Ο Πάνος Βλάχος χαίρεται να σουτάρει

Για κάποιο λόγο, έχω την αίσθηση πως ο Πάνος Βλάχος δεν έφυγε ποτέ στην Αμερική. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του πάντως, μάλλον κατά τύχη γύρισε -κάποια πράγματά του είναι ακόμα εκεί- και δεν ξέρει αν στο μέλλον θα επιστρέψει. Ακολουθεί άλλωστε το πρόγραμμα της ζωής, "προτιμά να συμβαίνουν πράγματα για να δει πώς θα αντιδράσει". Τυχαία πάντως, δεν είναι σίγουρα η επιτυχία του. Ο "Τυχαίος Θάνατος ενός Αναρχικού" συνεχίζεται για 3η χρονιά στο Θέατρο Γκλόρια με συνεχόμενες sold out παραστάσεις, τα lives του είναι πάντα γεμάτα, ενώ σύντομα θα δούμε στην Cosmote TV τη σειρά "17 Κλωστές" στην οποία πρωταγωνιστεί υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Σωτήρη Τσαφούλια. "Είναι άραγε ευτυχισμένος;", αναρωτιέμαι από μέσα μου. "Σε ένα τραγούδι που έγραψα πρόσφατα, λέω πως παίζω καλύτερα όταν είμαι θλιμμένος", μου απαντά λίγο αργότερα χωρίς να τον ρωτήσω. Το επεξεργάζομαι όσο μιλάμε και εύχομαι ενδόμυχα να μην είναι αλήθεια. 

>Ποιος είναι ο Αντώνης στις "17 Κλωστές";
Αυτήν την απορία έχω κι εγώ. Έτσι όπως τον παρουσιάζουμε στη σειρά θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε, ένας άνθρωπος όπως όλοι εμείς. Στην πραγματικότητα αυτός ο άνθρωπος έζησε, αγάπησε, δημιούργησε, έκανε φρικτά πράγματα και πέθανε. Πολλά πράγματα από τη ζωή του δε μπόρεσαν να φτάσουν σε εμάς ως πληροφορία. Εμείς κρατήσαμε κάποια στοιχεία που νομίζω ότι ενισχύουν την ιστορία που θέλουμε να πούμε, που είναι μία ιστορία για την κοινή γνώμη, μία ιστορία ενός ανθρώπου που ήταν ικανός για το καλύτερο και έκανε το χειρότερο, τη μεγαλύτερη μαζική δολοφονία στη χώρα μέχρι στιγμής. 

>Το ότι ο καθένας μας είναι ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο ταυτόχρονα, είναι κάτι που σου είχε περάσει από το μυαλό νωρίτερα;
Πριν καταπιαστώ με αυτήν την ιστορία, δε μπορώ να σου πω ότι είχα σκεφτεί κάτι τέτοιο. Όσο μεγαλώνω όμως, σκέφτομαι πως δεν έχει νόημα το καλό, αν δεν είσαι ικανός να κάνεις το χειρότερο. Ένας άνθρωπος που είναι ικανός και για τα δύο και επιλέγει να κάνει το καλό, ενδεχομένως να έχει μεγαλύτερη ουσία.

>Εννοείς ότι το κακό λειτουργεί ως επίφαση του καλού;
Η καλοσύνη είναι μία εξωστρεφής ενέργεια, πρέπει να πράξεις. Δεν είναι μόνο το "εγώ δεν κάνω κακό, άρα είμαι ένας άνθρωπος που συνομολογεί στο υπόλοιπο". Η επιλογή του να μην εμπλακείς σε βία έχει μεγαλύτερη σημασία από το να μην έχει κάποιος αυτήν την επιλογή να το κάνει και μένει στην απραξία. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος, κάπως καταδυναστεύτηκε από το κομμάτι της κοινής γνώμης και του cancel culture. Εμπεριέχει την κουλτούρα της απομόνωσης, της διαγραφής και της απόρριψης. 

Βασίλης Μαντάς

>Όταν υποδύεσαι αμφιλεγόμενους ρόλους, είσαι πιο προσεκτικός ώστε να κρατήσεις ίσες αποστάσεις στα μάτια του θεατή;
Δεν είμαι άνθρωπος των ίσων αποστάσεων. Δεν είμαι έτσι και στην τέχνη. Επιδιώκω, λόγου χάρη, μέσω της υποκριτικής, να έχω ξεκάθαρη θέση ως καλλιτέχνης. Έτσι κι αλλιώς δε μπορώ να τον αθωώσω εγώ γιατί δεν είμαι δικαστής. Η τέχνη δεν έχει το ρόλο της απόδοσης δικαιοσύνης, αλλά της αφήγησης μίας ιστορίας, έτσι ώστε ο θεατής να ταξιδέψει μέσω αυτής, να πάρει ίσως, κουράγιο ή απλά και μόνο να διασκεδάσει. Ποτέ δε σκέφτομαι να κρατήσω ίσες αποστάσεις, σε τίποτα, πόσω μάλλον σε τέτοιες ιστορίες που ακροβατούν. Με ενδιαφέρουν τέτοιου είδους "δύσβατα" θέματα και απόψεις "επικίνδυνες", γιατί ο τρόπος που θα περπατήσεις μέσα σε ένα τέτοιο "ναρκοπέδιο" και θα αντιδράσεις σε μία "νάρκη" είτε ιδεολογική είτε φιλολογική είτε κουλτούρας έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από το να είσαι σε ένα ασφαλές περιβάλλον και να λες πράγματα που επιθυμεί να ακούσει ο κόσμος, ο δημοσιογράφος, το κοινό. Κι όλα αυτά στα λέω, γιατί είμαι σίγουρος ότι η πρόθεσή μου είναι να κάνω καλό.

Ο καλλιτέχνης που λέγεται Τσαφούλιας επιλέγει να ακροβατήσει σε θέματα που είναι επικίνδυνα και όχι να λαϊκίσει. Ξέρεις, είναι πολύ εύκολο να λαϊκίσουμε στις μέρες μας όχι μόνο στην κωμωδία, αλλά και στο δράμα, και στον τρόπο που θα αφηγηθούμε μία ιστορία με εθνικό, κοινωνικό, φεμινιστικό πρόσημο. Οπότε, για μένα μία από τις μεγαλύτερες γοητείες του είναι η συνειδητή του επιλογή του να περπατήσει σε ιδεολογικό "ναρκοπέδιο", από το οποίο βγαίνεις πολύ πιο πλούσιος. Αν δεις και στις προηγούμενες δουλειές που έχει κάνει, το Q&A στις πρεμιέρες του έχει μεγαλύτερη διάρκεια από την ταινία, τη σειρά ή το θεατρικό έργο που σκηνοθετεί γιατί προκαλεί τέτοια συζήτηση. 

>Καταλαβαίνω ότι σου αρέσει να δίνεις τροφή για σκέψη.
Πάρα πολύ. Και το συναίσθημα με ενδιαφέρει. 

>Ο συνήγορος του διαβόλου θα έλεγε ότι βολεύει κιόλας να προκαλείται κουβέντα.
Καθόλου δε με βολεύει. Η βολή σε έναν καλλιτέχνη είναι να κινηθεί σε ένα woke περιβάλλον, να πει πράγματα που είναι κοινά αποδεκτά από τα mainstream μίντια και τον κόσμο σύμφωνα με το ιδεολογικό πρόσημο της εποχής μας. Δεν είναι καθόλου βολικό π.χ. να κάνεις χιούμορ για πράγματα που ενοχλούν. Άβολο είναι. Επικίνδυνο. Αλλά έχει αποτέλεσμα στο τι καλλιτέχνης γίνεσαι, στο τι έχεις βασιστεί για να πας την τέχνη σου παρακάτω και για να έχεις ένα αποτύπωμα - αν θες βέβαια να έχεις. 

Βασίλης Μαντάς

>Εσύ τι αποτύπωμα θες να αφήσεις; Το σκέφτεσαι;
Όχι. Σκέφτομαι να είμαι ήρεμος, ειλικρινής, υγιής και ισορροπημένος. Όλο το υπόλοιπο δεν το σκέφτομαι, γιατί είμαι πολύ ευγνώμων που με ό,τι καταπιάνομαι, το κάνω επειδή είμαι "άρρωστος" με αυτό. Συνεπώς είναι βέβαιο ότι θα τα δώσω όλα. Με ενδιαφέρει να έχει ποιότητα ο χρόνος μου.

>Έχει όμως; Προλαβαίνεις να έχει; Γιατί νομίζω πως έχεις τερματίσει την πολυπραγμοσύνη.
Δε νομίζω ότι τερματίζεται αυτή. Σήμερα που μιλάμε έχω πρεμιέρα για την παράσταση και είδα προχθές τα τρία πρώτα επεισόδια των 17 Κλωστών με τον Σωτήρη και όλους τους συνεργάτες σε μεγάλη αίθουσα. Απαντώντας στο αν τερματίζεται ή όχι, θα σου πω αυτό που είπα στον εαυτό μου και στη μητέρα μου μετά όταν με ρώτησε πώς ήταν. Είμαι υπερήφανος για το Σωτήρη και το τι κάνει αυτός ο άνθρωπος, αλλά αυτό που είπα στο τέλος είναι πόση δουλειά έχω ακόμα. Μπορείς να πεις ότι τα έδωσες όλα, έγιναν όλα όπως πρέπει, αλλά στο τέλος σκέφτεσαι αυτό.

>Τι θα ήθελες να βελτιώσεις σε εσένα;
Πολλά. Θα ήθελα να είμαι πιο ψύχραιμος, να σκέφτομαι ότι όλα είναι ευκαιρίες, πως η κάθε δουλειά δεν είναι θέμα ζωής ή θανάτου, να έχω μεγαλύτερη ενσυναίσθηση στο χρόνο, την ταχύτητα και τον τρόπο των συνεργατών μου, να μη βιάζομαι, να μην τα θέλω όλα αμέσως, να πιστεύω -γιατί δυσκολεύομαι να το πιστέψω- ότι μπορεί αυτός ο κόσμος και αυτή η δουλειά να μη σε κάνει τέρας. Αυτό ειδικά, θα ήθελα να το αλλάξω σε μένα. 

>Τι εννοείς;
Πως, στον κόσμο μας βλέπεις να επιβεβαιώνεται πάρα πολύ μία συμπεριφορά γιατί αλλιώς τα σύνολα ανθρώπων δε δέχονται ή δεν αντιλαμβάνονται άλλη; Σε κάποια στιγμή, αναγκαστικά, λες ότι αφού η ευγένεια και ο σωστός τρόπος δε γίνονται αποδεκτά, εγώ θα γίνω τέρας γιατί ο τρόπος συμπεριφοράς των τεράτων τελικά είχε αποτέλεσμα κι ας έγιναν κάποιοι cancel. Το στάτους και η εξουσία, ήταν το όχημά τους. Η κοινωνία δεν επιβεβαίωσε ποτέ την ευγένεια, τη συμπερίληψη και την ενσυναίσθηση.  

>Μιλάς για τον νόμο του ισχυρού. 
Εγώ ούτε ισχυρός θέλω να είμαι ούτε εξουσία θέλω να έχω, για αυτόν ακριβώς το λόγο. Το λέω πρακτικά. Με ενδιαφέρει πρώτα από όλα, να μη γίνω τέρας. 

>Όπως μου τα λες αυτά, μπορώ να καταλάβω τον κοινό παρονομαστή των "17 Κλωστών" με τον "Τυχαίο Θάνατο". 
Νομίζω πως σήμερα έχω καταλήξει να συναισθάνομαι τους ανθρώπους, οι οποίοι δεν αντέδρασαν όπως εγώ επειδή δεν έχουν μεγαλώσει όπως εγώ. Είναι μία τύχη να έχω μεγαλώσει σε συγκεκριμένο οικογενειακό περιβάλλον στο δυτικό κόσμο με πρόσβαση στο σχολείο και δέκα φίλους με συγκεκριμένο τρόπο... Αν εγώ είχα άλλους φίλους με άλλους τρόπους, μπορεί σε κάτι να είχα αντιδράσει αλλιώς και να ήμουν κάποιος άλλος. Αν είχα μεγαλώσει σε διαφορετικό περιβάλλον, θα μπορούσα π.χ. να είχα βρεθεί ανάμεσα σε ανθρώπους που δέρνονται για οπαδικά.

Βασίλης Μαντάς

Δεν είναι και τόσο μακριά, αν το σκεφτείς. Κατακρίνουμε εκείνους που έκαναν κάτι εκτός της δικής μας λογικής, ενώ θα μπορούσαμε υπό άλλες συνθήκες να είμαστε εμείς αυτοί. Λίγο να μην είχαμε κοντά μας την οικογένειά μας, ή το συγκεκριμένο φιλικό πλαίσιο ή πρόσβαση σε παιδεία, εκπαίδευση και ανθρώπους που να μας επαναφέρουν, γίνεται. Η περίπτωση του Αντώνη καταδεικνύει την ανάγκη να είμαστε κοντά σε ανθρώπους, να μην είμαστε απομακρυνόμαστε. Η απομόνωση έκανε τον Αντώνη να φτάσει στα άκρα, δεν ξέρω αν είχε κοντά του 5 ανθρώπους αν θα έφτανε εκεί. 

>Και αν δεν είχε υποστεί και τόση αδικία.
Πολλοί άνθρωποι δέχονται αδικίες, συνεχόμενα στη ζωή τους. Κι εγώ πριν από 2 χρόνια, θα σου έλεγα, "δε με ενδιαφέρει Ραφαέλλα". Και το έλεγα ειλικρινά, νομίζω το έχω πει και δημοσίως. Νομίζω έτσι το έχω πει, ότι "εμπνέομαι από ανθρώπους που έχουν βιώσει αφόρητη αδικία σε όλη τους τη ζωή και παρόλα αυτά επέλεξαν άλλο δρόμο." Και δεν έγιναν το ένα το άλλο, δε θα σου πω ταμπέλες. Παίζοντας αυτόν τον ρόλο και συζητώντας με τον Σωτήρη για την ουσία αυτής της ιστορίας, δεν είναι μόνο αυτοί που δεν τα κατάφεραν και δεν αντέδρασαν, υπάρχουν κι αυτοί που έγιναν τέρατα. 

>Τι είναι άδικο για σένα;
Τίποτα δεν είναι άδικο. Έτσι όπως βλέπω τον κόσμο -για μένα μιλάω, όχι για να κρίνω τη ζωή κάποιου ανθρώπου, μην παρεξηγηθεί αυτό. Όπως νιώθω στην τέχνη, πως ό,τι δίνεις ενεργειακά, πρακτικά, ιδεολογικά, θα το πάρεις πίσω. Δεν ξέρω πότε, ούτε με ποιο τρόπο. Όμως είμαι βέβαιος, και πεπεισμένος, ότι θα το πάρεις. Έτσι νιώθω ότι γίνεται και στη ζωή. Ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεσαι, ενεργειακά θα σου επιστραφεί. Οπότε τίποτα δεν είναι άδικο. Σε γενικότερο πλαίσιο ωστόσο, είναι για παράδειγμα άδικο να γεννήθηκε κάποιος στη Γάζα. Δε φταίει σε τίποτα μία οικογένεια που ζει εκεί και γίνεται ανθρώπινη ασπίδα σε μία γενοκτονία. Αυτό ναι, είναι αδικία. Αλλά καλύτερα να μη μπούμε σε θρησκευτικά μονοπάτια, για το πώς φτιάχτηκε ο κόσμος και το τί είναι αδικία γενικά. 

>Πώς αντιδράς στην αδικία;
Όχι εξωστρεφώς πάντως. Τον εαυτό μου καταπιέζω. Έχει κόστος αυτό, αλλά το προτιμώ. Προτιμώ να τρώει κάτι το μέσα μου παρά να ξεσπάσω σε κάποιον. Προτιμώ να τα βάζω με μένα. Μην το παρεξηγήσεις, σου μιλάω ειλικρινά. Όταν αδικούμαι, προτιμώ να κλείνομαι από το να προσπαθώ να βρω το δίκιο μου. 

>Στην πράξη, επειδή και η παράσταση και η σειρά καταπιάνονται με κάποιο τρόπο με την αδικία, μπορεί αυτός να είναι ο δικός σου τρόπος να την αντιμετωπίσεις, βγάζοντάς την προς τα έξω. 
Πάντως, το χιούμορ και ο σαρκασμός εμένα μου ταιριάζουν περισσότερο από την ειρωνεία ή να πιαστώ με κάποιον στα χέρια. Και στην παράσταση ο γελωτοποιός δεν έχει λύση, αλλά τα αντιμετωπίζει όλα με σαρκασμό και κόντρα στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Ο Αντώνης στη σειρά, είναι ένας άνθρωπος που το έβγαζε όλο αυτό στην τέχνη του. Η τέχνη του ήταν η λύρα, η δημιουργία των παπουτσιών και όταν του τα πήραν αυτά, δεν ήξερε πώς να αντιδράσει και μετά από όλες τις συνωμοσίες και όσα συνέβησαν, οδηγήθηκε σε αυτό το φρικτό έγκλημα.

>"Ο Τυχαίος Θάνατος Ενός Αναρχικού" συνεχίζεται για τρίτη χρονιά με αλλεπάλληλες sold out παραστάσεις. Πού αποδίδεις την επιτυχία του; Τι βρίσκει ο κόσμος σε αυτήν την παράσταση;
Τι είναι επιτυχία και τι όχι είναι μεγάλη συζήτηση. Δεν ξέρω γιατί έχει επιτυχία, γιατί αν το ήξερα θα είχα μία συνταγή και θα την ακολουθούσα. Βρίσκει αντίκρισμα στον κόσμο γιατί ο σκηνοθέτης Γιάννης Κακλέας έχει τον τρόπο να μετουσιώσει τον πυρήνα της ψυχής των ηθοποιών και να τον περάσει ξεκάθαρα στο κοινό. Η σκηνοθεσία του είναι τεράστιο κομμάτι του γιατί έχει απήχηση η παράσταση. 

>Δηλαδή δε θεωρείς ότι έχει να κάνει και με το ίδιο το έργο;
Μπορεί ο κόσμος να θέλει να βλέπει την απόδοση δικαιοσύνης στην τέχνη, τη στιγμή που δε μπορεί να την κάνει ο ίδιος. Δηλαδή, μπορεί να γουστάρει ακόμη και το γεγονός ότι είμαστε σε ένα κεντρικό θέατρο και παίζουμε μία παράσταση "underground", ειδικά αν στην πραγματικότητα δεν αντανακλά τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται καθημερινά. 

>Έχω την αίσθηση πάντως, πως αυτή η παράσταση είναι ορόσημο για εσένα, πως κάποιοι ίσως σε εκτίμησαν λίγο παραπάνω μετά από αυτήν. 
Έτσι φαίνεται, δεν ξέρω. Ο καθένας μας έχει πράγματα να δώσει προς όλες τις κατευθύνσεις, αρκεί να βρεθεί η κατάλληλη στιγμή και να θέλει να είναι ειλικρινής. Ο Κακλέας μου έδωσε το χώρο να εκφραστώ με τον τρόπο που θέλω να βλέπω την τέχνη, και μουσικά και κινησιολογικά και σαν ύφος. Το αν όντως αποτελεί ορόσημο, θα φανεί μακροπρόθεσμα, στο πώς θα πορευτώ. Είναι ένα βήμα ο "Αναρχικός" και μακάρι να το θυμόμαστε όλοι σαν κάτι ωραίο, όμως και στο παρελθόν έφυγα από πράγματα που είχαν μεγάλη επιτυχία για να μπορώ να εξελιχθώ. Ελπίζω να το κάνω κι εδώ. 

>Δεν είναι τέλειο, αφενός να ξέρεις πως έχεις φέρει εις πέρας ένα τέτοιο "στοίχημα" αφετέρου να φέρνεις τόσο κόσμο κάθε βράδυ σε ένα χώρο;
Για μένα το να συναντιέσαι, με ενδιαφέρει πάρα πολύ. Γενικά έχω ένα θέμα με την απόσταση, θέλω να μειώνω τις αποστάσεις. Ο λόγος για τον οποίο τρέχω αποστάσεις είναι γιατί θέλω να μειώσω την υπάρχουσα απόσταση, πρακτική και ιδεολογική. Στο θέατρο ελέγχουμε την απόσταση και μακάρι να τη μειώνουμε, ειδικά -μακάρι- σε σχέση με την πραγματική ή ιδεολογική μοναξιά που μπορεί να αισθάνεται κάποιος. Ένας χώρος με 500 άτομα που γελάνε όλα μαζί, σπάει λίγο τη μοναξιά που συχνά αποτελεί όπλο για εκείνους που θέλουν να καταδυναστεύσουν μάζες, αλλά και μεμονωμένες προσωπικότητες. 

>Ναι, αλλά πόσο εύκολο είναι να θέτεις τα όριά σου -που όλοι έχουμε- όταν θες να μειώσεις τις αποστάσεις;
Αυτή είναι όλη η μάχη του που σαν καλλιτέχνης προσπαθώ να κρατήσω. Προσπαθώ να προστατεύομαι με το να μένω όσο μπορώ σε ησυχία. Δηλαδή να μη δίνω πολλές συνεντεύξεις, να μην συγχρωτίζομαι πολύ με ανθρώπους, να μη διαβάζω σχόλια στα σόσιαλ μίντια και να μην έχω επαφή με το τι λέγεται και γίνεται για μένα. Χωρίς χιουμοριστική διάθεση, πραγματικά θα στο πω αυτό: Ένα μεγάλο κομμάτι της επιτυχίας του "Αναρχικού" -αν μπορούμε να το πούμε έτσι- και της δικής μου ισορροπίας είναι το ότι εδώ και τρία χρόνια υπάρχει απόλυτη σιγή από τα mainstream μίντια.

Από τα μεγάλα sites, την τηλεόραση, τις εκπομπές, τα βάζω όλα μέσα, ευτυχώς δεν την παίνεψαν καθόλου την παράσταση. Δεν έγινε ντόρος. Σε καμία εκπομπή δεν αναφέρθηκε ότι η παράσταση παίζεται 3 χρόνια και μάλιστα με απόλυτο sold out. Μεγάλα κανάλια έπαιξαν τις μεγαλύτερες παραστάσεις της σεζόν και δεν υπήρχε ο "Αναρχικός" μέσα. Δεν εννοώ ότι υπάρχει κάποια θεωρία συνωμοσίας, λέω ότι επειδή εγώ προσωπικά δεν εμφανίζομαι σε κάποιες εκπομπές, αυτό που μεταφέρεται είναι η προσωπική μου ζωή και όχι η καλλιτεχνική που αυτήν την περίοδο έχει μία έκταση. Αυτό όμως εμένα με προστατεύει πάρα πολύ, και για να μην παίρνω τον εαυτό μου στα σοβαρά, και για να συνεχίσει αυτή η παράσταση να υπάρχει από στόμα σε στόμα. 

>Σοβαρά τώρα, δεν την έχουν προβάλει;
Μπορεί να λένε οι άνθρωποι, "αφού δεν έρχεται στην εκπομπή μας, να μην τον αναφέρουμε". Ok, το καταλαβαίνω. Συμβαίνει πάντως και ενισχύει πάρα πολύ το να μη γίνει κάτι μεγαλύτερο από αυτό που είναι στην πραγματικότητα. Όταν τελειώσει, ας μείνει στη συνείδηση του κόσμου όπως είναι να μείνει. 

>Το τι προβάλλουν τα μίντια αναφορικά με την προσωπική ζωή των καλλιτεχνών είναι και λίγο "το αβγό που έκανε την κότα ή η κότα που έκανε το αβγό". Πάντα θα υπάρχει το ερώτημα αν τροφοδοτούν το υπάρχον ενδιαφέρον του κοινού που διαφαίνεται από τις μετρήσεις ή αν τα ίδια διαμορφώνουν το ενδιαφέρον του κοινού. 
Όχι, είναι ξεκάθαρο. Όποιος ελέγχει το εκάστοτε μέσο, ελέγχει και την ιδεολογία που προβάλλει. Δεν ελέγχω εγώ την ελληνική τηλεόραση. Διαφωνώ γενικώς. Από πότε έγιναν χειριστές της κοινής γνώμης;

>Υπάρχει το επιχείρημα των μετρήσεων τηλεθέασης. Πουλάει ο Πάνος Βλάχος με τη νέα του σχέση; 
Ναι, αλλά έδωσες στον κόσμο σε ισόποσο βαθμό διάφορα πράγματα για να κάνεις μετρήσεις; Όχι. Επί 20ετίες του δίνεις συγκεκριμένη τροφή με συγκεκριμένο τρόπο χωρίς να αναφέρεις καθόλου το αν ο ένας είναι καλλιτέχνης, ηθοποιός, τραγουδιστής, influencer, είναι όλο μία εξίσωση celebrity επί πάρα πολλά χρόνια. Για ιδεολογία δε μπορεί κανείς να μιλήσει, αλλά για την προσωπική ζωή και ανοησίες όλοι μπορούν. Άρα στην κοινή συνείδηση δεν αποτυπώνεται ότι είσαι ένας άνθρωπος με περιεχόμενο ή ένας άνθρωπος χωρίς αλλά τουλάχιστον κάνεις απόπειρα τέχνης κάποια χρόνια στη ζωή σου. Είναι όλοι απλά ματσαρίσματα, ζευγάρια. Αυτό δεν το επιλέγω εγώ να το κάνω. Δεν είναι στο χέρι μου. 

>Καταπιέζεσαι από αυτή τη συνθήκη; 
Όχι, δεν καταπιέζομαι. Όπου θέλω πηγαίνω, με όποιον θέλω, δε με νοιάζει καθόλου. Δε μπορώ εγώ να χτυπήσω τη χυδαιότητα της εποχής. Ούτε τη χυδαιότητα του ανθρώπου που σε βγάζει φωτογραφία. Εγώ δε θα έβγαζα μία κοπέλα δίπλα μας κι αν το έκανα θα μου έλεγες "τι γουρούνι πατριαρχικό είσαι, τι σεξιστής, βγάζεις φωτογραφία μία κοπέλα;", αλλά εμένα μπορεί οποιοσδήποτε να με βγάλει φωτογραφία, χωρίς τη θέλησή μου. 

>Το τίμημα της αναγνωρισιμότητας θα σου απαντούσε τώρα κάποιος. 
Όχι, δεν είναι αυτό. Δε μπορεί ο κόσμος μας να πολεμάει να μη βάζει η αστυνομία κάμερες στους δρόμους και ταυτόχρονα εσύ να βγάζεις φωτογραφία εμένα χωρίς τη θέλησή μου. 

Βασίλης Μαντάς

>Όταν καλή ώρα, λες αυτονόητα πράγματα, θεωρείς ότι βρίσκουν ανοιχτά αυτιά;
Δεν ξέρω, το ελπίζω. 

>Όπως σε βλέπω, μάλλον δε σε νοιάζει κιόλας. 
Ναι, δε με νοιάζει καθόλου, γιατί δε λέω ψέματα και δεν έχω την πρόθεση να διεκδικήσω την ψήφο κανενός ούτε τη συμπάθεια κανενός. Οπότε, δε με ενδιαφέρει. Δεν καθορίζομαι από το πώς καταλαβαίνει ο καθένας τα πράγματα. 

>Σε προβληματίζει η πορεία της κοινωνία μας, το "σε τι κόσμο θα φέρουμε τα παιδιά μας";
Σε έναν υπέροχο κόσμο είναι η απάντησή μου. Ποτέ δε θα συνομολογήσω στη σκατίλα και την ασχήμια. Ο κόσμος είναι όσο υπέροχος τον βλέπεις. Αν θες μάλιστα να τον δεις από την πλευρά της ιστορίας, πολύ καλύτερα πάνε τα πράγματα. Πολύ λιγότερους θανάτους έχουμε παγκοσμίως σε σχέση με τον Β' παγκόσμιο πόλεμο, τα πράγματα σε επίπεδο διαβίωσης είναι καλύτερα, οι γυναίκες και τα τρανς άτομα έχουν καλύτερη θέση σε σχέση με όλη την ιστορία του κόσμου κι άμα θες μπορώ να μιλάω 20 λεπτά για αυτό το θέμα. Αν συμφωνήσω με μία γενιά σαν τη δική μας ή μικρότερη, η οποία μπορεί να λέει "Πάνο πάνε όλα σκατά", επιβεβαιώνω μία κυβέρνηση, έναν τρόπο, μία κοινωνία η οποία θέλει να βλέπει νέους και μεγαλύτερους ανθρώπους να μεταφέρουν ασχήμια, σκατίλα, δολοφονία και μιζέρια. Όχι σε μένα αυτά. 

>Εντάξει, εδώ και χρόνια υπάρχουν οι "νεομίζεροι". 
Ο καθένας το παλεύει όπως και ξέρει και μπορεί, όπως λέει και το τραγούδι. Αλλά αν, διαβάσει κάποιος αυτά που λέμε κα πει "ναι, αλλά πώς να αντιδράσω σε αυτά που γίνονται", σίγουρα δεν ξέρω την απάντηση. Γνωρίζω όμως ότι αν μεταφέρεις ματαιότητα, ασχήμια και απόγνωση, συνομολογείς σε αυτό που θα 'ρθει. Δεν είναι λίγο στη μάχη αυτή να απαντάς με καλοσύνη, με μία πράξη ενεργειακή, με μία διάθεση, από τα μικρά πράγματα έστω. Δηλαδή, δε μπορώ να αλλάξω τον πόλεμο στη Συρία και την Παλαιστίνη, λέγοντας καλημέρα σε έναν άνθρωπο που με σερβίρει. Ούτε τη δική του ζωή θα αλλάξω, όμως, θα του κάνω χειρότερη τη μέρα αν του πω ότι όλα πάνε σκατά, "σε τι κόσμο θα φέρουμε τα παιδιά μας Νίκο Τσιαμτσίκα" και όλες αυτές τις ανοησίες. Σε υπέροχο κόσμο θα τα φέρουμε, όποιος θέλει να κάνει. 

>Θέλεις;
Δεν είναι κάτι που σκέφτομαι. Αυτά είναι θέματα της προσωπικής ζωής του καθενός που ούτε τα έχω λύσει ούτε τα έχω συζητήσει οπότε δεν ξέρω αν χωράει να τα μοιραστώ δημοσίως. 

>Χαρά από πού αντλείς;
Από την κίνηση. 

>Ηράκλειτος; "Τα πάντα ρει";
Όχι. Αλκέτας Παναγούλιας, "Σούταρε, έτσι μπαίνει το γκολ". Από τον Ηράκλειτο που είπε "Τα πάντα ρει", μέχρι τον Παναγούλια που φώναζε στον Μαχλά "Σούταρε, τι περιμένεις, έτσι μπαίνει το γκολ", το μεγαλύτερο φιλοσοφικό κείμενο δόθηκε τότε στα αποδυτήρια στην Αμερική που παίζαμε και είχαμε φάει 15 γκολ... Αυτό είναι το θέμα, να σουτάρεις. Όχι όταν θα είσαι έτοιμος να σουτάρεις, ούτε αν πρέπει να περάσεις όλη την άμυνα. Βρε σούταρε! Η κίνηση και μόνο μου δίνει μία ενέργεια, γιατί κι εγώ σκέφτομαι τα περί ματαιότητας κόσμου και δε θέλω να επιτρέψω στον εαυτό μου να μείνει στάσιμος. Η κίνηση αυτή σίγουρα οδηγεί ανθρώπους να μπορούν να αλλάξουν άποψη. Μου επιβεβαιώνει κιόλας ότι μπορώ να μετακινηθώ. Και πρέπει κιόλας, και σαν σώμα σα μυαλό, να μην είμαι κολλημένος ότι "έτσι" είναι τα πράγματα.

Γι' αυτό και ταιριάζει η συζήτηση για τον Αντώνη από τις "17 Κλωστές" με όλο αυτό που λέμε.... Εγώ δε θα χτυπούσα ούτε μύγα, πρέπει να μετακινηθώ όμως για να καταλάβω πώς ένας άνθρωπος ζει με αυτόν τον τρόπο, πώς ένας άνθρωπος είναι απόλυτα θρησκευόμενος ή απόλυτα εθνικιστής. Θέλω πιο πολύ να μετακινηθώ προς αυτόν, παρά προς έναν που έχει τις δικές μου απόψεις. Και με ενδιαφέρει, και να κάνω πράγματα, και τέχνη και τραγούδια και παραστάσεις και σειρές με τον Τσαφούλια και ταινίες που θα συνομιλούν περισσότερο με τους ανθρώπους με τους οποίους διαφωνώ σαν άνθρωπος, παρά με αυτούς που συμφωνώ.

>Καταλαβαίνω πως είναι θέμα δούναι και λαβείν για εσένα. Από τα lives σου, όπου κάνεις και κάτι σαν υβριδικό stand up comedy, τι εισπράττεις; 
Εισπράττω το ότι έχω την ελευθερία να δημιουργήσω όπως θέλω και να πω τα πράγματα που θέλω με χιούμορ και με απόλυτα επικοινωνιακό τρόπο. Εισπράττω χαρά για το ότι κάπως "επιβεβαιώνεται" η άποψη που είχα ότι μόνο αν υπάρχει περιεχόμενο στο τραγούδι, θα φτάσει στον αποδέκτη του, χωρίς τίποτα άλλο. Δε χρειάζονται ούτε εταιρείες, ούτε φαντεζί βίντεο κλιπ ούτε ραδιόφωνα ούτε τίποτα. Είναι πολύ σημαντικό και ελπιδοφόρο γενικά για οποιονδήποτε άνθρωπο δημιουργεί και εκφράζεται.

Στη γενιά μας δε χρειάζεται να μας παίξουν τα πρωινάδικα για να έρθει κόσμος στο μαγαζί ή την παράσταση. Υπάρχουν σημαντικοί καλλιτέχνες, από τις Σκιαδαρέσες, τη Μελίνα Σπανού, τη Μαρία Παπαγεωργίου μέχρι τον Bloody Hawk και τον Λεξ, τους Γιαγκίνηδες, τη Νεφέλη Φασούλη, οι οποίοι γεμίζουν χώρους και στάδια και δεν τους παίζει άνθρωπος από τα mainstream μίντια. Αυτό είναι ελπίδα. Το πραγματικό περιεχόμενο δε μπορεί να το σταματήσει κανένας και τίποτα. 

>Είναι ελπίδα ή στοίχημα;
Όχι, είναι επιβεβαίωση ότι -σε μία εποχή κατά την οποία ο δημιουργός περιεχομένου που δεν έχει περιεχόμενο επιβεβαιώνεται από το μάρκετινγκ και παίρνει λεφτά διαφημίζοντας τον κώλο του- το πραγματικό περιεχόμενο δε μπορεί να το σταματήσει κανένας και τίποτα. 

Βασίλης Μαντάς

>"Ο Βλάχος με αυτήν την εμφάνιση και την αναγνωρισιμότητα είναι εύκολο να το λέει αυτό", μπορεί να σκέφτεται τώρα κάποιος.
Παίζει η εμφάνισή μου ρόλο; Ναι και; Υπάρχουν άλλες 15 περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι δεν έχουν καμία σχέση με τη δική μου εμφάνιση και έχουν πολύ μεγαλύτερη αποδοχή από εμένα. Aυτό άλλωστε, το έλεγα και προτού επιβεβαιωθεί η δική μου προσπάθεια. Γι' αυτό που σου λέω είμαι σίγουρος, και όχι επειδή συμβαίνει σε μένα. Και στην Αμερική όταν έπλενα πιάτα που έκανα ένα ντοκιμαντέρ και τόσα άλλα, το έκανα γιατί αυτό με γέμιζε. Το πίστευα, ακόμα και τότε που δεν έκλεινα δουλειές και δεν ήταν εύκολα τα πράγματα. Πίστευα ότι η αξία μου δε μετράται από το αν θα εγώ παίξω με τον Brad Pitt. Το μέλημά μου ήταν να γίνω ένας άνθρωπος που να έχει να δώσει ένα περιεχόμενο και να δίνει κάτι με περιεχόμενο. Είμαι σίγουρος ότι όλοι όσοι εκτιμώ δε χρειάζονται τίποτα άλλο από το αξιόλογό τους περιεχόμενο. 

>Στην Αμερική διάβασα ότι πήγες για να ολοκληρώσεις το κομμάτι της εκπαίδευσής σου. Τι αποκόμισες από αυτήν την εμπειρία;
Πώς να στο πω με μία λέξη; Η προίκα μου από όλο αυτό είναι όσα δε βρήκα εκεί και έπρεπε να τα δημιουργήσω μέσα μου. Η Αμερική για εμένα είναι σαν ένας αγώνας υπεραπόστασης, που δεν τερματίζει, αλλά όσο πιο πολύ εξαντληθείς σε αυτόν, τόσο μεγαλύτερο όφελος έχεις. Και είναι ένας απόλυτος χώρος για να διαλύσεις το σώμα, το πνεύμα και το εγώ σου και να πάρεις αντίστοιχα ό,τι θες και να το κάνεις ό,τι θες. Εγώ έτσι το είδα. Μπορείς να το παίξεις μάγκας εδώ πέρα ότι έπαιξες στο Netflix δύο δευτερόλεπτα και να ανεβάσεις τις "μετοχές" σου, αλλά τίποτα δε συγκρίνεται με τη διάλυση του εγώ σου αν είσαι καλλιτέχνης. Κι αυτός είναι και ο λόγος που τρέχουμε και κάνουμε τρίαθλα και διαλύουμε τον εαυτό μας. Όχι για να καυχηθούμε, αλλά για να πω στον εαυτό μου "μη μασάς μαλακισμένε Βλάχο, τίποτα δεν είσαι". Κι αυτό πάντα καλό κάνει. 

>Είσαι του πώς θα στα φέρει η ζωή;
Ναι, 100%. Κανέναν προγραμματισμό δεν έχω. Απρογραμμάτιστος, σαν το πρόγραμμα στον Σταυρό του Νότου. 

>Γιατί λοιπόν, να δει κάποιος τις "17 Κλωστές" που κάνουν πρεμιέρα στις 22 Ιανουαρίου στην Cosmote TV;
Γιατί ο Τσαφούλιας ξέρει να διηγείται ιστορίες επικίνδυνες μπροστά από την εποχή τους, ενώ συνέβησαν πολύ παλιά. Είναι έξι επεισόδια μίας αληθινής ιστορίας και οδηγούν σε συζήτηση. Η σειρά έχει ανοιχτά ιδεολογικά τοπία για το τι συνέβη, ακόμα και για εμάς που τη φτιάξαμε. Εμείς είπαμε να την πούμε έτσι όπως έγινε, για να δούμε στο τέλος τι σημαίνει αυτό και γιατί συνέβη. Όλες οι ωραίες ιστορίες -και ο Σωτήρης το κάνει μαγικά αυτό- σηκώνουν έναν καθρέφτη -το λέει και ο 'Αμλετ πολύ ωραία αυτό- στη φύση, σε εμάς. Αυτή η ιστορία προσφέρει μία αντανάκλαση του σύγχρονου ανθρώπου μέσα από τα μαγικά μάτια του Τσαφούλια, ο οποίος βάζει στην τέχνη του την ιδεολογία που τον καίει. Τα θέματα που τον καίνε, φλέγουν και τη σειρά, δεν είναι άλλα. Αυτός είναι ο βασικός λόγος για εμένα. 

*Ευχαριστούμε το cafe-bar Paribaba (Τρώων 49, Πετράλωνα) για την ευγενική φιλοξενία στο πλαίσιο της φωτογράφισης-συνέντευξης.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr