H Αθήνα δεν έχει πράσινο. Αλλά γιατί;

Η Αθήνα έχει ξεχάσει πώς να "αναπνέει" από την φύση της. Παρά την πολιτιστική της κληρονομιά και την τουριστική δυναμική, η πόλη βρίσκεται σε μια από τις τελευταίες θέσεις παγκοσμίως όσον αφορά την αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο. Στην πρόσφατη ανακοίνωση της Freepik, για τις πόλεις με τους περισσότερους πράσινους χώρους, και με δεδομένα από την πλατφόρμα TripAdvisor, το Τόκιο κατατάχθηκε στην κορυφή με 159 πάρκα και φυσικούς χώρους, ενώ η Αθήνα βρέθηκε στην 99η θέση, με μόλις δύο πράσινους χώρους. Φανταστείτε να ζείτε σε μια πόλη γεμάτη μπετόν και τσιμέντο, με τόσο λίγη φύση που να αναρωτιέστε πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε έναν λόφο γεμάτο πράσινο και όχι μόνο κτήρια.

Η σημαντική έλλειψη χώρων πρασίνου έχει επισημανθεί και από τον Δήμαρχο Αθηναίων, Χάρη Δούκα, ο οποίος μάς τόνισε ότι η στρατηγική του Δήμου εστιάζει σε τρεις βασικούς άξονες: την πύκνωση των φυτεύσεων στους ήδη υπάρχοντες χώρους, την εκμετάλλευση κάθε διαθέσιμου κεντρικού χώρου και τη δημιουργία καινοτόμων λύσεων, όπως οι κάθετοι κήποι και οι ταρατσόκηποι.

Ωστόσο, ο Νίκος Μπελαβίλας, Καθηγητής Πολεοδομίας και Ιστορίας της Πόλης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο μάς επισήμανε πως η πόλη δεν διαθέτει μόνο δύο χώρους πρασίνου, όπως αναφέρει η συγκεκριμένη δημοσίευση. "Αρκεί να θυμηθούμε τους εξής χώρους: Εθνικός Κήπος, Αρδηττός, Ζάππειο, Φιλοπάππου, Πεδίον Άρεως, Λυκαβηττός, Στρέφης, Τουρκοβούνια. Το πρόβλημα με αυτού του τύπου τις κατατάξεις – είτε πρόκειται για την 'αριστεία' των πανεπιστημίων είτε για την 'ευτυχία' των χωρών – είναι η μεθοδολογία και οι δείκτες που χρησιμοποιούνται", εξηγεί. 

Η σημασία του πρασίνου στις σύγχρονες πόλεις και η κατάσταση στην Αθήνα

Οι πράσινοι χώροι, όπως τα πάρκα, οι κήποι και οι δενδροστοιχίες, έχουν πολλαπλά οφέλη για τους κατοίκους και το περιβάλλον. Τα πάρκα δεν είναι απλώς για να κάτσουμε και να διαβάσουμε ένα βιβλίο σε ένα παγκάκι, αλλά για να αναπνεύσουμε καθαρό αέρα, να αποφορτιστούμε από την ένταση της καθημερινότητας και να νιώσουμε μια μικρή "ανάσα" φύσης στην καρδιά της πόλης. Αν οι πόλεις ήταν ανθρώπινα όντα, τα πάρκα θα ήταν οι "αγκαλιές" τους. Η Αθήνα, δυστυχώς, δεν φημίζεται για την πληθώρα των πρασίνων της. Είναι σαν να λέμε πως η πόλη έχει τη δυνατότητα να φτιάξει έναν κήπο, αλλά αποφάσισε να επιλέξει το... μπαλκόνι με μερικά λουλούδια και λίγες γλάστρες. 

Οι συνέπειες των προηγούμενων πολιτικών και πώς επηρεάζουν το παρόν

Η έλλειψη πρασίνου στην Αθήνα, όπως την περιγράφει ο κ. Μπελαβίλας, αντανακλά τα προβλήματα που ξεκίνησαν από την αυθαίρετη αστικοποίηση και τη χρόνια έλλειψη ουσιαστικού πολεοδομικού σχεδιασμού. Σύμφωνα με τον ίδιο, συγκρίνοντας την Αθήνα με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, μπορούμε να πούμε το εξής: "Εκτός από την ιδρυτική φάση της πόλης, κατά την οποία δεσμεύτηκαν χώροι πρασίνου, η κατάσταση επιδεινώθηκε από τη δεκαετία του 1920 λόγω της προσφυγικής εγκατάστασης και περαιτέρω μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με την άναρχη ανάπτυξη μέσω της αντιπαροχής, χωρίς σοβαρές προβλέψεις για ελεύθερους χώρους. 

Από τη δεκαετία του 1980 επιχειρήθηκε η ανάκτηση χώρων, όπως τα πρώην στρατόπεδα στο Γουδή, τα νταμάρια στο Σελεπίτσαρι, το Μπαρουτάδικο στο Αιγάλεω και το πάρκο Αντώνης Τρίτσης. Κάποιες από αυτές τις προσπάθειες είχαν θετικά αποτελέσματα, ωστόσο, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 αποτέλεσαν οπισθοδρόμηση, καθώς αρκετοί από αυτούς τους χώρους δεσμεύτηκαν για στάδια, τα οποία στη συνέχεια εγκαταλείφθηκαν.

Τέλος, τα χρόνια των Μνημονίων επιδείνωσαν το πρόβλημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, το οποίο διατέθηκε για την κατασκευή μιας νέας πόλης 3 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων, αντί να μετατραπεί σε μητροπολιτικό πάρκο. Συγκριτικά, το αεροδρόμιο Τέμπελχοφ στο Βερολίνο, την ίδια περίοδο, μετατράπηκε εξ ολοκλήρου σε πάρκο, παρά το γεγονός ότι η γερμανική πρωτεύουσα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα έλλειψης πρασίνου όπως η Αθήνα.", καταλήγει ο καθηγητής.

Από την άλλη ο κ. Δούκας μάς εξηγεί πως αναλαμβάνοντας το Δήμο βρέθηκε και ο ίδιος μπροστά σε συσσωρευμένα εμπόδια. Για παράδειγμα, "η καθυστέρηση αντιμετώπισης τα προηγούμενα χρόνια του προβλήματος με την ασθένεια των μουριών, είχε σαν αποτέλεσμα χιλιάδες ξερά ή κομμένα δέντρα.

Το ίδιο συνέβη με την εγκατάλειψη εκατοντάδων ξερών δέντρων σε πάρκα, άλση και λόφους. Όλα αυτά αντικαθίστανται για πρώτη φορά όπως αποδεικνύεται και από τα περίπου 6.000 δέντρα που έχουμε ήδη φυτέψει σε ένα έτος. Από τις πρώτες μας αποφάσεις ήταν η υιοθέτηση νέου κανονισμού πρασίνου, με νέες πρακτικές για την προστασία του πρασίνου που έχουμε, την συντήρηση και την ανάπτυξη του. Έχουμε ήδη παρέμβει σε πραγματικά εγκαταλειμμένους χώρους, στον Λυκαβηττό, στον λόφο Στρέφη, Φιλοππάπου, Ευελπίδων, Αλεπότρυπα και αλλού."

Πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη πρασίνου στην Αθήνα

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από την έρευνα της Freepik, το Τόκιο προσφέρει στους κατοίκους του μια πληθώρα πάρκων και κήπων, από το Shiba Park μέχρι το Shinjuku Gyoen National Garden, προσφέροντας μία ανάπαυλα από την αστική ζωή. Αντίστοιχα, πόλεις όπως το Λονδίνο και το Παρίσι επίσης διακρίνονται για τον μεγάλο αριθμό φυσικών περιοχών τους. Παρόλο που η Αθήνα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί άμεσα το Τόκιο ή το Λονδίνο, φαίνεται ότι αρχίζει να κάνει βήματα προς την αναμόρφωση του αστικού της τοπίου. 

H συνέχεια στο Athinorama.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr