Μπορεί η Merkel να κατευνάσει την ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας;

Όταν η Τουρκία και η Ελλάδα έφτασαν την τελευταία φορά στο χείλος του πολέμου, τα τηλεφωνήματα από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον προς τους ηγέτες και των δύο χωρών τούς έπεισαν να αποσυρθούν. Τώρα, καθώς οι δύο σύμμαχοι στο NATO βρίσκονται και πάλι αντιμέτωποι στην ανατολική Μεσόγειο, οι προσπάθειες του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την εξάλειψη των εντάσεων δεν έχουν αποτέλεσμα.

Της Συντακτικής Ομάδας του Bloomberg Opinion

Μετά την παρέμβαση της Γερμανίδας καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ, και οι δύο πλευρές υποχώρησαν - αν και μόνον για λίγο.

Οι εντάσεις έχουν έκτοτε αυξηθεί σε σημαντικό βαθμό. Η Άγκυρα και η Αθήνα έχουν ανεβάσει τους τόνους της "πολεμικής" ρητορικής τους και δύο πολεμικά τους πλοία συγκρούστηκαν πρόσφατα κατά τη διάρκεια μιας αντιπαράθεσης.

Το διακύβευμα είναι μεγαλύτερο σε σχέση με εκείνο του 1996. Τότε, οι εντάσεις αφορούσαν κυρίως ένα σύμπλεγμα νησίδων στο Αιγαίο Πέλαγος. Τώρα, οι δύο χώρες επικαλούνται εδαφικές αξιώσεις για την υποστήριξη ισχυρισμών περί αποκλειστικών δικαιωμάτων γεώτρησης για μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο.

Μια ευρεία στρατιωτική σύγκρουση δεν είναι καθόλου απίθανη. Με τις ΗΠΑ να στερούνται πια τόσο της θέλησης όσο και της επιρροής στους συμμάχους τους, η Μέρκελ πρέπει να παρέμβει αποτελεσματικά και θα πρέπει να διπλασιάσει την ισχύ των προσπαθειών της.

Η Τουρκία είναι απομονωμένη. Άλλες χώρες με ενεργειακά συμφέροντα στα ίδια ύδατα - ειδικά η Κύπρος, η Αίγυπτος και το Ισραήλ - έχουν επίσης εκφράσει παράπονα εναντίον της Άγκυρας και βρίσκονται στο πλευρό της Ελλάδας.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν ζήτησε οικονομικές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας και προσφάτως έστειλε φρεγάτα και πολεμικά αεροσκάφη στην περιοχή.

Η κυβέρνηση Τραμπ, έχοντας αποτύχει να επιλύσει την κρίση, έριξε κατά κάποιο τρόπο "λάδι στη φωτιά", επιλέγοντας αυτήν ακριβώς τη στιγμή για να ''χαλαρώσει'' ένα μακροχρόνιο εμπάργκο όπλων στην Κύπρο.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι απίθανο να εκφοβιστεί. Η διεθνής πίεση ταιριάζει απόλυτα στο λαϊκίστικό-εθνικιστικό του αφήγημα περί μιας Τουρκίας που έχει απέναντί της όλο τον κόσμο.

Οι στρατιωτικές περιπέτειες στο εξωτερικό, ιδίως στη Λιβύη και τη Συρία, του επέτρεψαν να αποσπάσει την προσοχή από την δύσκολη οικονομική κατάσταση της Τουρκίας και την κακοδιαχείριση εκ μέρους της κυβέρνησής του της κρίσης του κορονοϊού. Ο ίδιος έχει επίσης ενθαρρυνθεί από τα πρόσφατα ευρήματα κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο άλλο άκρο της Τουρκίας, στην Μαύρη Θάλασσα.

Ακόμη κι έτσι, ωστόσο, ο Ερντογάν ακούει τη Μέρκελ. Ύστερα από έκκληση της Καγκελαρίου, ο Τούρκος πρόεδρος σταμάτησε τις τουρκικές εξερευνητικές δραστηριότητες κοντά στην Κύπρο τον περασμένο μήνα, τις οποίες συνέχισε μόνο όταν η Ελλάδα ανακοίνωσε συμφωνία περί οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο, παρόμοια με τη συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης που υπογράφηκε πέρσι.

Η αμοιβαία ριψοκίνδυνη διπλωματία έχει κάνει το έργο της Μέρκελ πιο δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο. Έχοντας δείξει ότι μπορεί να πείσει τους κύριους πρωταγωνιστές της αντιπαράθεσης να προχωρήσουν σε μια παύση "εχθροπραξιών", πρέπει να προσπαθήσει να διαμεσολαβήσει για μια πιο μόνιμη λύση.

Σε αυτό βοηθά το γεγονός ότι η Γερμανία είναι ένας σημαντικός εμπορικός εταίρος των δύο πλευρών και ότι το Βερολίνο κατέχει επί του παρόντος την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ένταξη της Τουρκίας στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου θα ήταν μια καλή αρχή. Σημειώνεται ότι το φόρουμ δημιουργήθηκε από τα παράκτια κράτη για να δημιουργηθεί μια περιφερειακή αγορά φυσικού αερίου και ένας κόμβος εξαγωγών στην Ευρώπη.

Η Τουρκία δεν συμπεριλήφθηκε στο Φόρουμ καθώς αυτό περιλαμβάνει την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει. Η ένταξη θα παρείχε στην Τουρκία ένα μερίδιο πόρων και πρόσβαση σε μηχανισμούς επίλυσης διαφορών σχετικά με το πού μπορεί να πραγματοποιεί γεωτρήσεις.

Το να έρθουν σε συμφωνία η Τουρκία και η Κύπρος σε αυτό το ζήτημα αποτελεί σαφέστατα μια πρόκληση για κάθε διαμεσολαβητή.

Η Ελλάδα και οι άλλοι Ευρωπαίοι εταίροι της Μέρκελ, οι οποίοι έχουν εκφράσει την ενόχλησή τους για την αδιαλλαξία του Ερντογάν σε άλλα ζητήματα, ενδέχεται να εναντιωθούν σε μια τέτοια πρόταση.

Η Μέρκελ θα μπορούσε να τους υπενθυμίσει ότι η πρόσβαση στα αποθέματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου προσφέρει στην Ευρώπη την καλύτερη εναλλακτική λύση έναντι της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία - και να τονίσει παράλληλα στην Τουρκία και στην Κύπρο ότι η Ευρώπη αποτελεί την πλέον προφανή αγορά για το συγκεκριμένο φυσικό αέριο, καθώς και ότι η συντομότερη διαδρομή του αερίου διασχίζει και τις δύο χώρες.

Μια τέτοια πρόταση φαίνεται πως θα μπορούσε να αποτελέσει βάση για συζήτηση. Εάν η Μέρκελ αποφασίσει να πάρει πρωτοβουλίες, θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά.

Από: capital.gr

---

φωτογραφία Getty Images

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για πολιτικές εξελίξεις, συνεντεύξεις διασήμων, συμβουλές για αντρική μόδα και συνταγές για φαγητό και πότο στο esquire.com.gr