη, Μαριλένα Λαζαροπούλου, Ράνια Τάτση, Μαρία Δημητρίου, Μαρία Φιλλίπου, Άννα Μαρία Φωτιάδου, Σταύρος Αλέξανδρος Ικμπάλ, Βασίλης Καραογλάνης, Τάσος Νίκας, Τάσος Παππάς Πετρίδης, Γιώργος Τσαγλιώτης, Νικόλας Γρηγοριάδης, Λεωνίδας Σιούπουλης, Ιωάννης Μαμώλης

Info: Πειραιώς 260 (Δ), 04/07 έως 06/07/2019 στις 21:00. Είσοδος ελεύθερη με δελτίο συμμετοχής από τα κεντρικά εκδοτήρια του Φεστιβάλ (Πανεπιστημίου 39, Στοά Πεσμαζόγλου)

---

"Σάλεμα"

Χορογραφία: Αντώνης Φωνιαδάκης
Μουσική σύνθεση & ερμηνεία: Αντώνης Μαρτσάκης

Αντώνης Μαρτσάκης: τραγούδι, βιολί- μαντολίνο
Νίκος Μαρεντάκης: λαούτο
Κοζωνάκης Κανάκης: τραγούδι, λαούτο
Χαράλαμπος Πιτροπάκης: σητειακό νταουλάκι, ασκομαντούρα

Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Κοστούμια: Τάσος Σοφρονίου
Βοηθοί Χορογράφου: Μαρκέλλα Μανωλιάδη, Πιέρ Μαζεντί
Δραματουργία: Έρι Κυργία

Χορευτές: Alexander Hille, Mike Doolan, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Μιχάλης Κριεμπάρδης, Γιάννης Τσίγκρης, Νεφέλη Αστερίου, Μάρω Σταυρινού, Εύη Οικονόμου, Δέσποινα Λαγουδάκη, Γαβριέλα Αντωνοπούλου, Στεφανία Σωτηροπούλου

Info: Θέατρο Ανατολικής Τάφρου: Νικηφόρου Φωκά και Κύπρου, Χανιά. 15/07 στις 21:30.

---

Κεντρική φωτογραφία © Βασίλης Κεχαγιάς

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr