Ύφεση δείχνουν και πάλι τα σήματα από τις 'φούσκες'

Η πρόσφατη αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων είναι η τελευταία ένδειξη πως οι αγορές και η οικονομία οδεύουν προς ύφεση. Ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, ενώ η κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει προχωρήσει σε αυξήσεις των επιτοκίων. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει καταρρεύσει, με πρόσφατη έρευνα της Morgan Stanley να δείχνει ότι οι επισκέψεις σε εμπορικά κέντρα έχουν μειωθεί κατά 14%, ενώ τα 2/3 των καταναλωτών απάντησαν ότι σχεδιάζουν να περικόψουν τις δαπάνες τους για τους επόμενους 6 μήνες. Είτε μας αρέσει είτε όχι, η ύφεση φαίνεται στον ορίζοντα. Καθώς οι επενδυτές προετοιμάζονται για αυτό το σενάριο, αξίζει να ανατρέξουμε στις δύο τελευταίες περιόδους οικονομικής ύφεσης για να κατανοήσουμε τι συμβαίνει τώρα και γιατί.

Σκάει η "φούσκα"

Πολλοί ψάχνουν ομοιότητες με την κρίση του 2007, αλλά η "φούσκα των dot-com" αποτελεί καλύτερη αφετηρία. Το διαδίκτυο άλλαξε σχεδόν κάθε έκφανση του σύγχρονου τρόπου ζωής από τη δεκαετία του 1990 και μετά και οι χρηματιστηριακές συναλλαγές δεν έμειναν ανεπηρέαστες. Με την έλευση του διαδικτύου, ξαφνικά μπορούσε ο καθένας να αγοράζει και να πουλά μετοχές άμεσα και από σχεδόν από οπουδήποτε στον κόσμο. Ξαφνικά, οι τάξεις των "day traders" διογκώθηκαν, καθώς όλο και περισσότεροι ερασιτέχνες έμπαιναν στις χρηματαγορές. Αυτά τα άτομα έκαναν τη μία συναλλαγή μετά την άλλη και κατά την ανθηρή -οικονομικά- δεκαετία του '90 -τότε που οτιδήποτε είχε ένα .com στο τέλος της ονομασίας του έβλεπε την αποτίμησή του να εκτοξεύεται- τα πήγαν εξαιρετικά. Μέχρι το 2000 - όταν η "φούσκα" έσκασε.

Οι υπερβολικές αποτιμήσεις πολλών από τις dot-com δεν ήταν βιώσιμες, και οι day traders που είχαν συνηθίσει σε μια αγορά διαρκούς ράλι -με εύκολα κέρδη- ήταν απροστάτευτοι. Όταν έσκασε η "φούσκα", περίπου το 90% των day traders κατέρρευσε. Για τους επενδυτές που έχουν συνηθίσει σε μια ανοδική αγορά, οι οποίοι δεν αντισταθμίζουν τις επενδύσεις τους, δεν ρευστοποιούν σε τακτά χρονικά διαστήματα και δεν τηρούν ένα σχέδιο για τις επενδύσεις τους, θα υπάρξουν προβλήματα όταν η αγορά αρχίσει να κινείται "εναντίον" τους. Αφού έσκασε η "φούσκα των dot-com" ακολούθησαν οι τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου: ένα σημαντικό γεωπολιτικό γεγονός που οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πολέμους στη Μέση Ανατολή και έφερε στις αγορές μεγαλύτερη αναταραχή.

Για να αντισταθμιστεί το σοκ της 11ης Σεπτεμβρίου και το σκάσιμο της "φούσκας", τα επιτόκια μειώθηκαν και πολλές επιχειρήσεις κινήθηκαν γρήγορα προς τη λύση των ενυπόθηκων δανείων: από τους ελάχιστους τομείς που πήγαν καλά και έβγαλε κάποια κέρδη. Ο κλάδος των ενυπόθηκων δανείων άρχισε να εκτοξεύεται και οι επιχειρήσεις προσπαθούσαν όλο και περισσότερο να επωφεληθούν. Η πρακτική αυτή λειτούργησε - ως ένα σημείο. Η κατρακύλα ήρθε πάλι το δ' τρίμηνο του 2007, προκαλώντας την κατάρρευση της Lehman Brothers και της Bear Stearns και, βέβαια, τη Μεγάλη Ύφεση. Η χρηματοπιστωτική κρίση ήταν τόσο σοβαρή που αν η αμερικανική κυβέρνηση δεν είχε παρέμβει για να σταθεροποιήσει τα πράγματα, θα μπορούσε πολύ εύκολα να οδηγήσει σε παγκόσμια ύφεση. Ακόμη και με την κυβερνητική παρέμβαση ωστόσο, η Μεγάλη Ύφεση προκάλεσε μεγάλα προβλήματα και χρειάστηκαν χρόνια για να σταθεροποιηθούν οι αγορές και η οικονομία.

Και η "φούσκα" σκάει ξανά...

Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει παρόμοια δυναμική, με την άνοδο των μετοχών meme και τους μικροεπενδυτές να τοποθετούνται σε μετοχές όπως η Gamestop ή η AMC και να ρισκάρουν σε διάφορα κρυπτονομίσματα. Όταν η αγορά έκανε ράλι, αυτοί οι traders, μέσω δωρεάν πλατφορμών όπως η Robinhood, τα πήγαιναν καλά σε γενικές γραμμές. Ωστόσο, καθώς δυνάμεις που δεν μπορούσαν οι ίδιοι να ελέγχουν συμπίεζαν την αγορά σε αρνητικό έδαφος, πολλοί εξ αυτών άρχισαν να μετρούν απώλειες.

Αυτή τη φορά, οι "φούσκες" είναι δύο. Η πρώτη αφορά τις μετοχές τεχνολογίας, οι οποίες οδηγούσαν την αγορά επί χρόνια, αλλά τους τελευταίους μήνες αποτελούν "βαρίδι" για τις χρηματαγορές. Η δεύτερη φούσκα είναι τα κρυπτονομίσματα. Τον Νοέμβριο του 2021 το Bitcoin έπιασε ιστορικό υψηλό ξεπερνώντας τα 68.000 δολάρια. Σήμερα, το δημοφιλέστερο κρυπτονόμισμα στον κόσμο διαπραγματεύεται στα επίπεδα των 24.000 δολαρίων. Μια τεράστια "βουτιά" σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα - έτσι γίνεται όταν σκάει η "φούσκα".

Και όπως το 2001, έτσι και φέτος μια μεγάλη γεωπολιτική κρίση συνέπεσε με το σκάσιμο της "φούσκας". Ο πληθωρισμός, ο οποίος ήδη κινούνταν ανοδικά στον απόηχο της πανδημίας, ανέβασε και άλλο ταχύτητα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις επακόλουθες κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας, τις διαταραχές στην πετρελαϊκή αγορά και στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Ο συνδυασμός "γεωπολιτική κρίση - αυξημένος πληθωρισμός - σκάσιμο φούσκας σε κρυπτονομίσματα και τεχνολογία" κουμπώνει τέλεια με την ύφεση. Ας ελπίσουμε ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα κάνει τα πράγματα σωστά αυτήν τη φορά και θα αποφύγει τα προβλήματα που οδήγησαν στη χρηματοπιστωτική κρίση.

Οι επενδυτές δεν μπορούν να κάνουν τίποτα για τον πληθωρισμό ή τη γεωπολιτική, αλλά μπορούν να κάνουν κινήσεις για να αυτοπροστατευθούν. Εάν θέλουν να επενδύσουν σε κάποια μετοχή, πρέπει να το κάνουν με γνώμονα τις μακροπρόθεσμες επιδόσεις της. Πρέπει να κατανοούν γιατί πιστεύουν σε μια επένδυση και να εξετάζουν εάν αυτοί οι λόγοι υφίστανται πράγματι. Εάν οι όροι μιας επένδυσης αλλάζουν προς τα χείρω, οι επενδυτές πρέπει να βγαίνουν από αυτήν, ανεξάρτητα από το κεφάλαιό τους ή τις απώλειες. Μια τέτοια κίνηση μπορεί να είναι επώδυνη, αλλά στρατηγική και πειθαρχία -που σημαίνουν ότι ο επενδυτής κάνει τοποθετήσεις με γνώμονα τις δυνάμεις του και τηρεί απαρέγκλιτα το επενδυτικό του σχέδιο- είναι απολύτως απαραίτητες σε ένα δυσμενές περιβάλλον.

Από: Capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr